Yıl: 2020 Cilt: 18 Sayı: 35 Sayfa Aralığı: 77 - 90 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.35408/comuybd.549018 İndeks Tarihi: 10-11-2020

TÜRKİYE’DE İMALAT VE SANAYİ SEKTÖRÜNÜN CARİ İŞLEMLER DENGESİ ÜZERİNE ETKİLERİ (1974-2017)

Öz:
Cari işlemler dengesi hesabı, bir ülkenin makroekonomik performansını yansıtan enönemli ekonomik göstergelerden biridir. Pek çok ülkede olduğu gibi, Türkiye’de de enönemli ekonomik göstergelerin başında gelmektedir. Bu çalışmada, imalat ve sanayisektörlerinin cari işlemler dengesi üzerindeki etkisi 1974-2017 dönemini kapsayanyıllık verilerle Türkiye ekonomisi için zaman serisi analizi çerçevesinde iki farklımodel yardımı ile ayrı ayrı tahmin edilmiştir. Bunun için öncelikle ADF birim kök testiuygulanmış olup, serilerin birinci farkında I(1) durağan oldukları tespit edilmiştir.Birim kök testinden sonra Johansen Eşbütünleşme analizi yapılmıştır. Daha sonra uzundönemli eşbütünleşme katsayılarını test etmek için FMOLS, CCR ve DOLS testlerindenyararlanılmıştır. Elde edilen sonuçlara göre, değişkenler arasında uzun dönemli birilişkinin olduğu tespit edilirken, imalattan cari işlemler dengesi üzerine tek yönlü vesanayiden cari işlemler dengesi üzerine çift yönlü nedensellik tespit edilmiştir. Yapılanregresyon analizinde ise, imalat ve sanayinin cari işlemler dengesi üzerindeki etkisininnegatif ve istatistiksel olarak anlamlı olduğu sonucuna ulaşılmıştır.
Anahtar Kelime:

THE EFFECTS OF MANUFACTURING AND INDUSTRY SECTOR ON CURRENT ACCOUNTS BALANCE IN TURKEY (1974-2017)

