TÜRKİYE’DE PARA TALEBİNİN BELİRLEYİCİLERİ VE İSTİKRARI ÜZERİNE AMPİRİK BİR ANALİZ
Yıl: 2020 Cilt: 16 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 62 - 74 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.17130/ijmeb.700856 İndeks Tarihi: 14-11-2020
TÜRKİYE’DE PARA TALEBİNİN BELİRLEYİCİLERİ VE İSTİKRARI ÜZERİNE AMPİRİK BİR ANALİZ
Öz: Çalışmanın temel amacı, Türkiye’de para talebi üzerinde etkili olan makroekonomikdeğişkenlerin etkisini ve para talebi fonksiyonunun istikrarını araştırmaktır. Analiz gelişmişülkelerde yoğun bir parasal genişlemenin yaşandığı 2008 finansal krizi sonrası dönemi (2008-2018) kapsamaktadır. Çalışmada parasal büyüklük olarak M2 para arzı tercih edilmiştir.Etkisi araştırılan değişkenler reel gelir, faiz oranı ve döviz kurudur. Yöntem olarak ARDLyaklaşımı ve CUSUM-CUSUMSQ testi kullanılmaktadır. Analiz çeyrek dönemlik verilerlegerçekleştirilmiştir. Analiz sonuçlarına göre, uzun dönemde reel gelir ve döviz kuru paratalebini pozitif, faiz oranı negatif olarak etkilemektedir. Kısa dönemde, gelir ve döviz kurununpara talebi üzerindeki etkisi devam ederken faiz oranının etkisi ortadan kalkmıştır.
Anahtar Kelime: AN EMPIRICAL ANALYSIS ON DETERMINANTS AND STABILITY OF MONEY DEMAND IN TURKEY
Öz: The main purpose of this study is to investigate the factors that the impact of macroeconomic variables, which is effective on money demand and the stability of the money demand function in Turkey. The analysis covers the period after the 2008 financial crisis, where there was powerful monetary easing in developed countries (2008-2018). In the study, the M2 money supply is preferred as monetary aggregates. Variables that are investigated the effect are real income, interest rate and exchange rate. ARDL approach and CUSUM-CUSUMSQ test are used as methods. The analysis is performed with quarterly data. According to the results of the analysis, real income and exchange rate have a positive effect and the interest rate has a negative effect on money demand in the long term. In the short term, while the effect of real income and exchange rate on money demand continue, the effect of interest rate is disappeared.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Ağazade, S. (2018). Azerbaycan için para talebi istikrarının ARDL yaklaşımı ile analizi. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 14(1), 21–34.
- Akinlo, A. E. (2005). The stability of money demand in Nigeria: An autoregressive distributed lag approach. Journal of Policy Modeling, 28, 445–452.
- Algan, N., & Gencer, S. (2011). Türkiye’de para talebi fonksiyonunun modellenmesi. Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 20(1), 195–212.
- Altıntaş, H. (2008). Türki̇ye’de para talebi̇ni̇n isti̇krarı ve sınır testi̇ yaklaşımıyla öngörülmesi̇:1985-2006. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, 30, 15–46.
- Arango, S., & Ishaq Nadiri, M. (1981). Demand for money in open economies. Journal of Monetary Economics, 7(1), 69–83. https://doi.org/10.1016/0304-3932(81)90052-0
- Bahmani-Oskooee, M., & Bohl, M. T. (2000). German monetary unification and the stability of the German M3 money demand function. Economics Letters, 66, 203–208.
- Bahmani-Oskooee, M., & Pourheydarian, M. (1990). Exchange rate sensitivity of demand for money and effectiveness of fiscal and monetary policies. Applied Economics, 22(7), 917–925. https://doi. org/10.1080/00036849000000029
- Bahmani-Oskooee, M., & Raymond, C. W. N. (2002). Long-run demand for money in Hong Kong: An application of the ARDL model. International Journal of Business and Economics, 1(2), 147–155.
- Baumol, W. J. (1952). The transactions demand for cash: an inventory theoretic approach. The Quarterly Journal of Economics, 66(4), 545. https://doi.org/10.2307/1882104
- Darrat, A. F., & Al-Sowaidi, S. S. (2009). Financial progress and the stability of long-run money demand: Implications for the conduct of monetary policy in emerging economies. Review of Financial Economics, 18(3), 124–131. https://doi.org/10.1016/j.rfe.2009.04.003
- Doğru, B. (2014). Türkiye’de para talebinin uzun ve kısa dönem dengesinin ARDL ve VEC yaklaşımları ile analiz edilmesi. Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 10(2), 19–32.
- Friedman, M. (1956). The quantity theory of money-a restatement. In M. Friedman (Ed.), Studies in the Quantity Theory of Money. Chicago: University of Chicago Press.
- Gencer, S., & Arısoy, İ. (2013). Türkiye’de uzun dönem geniş para (M2Y) talebinin tahmini: Zamanla değişen katsayılar yönteminden bulgular. Ege Akademik Bakis, 13(4), 515–526.
- Gujarati, D. N. (1999). Temel ekonometri. (Birinci Ba). Literatür Yayıncılık.
- Güney, A. (2017). Türkiye’nin modern para talebi fonksiyonu: Gelir bileşenleri, ekonomik ve parasal belirsizlik. İşletme Araştırmaları Dergisi, 9(1), 485–504. https://doi.org/10.20491/ isarder.2017.255
- Gurley, J. G., & Shaw, E. S. (1955). Financial aspects of economic development. The American Economic Review, 45(4), 515–538. https://doi.org/10.2307/1811632
- Halıcıoğlu, F., & Uğur, M. (2005). On stability of the demand for money in a developing OECD country: The case of Turkey. Global Business and Economic Review, 7(3), 1–15.
