Endüstriyel odundaki sürütme zararlarının hasat mevsimine göre karşılaştırılması

Saliha ÜNVER OKAN, (Karadeniz Teknik Üniversitesi, Orman Fakültesi, Orman Mühendisliği Bölümü, Trabzon, Türkiye)
Selçuk GÜMÜŞ (Karadeniz Teknik Üniversitesi, Orman Fakültesi, Orman Mühendisliği Bölümü, Trabzon, Türkiye)
Artvin Çoruh Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi
0 0
Yıl: 2019 Cilt: 20 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 172 - 180 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.17474/artvinofd.539370 İndeks Tarihi: 22-11-2020

Endüstriyel odundaki sürütme zararlarının hasat mevsimine göre karşılaştırılması

Öz:
Dünyada çok sayıda kullanım alanı olan odun hammaddesinin değerinin belirlenmesinde dikkatealınan ana parametreler; ürünün vasfı (tomruk, direklik, sanayi odunu ya da yakacak odun gibi), kalitesınıfı ve miktarıdır. Odun hammaddesinin vasfına ve kalite sınıfına göre birim fiyatlarının farklı olmasınedeniyle ürünlerin değerleri de önemli oranda değişir. Ülkemizde mevcut orman yollarınınstandartlarının uygun olmaması ve mekanizasyonun fazla gelişmemiş olması nedeniyle büyük orandatomruk üretimi yapılmakta ve zemin üzerinde kaydırma/sürütme teknikleri kullanılmaktadır. Buçalışmanın amacı, eğimli ormanlarda yukarıdan aşağıya doğru kontrolsüz kaydırma ile gerçekleştirilenbölmeden çıkarma çalışmalarında tomruklarda oluşan kalite ve miktar kayıplarının hasat mevsiminegöre farklılık gösterip göstermediğinin karşılaştırılmasıdır. Çalışma, Doğu Karadeniz Bölgesinde yarısıyaz mevsiminde ve yarısı kış mevsiminde zemin üzerinde kaydırma tekniği uygulanan toplam on altıadet hasat biriminde gerçekleştirilmiştir. Çalışma kapsamında kaydırma faaliyetlerinden önce vesonra; tomrukların kalite sınıfları belirlenmiş, çap ve boyları ölçülmüş ve hacimleri hesaplanmıştır.Ayrıca sürütme sonrasında odunlarda meydana gelen kırılma, çatlama, saçaklanma ve yaralanma gibizarar tipleri ve zararların tomruk üzerindeki yeri tespit edilmiş, zararların boyutları ölçülmüştür. Kışmevsiminde tomruklarda oluşan zararlar yaz mevsimine oranla belirgin olarak daha az bulunmuştur.Yapılan bağımsız örneklem t testi analizinde hasat mevsimi ile zararın yeri, tipi ve odunun boyuarasında %95 güven düzeyinde (P<0.05) bir fark olduğu belirlenmiştir. Yaz mevsiminde özellikletomrukların uç kısımlarında oluşan zararları azaltmak için tomruk başlarına polietilen tomruk konisitakılması uygun olacaktır. Özellikle zeminin engebeli olduğu durumlarda gövde üzerindeki zararlarınönüne geçmek için yapay bir güzergah üzerinde kontrollü sürütme tekniği ya da havai sistemlerkullanılmalıdır.
Anahtar Kelime:

Comparison of skidding damages to industrial woods in terms of harvesting seasons

