Öğretmenlerin Toplumsal Saygınlık ve İmajlarına Olumsuz Etki Eden Faktörlerin İncelenmesi
Yıl: 2020 Cilt: 34 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 152 - 167 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.33308/26674874.2020341165 İndeks Tarihi: 11-11-2020
Öğretmenlerin Toplumsal Saygınlık ve İmajlarına Olumsuz Etki Eden Faktörlerin İncelenmesi
Öz: Bu çalışmanın temel amacı,öğretmenlerin toplumsal saygınlığına, mesleki kimliğine ve imajına olumsuz etkisi olan, pejoratif yönü bulunan faktörlerin öğretmenlerin görüşlerine göre incelenmesidir. Öğretmen kimliği, Türk toplumunun hafızasında ve kadim geleneğinde saygın ve entelektüel arka planı sağlam bir yapıya sahipken zaman içerisinde ortaya çıkan çeşitli faktörlerin etkisi ile güç kaybına uğramış durumdadır. Bu faktörlerin, toplum nazarında kabul görmüş öğretmen kimliğini ve imajını zedeleyici, öğretmenin itibarına zarar vericiyönleri bulunmaktadır. Araştırmanın temel eksenini farklı mesleki kıdem, dünya görüşü, pedagojik anlayış ve branşlarda görev yapan öğretmenlerin görüşleri doğrultusunda kendi mesleki kimliklerinin ve toplumsal imajlarının hangi faktörlerin etkisi ile bulunduğunuya da bulunması gerekenyerden uzaklaştığını ortaya koymak oluşturmaktadır. Çalışma betimsel tarama modelinde nitel bir araştırmadır. Bu bağlamda toplamda 10 öğretmenle derinlemesine görüşmeler yapılmıştır. Araştırmanın verileri içerik analizi ile çözümlenmiştir. Temaların oluşturulmasında NVIVO 12 programından yararlanılmıştır. Araştırma bulguları öğretmenlerin görüşlerine göre en çok profesyonellikten yoksun olmanın, özlük haklarında görülen düşüşün, medyaya yansıyan olumsuz haberlerin, olumsuz siyasi söylemlerin öğretmen kimliğini örselediğini ve toplumun imgeleminde olması gereken konumdan uzaklaştırdığını göstermektedir.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Akbaba-Altun, S. veKirkit, G. (2005). Okul yöneticilerinin basındaki imajı. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 41, 25-46.
- Akyüz, Y. (1999). Türk eğitim tarihi.İstanbul: Alfa.
- Akyüz, Y. (2012). Türkiye'de öğretmenlerin toplumsal değişimdeki etkileri.Ankara: Pegem.
- Andersen, R. veWerfhorst, H. (2010). Education and occupational status in 14 countries: The role of educational institutions and labour market coordination. The British Journal of Sociology, 61(2), 336-355.
- Annaberdiyev, D. (2018). Türkmen atasözlerine psikolojik bir yaklaşım. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 20(2), 253-273. doi: 10.16953/deusosbil.433841.
- Appleyard, K. ve Appleyard, N. (2014). The professional teacher in further education. Northwich: Critical Publishing
- Arslanoğlu, İ. (1992). Öğretmenin sosyal statüsü ve ekonomik durumu. Gazi Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(4), 21-33.
- Aslan, B. (2015). A comparative study on the teaching profession in Turkey and South Korea: Secondary analysis of TALIS 2008 data in relation to teacher self-efficacy. Eurasian Journal of Educational Research, 15(61), 1-22.
- Aydın, R., Canavar, O. ve Akkın,A. (2018). Öğretmenlerin, öğretmenlik mesleği ve öğretmenliğin toplumsal statüsüne ilişkin görüşlerinin belirlenmesi. 21. Yüzyılda Eğitim ve Toplum, 7(21), 965-990.
- Baggini, J. (2005). What professionalism means for teachers today? Education Review, 18(2), 5-11.
- Bayram, G. (2009) Öğretmenlerin istihdam biçimi farklılıkları ve yarattığı sorunlar: Ankara’da çalışan ücretli ve sözleşmeli öğretmenlerin görüşlerine dayalıbir araştırma(Yayımlanmamışyüksek lisans tezi).Ankara Üniversitesi, Ankara.
- Bek, Y. (2007). Öğretmenin toplumsal/ mesleki rolleri ve statüsü(Tezsiz yüksek lisans proje ödevi).Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Edirne.
- Binbaşıoğlu, C. (2014). Başlangıçtan günümüze Türk eğitim tarihi.Ankara: Anı Yayıncılık.
