Yaygın anksiyete bozukluğunda bilişsel çarpıtmaların tedaviye uyuma etkisi
Yıl: 2020 Cilt: 21 Sayı: 4 Sayfa Aralığı: 380 - 386 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.5455/apd.69647 İndeks Tarihi: 08-11-2020
Yaygın anksiyete bozukluğunda bilişsel çarpıtmaların tedaviye uyuma etkisi
Öz: Amaç:Bu çalışmada, yaygın anksiyete bozukluğu tanılı hastalarının bilişsel çarpıtmalarının tedavi uyumuna etkisi-nin belirlenmesi amaçlanmıştır. Yöntem: Araştırma 20.01.2019-20.05.2019 tarihleri arasında Gaziantep Üniversi-tesi Şahinbey Araştırma ve Uygulama Hastanesi Psikiyatri Polikliniği’ne ayaktan ve yatarak tedavi edilmek üzere başvuran yaygın anksiyete bozukluğu hastaları ile yapılmıştır. Değerlendirme için Bireysel Bilgi Formu, Bilişsel Çarpıtmalar Ölçeği ve Morisky Tedavi Uyum Ölçeği kullanıldı. Hastalar tedavi uyumu düşük olanlar ve orta/yüksek olanlar şeklinde iki gruba ayrılarak bilişsel çarpıtmaları değerlendirilmiştir. Bulgular: Çalışmaya katılan 96 hastanın %20.8’inin 25-29 yaş aralığında olduğu, %46.9’unun evli olduğu, %35.4’ünün ilköğretim düzeyinde eğitim gördüğü saptanmıştır. Kişilerarası ilişkiler ile ilgili bilişsel çarpıtmalar ve başarı değerlendirmesi ile ilgili çarpıtmaların toplam değerlendirmesinde tedavi uyumu ile bilişsel çarpıtmalar arasında anlamlı bir ilişki saptanmamıştır (p>0.05).Bilişsel çarpıtmaların tek tek değerlendirmesinde tedavi uyumu düşük olanların kişilerarası ilişkilerde olumluyu azım-sama/yok sayma bilişsel çarpıtmaları daha yoğun olduğu saptanmıştır(p=0.03). Sonuç: Olumluyu azımsama/yok sayma bilişsel çarpıtması tedavi uyumu ile negatif ilişkilidir. Farmakoterapi ve bilişsel terapi kombine tedavisinde öncelikli olarak olumluyu azımsama/yok sayma ile ilgili çarpıtmaların belirlenmesi ve terapilerde öncelik verilmesi tedavinin etkinliğine katkıda bulunabilir.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- 1.Young JE, Klosko JS, Weishaar ME. Schema Therapy: A practitioner's Guide. New York, London: Guilford Press,2003, pp.71-76.
- 2.Van Vreeswijk M, Spinhoven P, Eurelings‐Bontekoe E, Broersen J. Changes in symptom severity, schemas and modes in heterogeneous psychiatric patient groups following short‐term schema cognitive-behavioural group therapy: A naturalisticpre‐treatment and post‐treatment design in an outpatient clinic. Clinical Psychology & Psychotherapy 2014; 21:29-38.
- 3.Kaplan SC, Morrison AS, Goldin PR, Olino TM, Heimberg RG, Gross JJ. The Cognitive distortions questionnaire (CD-Quest): Validation ina sample of adults with social anxiety disorder. Cognit Ther Res 2017; 41:576-587.
- 4.Stevanovic D, Zalsman G. Changes in cognitive distortions and affectivity levels in adolescent depression after acute phase fluoxetine treatment. Cognitive Neuropsychiatry 2019; 24:4-13.
- 5.Muran EM, Motta RW. Cognitive distortions and irrational beliefs in post‐traumatic stress, anxiety, and depressive disorders. J Clin Psychol 1993; 49:166-176.
- 6.Wittchen H-U, Jacobi F. Size and burden of mental disorders in Europe—a critical review and appraisal of 27 studies. Eur Neuropsychophar-macol 2005; 15:357-376.
- 7.De Oliveira IR. Trial-based cognitive therapy: a manual for clinicians. New York, London: Rout-ledge, 2014, pp.25-41.
- 8.Borba LdO, Maftum MA, Vayego SA, Mantovani MdF, Felix JVC, Kalinke LP. Adherence of mental therapy for mental disorder patients to drug health treatment. Revista da Escola de Enfermagem da USP 2018; 52:e03341.
