Tek Tohum Nesli Seleksiyon Yöntemi ile Geliştirilen Aspir (Carthamus tinctoriusL.) Hatlarının Tarımsal ve Teknolojik Özelliklerinin Belirlenmesi

Ali ŞENATEŞ, (Isparta Uygulamalı Bilimler Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Tarla Bitkileri Bölümü,Isparta, Türkiye)
Sabri ERBAŞ (Isparta Uygulamalı Bilimler Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Tarla Bitkileri Bölümü,Isparta, Türkiye)
Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi
12 0
Yıl: 2020 Cilt: 24 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 143 - 151 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.19113/sdufenbed.645643 İndeks Tarihi: 15-11-2020

Tek Tohum Nesli Seleksiyon Yöntemi ile Geliştirilen Aspir (Carthamus tinctoriusL.) Hatlarının Tarımsal ve Teknolojik Özelliklerinin Belirlenmesi

Öz:
Bu çalışma, Isparta Uygulamalı Bilimler Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarla Bitkileri Bölümü’nde 2016 yılında tesadüf blokları deneme desenine göre 3 tekerrürlü olarak yürütülmüştür. Gelendost-2 (GE) hattı ile Centennial (CE), Montola 2000 (MO) ve W6 9822 (W6) çeşitlerinin melezlemesinden elde edilerek F8generasyonuna kadar tek tohum nesli seleksiyon yöntemi ile ulaştırılan 68 hat (20adetGE×CE,28adetGE×MOve20adetGE×W6)veaspirgenotipleri (Gelendost-2, Montola 2000, W6 9822, Dinçer 5-18-1, Remzibey-05, Balcı, Linas ve Olas) materyal olarak kullanılmıştır. Sonuçlara göre; 1000 tane ağırlığı, tohum verimi, yağ oranı ve yağ veriminin sırasıyla 30.2-51.0 g, 30.2-252.6 kg/da, % 25.1-35.4 ve 10.0-77.2 kg/da arasında değiştiği görülmüştür. GECE-11 ve 12 hatlarının 1000 tane ağırlığı, GEMO-10 ve 19 nolu hatlarının tohum verimi, GEMO-1, 20, 28, GEW6-16, 20 ve GECE-4, 8, 9, 12 nolu hatların yağ oranı, GEMO-10, 19, 28 ve GEW6-20 nolu hatlarının ise yağ verimi açısından ebeveynler ve çeşitlere göre daha üstün oldukları belirlenmiştir. Sonuç olarak 4 adet verim tipi (GECE-11, 12 ve GEMO-10,19), 11 adet yağ tipi (GEMO-1, 10, 19, 20, 28, GEW6-16, 20 ve GECE-4, 8, 9, 12), 2 adet oleik tipi (GEMO-3 ve GEMO-23), 1 adet linoleik tipi (GECE-7) olmak üzere 15 hat bir sonraki generasyona aktarılmıştır.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • [1]Anonim, 2019a. http://www.bysd.org.tr/Dis TicaretRakamlari/(Erişim tarihi: 20.06.2019).
  • [2]Erbaş, S., Baydar, H. 2007. Aspirde (Carthamus tinctoriusL.) Sentetik Erkek Kısırlık Tekniği ile Elde Edilmiş Melez Popülasyonlardan Hat Geliştirme Olanakları, 7. Tarla Bitkileri Kongresi, 25-27 Haziran, Erzurum, 370-374.
  • [3]Emongor, V.E., Oarabil, P., Phuduhudud, O. 2017. Effects of Genotype on Vegetative Growth, Yield Components and Yield, Oil Content and Oil Yield of Safflower. Agricultural Science Research Journal, 7(12), 381-392.
  • [4]Baydar, H., Erbaş, S. 2016. Aspir (Carthamus tinctoriusL.)’de Verim, Yağ ve Oleik Asit İçeriği Yüksek Hat Geliştirme IslahıTarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsü Dergisi, 25 (Özel sayı-2), 155-161.