- Bozbayındır, F. (2019). Öğretmenlik mesleğinin statüsünü etkileyen unsurların öğretmen görüşleri temelinde incelenmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 18(76), 2076-2104. doi: 10.17755/esosder.583274.
- Buyruk, H. (2013). Türkiye'de öğretmen emeğinin tarihsel dönüşümüne ilişkin ekonomi politik bir çözümleme(Yayımlanmamış doktora tezi). Ankara ÜniversitesiEğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
- Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E., Akgün, Ö., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2012). Bilimsel araştırma yöntemleri.Ankara: Pegem Akademi.
- Celep, C. (2004). Meslek olarak öğretmenlik.Ankara: Anı Yayıncılık.
- Ceylan, T. (2011). Toplumsal sistem analizinde toplumsal statü ve rol. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 15(19), 89-104.
- Cruickshank, D. ve Haefele, D. (2001). Good teachers, plural. Educational Leadership, 58(5), 26–30.
- Czeranowska, O. (2016). Social definition of occupational prestige. Warsaw Forum of Economic Sociology, 7(1), 67-88.
- Çetin, A. ve Ünsal, S. (2018). Merkezi sınavların öğretmenler üzerinde sosyal, psikolojik etkisi ve öğretmenlerin öğretim programı uygulamalarına yansıması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi,34(2), 304-323. doi: 10.16986/HUJE.2018040672.
- Çetin, S. ve Demirkasımoğlu, N. (2015). Öğretmen ve yöneticilerin etik ve etik dışı davranışlarının basına yansımaları. Sosyal ve Beşeri Bilimler Araştırmaları Dergisi, 34, 95-110.
- Çiftcioğlu, İ. (2008). Orta Asya -Anadolu ilim ve kültür köprüsü (XI-XVI. yüzyıllar). Bilig, 44, 143-172.
- Demir, M. K. veArı, E. (2013). Öğretmen sorunları-Çanakkale ili örneği. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 32(1), 107-126.
- Demirkasımoğlu, N. (2010). Defining teacher professionalism from different perspectives. Procedia Social and Behavioral Sciences, 9, 2047-2051.doi: 10.1016/j.sbspro.2010.12.444
- Dolton, P., Marcenaro, O., De Vries, R. veShe, P. (2018). Global teacher status index-2018. London: Varkey Foundation.
- Eskicumalı, A. (2001). Öğretmen eğitimi ve eğitim sosyolojisi dersleri. Sakarya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi,1, 30-37.
- Erzen, Z. veEpçaçan, C. (2018). Öğretmen görüşlerine göre öğretmenlerin toplumdaki saygınlığının incelenmesi. Journal Of Institute Of Economic Development and Social Researches, 4(9),331-345.
- Global Teacher Status Index(2018). The Varkey Foundation.Erişim adresi: https://www.varkeyfoundation.org/media/4790/gts-index-9-11-2018.pdf
- Göçen-Kabaran, G. ve Görgen, İ. (2016). Güney Kore, Hong Kong, Singapur ve Türkiye’deki öğretmen yetiştirme sistemlerinin karşılaştırmalı olarak incelenmesi. Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 5(2), 478-495.
- Güven, D. (2010). Profesyonel bir meslek olarak Türkiye’deöğretmenlik. Boğaziçi Üniversitesi Eğitim Dergisi, 27(2), 13-21.
- Hargreaves, L. (2009).The status and prestige of teachers and teaching.L.J. Saha ve A.G. Dworkin (Ed.). International handbook of research on teachers and teaching(ss. 217-229)içinde. Springer International Handbooks of Education, vol 21. Springer, Boston, MA
- Heinz, W.R. (2009) Redefining the status of occupations. Maclean R. veWilson D.(Ed.). International handbook of education for the changing world of workiçinde. Dordrecht:Springer.
- Hoşgörür, T. (2017). Öğretmenlerin mesleki profesyonellikleri ile saygınlıklarını yitirme kaygıları arasındaki ilişki. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi,23(3), 387-424.
- Hoyle, E. (1980).Professionalization and deprofessionalization in education.E. Hoyleve E. Meggary(Ed.). The professional development of teachers(s. 42-57)içinde. London: Kogan Page.
- Hoyle, E. (2001). Teaching: Prestige, status and esteem. Educational Management andAdministration, 29(2), 139–152.
- Hurst, B. ve Reding, C. (2000). Professionalism in teaching.Upper Saddle River, NJ: Prentice Hall.
