Yıl: 2020 Cilt: 24 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 217 - 225 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.19113/sdufenbed.678524 İndeks Tarihi: 15-11-2020

Ayçiçeği (Helianthus annuus L.)’nde Azot ve Kükürt GübrelemesininVerim ve Kaliteye Etkileri

Öz:
Bu araştırmada ayçiçeğinde azot (0, 5, 10, 15 kgN/da) ve kükürt (0, 5, 10, 15 kgS/da) uygulamalarının verim ve kalite özellikleri üzerine etkilerininbelirlenmesi amaçlanmıştır. Isparta Uygulamalı Bilimler Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarla Bitkileri Bölümü’nde 2014ve 2015 yıllarında yürütülmüştür. Deneme bölünmüş parseller deneme deseninde kurulmuş, ana parsellere azot ve alt parsellere de kükürt dozları uygulanmıştır. Çalışmada bütün özelliklerin yıllar arasındaki farklılıkları; kabuk oranı ve yağ oranı hariç diğer özelliklerin N dozları arasındaki farklılıklar; yağ oranı hariç diğer özelliklerin Sdozları arasındaki farklılıkları %1 düzeyinde önemli bulunmuştur. Elde dilen sonuçlara göre, tohum verimi 2014 yılında 235.4-348.6 kg/da (N0S0-N5S5) ve 2015 yılındaise174.4-327.4 kg/da (N0S0-N10S5) arasında değişmiştir. Azot dozu ortalamalarına göre kontrol parsellerinde 231.9 kg/da olan tohum verimi 10 kg/da’a kadar %31.3 oranında artış göstermiş ve 304.4 kg/da’a ulaşmıştır. Kükürt dozu ortalamalarına göre en yüksek tohum verimi 5 kg/da uygulamasından (302.8 kg/da) ve en düşük kontrol parsellerinden (248.4 kg/da) elde edilmiştir. Tohumların yağ içeriği kontrole göre yüksek Nve Sdozu uygulamasında sırasıyla %2.1 ve %5.0 oranında artmıştır. Sonuç olarak; Isparta koşullarında yağlık ayçiçeği yetiştiriciliğinde daha yüksek tane verimive kalitesi için 10 kg N/da azot ile 5 kg S/da kükürt kullanılmalıdır.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • [1]Anonim, 2020a. http://www.fao.org/faostat/en/#data/QC (Erişim Tarihi: 10.01.2020).
  • [2]Anonim, 2020b. http://www.bysd.org.tr/DisTicaretRakamlari/(Erişim Tarihi: 10.01.2020).
  • [3]Gültekin, S. 2018. Isparta Koşullarında Bazı Oleik ve Linoleik Asit İçeren Yağlık Hibrit Ayçiçeği (Helianthus annuusL.) Çeşitlerinin Verim ve Kalite Özelliklerinin Belirlenmesi. Süleyman Demirel Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 68 s, Isparta.
  • [4]Habib, H., Mehdi, S.S., Rashid A., Anjum, M.A. 2006. Genetic Association and Path Analysis for Seed Yield in Sunflower. Pakistan Journal of Agricultural Sciences, 43,136-139.
  • [5]Cakmak, I. 2002. Plant Nutrition Research Priorities to Meet Human Needs for Food in Sustainable Ways. Plant Soil. 247,3-24.
  • [6]Gudade, B.A., Thakur, M.R., Ulemale, R.B., Imade, S.R., Bodhade, M.S. 2009. Nutrient Uptake, SoilNutrient Status and Quality of New Sunflower Varieties as Influenced by Fertilizer Levels. Journal of Soils and Crops, 19 (2), 355-359.
  • [7]Marschner, H. 1995. Mineral Nutrition of Higher Plants. Academic Pres, London Sed. Ed. p. 255-264.
  • [8]Hassan, F., Hakim, S.A., Manaf, A., Qadir, G., Ahmad, S. 2007. Response of Sunflower (Helianthus annuus L.) to Sulphur and Seasonal Variations. International Journal of Agriculture and Biology, 9(3),499-503.
  • [9]Demir, İ. 2009. Azot ve Kükürdün Ayçiçeğinde (Helianthus annuusL.) Verim ve Verim öğeleri ile Bazı Kalite Özellikleri Üzerine Etkisi. Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi, 113 s, Ankara.
  • [10]Poonia, K.L. 2000. Effect of Planting Geometry, Nitrogen and Sulfur on Growth and Yield of Sunflower (Helianthus annuus L.). Journal of Eco-Physiology, 3, 59-71.
