Yıl: 2020 Cilt: 9 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 139 - 157 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.30703/cije.546885 İndeks Tarihi: 17-11-2020

Altıncı Sınıf Öğrencilerinin Üstbiliş Becerilerinin Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi

Öz:
Bu çalışma, altıncı sınıfa devam eden ortaokul öğrencilerininüstbiliş becerileri ile cinsiyet, okul yeri, anne ve babanın öğrenimseviyesi arasındaki ilişkiyi analiz etmektedir. Çalışmanın verileriKayseri ilinin merkezinden rastgele seçilen 2 ilçede bulunanrastgele seçilen 6 ortaokulda altıncı sınıfa devam eden 624öğrenciden genel tarama yöntemi ile toplanmıştır. İlköğretimöğrencileri için geliştirilen Bilişüstü Ölçeği (BÖ) ve araştırmacılartarafından eklenen kişisel bilgi formu ile birlikte altıncı sınıföğrencilerine uygulanmıştır. Verilerin analizi parametrik olmayantestlerden Kruskal Wallis ve Mann-Whitney U ile yapılmıştır(p<0,05). Çalışmanın sonucunda, altıncı sınıfa devam eden kız veerkek öğrencilerin üstbiliş becerileri benzer çıkmaktadır. Sosyoekonomik düzeyi yüksek olan çevrelerde bulunan okullara devameden altıncı sınıf öğrencilerinin lehine üstbiliş becerileri yüksekçıkmaktadır. Altıncı sınıfa devam eden öğrencilerinin annelerininöğrenim seviyesi lise ve üzeri ise bu öğrencilerin üstbiliş becerileriannesinin öğrenim seviyesi liseden aşağıda olan öğrencilere göredaha yüksektir. Babanın öğrenim seviyesi üniversite ve üzeri isealtıncı sınıfa devam eden öğrencilerin üstbiliş becerilerininortalamasında anlamlı bir farklılık oluşturmaktadır. Çalışmanınsonuçları doğrultusunda eğitimsel önermeler ve ileridekiçalışmalar için öneriler paylaşılmıştır.
Anahtar Kelime:

Analysis of Sixth Grade Students’ Metacognition Beliefs in Terms of Some Variables

Öz:
This study analyzed the relationship between sixth grade students’ metacognition beliefs and some variables such as gender, schools’ location, mother’s and father’s education level. In this research, survey method was used to collect data from 624 sixth grade students who were attending to six middle schools in Kayseri. “Metacognition Scale” (MS) which is developed for 5-8 grade students and “demographics information part” which was added by the researcher were administered to students. Non-parametric tests, Kruskal Wallis and Mann-Whitney U, were used to analyze data (p < 0.05). The result of the study indicated that metacognitive beliefs for sixth grade students were similar for both female students and male students. Schools’ location makes a significant difference for the sixth grade students’ metacognition beliefs in favor of schools in the higher socio-economic neighborhood. Sixth grade students whose mothers have an education level higher than high school have higher metacognitive abilities than other students. Fathers’ education level which is above the university makes significant mean difference of the sixth-grade students’ metacognition abilities. The results of the study were discussed according to educational implications and future studies.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Aktamış, H. ve Uça, S. (2010). Motivasyonel, bilişsel ve bilişüstü yeterlilikler ölçeği'nin Türkçeye Uyarlanması. İlköğretim Online, 9(3), 980-989.
  • Bağçeci, B., Döş, B. ve Sarıca, R. (2011). İlköğretim öğrencilerinin üstbilişsel farkındalık düzeyleri ile akademik başarı arasındaki ilişkinin incelenmesi. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8(16), 551–566.
  • Balcı, G. (2007). İlköğretim 5. sınıf öğrencilerinin sözel matematik problemlerini çözme düzeylerine göre bilişsel farkındalık becerilerinin incelenmesi (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Çukurova Üniversitesi, Adana.