- Işık, S. (2014). 2000'lerde öğretmenler ve antientelektüalizm. A. Yıldız(Ed.).Öğretmenliğin dönüşümü(s. 27-57). içinde.İstanbul: Kalkedon Yayınevi.
- Karasar, N. (2015). Bilimsel araştırma yöntemi.Ankara: Nobel Yayınları.
- Kaya, A. (2008). Selçuklular döneminde Sivas’ta ilmi hayat ve ilim adamları. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 212-242.
- Keskin, D. (2012). Bitmeyen sınavlar, yaşanmayan hayatlar: Eğitimde paradigma değişimi.Ankara: Dipnot Yayınları.
- Kramer, P. (2003). The ABC’s of professionalism. Kappa Delta Pi Record, 40(1), 22–25.
- Organisation for Economic Cooperation and Development(2018). Education at a glance: OECD Indicators.Paris: OECD Publishing
- Örge-Yaşar, F. (2007). Bilgi toplumu bağlamında Türk atasözlerinde “eğitim” ve “bilgi” kavramları üzerine düşünceler. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi,6(19), 146-158.
- Özdemir, T. veOrhan, M. (2019). Öğretmenlerin öğretmenlik mesleğinin imajı hakkındaki görüşleri. Trakya Eğitim Dergisi, 9(4), 824-846.
- Patton, M. (2014). Nitel araştırma ve değerlendirme yöntemleri(Çev. Ed. M. Bütün ve S. B. Demir). Ankara: Pegem Akademi.
- Phelps, P.H. (2006). The three RS of professionalism. Journal Kappa Delta Pi Record, 42(2), 69-71.
- Smak, M. veWalczak, D. (2017). The prestige of the teaching profession in the perception of teachers and former teachers. Edukacja: An Interdisciplinary Approach,5,22-40. doi: 10.24131/3724.170502.
- Stronge, J. (2002). Qualities of effective teachers.Alexandria, VA: Association for Supervision and Curriculum Development.
- Sunar, L. veKaya, Y. (2018). Türkiye'de değişen sosyo-ekonomik yapı içerisinde meslekler. L. Sunar (Ed.).Türkiye'detoplumsal tabakalaşma ve eşitsizlik(Cilt 2)(s. 1-52)içinde. Ankara: Nobel Yayınevi.
- Şanlı, Ö. ve Arabacı, İ. (2017). Liselerde görev yapan öğretmenlerin örgütsel imaj algılarının bazı değişkenler açısından incelenmesi. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 31, 642-661. doi: 10.14582/DUZGEF.733.
- Tehseen, S. veHeidi, N. (2015). Factors influencing teachers’ performance and retention. Mediterranean Journal of Social Sciences, 6(1), 233-244.
- Tichenor, M. ve Tichenor, J. (2005). Understanding teachers’ perspectives on professionalism. Professional Educator, 27(1-2), 89-95.
- Topkaya, N., Altınkurt, Y., Yılmaz, K. ve Dilek, S. A. (2013). Saygınlığını yitirme kaygısı ile örgütsel sinizm arasındaki ilişkiler. AkademikBakış, 36, 1-20.
- Ulutaş, P. (2017). Öğretmenlerin bakış açısından öğretmenlik mesleğinin toplumsal statüsü(Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Mersin Üniversitesi,Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Mersin.
- Uygun, S. (2012). Basında öğretmen sorunları. Milli Eğitim Dergisi, 42(194), 72-91.
- Ünal, I. L. (2005). Öğretmen imgesinde neoliberal dönüşüm. Eğitim Bilim Toplum, 3(11), 4-15.
- Ünsal, S. (2018). Türkiye’de öğretmenlik mesleğinin statüsüne ilişkin bir pareto analizi. Sakarya University Journal of Education, 8(2), 111-130.
- Ünsal, S. veBağçeci, B. (2016). Öğretmenlerin mesleki imajlarina ilişkin görüşleri ve mesleki imaja etki eden faktörler. Journal of Human Sciences, 13(3), 3905-3926. doi:10.14687/jhs.v13i3.3908.
- Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri.Ankara: Seçkin Yayıncılık.
- Yıldız, A. (2014). Türkiye'de öğretmenlik mesleğinin dönüşümü: İdealist öğretmenden sınava hazırlayıcı teknsiyen öğretmene. A. Yıldız (Ed.) Öğretmenliğin dönüşümü(s. 13-26)içinde. İstanbul: Kalkedon Yayınevi.