Öz:
The main parameters which are taken into consideration are the type (such as timber, pole or firewood), quality and quantity of the product in determining the value of wood. Since the unit prices are different according to the type and quality class of wood, the values of the products also change significantly. The log production in Turkey is carried out due to insufficient mechanization and inappropriate of the standards of existing forest roads. The ground based skidding techniques are largely used during the extraction of the logs. The aim of this study is to determine whether the damages on logs caused by uncontrolled ground based skidding/sliding downhill vary according to harvest season. The study was conducted applied ground based skidding in summer and winter seasons in total sixteen harvesting units in the Eastern Black Sea Region. Within the scope of the study; the quality classes, diameters and lengths of the logs were determined, and volumes of logs were calculated. It was determined that the types (such as fracture, cracking, fringing and injury) and locations of damages that occured on logs after ground based skidding. In the winter season, the damages on the logs were significantly less than in the summer season. In the independent sample t test analysis, it was determined that there was a difference in the 95% confidence level (P <0.05) between the harvest seasons and the location of damage, type of damage and length of the logs. In order to reduce the damages on the ends of the logs Especially in the summer season, it is appropriate to fit the polyethylene log cones on log heads. Especially in rough areas, cable yarding systems or controlled skidding on an artificial route by a motor power or reel system can be used to reduce damage on logs.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Acar HH, Ünver S, Kaplan E (2007) Mevcut orman yollarının puanlandırılması ve değerlendirilmesi. Orman Mühendisleri Odası Yayın Organı 45(4–5–6): 31-34.
  • Behjou FK (2013) Economic analysis on log damage during logging operation in Caspian forests. Journal of Forestry Research 24(3): 585-589.
  • Brunberg T, Hofsten H, Jonsson M (2006) Study damage to logs – research and evaluation. Skogsforsk Resultat 18: 4 p.
  • Carmean WH, Boyce SG (1974) Hardwood log quality in relation to site quality, north central forest experiment station forest service. U.S. Department of Agriculture, 7 s.
  • Carpenter RD, Sonderman DL, Rast ED (1989) Defects in hardwood timber. Agricultural Handbook No. 678. U.S. Department of Agriculture, Forest Service, Washington, DC.
  • Castellanos, A, Blanco AM, Palencia V (2007) Applications of radial basis neural networks for area forest. International Journal Information Theories & Applications 14 (1): 218-222.
  • Egan AF (1999) Residual stand damage after shovel logging and conventional ground skidding in an Appalachian hardwood stand. Forest Products Journal 49(6): 88-92.
  • Erdaş O, Acar HH (1993) Türkiye’de odun hammaddesi üretimi özellikle kesim, bölmeden çıkarma ve taşıma sırasında karşılaşılan güçlükler ve bunların orman ürünleri endüstrisi üzerine etkileri. II. Ulusal Orman Ürünleri Endüstrisi Kongresi. Trabzon.
  • Erdaş O, Akay AE, Büyüksakallı H, Şakar D (2015) Kış üretimi çalışmalarının değerlendirilmesi: Andırın-Kahramanmaraş örneği. Üretim İşlerinde Hassas Ormancılık Kongresi. 4-6 Haziran, IlgazTürkiye. 181-192.
  • Food and Agriculture Organization (FAO) (1998) Forest harvesting operations in papua new guinea the PNG logging code of practice. Forest Harvesting Case-Studies-15, Rome.