  • [11]Najar, G.R., Singh, S.R., Akthar, F. Hakeem, S.A. 2011. Influence of Sulphur levEls on Yield, Uptake and Quality of Soyabean (Glycine max) under Temperate Conditions of Kashmir Valley. Indian Journal of Agricultural Sciences, 81(4), 340-343.
  • [12]Rowell, D.L. 1996. Soil Science: Methods and Applications. Longman. London.
  • [13]Anonim, 2020c. Meteoroloji Genel Müdürlüğü.
  • [14]AOAC, 2005. Official method of Analysis. 18thEdition, Association of Officiating Analytical Chemists, Washington DC.
  • [15]SAS Institute. 1999. INC SAS/STAT User’s Guide Release7.0, Cary, NC, USA.
  • [16]Evci, G., Pekcan. V., Yılmaz M.İ., Kaya, Y., 2011. Ayçiçeğinde (Helianthus annuusL.) Yağ kalitesi ve verim öğeleri arasındaki ilişkilerin belirlenmesi. Türkiye IX. Tarla Bitkileri Kongresi, 12-15 Eylül, Bursa, 2,815-820.
  • [17]Connor, D.J., Hall, A.J. 1997. Sunflower Physiology. A.A.Schneiter (ed.) Sunflower Technology and Production. ASA, SCSA Monograph. No: 35, Madison, WI. 113-182.
  • [18]Kaya, Y., Evci, G., Durak, S., Pekcan, V. ve Gücer, T. 2006 Farklı Çevre Koşullarında Ayçiçeğinde (Helianthus annuusL.) Tane Verimi ve Diğer Verim Öğeleri Arasında İlişkilerin Belirlenmesi. Trakya University Journal of Natural Sciences,7(1), 37-44.
  • [19]Bhagat, G.J., Abdul, H., Bonde, S.P., Giri, M.D., Mohammed, S. 2003. Effect of Irrigation and Sulphur Levels on Growth and Yield Attributes of Rabi Sunflower (Helianthus annuus L.). Research on Crops, 4(1), 56-59.
  • [20]Ramu, Y.R., Reddy, P.M. 2003. Growth and Yield of Sunflower as Influenced by Nitrogen and Sulphur Nutrition. Indian Journal of Dryland Agricultural Research and Development, 18(2), 192-195.
  • [21]Şahin, T. 2015. Tokat-Erbaa Şartlarında Bazı Ayçiçeği (Helianthus annuusL.) Çeşitlerinin Performanslarının Belirlenmesi. Gaziosmanpaşa Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 65s, Tokat.
  • [22]Gül, V., Kara, K. 2015. Effects of Different Nitrogen Doses on Yield and Quality Traits of Common Sunflower (Helianthus annuusL.). Turkish Journal of Field Crops, 20(2), 159-165.
  • [23]Ishfaq, M. 2010. Productivity of Sunflower Hybrids as Influenced by Sulphur-Nitrogen Nutrition and Varying Plant Population. Faculty of Agriculture, University of Agriculture, PhD Thesis, 218 p, Pakistan.
  • [24]Khan, J.M., Khan, H.M., Khattak, A.R. Jan, T.M. 2006. Response of Maize to diffErent Levels of Sulphur. Communications in Soil Science and Plant Analysis, 37(1), 41-51.
  • [25]Khan, H., Rehman, U.H., Bakht, J., Khan, A.S., Hussain, I., Khan, A., Ali, S. 2013. Genotype × Environment Interaction and Heritability Estimates for Some Agronomic Characters in Sunflower. The Journal of Animal & Plant Sciences, 23(4), 1177-1184.
  • [26]Namvar, A., Khandan, T. Shojaei, M. 2012. Effects of Bio and Chemical Nitrogen Fertilizer on Grain and Oil Yield of Sunflower (Helianthus annuusL.) under Different Rates of Plant Density. Annals of Biology Research, 3(2), 1125-1131.
  • [27]Evci G., Kaya, Y., Pekcan, V., Durak, S., Kahraman, T. 2006. The Determination of the Effect of Cover Crop Before Sunflower Production on Seed Yield, the Application of Nitrogen Rate and Water Content in the Soil in Trakya Region. Trakya University Journal of Natural Science, 7(1), 71-75.
  • [28]Shamima N., Imamul Huq, S.M. 2002. Effect of Sulphur Fertilizer on Yield and Nutrient Uptake of Sunflower Crop in an Albaquept Soil. Pakistan Journal of Biological Sciences, 5, 533-536.
  • [29]Iqbal, A. 2008. Production Potential of Autumn Planted Sunflower (Helianthus annuusL). Department of Agronomy, University of Agriculture, PhDThesis, Pakistan.