- 9.Şahin Ş, Elboğa G. Toplum ruh sağlığı merke-zinden yararlanan hastaların yaşam kalitesi, tıbbi tedaviye uyumu, içgörü ve işlevsellikleri. Cukuro-va Medical Journal 2019; 44:431-438.
- 10.Van Apeldoorn F, Van Hout W, Mersch P, Huis-man M, Slaap B, Hale III W, et al. Is a combined therapy more effective than either CBT or SSRI alone? Results of a multicenter trial on panic disorder with or without agoraphobia. Acta Psychiatr Scand 2008; 117:260-270.
- 11.Covin R, Dozois DJ, Ogniewicz A, Seeds PM. Measuring cognitive errors: Initial development of the Cognitive Distortions Scale (CDS). Interna-tional Journal of Cognitive Therapy 2011; 4:297-322.
- 12.Ardanıç P. Bilişsel Çarpıtmalar Ölçeğinin Türkçe-ye Uyarlanması Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Yayımlanmamış Uzmanlık Tezi, İstanbul, Arel Üniversitesi, 2017.
- 13.Kuru E, Safak Y, Özdemir İ, Tulacı R, Özdel K, Özkula N,et al. Cognitive distortions in patients with social anxiety disorder: Comparison of a clinical group and healthy controls. Eur J Psychi-atry 2018; 32:97-104.
- 14.Morisky DE, Green LW, Levine DM. Concurrent and predictive validity of a self-reported measure of medication adherence. Med Care 1986; 24(1):67-74.
- 15.Yılmaz S. Psikiyatri Hastalarında İlaç Yan Etkileri ve İlaç Uyumu. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi Sağlık Bilimleri Ensti-tüsü, 2004.
- 16.Farrell SP, Hains AA, Davies WH, Smith P, Parton E. The impact of cognitive distortions, stress, and adherence on metabolic control in youths with type 1 diabetes. J Adolesc Health 2004; 34:461-467.
- 17.Christensen AJ, Moran PJ, Wiebe JS. Assess-ment of irrational health beliefs: Relation to health practices and medical regimen adherence. Health Psychology 1999; 18:169.
- 18.Anderson DR, Emery CF. Irrational health beliefs predict adherence to cardiac rehabilitation: A pilot study. Health Psychology 2014; 33:1614.
- 19.Shirk SR, Crisostomo PS, Jungbluth N, Gud-mundsen GR. Cognitive mechanisms of change in CBT for adolescent depression: Associations among client involvement, cognitive distortions, and treatment outcome. International Journal of Cognitive Therapy 2013; 6:311-324.
- 20.Meric M, Oflaz F. The effects of cognitive ap-proach-based nursing practice on the automatic thoughts of patients with anxiety disorder re-garding their treatment. Journal of Psychiatric Nursing 2013; 4:109-119. (Turkish)
- 21.Turan AF. Üniversite Öğrencilerinin İlişkilerle İlgili Bilişsel Çarpıtmalarını Yordamada Yalnızlık, Benlik Saygısı, Yaş, Cinsiyet ve Romantik İlişki Yaşama Durumunun Rolü. Anadolu Üniversitesi, 2010.
- 22.Chapman SC, Horne R. Medication nonadher-ence and psychiatry. Curr Opin Psychiatry 2013; 26:446.
- 23.Şahin Ş, Elboğa G, Altindag A. Hospitalization rates of patıents using community mental health center services. International Journal of Health Services Research and Policy 2019; 4:22-30.
- 24.Batelaan NM, Bosman RC, Muntingh A, Scholten WD, Huijbregts KM, Van Balkom AJ. Risk of relapse after antidepressant discontinuation in anxiety disorders, obsessive-compulsive disorder, and post-traumatic stress disorder: systematic review and meta-analysis of relapse prevention trials. BMJ 2017; 358:3927.
- 25.Demirkol ME, Tamam L. Psikiyatrik bozukluklarda tedavi uyumu. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar -Current Approachesin Psychiatry 2016; 8:85-93.