  • [5]Rowell, D.L. 1996. Soil Science: Methods and Applications. Longman. London.
  • [6]AOAC, 2005. Official method of Analysis. 18thEdition, Association of Officiating Analytical Chemists, Washington DC.
  • [7]SAS Institute. 1998. INC SAS/STAT User’s Guide Release 7.0, Cary, NC, USA.
  • [8]Anonim, 2019b. Meteoroloji Genel Müdürlüğü.
  • [9]Weiss, E.A., 2000. Oilseed Crops, (2ndEdition), Blackwell Sci. Ltd., Victoria, Australia.
  • [10]Pahlavani, M.H., Saeidi, G., Mirlohi, A.F. 2007. Genetic Analysis of Seed Yield and Oil Content in Safflower Using F1and F2Progenies of Diallel Crosses. International Journal of Plant Production, 2, 129-140.
  • [11]Ramachandram, M., Goud, J.V. 1981. Genetic Analysis of Seed Yield, Oil Content and Their Components in Safflower (Carthamus tinctoriusL.) Theor. Appl. Genet., 60, 191-195.
  • [12]Alizadeh, K. 2005. Evaluation of Safflower Germplasm by Some Agronomic Characteristics and Their Relationships on Grain Yield Production in the Cold Dry Land of Iran. International Journal of Agriculture&Biology, 7(3), 389-391.
  • [13]Polat, T. 2007. Farklı sıra aralıklarının ve azot seviyelerinin kuru şartlarda yetiştirilen aspir (Carthamus tinctoriusL.) bitkisinin verim ve verim unsurları üzerine etkisi. Atatürk Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi, 155s, Erzurum.
  • [14]Paşa, C., Esendal, E., Arslan, B. 2009. Kışlık ve Yazlık Ekimin Aspir (Carthamus tinctoriusL.) Bitkisinin Verimi ve Bitkisel Özelliklerine Etkisi Türkiye VIII. Tarla Bitkileri Kongresi, 19-22 Ekim, Hatay, 168-171.
  • [15]Erbaş, S. 2012. Melezleme ıslahı ile tohum verimi, yağ ve oleik asit içeriği yüksek aspir (Carthamus tinctoriusL.) hatlarının geliştirilmesi.Süleyman Demirel Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi, 132s, Isparta.
  • [16]Reddy, M.V.S., Chand, P., Vidyadhar, B., Devi, I.S.L. 2004. Estimation of Genetic Parameters for Yield and Its Component in F4Generation of Safflower (Carthamus tinctoriusL.). Prog. Agric., 4(1), 16-18.
  • [17]Erbaş, S. 2007. Aspirde (Carthamus tinctoriusL.) sentetik erkek kısırlığı tekniği ile elde edilmiş melez populasyonlarından hat geliştirme olanakları. Süleyman Demirel Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 94s, Isparta.
  • [18]Safevi, S.A., Pourdad, S.S., Safavi, S.M., Safavi, A.S. 2011. Heritability and Genetic Gain of Some Morphological Traits in Safflower (Carthamus tinctoriusL.). American Journal of Scientific Research, 17, 14-18.
  • [19]Çelikoğlu, F. 2004. Eskişehir Koşullarında Geliştirilen Aspir (Carthamus tinctoriusL.) Hatlarında Verim Kriterlerinin Belirlenmesi. Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 76s, Ankara.
