Yıl: 2020 Cilt: 2020 Sayı: 176 Sayfa Aralığı: 13 - 17 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 19-11-2020

Tuvalet Temizlik Ürünlerinin Kullanımı İle Salıverilen Karbon Tetraklorürün İç Hava Düzeyleri ve Sağlık Riskleri

Öz:
İç hava kirliliği açısından temizlik ürünleri kullanımı önemli bir kaynak oluşturmak-tadır. Bir Uçucu Organik Bileşik (UOB) olan karbon tetraklorürün emisyonu, diğer UOB’ler ile birlikte klorlanmış çeşme suyundan, özellikle su sıcaklığının artırıldığı yıkanma, çamaşır ve bulaşık yıkanması sırasında oluşur. Bununla birlikte, ağartıcı olarak hipoklorit (çamaşır suyu) içeren temizlik ürünlerinde ve kullanımı sırasında, çamaşır suyu ile organik maddelerin reaksiyona girmesiyle oluşumu bu bileşik için göreceli çok daha güçlü bir kaynak oluşturmaktadır. Karbon tetraklorürün hem kro-nik-toksik hem de karsinojenik sağlık etkileri olması sebebiyle bu temizlik ürünlerinin kullanımı durumunda iç ortam havasından etkin bir havalandırma ile uzaklaştırılma-sı gerekmektedir. Bu çalışmada, karbon tetraklorürün tuvalet ve banyolarda kullanı-lan klozet ve rezervuar tipi temizleyicilerden emisyonu deneysel olarak incelenmiş, iç hava düzeyleri modelleme ile tahmin edilmiş, solunum yoluyla maruziyet için kanser riski değerlendirmesi yapılmıştır. Ürünlerin emisyon potansiyeli tepe boşluğu katı fazlı mikroekstraksiyonu takiben GC/MS yöntemiyle incelenmiş, iç hava düzeylerinin modellenmesi için 8,9 m3 oda hacmi ve 0,5 ach hava değişimi hızı kullanılmıştır. Kul-lanılan bu hız ile ürünlerin kullanımından kaynaklanan karbon tetraklorür konsant-rasyonun sadece %0,6’lık kısmı uzaklaştırılabilmektedir. Ortalama ve 95. yüzdelik kanser risk değerleri kabul edilebilir risk olan milyonda birin altındadır ancak ürün-ler birer iç ortam karbon tetraklorür kaynağı oluşturmaktadır.
Anahtar Kelime:

Indoor Air Levels and Health Risk Assessment of Carbon Tetrachloride Emitted from Toilet-Bowl Cleaners