  • Gerasimov Y, Seliverstov A (2010) Industrial round-wood losses associated with harvesting systems in Russia. Croatian Journal of Forest Engineering 31 (2): 111-126.
  • Günay Z (1982) Orman ürünleri standardizasyonu ve kübaj. Saydam Matbaacılık Ofset -185309. Ankara.
  • Gürtan H (1975) Dağlık ve sarp arazili ormanlarda kesim ve bölmeden çıkarma işlerinde uğranılan kayıpların saptanması ve bu işlemlerin rasyonalizasyonu üzerine araştırmalar. Tübitak Yayınları 250. Ankara.
  • Jonsson P, Hannrup B (2007) Timber-value tests 2006 - timber damage and defects. Skogsforsk Resultat (7): 4 p.
  • Jourgholami M, Abari ME (2017) Log damage and value loss following motor-manual tree harvesting in the Hyrcanian forest, Northern Iran. Eur J Forest Eng. 3(1): 35-43.
  • Kazancıoğlu H (2003). Orman ürünleri endüstrisine giriş. Karadeniz Teknik Üniversitesi Orman Fakültesi Yayınları 73, Trabzon.
  • Marshall HD, Murphy GE, Boston K (2006) Evaluation of the economic ımpacts of length and diameter measurement error on mechanical processors and harvesters operating in pine stands. Canadian Journal of Forest Research 36: 1661- 1673.
  • Murphy G, Twaddle AA (1985) Techniques for the assessment and control of log value recovery in the New Zealand forest harvesting industry. In: Proceedings of the 9th Annual Meeting of Council on Forest Engineering. Mobile. Al.
  • Nuutinen Y, Väätäinen K, Asikainen A, Prinz R, Heinonen J (2010) Operational efficiency and damage to sawlogs by feed rollers of the harvester head. Silva Fennica 44(1): 121-139.
  • Orman Genel Müdürlüğü (OGM) (2018) Orman Genel Müdürlüğü 2017 yılı faaliyet raporu. Strateji dairesi başkanlığı, Ankara.
  • Orman Genel Müdürlüğü (OGM) (2016) Oduna dayalı orman ürünlerinin üretim ve pazarlama faaliyetleri. OGM İşletme ve Pazarlama Dairesi Başkanlığı, Ankara.
  • Örs Y, Keskin H (2001) Ağaç malzeme bilgisi. T.C. Sanayi ve Ticaret Bakanlığı Küçük ve Orta Ölçekli Sanayi Geliştirme ve Destekleme İdaresi Başkanlığı, Kale Matbaacılık Ofset, Ankara.
  • Özçelik R (2002) Tomruk hacminin tahmininde kullanılan centroid metodu ve dört standart formülün karşılaştırılması. Süleyman Demirel Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi. A/1: 115-120.
  • Spinelli R, Magagnotti N, Nati C (2010) Comparison between mechanised and manual log-making in ıtalian poplar plantations. FORMEC 2010 Forest Engineering: Meeting the Needs of the Society and the Environment, 11–14 July. Padova – Italy, 8p.
  • Tabachnick BG, Fidell LS (2013) Using multivariate statistics. Boston, Pearson.
  • URL-1, 2018. Climate: Maçka - Climate Graph, Temperature Graph, Climate Chart. Climate-Data.org. https://tr.climatedata.org/location/8552.
  • Ünver S (2008) Endüstriyel odun hammaddesinin insan gücüyle sürütülmesi sırasında ortaya çıkan ürün kayıpları ile çevresel zararların belirlenmesi üzerine bir araştırma. Karadeniz Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Trabzon.
  • Ünver S, Acar HH (2009) A damage prediction model for quantity loss of skidded spruce logs during ground base skidding in North Eastern Turkey. Croatian Journal of Forest Engineering 30(1): 59- 65.
  • Ünver S, Acar HH (2008) An investigation on impacts of ground-based skidding techniques to transported wood material. International Seminar on Infrastructure and Transport in Sustainably Managed Forests, 21-26 October. Portorož, Slovenia.
  • Vanderberg MR (2002) Harvested log damage and value loss associated with two ground-based harvesting systems in Central Appalachia. Master of Science. Davis College of Agriculture, Forestry, and Consumer Sciences at West Virginia University. 90p.