  • [20]Lakshmi Prayaga, P., Lakshmamma, P., Padmavthi, P., 2003. Characterization of Safflower Germplasm for Physiological Traits. Sesame and Safflower Newsletter, 18, 90-92.
  • [21]Parameshwar, K.B. 2009. Stability of Non-Spiny Breeding Lines in Safflower (Carthamus tinctoriusL.). Dharwad University of Agricultural Sciences, Master Thesis, 92s, India.
  • [22]Arslan, B., Culpan, E. 2017. Effects of Different Gibberellic Acid Doses on Seed Yield, Oil Content and Some Quality Traits of Safflower (Carthamus tinctoriusL.). Journal of Global Innovations in Agricultural and Social Sciences, 5(1),5-9.
  • [23]Fernandez-Martinez, J., Del Rio, M., De Haro, A. 1993. Surveyof Safflower (Carthamus tinctoriusL.) Germplasm for Variants in Fatty Acid Composition and Seed Characters. Euphytica, 69, 115-122.
  • [24]Johnson, R.C., Bergman, J.W., Flynn, C.R. 1999. Oil and Meal Characteristics of Core and Non-Core Safflower Accessions from the USDA Collection. Genet. Res. Crop Evol., 46, 611-618.
  • [25]Erbaş, S., Tonguç, M., Şanlı, A. 2016. Variations in the Agronomic and Quality Characteristics of Domestic and Foreign Safflower (Carthamus tinctoriusL.) Genotypes. Turk J. Field Crops, 21(1), 110-119.
  • [26]Kıllı, F., Ermiş, H. 2009. Kahramanmaraş Koşullarında Farklı Miktarlarda ve Zamanlarda Uygulanan Azotun Aspir (Carthamus tinctoriusL.)’de Tohum Verimi, Verim Unsurları ve Tohumun Makro-Mikro Element İçeriğine Etkisi. Türkiye VIII. Tarla Bitkileri Kongresi, 19-22 Ekim, Hatay, 107-110.
  • [27]Valesco, L., Fernandez-Martinez, J.M. 1999. Screening for Low Saturated Fatty Acids in Safflower. Sesame and Safflower Newsletter, Cordoba, Spain.
  • [28]Arslan, B., Culpan, E. 2018. Identification of Suitable Safflower Genotypes for the Development of New Cultivars with High Seed Yield, Oil Content and Oil Quality. Azarian Journal of Agriculture, 5 (5),133-141.
APA ŞENATEŞ A, Erbaş S (2020). Tek Tohum Nesli Seleksiyon Yöntemi ile Geliştirilen Aspir (Carthamus tinctoriusL.) Hatlarının Tarımsal ve Teknolojik Özelliklerinin Belirlenmesi. , 143 - 151. 10.19113/sdufenbed.645643
Chicago ŞENATEŞ Ali,Erbaş Sabri Tek Tohum Nesli Seleksiyon Yöntemi ile Geliştirilen Aspir (Carthamus tinctoriusL.) Hatlarının Tarımsal ve Teknolojik Özelliklerinin Belirlenmesi. (2020): 143 - 151. 10.19113/sdufenbed.645643
MLA ŞENATEŞ Ali,Erbaş Sabri Tek Tohum Nesli Seleksiyon Yöntemi ile Geliştirilen Aspir (Carthamus tinctoriusL.) Hatlarının Tarımsal ve Teknolojik Özelliklerinin Belirlenmesi. , 2020, ss.143 - 151. 10.19113/sdufenbed.645643
AMA ŞENATEŞ A,Erbaş S Tek Tohum Nesli Seleksiyon Yöntemi ile Geliştirilen Aspir (Carthamus tinctoriusL.) Hatlarının Tarımsal ve Teknolojik Özelliklerinin Belirlenmesi. . 2020; 143 - 151. 10.19113/sdufenbed.645643
Vancouver ŞENATEŞ A,Erbaş S Tek Tohum Nesli Seleksiyon Yöntemi ile Geliştirilen Aspir (Carthamus tinctoriusL.) Hatlarının Tarımsal ve Teknolojik Özelliklerinin Belirlenmesi. . 2020; 143 - 151. 10.19113/sdufenbed.645643