Öz:
The use of household cleaning products constitute an important source of indoor air pollution. Carbon tetrachloride is a volatile organic compound (VOC) emitted from chlorinated water especially when heated for example for showering and washing clothes / dishes, along with other VOCs. However, hypochlorite (bleach) containing household cleaning products and their use is a relatively much stronger source of the compound due to reaction of bleach with organic matter. Because carbon tetra-chloride has both chronic-toxic and carcinogenic health effects, removing it with an effective ventilation is necessary. In this study, the emission of carbon tetrachloride from automatic toilet bowl and reservoir cleaners was investigated experimentally. The emission potential of the products was studied by headspace - solid phase micro-extraction - GC/MS method, indoor air levels were modeled for 8,9 m3 bathroom vol-ume and 0,5 ach air exchange rate, and associated carcinogenic risks were estimated. Only 0,6% of the carbon tetrachloride concentration resulting from the use of the products could be removed at the specified conditions. The mean and 95th percentile risk values for cancer are below one-in-a-million acceptable risk level, but the prod-ucts are sources of carbon tetrachloride.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • [1] Zabiegała, B., Organic Compounds in Indoor Environments. Polish Journal of Environmental Studies, 15(3), 383-393, 2006.
  • [2] Kwon, K. D., & Jo, W. K., Indoor Emission Characteristics Of Liquid Household Products Using Purge-And-Trap Method, Environmental Engineering Research, 12(5), 203-210, 2007.
  • [3] Wang, L. K., Advanced Air And Noise Pollution Control (pp. 3-33), L. K. Wang, N. C. Pereira, & Y. T. Hung (Eds.), Totowa, NJ, USA: Humana press, 2005.
  • [4] Nazaroff, W. W., & Weschler, C. J., Cleaning Products And Air Fresheners: Exposure To Primary And Secondary Air Pollutants, Atmospheric Environment, 38(18), 2841-2865, 2004.
  • [5] Odabasi, M., Halogenated Volatile Organic Compounds from the Use of Chlorine-Bleach-Containing Household Products, Environmental Science & Technology, 42(5), 1445-1451, 2008.
  • [6] Dai, H., Jing, S., Wang, H., Ma, Y., Li, L., Song, W., & Kan, H., VOC Characteristics And Inhalation Health Risks In Newly Renovated Residences In Shanghai, China, Science of the Total Environment, 577, 73-83, 2017.
  • [7] Ye, W., Zhang, X., Gao, J., Cao, G., Zhou, X., & Su, X., Indoor Air Pollutants, Ventilation Rate Determinants And Potential Control Strategies In Chinese Dwellings: A Literature review, Science of the Total Environment, 586, 696-729, 2017.
  • [8] Sander, R., Compilation of Henry’s Law Constants For Inorganic And Organic Species Of Potential Importance In Environmental Chemistry, 1999.
  • [9] Mui, K. W., Wong, L. T., Yu, H. C., Cheung, C. T., & Li, N., Exhaust Ventilation Performance in Residential Washrooms for Bioaerosol Particle Removal After Water Closet Flushing, Building Services Engineering Research and Technology, 38(1), 32-46, 2017.
  • [10] Liang, W., & Yang, X., Indoor Formaldehyde in Real Buildings: Emission Source Identification, Overall Emission Rate Estimation, Concentration Increase and Decay Patterns, Building and Environment, 69, 114-120, 2013.
  • [11] Asante-Duah, D. K., Public Health Risk Assessment For Human Exposure To Chemicals (Vol. 6), Kluwer Academic, 2002.
  • [12] Odabasi, M., Elbir, T., Dumanoglu, Y., & Sofuoglu, S. C., Halogenated volatile Organic Compounds in Chlorine-Bleach-Containing Household Products and Implications for Their Use, Atmospheric Environment, 92, 376-383, 2014.
APA Ayri I, GENISOGLU M, GAYGISIZ H, Sofuoglu A, Sofuoglu S (2020). Tuvalet Temizlik Ürünlerinin Kullanımı İle Salıverilen Karbon Tetraklorürün İç Hava Düzeyleri ve Sağlık Riskleri. , 13 - 17.
Chicago Ayri Ilknur,GENISOGLU Mesut,GAYGISIZ Handan,Sofuoglu Aysun,Sofuoglu Sait C. Tuvalet Temizlik Ürünlerinin Kullanımı İle Salıverilen Karbon Tetraklorürün İç Hava Düzeyleri ve Sağlık Riskleri. (2020): 13 - 17.
MLA Ayri Ilknur,GENISOGLU Mesut,GAYGISIZ Handan,Sofuoglu Aysun,Sofuoglu Sait C. Tuvalet Temizlik Ürünlerinin Kullanımı İle Salıverilen Karbon Tetraklorürün İç Hava Düzeyleri ve Sağlık Riskleri. , 2020, ss.13 - 17.
AMA Ayri I,GENISOGLU M,GAYGISIZ H,Sofuoglu A,Sofuoglu S Tuvalet Temizlik Ürünlerinin Kullanımı İle Salıverilen Karbon Tetraklorürün İç Hava Düzeyleri ve Sağlık Riskleri. . 2020; 13 - 17.
Vancouver Ayri I,GENISOGLU M,GAYGISIZ H,Sofuoglu A,Sofuoglu S Tuvalet Temizlik Ürünlerinin Kullanımı İle Salıverilen Karbon Tetraklorürün İç Hava Düzeyleri ve Sağlık Riskleri. . 2020; 13 - 17.
IEEE Ayri I,GENISOGLU M,GAYGISIZ H,Sofuoglu A,Sofuoglu S "Tuvalet Temizlik Ürünlerinin Kullanımı İle Salıverilen Karbon Tetraklorürün İç Hava Düzeyleri ve Sağlık Riskleri." , ss.13 - 17, 2020.
ISNAD Ayri, Ilknur vd. "Tuvalet Temizlik Ürünlerinin Kullanımı İle Salıverilen Karbon Tetraklorürün İç Hava Düzeyleri ve Sağlık Riskleri". (2020), 13-17.
APA Ayri I, GENISOGLU M, GAYGISIZ H, Sofuoglu A, Sofuoglu S (2020). Tuvalet Temizlik Ürünlerinin Kullanımı İle Salıverilen Karbon Tetraklorürün İç Hava Düzeyleri ve Sağlık Riskleri. Tesisat Mühendisliği, 2020(176), 13 - 17.
Chicago Ayri Ilknur,GENISOGLU Mesut,GAYGISIZ Handan,Sofuoglu Aysun,Sofuoglu Sait C. Tuvalet Temizlik Ürünlerinin Kullanımı İle Salıverilen Karbon Tetraklorürün İç Hava Düzeyleri ve Sağlık Riskleri. Tesisat Mühendisliği 2020, no.176 (2020): 13 - 17.
MLA Ayri Ilknur,GENISOGLU Mesut,GAYGISIZ Handan,Sofuoglu Aysun,Sofuoglu Sait C. Tuvalet Temizlik Ürünlerinin Kullanımı İle Salıverilen Karbon Tetraklorürün İç Hava Düzeyleri ve Sağlık Riskleri. Tesisat Mühendisliği, vol.2020, no.176, 2020, ss.13 - 17.
AMA Ayri I,GENISOGLU M,GAYGISIZ H,Sofuoglu A,Sofuoglu S Tuvalet Temizlik Ürünlerinin Kullanımı İle Salıverilen Karbon Tetraklorürün İç Hava Düzeyleri ve Sağlık Riskleri. Tesisat Mühendisliği. 2020; 2020(176): 13 - 17.
Vancouver Ayri I,GENISOGLU M,GAYGISIZ H,Sofuoglu A,Sofuoglu S Tuvalet Temizlik Ürünlerinin Kullanımı İle Salıverilen Karbon Tetraklorürün İç Hava Düzeyleri ve Sağlık Riskleri. Tesisat Mühendisliği. 2020; 2020(176): 13 - 17.
IEEE Ayri I,GENISOGLU M,GAYGISIZ H,Sofuoglu A,Sofuoglu S "Tuvalet Temizlik Ürünlerinin Kullanımı İle Salıverilen Karbon Tetraklorürün İç Hava Düzeyleri ve Sağlık Riskleri." Tesisat Mühendisliği, 2020, ss.13 - 17, 2020.
ISNAD Ayri, Ilknur vd. "Tuvalet Temizlik Ürünlerinin Kullanımı İle Salıverilen Karbon Tetraklorürün İç Hava Düzeyleri ve Sağlık Riskleri". Tesisat Mühendisliği 2020/176 (2020), 13-17.