  • Beeth, M. E. (1998). Teaching for conceptual change: Using status as a metacognitive tool. Science Education, 82, 343-356.
  • Blank, L. M. (2000). A metacognitive learning cycle: A better warranty for student understanding? Science Education, 84, 486-506.
  • Bogdanović, I., Obadović, D. Ž., Cvjetićanin, S., Segedinac, M. and Budić, S. (2015). Students’ metacognitive awareness and physics learning efficiency and correlation between them. European Journal of Physics Education, 6(2), 18-30.
  • Bozkurt, M. ve Memiş, A. (2013). Beşinci sınıf öğrencilerinin üst bilişsel okuduğunu anlama farkındalığı ve okuma motivasyonları ile okuma düzeyleri arasındaki ilişki. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD), 14(3), 147-160.
  • Bursal, M. (2017). SPSS ile temel veri analizleri. Anı Yayıncılık, Ankara.
  • Büyüköztürk, S., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, S. ve Demirel, F. (2012). Bilimsel araştırma yöntemleri (18. Baskı). Ankara: Pegem Akademi Yayımcılık.
  • Çağlıköse, M. (2019). 6. Sınıf öğrencilerinin kesir problemleri çözme sürecinde kullandıkları üstbiliş becerilerin incelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Erciyes Üniversitesi, Kayseri.
  • Christensen, L. B., Johnson, R. B. ve Turner, L. A. (2015). Araştırma yöntemleri: Desen ve analiz. (Çev. Ed.: A. Aypay). Ankara: Anı Yayıncılık.
  • Çıkrıkçı, Ö. ve Odacı, H. (2013). Fen lisesi öğrencilerinin bilişötesi farkındalıkları ile öz yeterlik algılarının bazı kişisel ve akademik değişkenlere göre incelenmesi. International Journal of Human Sciences, 10(2), 246-259.
  • Desoete, A. and Özsoy, G. (2009). Introduction: metacognition, more than the Lognes monster? International Electronic Journal of Elementary Education, 2(1), 1-6.
  • Georghiades, P. (2004). Making pupils’ conceptions of electricity more durable by means of situated metacognition. International Journal of Science Education, 26(1), 85-99.
  • Green, S. B. and Salkind, N. J. (2016). Using SPSS for Windows and Macintosh. Books a la Carte. Pearson.
  • Gürefe, N. (2015). İlköğretim öğrencilerinin üstbilişsel farkındalıklarının bazı değişkenlere göre incelenmesi. Uluslararası Eğitim Bilimleri Dergisi, 2(5), 237- 246.
  • Hennessey, M. G. (1993). Students’ ideas about their conceptualization: Their elicitation through instruction. (ERIC Document Reproduction Service No. ED361209).
  • Flavell, J. H. (1976). Metacognitive aspects of problem solving. The nature of intelligence, 231-235.
  • Flavell, J. H. (1979). Metacognition and cognitive monitoring: A new area of cognitive developmental inquiry. American Psychologist, 34(10), 906-911.
  • Irak, M., Çapan, D. ve Soylu, C. (2015). Üstbilişsel süreçlerde yaşa bağlı değişiklikler. Türk Psikoloji Dergisi, 30(75), 64.
  • Karasar, N. (2018). Bilimsel araştırma yöntemi: kavramlar ilkeler teknikler (33. Baskı), Nobel Yayın Dağıtım, Ankara.
  • Kaya, N. B. ve Fırat, T. (2011). İlköğretim 5. ve 6. sınıf öğrencilerinin öğrenmeöğretme sürecinde üstbilişsel becerilerinin incelenmesi. Celal Bayar Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(1), 56-70.
  • Koç, C. ve Karabağ, S. (2013). İlköğretim ikinci kademe (6-8. sınıf) öğrencilerinin bilişüstü yetileri ile başarı yönelimlerinin incelenmesi (Bingöl ili örneği). NWSA: Education Sciences, 8(2), 308-22.