IEEE ŞENATEŞ A,Erbaş S "Tek Tohum Nesli Seleksiyon Yöntemi ile Geliştirilen Aspir (Carthamus tinctoriusL.) Hatlarının Tarımsal ve Teknolojik Özelliklerinin Belirlenmesi." , ss.143 - 151, 2020. 10.19113/sdufenbed.645643
ISNAD ŞENATEŞ, Ali - Erbaş, Sabri. "Tek Tohum Nesli Seleksiyon Yöntemi ile Geliştirilen Aspir (Carthamus tinctoriusL.) Hatlarının Tarımsal ve Teknolojik Özelliklerinin Belirlenmesi". (2020), 143-151. https://doi.org/10.19113/sdufenbed.645643
APA ŞENATEŞ A, Erbaş S (2020). Tek Tohum Nesli Seleksiyon Yöntemi ile Geliştirilen Aspir (Carthamus tinctoriusL.) Hatlarının Tarımsal ve Teknolojik Özelliklerinin Belirlenmesi. Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 24(1), 143 - 151. 10.19113/sdufenbed.645643
Chicago ŞENATEŞ Ali,Erbaş Sabri Tek Tohum Nesli Seleksiyon Yöntemi ile Geliştirilen Aspir (Carthamus tinctoriusL.) Hatlarının Tarımsal ve Teknolojik Özelliklerinin Belirlenmesi. Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi 24, no.1 (2020): 143 - 151. 10.19113/sdufenbed.645643
MLA ŞENATEŞ Ali,Erbaş Sabri Tek Tohum Nesli Seleksiyon Yöntemi ile Geliştirilen Aspir (Carthamus tinctoriusL.) Hatlarının Tarımsal ve Teknolojik Özelliklerinin Belirlenmesi. Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, vol.24, no.1, 2020, ss.143 - 151. 10.19113/sdufenbed.645643
AMA ŞENATEŞ A,Erbaş S Tek Tohum Nesli Seleksiyon Yöntemi ile Geliştirilen Aspir (Carthamus tinctoriusL.) Hatlarının Tarımsal ve Teknolojik Özelliklerinin Belirlenmesi. Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi. 2020; 24(1): 143 - 151. 10.19113/sdufenbed.645643
Vancouver ŞENATEŞ A,Erbaş S Tek Tohum Nesli Seleksiyon Yöntemi ile Geliştirilen Aspir (Carthamus tinctoriusL.) Hatlarının Tarımsal ve Teknolojik Özelliklerinin Belirlenmesi. Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi. 2020; 24(1): 143 - 151. 10.19113/sdufenbed.645643
IEEE ŞENATEŞ A,Erbaş S "Tek Tohum Nesli Seleksiyon Yöntemi ile Geliştirilen Aspir (Carthamus tinctoriusL.) Hatlarının Tarımsal ve Teknolojik Özelliklerinin Belirlenmesi." Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 24, ss.143 - 151, 2020. 10.19113/sdufenbed.645643
ISNAD ŞENATEŞ, Ali - Erbaş, Sabri. "Tek Tohum Nesli Seleksiyon Yöntemi ile Geliştirilen Aspir (Carthamus tinctoriusL.) Hatlarının Tarımsal ve Teknolojik Özelliklerinin Belirlenmesi". Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi 24/1 (2020), 143-151. https://doi.org/10.19113/sdufenbed.645643
Sayfa Oluşturulma Tarihi
23-04-2024 15:6

İLETİŞİM

TÜBİTAK ULAKBİM TR Dizin

Yüzüncüyıl, İşçi Blokları Mahallesi

Muhsin Yazıcıoğlu Caddesi No:51/C

06530 Çankaya / ANKARA +90 (312) 298 92 00

trdizin@tubitak.gov.tr

TÜBİTAK ULAKBİM Ulusal Akademik Ağ ve Bilgi Merkezi Cahit Arf Bilgi Merkezi © Tüm Hakları Saklıdır. Gizlilik Politikası Kullanım Şartları