Öz:
Current account balance is one of the most important economic indicators that reflect the macroeconomic performance of a country. As in many countries, it is one of the most important economic indicators in Turkey. In this study, effects of manufacturing and industry sector on the current account balance of Turkey was estimated separately with two different models of assistance with annual data covering the period 1974- 2017 within the framework of time-series analysis. For this purpose, ADF unit root test was applied and it was determined that the series were stationary (I). After unit root test, Johansen cointegration analysis was applied. Then, FMOLS, CCR and DOLS tests were used to test the long-term cointegration coefficients. According to the results, while there is a long-term relationship between the variables, one-way and two-way causality on the current account balance has been determined from the industry on the current account balance. In the regression analysis, it was concluded that the effect of manufacturing and industry on current account balance was negative and statistically significant.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Berke, B. (2012). “Döviz Kuru ve İMKB100 Endeksi İlişkisi: Yeni Bir Test”, Maliye Dergisi, Sayı:163, Temmuz-Aralık 2012.
  • Çetin, M. (2009). “Kaldor Büyüme Yasasının Ampirik Analizi: Türkiye ve AB Ülkeleri Örneği (1981-2007)”, Afyon Kocatepe Üniversitesi, İ.İ.B.F. Dergisi (C.X I, S I, 2009).
  • Dickey, D.A., ve Fuller, W.A. (1979). “Distribution of the Estimators for Autoregressive Time Series with a Unit Root”, Journal of The American Statistical Society, 75, ss.427–431.
  • DTÖ (2017). http://www.mfa.gov.tr/dunya-ticaret-orgutu-__dto_.tr.mfa.
  • Erkan, H., Uysal, Y., Erkan, C., Çetinkaya, M., Şanlısoy, S., Başer N. E., Afşar K. E. ve Aydın Ü. (2007). Türkiye İçin Bilgi Bazlı Sürdürülebilir Yenilikçi Sanayileşme Stratejisi, EGİAD, İzmir.
  • Ertin, G. (1998). Türkiye’de Sanayi, Nuray Serter (Ed.), Türkiye Coğrafyası, Anadolu Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi Yayınları, ss. 163-182.
  • Granger, C. W. J. (1969). “Investigating Causal Relations by Econometric Models and Cross-spectral Methods”, Econometrica, Vol. 37, No. 3. (Aug., 1969), pp. 424-438.
  • Gujarati, D. (2011). Temel Ekonometri, Çeviren: Ümit Şenesen, Gülay Günlük Şenesen, Literatür Yayıncılık.
  • Kaldor, N. (1996). Causes of the Slow Rate of Growth of the United Kingdom, Cambridge University Press, Cambridge.
  • Kolsuz, G. ve Yeldan, E. (2014). “1980 Sonrası Türkiye Ekonomisinde Büyümenin Kaynaklarının Ayrıştırılması”, Çalışma ve Toplum Dergisi (1), ss. 49-66.
  • Koç, E., Kaya, K. ve Şenel, M. C. (2017). Türkiye’de Sanayi Sektörü ve Temel Sanayi Göstergeleri – Ekonomik Güven Endeksi, Mühendis ve Makine, cilt 58, sayı 688, s. 15-37. https://www.mmo.org.tr/sites/default/files/02_makale_ekonomik.pdf.
  • Özen, A. E. (2015). “Seçilmiş Göstergelerle Türkiye İmalat Sanayiinin Analizi”, Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi SBE Dergisi 5(2015).
  • Özşahin, Ş. (2016). 2000’li Yıllarda Türkiye Ekonomisinin Cari Açık Sorunu: Nedenleri, Finansman Yöntemi ve Çözüm Önerileri, içinde Güncel Ekonomik Sorunlar, Gazi Kitabevi, Ankara.
  • Tarı, R. ve Yıldırım, D. Ç. (2009). “Döviz Kuru Belirsizliğinin İhracata Etkisi: Türkiye İçin Bir Uygulama”, Celal Bayar Üniversitesi, Yönetim ve Ekonomi: Cilt: 16, 2/95- 105.
  • Taymaz, E. ve Suiçmez H. (2005). Türkiye’de Verimlilik, Büyüme ve Kriz, Türkiye Ekonomi Kurumu, Tartışma Metni 2005/4, www.tek.org.tr, Erişim tarihi, 18.05.2005.
APA KILIÇ N, Uğurlu S (2020). TÜRKİYE’DE İMALAT VE SANAYİ SEKTÖRÜNÜN CARİ İŞLEMLER DENGESİ ÜZERİNE ETKİLERİ (1974-2017). , 77 - 90. 10.35408/comuybd.549018
Chicago KILIÇ NAZIFE OZGE,Uğurlu Süleyman TÜRKİYE’DE İMALAT VE SANAYİ SEKTÖRÜNÜN CARİ İŞLEMLER DENGESİ ÜZERİNE ETKİLERİ (1974-2017). (2020): 77 - 90. 10.35408/comuybd.549018
MLA KILIÇ NAZIFE OZGE,Uğurlu Süleyman TÜRKİYE’DE İMALAT VE SANAYİ SEKTÖRÜNÜN CARİ İŞLEMLER DENGESİ ÜZERİNE ETKİLERİ (1974-2017). , 2020, ss.77 - 90. 10.35408/comuybd.549018
AMA KILIÇ N,Uğurlu S TÜRKİYE’DE İMALAT VE SANAYİ SEKTÖRÜNÜN CARİ İŞLEMLER DENGESİ ÜZERİNE ETKİLERİ (1974-2017). . 2020; 77 - 90. 10.35408/comuybd.549018
Vancouver KILIÇ N,Uğurlu S TÜRKİYE’DE İMALAT VE SANAYİ SEKTÖRÜNÜN CARİ İŞLEMLER DENGESİ ÜZERİNE ETKİLERİ (1974-2017). . 2020; 77 - 90. 10.35408/comuybd.549018
IEEE KILIÇ N,Uğurlu S "TÜRKİYE’DE İMALAT VE SANAYİ SEKTÖRÜNÜN CARİ İŞLEMLER DENGESİ ÜZERİNE ETKİLERİ (1974-2017)." , ss.77 - 90, 2020. 10.35408/comuybd.549018
ISNAD KILIÇ, NAZIFE OZGE - Uğurlu, Süleyman. "TÜRKİYE’DE İMALAT VE SANAYİ SEKTÖRÜNÜN CARİ İŞLEMLER DENGESİ ÜZERİNE ETKİLERİ (1974-2017)". (2020), 77-90. https://doi.org/10.35408/comuybd.549018
APA KILIÇ N, Uğurlu S (2020). TÜRKİYE’DE İMALAT VE SANAYİ SEKTÖRÜNÜN CARİ İŞLEMLER DENGESİ ÜZERİNE ETKİLERİ (1974-2017). Yönetim Bilimleri Dergisi, 18(35), 77 - 90. 10.35408/comuybd.549018
Chicago KILIÇ NAZIFE OZGE,Uğurlu Süleyman TÜRKİYE’DE İMALAT VE SANAYİ SEKTÖRÜNÜN CARİ İŞLEMLER DENGESİ ÜZERİNE ETKİLERİ (1974-2017). Yönetim Bilimleri Dergisi 18, no.35 (2020): 77 - 90. 10.35408/comuybd.549018
MLA KILIÇ NAZIFE OZGE,Uğurlu Süleyman TÜRKİYE’DE İMALAT VE SANAYİ SEKTÖRÜNÜN CARİ İŞLEMLER DENGESİ ÜZERİNE ETKİLERİ (1974-2017). Yönetim Bilimleri Dergisi, vol.18, no.35, 2020, ss.77 - 90. 10.35408/comuybd.549018
AMA KILIÇ N,Uğurlu S TÜRKİYE’DE İMALAT VE SANAYİ SEKTÖRÜNÜN CARİ İŞLEMLER DENGESİ ÜZERİNE ETKİLERİ (1974-2017). Yönetim Bilimleri Dergisi. 2020; 18(35): 77 - 90. 10.35408/comuybd.549018
Vancouver KILIÇ N,Uğurlu S TÜRKİYE’DE İMALAT VE SANAYİ SEKTÖRÜNÜN CARİ İŞLEMLER DENGESİ ÜZERİNE ETKİLERİ (1974-2017). Yönetim Bilimleri Dergisi. 2020; 18(35): 77 - 90. 10.35408/comuybd.549018
IEEE KILIÇ N,Uğurlu S "TÜRKİYE’DE İMALAT VE SANAYİ SEKTÖRÜNÜN CARİ İŞLEMLER DENGESİ ÜZERİNE ETKİLERİ (1974-2017)." Yönetim Bilimleri Dergisi, 18, ss.77 - 90, 2020. 10.35408/comuybd.549018
ISNAD KILIÇ, NAZIFE OZGE - Uğurlu, Süleyman. "TÜRKİYE’DE İMALAT VE SANAYİ SEKTÖRÜNÜN CARİ İŞLEMLER DENGESİ ÜZERİNE ETKİLERİ (1974-2017)". Yönetim Bilimleri Dergisi 18/35 (2020), 77-90. https://doi.org/10.35408/comuybd.549018