- Yıldız, A. ve Ünlü, D. (2013). Metaforlarla öğretmenliğin dönüşümü: “Dün heybetli bir şelaleydik, bugün ise kurumaya yüz tutmuş dere”. II. Uluslararası Eleştirel Eğitim Konferansı'nda sunulmuş bildiri. Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Fakültesi, Ankara.
- Yurdakul, S., Gür, B., Çelik, Z. ve Kurt, T. (2016). Öğretmenlik mesleği ve mesleğin statüsü. Ankara: Eğitim-Bir-Sen Stratejik Araştırmalar.
| APA | ATMACA T (2020). Öğretmenlerin Toplumsal Saygınlık ve İmajlarına Olumsuz Etki Eden Faktörlerin İncelenmesi. , 152 - 167. 10.33308/26674874.2020341165 |
| Chicago | ATMACA TANER Öğretmenlerin Toplumsal Saygınlık ve İmajlarına Olumsuz Etki Eden Faktörlerin İncelenmesi. (2020): 152 - 167. 10.33308/26674874.2020341165 |
| MLA | ATMACA TANER Öğretmenlerin Toplumsal Saygınlık ve İmajlarına Olumsuz Etki Eden Faktörlerin İncelenmesi. , 2020, ss.152 - 167. 10.33308/26674874.2020341165 |
| AMA | ATMACA T Öğretmenlerin Toplumsal Saygınlık ve İmajlarına Olumsuz Etki Eden Faktörlerin İncelenmesi. . 2020; 152 - 167. 10.33308/26674874.2020341165 |
| Vancouver | ATMACA T Öğretmenlerin Toplumsal Saygınlık ve İmajlarına Olumsuz Etki Eden Faktörlerin İncelenmesi. . 2020; 152 - 167. 10.33308/26674874.2020341165 |
| IEEE | ATMACA T "Öğretmenlerin Toplumsal Saygınlık ve İmajlarına Olumsuz Etki Eden Faktörlerin İncelenmesi." , ss.152 - 167, 2020. 10.33308/26674874.2020341165 |
| ISNAD | ATMACA, TANER. "Öğretmenlerin Toplumsal Saygınlık ve İmajlarına Olumsuz Etki Eden Faktörlerin İncelenmesi". (2020), 152-167. https://doi.org/10.33308/26674874.2020341165 |
| APA | ATMACA T (2020). Öğretmenlerin Toplumsal Saygınlık ve İmajlarına Olumsuz Etki Eden Faktörlerin İncelenmesi. Yaşadıkça Eğitim Dergisi, 34(1), 152 - 167. 10.33308/26674874.2020341165 |
| Chicago | ATMACA TANER Öğretmenlerin Toplumsal Saygınlık ve İmajlarına Olumsuz Etki Eden Faktörlerin İncelenmesi. Yaşadıkça Eğitim Dergisi 34, no.1 (2020): 152 - 167. 10.33308/26674874.2020341165 |
| MLA | ATMACA TANER Öğretmenlerin Toplumsal Saygınlık ve İmajlarına Olumsuz Etki Eden Faktörlerin İncelenmesi. Yaşadıkça Eğitim Dergisi, vol.34, no.1, 2020, ss.152 - 167. 10.33308/26674874.2020341165 |
| AMA | ATMACA T Öğretmenlerin Toplumsal Saygınlık ve İmajlarına Olumsuz Etki Eden Faktörlerin İncelenmesi. Yaşadıkça Eğitim Dergisi. 2020; 34(1): 152 - 167. 10.33308/26674874.2020341165 |
| Vancouver | ATMACA T Öğretmenlerin Toplumsal Saygınlık ve İmajlarına Olumsuz Etki Eden Faktörlerin İncelenmesi. Yaşadıkça Eğitim Dergisi. 2020; 34(1): 152 - 167. 10.33308/26674874.2020341165 |
| IEEE | ATMACA T "Öğretmenlerin Toplumsal Saygınlık ve İmajlarına Olumsuz Etki Eden Faktörlerin İncelenmesi." Yaşadıkça Eğitim Dergisi, 34, ss.152 - 167, 2020. 10.33308/26674874.2020341165 |
| ISNAD | ATMACA, TANER. "Öğretmenlerin Toplumsal Saygınlık ve İmajlarına Olumsuz Etki Eden Faktörlerin İncelenmesi". Yaşadıkça Eğitim Dergisi 34/1 (2020), 152-167. https://doi.org/10.33308/26674874.2020341165 |