  • Liliana, C. and Lavinia, H. (2011). Gender differences in metacognitive skills. A study of the 8th grade pupils in Romania. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 29, 396-401.
  • Memiş, A. ve Arıcan, H. (2013). Beşinci sınıf öğrencilerinin matematiksel üstbiliş düzeylerinin cinsiyet ve başarı değişkenleri açısından incelenmesi. Karaelmas Eğitim Bilimleri Dergisi, 1(1), 76-93.
  • Oğuz, A. ve Kutlu-Kalender, M. D. (2018). Ortaokul öğrencilerinin üst bilişsel farkındalıkları ile öz yeterlik algıları arasındaki ilişki. Eğitimde Kuram ve Uygulama (Journal of Theory and Practice in Education), 14(2), 170-186, ISSN: 1304-9496.
  • Özsoy, G. (2007). İlköğretim beşinci sınıfta üstbiliş stratejileri öğretiminin problem çözme başarısına etkisi. Yayımlanmamış doktora tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara.
  • Öztürk, B. ve Kurtuluş, A. (2017). Ortaokul öğrencilerinin üstbilişsel farkındalık düzeyi ile matematik öz yeterlik algısının matematik başarısına etkisi. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 31, 762-778.
  • Pappas, S., Ginsburg, H. P. And Jiang, M. (2003). SES differences in young children’s metacognition in the context of mathematical problem solving. Cognitive Development, 18, 431–450.
  • Princiotta, D., Flanagan, K. D. and Germino Hausken, E. (2006). Fifth grade: findings from the fifth grade follow-up of the Early Childhood Longitudinal Study, Kindergarten Class of 1998–99. NCES 2006-038. Washington, DC: National Center for Education Statistics.
  • Orman, F., and Sevgi, S. (2019). An investigation, based on some variables, into the attitudes of middle school students towards mathematics and metacognitive skills. Elementary Education Online, 19(1), 183-197.
  • Schommer, M. (1990). The effects of belief about the nature of knowledge on comprehension. Journal of Educational Psychology, 82, 498–504.
  • Sevgi, S. ve Çağlıköse, M. (2018). Altıncı sınıf öğrencilerinin üst biliş becerilerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi, Uluslararası Eğitim Araştırmaları ve Öğretmen Eğitimi Kongresi (2nd Education Research and Teacher Education Congress / ERTE Congress), Kuşadası, Aydın, Türkiye.
  • Sevgi, S. ve Çağlıköse, M. (2019). Altıncı sınıf öğrencilerinin kesir problemleri çözme sürecinde kullandıkları üstbiliş becerilerinin incelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, doi: 10.16986/HUJE.201905398.
  • Şirin, S. R. (2005). Socioeconomic status and academic achievement: A meta-analytic review of research. Review of Educational Research, 75, 417–453.
  • Thomas, G. P. (2003). Conceptualization, development and validation of an instrument for investigating the metacognitive orientation of science classroom learning environments: The metacognitive orientation learning environment scale-science (MOLES-S). Learning Environments Research, 6, 175- 197.
  • Thomas, G. P. and McRobbie, C. J. (2001). Using a metaphor for learning to improve students’ metacognition in the chemistry classroom. Journal of Research in Science Teaching, 38, 222-259.
  • Topçu, M. S. ve Tüzün, O. Y. (2009). Elementary students’ metacognition and epistemological beliefs considering science achievement, gender and socioeconomic status. Elementary Education Online, 8(3), 676-693.
  • Yıldız, E., Akpınar, E., Tatar, N. ve Ergin, O. (2009). Exploratory and confirmatory factor analysis of the metacognition scale for primary school students. Educational Sciences: theory and practice, 9(3), 1591-1604.