  • [30]Scheiner, J.D., Guterrez-Boem, F.H., Lavado R.S. 2002. Sunflower Nitrogen Requirement and 15 N Fertilizer Recovery in Western Pampas, Argentina. European Journal of Agronomy, 17, 73-79.
  • [31]Misra, S.K., Sing, R.N., Tiwari, V.N., Tiwari K.H. 2002. Effect of Sulphur Fertilizer on Quality Characteristics of Mustard Seed in Five Cultivars. Journal of the Indian Society of Soil Science, 50(1), 141-143.
  • [32]Manaf, A., Hassan, F. 2006. Effects of Sulphur on Fatty Acid Accumulation in Brassica Cultivars. International Journal of Agriculture & Biology, 5, 588-592.
APA Erbaş S, ŞENATEŞ A (2020). Ayçiçeği (Helianthus annuus L.)’nde Azot ve Kükürt GübrelemesininVerim ve Kaliteye Etkileri. , 217 - 225. 10.19113/sdufenbed.678524
Chicago Erbaş Sabri,ŞENATEŞ Ali Ayçiçeği (Helianthus annuus L.)’nde Azot ve Kükürt GübrelemesininVerim ve Kaliteye Etkileri. (2020): 217 - 225. 10.19113/sdufenbed.678524
MLA Erbaş Sabri,ŞENATEŞ Ali Ayçiçeği (Helianthus annuus L.)’nde Azot ve Kükürt GübrelemesininVerim ve Kaliteye Etkileri. , 2020, ss.217 - 225. 10.19113/sdufenbed.678524
AMA Erbaş S,ŞENATEŞ A Ayçiçeği (Helianthus annuus L.)’nde Azot ve Kükürt GübrelemesininVerim ve Kaliteye Etkileri. . 2020; 217 - 225. 10.19113/sdufenbed.678524
Vancouver Erbaş S,ŞENATEŞ A Ayçiçeği (Helianthus annuus L.)’nde Azot ve Kükürt GübrelemesininVerim ve Kaliteye Etkileri. . 2020; 217 - 225. 10.19113/sdufenbed.678524
IEEE Erbaş S,ŞENATEŞ A "Ayçiçeği (Helianthus annuus L.)’nde Azot ve Kükürt GübrelemesininVerim ve Kaliteye Etkileri." , ss.217 - 225, 2020. 10.19113/sdufenbed.678524
ISNAD Erbaş, Sabri - ŞENATEŞ, Ali. "Ayçiçeği (Helianthus annuus L.)’nde Azot ve Kükürt GübrelemesininVerim ve Kaliteye Etkileri". (2020), 217-225. https://doi.org/10.19113/sdufenbed.678524
APA Erbaş S, ŞENATEŞ A (2020). Ayçiçeği (Helianthus annuus L.)’nde Azot ve Kükürt GübrelemesininVerim ve Kaliteye Etkileri. Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 24(1), 217 - 225. 10.19113/sdufenbed.678524
Chicago Erbaş Sabri,ŞENATEŞ Ali Ayçiçeği (Helianthus annuus L.)’nde Azot ve Kükürt GübrelemesininVerim ve Kaliteye Etkileri. Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi 24, no.1 (2020): 217 - 225. 10.19113/sdufenbed.678524
MLA Erbaş Sabri,ŞENATEŞ Ali Ayçiçeği (Helianthus annuus L.)’nde Azot ve Kükürt GübrelemesininVerim ve Kaliteye Etkileri. Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, vol.24, no.1, 2020, ss.217 - 225. 10.19113/sdufenbed.678524
AMA Erbaş S,ŞENATEŞ A Ayçiçeği (Helianthus annuus L.)’nde Azot ve Kükürt GübrelemesininVerim ve Kaliteye Etkileri. Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi. 2020; 24(1): 217 - 225. 10.19113/sdufenbed.678524
Vancouver Erbaş S,ŞENATEŞ A Ayçiçeği (Helianthus annuus L.)’nde Azot ve Kükürt GübrelemesininVerim ve Kaliteye Etkileri. Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi. 2020; 24(1): 217 - 225. 10.19113/sdufenbed.678524
IEEE Erbaş S,ŞENATEŞ A "Ayçiçeği (Helianthus annuus L.)’nde Azot ve Kükürt GübrelemesininVerim ve Kaliteye Etkileri." Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 24, ss.217 - 225, 2020. 10.19113/sdufenbed.678524
ISNAD Erbaş, Sabri - ŞENATEŞ, Ali. "Ayçiçeği (Helianthus annuus L.)’nde Azot ve Kükürt GübrelemesininVerim ve Kaliteye Etkileri". Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi 24/1 (2020), 217-225. https://doi.org/10.19113/sdufenbed.678524