- Keynes, J. M. (1936). The general theory of employment, interest and money. Cambridge: MacMillan.
- Kumar, S., Webber, D. J., & Fargher, S. (2013). Money demand stability: A case study of Nigeria. Journal of Policy Modeling, 35(6), 978–991. https://doi.org/10.1016/j.jpolmod.2013.03.012
- Mundell, R. A. (1963). Capital mobility and stabilization policy under fixed and flexible exchange rates. The Canadian Journal of Economics and Political Science, 29(4), 475. https://doi. org/10.2307/139336
- Özçalik, M. (2014). Money demand function in Turkey: An ARDL approach. Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 14(28), 172–186.
- Özcan, B., & Arı, A. (2013). Para talebinin belirleyenleri ve istikrarı üzerine bir uygulama: Türkiye örneği. Yönetim ve Ekonomi, 20(2), 105–120.
- Özdemir, K. A., & Saygili, M. (2013). Economic uncertainty and money demand stability in Turkey. Journal of Economic Studies, 40(3), 314–333. https://doi.org/10.1108/01443581311283943
- Tobin, J. (1956). The interest-elasticity of transactions demand for cash. The Review of Economics and Statistics, 38(3), 241. https://doi.org/10.2307/1925776
| APA | BAYIR M (2020). TÜRKİYE’DE PARA TALEBİNİN BELİRLEYİCİLERİ VE İSTİKRARI ÜZERİNE AMPİRİK BİR ANALİZ. , 62 - 74. 10.17130/ijmeb.700856 |
| Chicago | BAYIR Musa TÜRKİYE’DE PARA TALEBİNİN BELİRLEYİCİLERİ VE İSTİKRARI ÜZERİNE AMPİRİK BİR ANALİZ. (2020): 62 - 74. 10.17130/ijmeb.700856 |
| MLA | BAYIR Musa TÜRKİYE’DE PARA TALEBİNİN BELİRLEYİCİLERİ VE İSTİKRARI ÜZERİNE AMPİRİK BİR ANALİZ. , 2020, ss.62 - 74. 10.17130/ijmeb.700856 |
| AMA | BAYIR M TÜRKİYE’DE PARA TALEBİNİN BELİRLEYİCİLERİ VE İSTİKRARI ÜZERİNE AMPİRİK BİR ANALİZ. . 2020; 62 - 74. 10.17130/ijmeb.700856 |
| Vancouver | BAYIR M TÜRKİYE’DE PARA TALEBİNİN BELİRLEYİCİLERİ VE İSTİKRARI ÜZERİNE AMPİRİK BİR ANALİZ. . 2020; 62 - 74. 10.17130/ijmeb.700856 |
| IEEE | BAYIR M "TÜRKİYE’DE PARA TALEBİNİN BELİRLEYİCİLERİ VE İSTİKRARI ÜZERİNE AMPİRİK BİR ANALİZ." , ss.62 - 74, 2020. 10.17130/ijmeb.700856 |
| ISNAD | BAYIR, Musa. "TÜRKİYE’DE PARA TALEBİNİN BELİRLEYİCİLERİ VE İSTİKRARI ÜZERİNE AMPİRİK BİR ANALİZ". (2020), 62-74. https://doi.org/10.17130/ijmeb.700856 |
| APA | BAYIR M (2020). TÜRKİYE’DE PARA TALEBİNİN BELİRLEYİCİLERİ VE İSTİKRARI ÜZERİNE AMPİRİK BİR ANALİZ. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 16(1), 62 - 74. 10.17130/ijmeb.700856 |
| Chicago | BAYIR Musa TÜRKİYE’DE PARA TALEBİNİN BELİRLEYİCİLERİ VE İSTİKRARI ÜZERİNE AMPİRİK BİR ANALİZ. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi 16, no.1 (2020): 62 - 74. 10.17130/ijmeb.700856 |
| MLA | BAYIR Musa TÜRKİYE’DE PARA TALEBİNİN BELİRLEYİCİLERİ VE İSTİKRARI ÜZERİNE AMPİRİK BİR ANALİZ. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, vol.16, no.1, 2020, ss.62 - 74. 10.17130/ijmeb.700856 |
| AMA | BAYIR M TÜRKİYE’DE PARA TALEBİNİN BELİRLEYİCİLERİ VE İSTİKRARI ÜZERİNE AMPİRİK BİR ANALİZ. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi. 2020; 16(1): 62 - 74. 10.17130/ijmeb.700856 |
| Vancouver | BAYIR M TÜRKİYE’DE PARA TALEBİNİN BELİRLEYİCİLERİ VE İSTİKRARI ÜZERİNE AMPİRİK BİR ANALİZ. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi. 2020; 16(1): 62 - 74. 10.17130/ijmeb.700856 |
| IEEE | BAYIR M "TÜRKİYE’DE PARA TALEBİNİN BELİRLEYİCİLERİ VE İSTİKRARI ÜZERİNE AMPİRİK BİR ANALİZ." Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 16, ss.62 - 74, 2020. 10.17130/ijmeb.700856 |
| ISNAD | BAYIR, Musa. "TÜRKİYE’DE PARA TALEBİNİN BELİRLEYİCİLERİ VE İSTİKRARI ÜZERİNE AMPİRİK BİR ANALİZ". Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi 16/1 (2020), 62-74. https://doi.org/10.17130/ijmeb.700856 |