  • Wang X, Thomas E, Xu F, Liu Y, Brashaw BK, Ross R (2018) Defect detection and quality assessment of hardwood logs: part 2— combıned acoustıc and laser scanning system. Wood and Fiber Science 50(3): 310-322.
  • Wang J, LeDoux CB, Vanderberg M, McNeel J (2004) Log damage and value loss associated with two ground-based harvesting systems in Central Appalachia. International Journal of Forest Engineering 15(1): 61-69.
  • Williston E (1979) Opportunity areas and leverage points. In: Proceedings of the Electronics Workshop. Sawmill and Plywood Clinic. Portland-Oregon. 14-18.
APA Ünver S, Gümüş S (2019). Endüstriyel odundaki sürütme zararlarının hasat mevsimine göre karşılaştırılması. , 172 - 180. 10.17474/artvinofd.539370
Chicago Ünver Saliha,Gümüş Selçuk Endüstriyel odundaki sürütme zararlarının hasat mevsimine göre karşılaştırılması. (2019): 172 - 180. 10.17474/artvinofd.539370
MLA Ünver Saliha,Gümüş Selçuk Endüstriyel odundaki sürütme zararlarının hasat mevsimine göre karşılaştırılması. , 2019, ss.172 - 180. 10.17474/artvinofd.539370
AMA Ünver S,Gümüş S Endüstriyel odundaki sürütme zararlarının hasat mevsimine göre karşılaştırılması. . 2019; 172 - 180. 10.17474/artvinofd.539370
Vancouver Ünver S,Gümüş S Endüstriyel odundaki sürütme zararlarının hasat mevsimine göre karşılaştırılması. . 2019; 172 - 180. 10.17474/artvinofd.539370
IEEE Ünver S,Gümüş S "Endüstriyel odundaki sürütme zararlarının hasat mevsimine göre karşılaştırılması." , ss.172 - 180, 2019. 10.17474/artvinofd.539370
ISNAD Ünver, Saliha - Gümüş, Selçuk. "Endüstriyel odundaki sürütme zararlarının hasat mevsimine göre karşılaştırılması". (2019), 172-180. https://doi.org/10.17474/artvinofd.539370
APA Ünver S, Gümüş S (2019). Endüstriyel odundaki sürütme zararlarının hasat mevsimine göre karşılaştırılması. Artvin Çoruh Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 20(2), 172 - 180. 10.17474/artvinofd.539370
Chicago Ünver Saliha,Gümüş Selçuk Endüstriyel odundaki sürütme zararlarının hasat mevsimine göre karşılaştırılması. Artvin Çoruh Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi 20, no.2 (2019): 172 - 180. 10.17474/artvinofd.539370
MLA Ünver Saliha,Gümüş Selçuk Endüstriyel odundaki sürütme zararlarının hasat mevsimine göre karşılaştırılması. Artvin Çoruh Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, vol.20, no.2, 2019, ss.172 - 180. 10.17474/artvinofd.539370
AMA Ünver S,Gümüş S Endüstriyel odundaki sürütme zararlarının hasat mevsimine göre karşılaştırılması. Artvin Çoruh Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi. 2019; 20(2): 172 - 180. 10.17474/artvinofd.539370
Vancouver Ünver S,Gümüş S Endüstriyel odundaki sürütme zararlarının hasat mevsimine göre karşılaştırılması. Artvin Çoruh Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi. 2019; 20(2): 172 - 180. 10.17474/artvinofd.539370
IEEE Ünver S,Gümüş S "Endüstriyel odundaki sürütme zararlarının hasat mevsimine göre karşılaştırılması." Artvin Çoruh Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 20, ss.172 - 180, 2019. 10.17474/artvinofd.539370
ISNAD Ünver, Saliha - Gümüş, Selçuk. "Endüstriyel odundaki sürütme zararlarının hasat mevsimine göre karşılaştırılması". Artvin Çoruh Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi 20/2 (2019), 172-180. https://doi.org/10.17474/artvinofd.539370
Sayfa Oluşturulma Tarihi
03-04-2024 12:15

İLETİŞİM

TÜBİTAK ULAKBİM TR Dizin

Yüzüncüyıl, İşçi Blokları Mahallesi

Muhsin Yazıcıoğlu Caddesi No:51/C

06530 Çankaya / ANKARA +90 (312) 298 92 00

trdizin@tubitak.gov.tr

TÜBİTAK ULAKBİM Ulusal Akademik Ağ ve Bilgi Merkezi Cahit Arf Bilgi Merkezi © Tüm Hakları Saklıdır. Gizlilik Politikası Kullanım Şartları