- 26.Süheyla Ü, Çakil G, Elyas Z. Taburculuk sonrası tedaviye gelmeyen psikotik hastaların özellikleri. Anadolu Psikiyatri Derg 2006; 7:69-75.
| APA | ÖZDEMİR N, KOCAMER ŞAHİN Ş, ELBOGA G, ALTINDAĞ A (2020). Yaygın anksiyete bozukluğunda bilişsel çarpıtmaların tedaviye uyuma etkisi. , 380 - 386. 10.5455/apd.69647 |
| Chicago | ÖZDEMİR Nurgül,KOCAMER ŞAHİN Şengül,ELBOGA GÜLÇIN,ALTINDAĞ Abdurrahman Yaygın anksiyete bozukluğunda bilişsel çarpıtmaların tedaviye uyuma etkisi. (2020): 380 - 386. 10.5455/apd.69647 |
| MLA | ÖZDEMİR Nurgül,KOCAMER ŞAHİN Şengül,ELBOGA GÜLÇIN,ALTINDAĞ Abdurrahman Yaygın anksiyete bozukluğunda bilişsel çarpıtmaların tedaviye uyuma etkisi. , 2020, ss.380 - 386. 10.5455/apd.69647 |
| AMA | ÖZDEMİR N,KOCAMER ŞAHİN Ş,ELBOGA G,ALTINDAĞ A Yaygın anksiyete bozukluğunda bilişsel çarpıtmaların tedaviye uyuma etkisi. . 2020; 380 - 386. 10.5455/apd.69647 |
| Vancouver | ÖZDEMİR N,KOCAMER ŞAHİN Ş,ELBOGA G,ALTINDAĞ A Yaygın anksiyete bozukluğunda bilişsel çarpıtmaların tedaviye uyuma etkisi. . 2020; 380 - 386. 10.5455/apd.69647 |
| IEEE | ÖZDEMİR N,KOCAMER ŞAHİN Ş,ELBOGA G,ALTINDAĞ A "Yaygın anksiyete bozukluğunda bilişsel çarpıtmaların tedaviye uyuma etkisi." , ss.380 - 386, 2020. 10.5455/apd.69647 |
| ISNAD | ÖZDEMİR, Nurgül vd. "Yaygın anksiyete bozukluğunda bilişsel çarpıtmaların tedaviye uyuma etkisi". (2020), 380-386. https://doi.org/10.5455/apd.69647 |
| APA | ÖZDEMİR N, KOCAMER ŞAHİN Ş, ELBOGA G, ALTINDAĞ A (2020). Yaygın anksiyete bozukluğunda bilişsel çarpıtmaların tedaviye uyuma etkisi. Anadolu Psikiyatri Dergisi, 21(4), 380 - 386. 10.5455/apd.69647 |
| Chicago | ÖZDEMİR Nurgül,KOCAMER ŞAHİN Şengül,ELBOGA GÜLÇIN,ALTINDAĞ Abdurrahman Yaygın anksiyete bozukluğunda bilişsel çarpıtmaların tedaviye uyuma etkisi. Anadolu Psikiyatri Dergisi 21, no.4 (2020): 380 - 386. 10.5455/apd.69647 |
| MLA | ÖZDEMİR Nurgül,KOCAMER ŞAHİN Şengül,ELBOGA GÜLÇIN,ALTINDAĞ Abdurrahman Yaygın anksiyete bozukluğunda bilişsel çarpıtmaların tedaviye uyuma etkisi. Anadolu Psikiyatri Dergisi, vol.21, no.4, 2020, ss.380 - 386. 10.5455/apd.69647 |
| AMA | ÖZDEMİR N,KOCAMER ŞAHİN Ş,ELBOGA G,ALTINDAĞ A Yaygın anksiyete bozukluğunda bilişsel çarpıtmaların tedaviye uyuma etkisi. Anadolu Psikiyatri Dergisi. 2020; 21(4): 380 - 386. 10.5455/apd.69647 |
| Vancouver | ÖZDEMİR N,KOCAMER ŞAHİN Ş,ELBOGA G,ALTINDAĞ A Yaygın anksiyete bozukluğunda bilişsel çarpıtmaların tedaviye uyuma etkisi. Anadolu Psikiyatri Dergisi. 2020; 21(4): 380 - 386. 10.5455/apd.69647 |
| IEEE | ÖZDEMİR N,KOCAMER ŞAHİN Ş,ELBOGA G,ALTINDAĞ A "Yaygın anksiyete bozukluğunda bilişsel çarpıtmaların tedaviye uyuma etkisi." Anadolu Psikiyatri Dergisi, 21, ss.380 - 386, 2020. 10.5455/apd.69647 |
| ISNAD | ÖZDEMİR, Nurgül vd. "Yaygın anksiyete bozukluğunda bilişsel çarpıtmaların tedaviye uyuma etkisi". Anadolu Psikiyatri Dergisi 21/4 (2020), 380-386. https://doi.org/10.5455/apd.69647 |