  • Yürük, N. (2005). An analysis of the nature of students’ metaconceptual process and the effectiveness of metaconceptual teaching practices on students’ conceptual understanding of force and motion. Dissertation Abstracts International. (UMI No. 3182729)
  • Zhao, N., Valcke, M., Desoete, A., Zhu, C., Sang, G. and Verhaeghe J.P. (2014). A Holistic model to infer mathematics performance: The interrelated impact of student, family and school context variables. Scandinavian Journal of Educational Research, 58 (1), 1-20, DOI: 10.1080/00313831.2012.696210.
APA Sevgi S, Çağlıköse M (2020). Altıncı Sınıf Öğrencilerinin Üstbiliş Becerilerinin Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi. , 139 - 157. 10.30703/cije.546885
Chicago Sevgi Sevim,Çağlıköse Melek Altıncı Sınıf Öğrencilerinin Üstbiliş Becerilerinin Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi. (2020): 139 - 157. 10.30703/cije.546885
MLA Sevgi Sevim,Çağlıköse Melek Altıncı Sınıf Öğrencilerinin Üstbiliş Becerilerinin Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi. , 2020, ss.139 - 157. 10.30703/cije.546885
AMA Sevgi S,Çağlıköse M Altıncı Sınıf Öğrencilerinin Üstbiliş Becerilerinin Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi. . 2020; 139 - 157. 10.30703/cije.546885
Vancouver Sevgi S,Çağlıköse M Altıncı Sınıf Öğrencilerinin Üstbiliş Becerilerinin Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi. . 2020; 139 - 157. 10.30703/cije.546885
IEEE Sevgi S,Çağlıköse M "Altıncı Sınıf Öğrencilerinin Üstbiliş Becerilerinin Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi." , ss.139 - 157, 2020. 10.30703/cije.546885
ISNAD Sevgi, Sevim - Çağlıköse, Melek. "Altıncı Sınıf Öğrencilerinin Üstbiliş Becerilerinin Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi". (2020), 139-157. https://doi.org/10.30703/cije.546885
APA Sevgi S, Çağlıköse M (2020). Altıncı Sınıf Öğrencilerinin Üstbiliş Becerilerinin Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi. Cumhuriyet Uluslararası Eğitim Dergisi, 9(1), 139 - 157. 10.30703/cije.546885
Chicago Sevgi Sevim,Çağlıköse Melek Altıncı Sınıf Öğrencilerinin Üstbiliş Becerilerinin Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi. Cumhuriyet Uluslararası Eğitim Dergisi 9, no.1 (2020): 139 - 157. 10.30703/cije.546885
MLA Sevgi Sevim,Çağlıköse Melek Altıncı Sınıf Öğrencilerinin Üstbiliş Becerilerinin Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi. Cumhuriyet Uluslararası Eğitim Dergisi, vol.9, no.1, 2020, ss.139 - 157. 10.30703/cije.546885
AMA Sevgi S,Çağlıköse M Altıncı Sınıf Öğrencilerinin Üstbiliş Becerilerinin Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi. Cumhuriyet Uluslararası Eğitim Dergisi. 2020; 9(1): 139 - 157. 10.30703/cije.546885
Vancouver Sevgi S,Çağlıköse M Altıncı Sınıf Öğrencilerinin Üstbiliş Becerilerinin Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi. Cumhuriyet Uluslararası Eğitim Dergisi. 2020; 9(1): 139 - 157. 10.30703/cije.546885
IEEE Sevgi S,Çağlıköse M "Altıncı Sınıf Öğrencilerinin Üstbiliş Becerilerinin Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi." Cumhuriyet Uluslararası Eğitim Dergisi, 9, ss.139 - 157, 2020. 10.30703/cije.546885
ISNAD Sevgi, Sevim - Çağlıköse, Melek. "Altıncı Sınıf Öğrencilerinin Üstbiliş Becerilerinin Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi". Cumhuriyet Uluslararası Eğitim Dergisi 9/1 (2020), 139-157. https://doi.org/10.30703/cije.546885