AFETTEN ETKİLENEN DEVLETİN İNSANİ YARDIMLARA KEYFİ OLARAK RIZA GÖSTERMEMESİ SORUNU: ULUSLARARASI HUKUK AÇISINDAN MYANMAR NARGİZ KASIRGASI ÖRNEĞİ

Yıl: 2020 Cilt: Sayı: 146 Sayfa Aralığı: 55 - 76 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 20-11-2020

AFETTEN ETKİLENEN DEVLETİN İNSANİ YARDIMLARA KEYFİ OLARAK RIZA GÖSTERMEMESİ SORUNU: ULUSLARARASI HUKUK AÇISINDAN MYANMAR NARGİZ KASIRGASI ÖRNEĞİ

Öz:
Doğal afetlerin, insan yaşamına ciddi zararlar vermesi olgusu yeni değildir. Kasırga, deprem gibi doğal afetler on binlerce kişinin hayatını kaybetmesine yol açabilmekte ve bu durum devletlerin insan hakları yükümlülükleri bağlamında bazı tartışma konularını gün yüzüne çıkarabilmektedir. Ayrıca afet olaylarında devletin ne gibi sorumluluklarının olduğu meselesi de son yıllarda uluslararası afet hukuku konularında çeşitli çalışmaların yapılmasına da neden olmuştur. Özellikle Myanmar’da 2008 yılında meydana gelen Nargiz Kasırgası sonrasında, söz konusu devletin hükümetinin insani yardım taleplerine keyfi olarak rıza göstermemesi neticesinde, afet olaylarında devletlerin ne gibi davranışlarda bulunmak durumunda oldukları tartışma yaratmıştır. Buna mukabil, 2016 yılında Uluslararası Hukuk Komisyonu’nun “Afet Olaylarında Kişilerin Korunması Hakkında Taslak Maddeler” metninin çalışmasını bitirmesi de konu hakkındaki ilgiyi artırmıştır. Bu makalede, belirtilen söz konusu hususlar bağlamında Myanmar Nargiz Kasırgası sonrasında Myanmar yönetiminin insani yardımlara rıza göstermemesi sorunu uluslararası hukuk normları bağlamında incelenecektir. İnceleme bakımından ise özellikle devletlerin insan hakları yükümlülüklerine ve son zamanlarda inceleme konusu haline gelen koruma sorumluluğu kavramına ağırlık verilecektir.
Anahtar Kelime:

THE PROBLEM OF ARBITRARY WITHHOLDING OF CONSENT OF AFFECTED STATE BY DISASTER TO HUMANITARIAN ASSISTANCE: THE CASE OF CYCLONE NARGIS IN MYANMAR IN TERMS OF INTERNATIONAL LAW

Öz:
The phenomenon of harmful impacts of natural disasters to human life is not new. The natural disasters such as hurricane and earthquake may cause loss of life of tens of thousands of peoples and this situation brings to light some discussion themes about the human rights obligations of states. Likewise, the subject of what types of obligations the states have in the case of disasters inspires making several studies within international disaster law in recent years. Especially, the arbitrary withholding of consent of Myanmar government after the Cyclone Nargis in 2008 sparked a debate about which acts states are obliged to do in the case of disasters. On the other hand, the concluding of the text of “the Draft Articles on the Protection of Persons in the Event of Disasters” by the International Law Commission in 2016 fostered interest on this subject. In this paper, the issue of the withholding of consent of Myanmar administration to humanitarian assistance after the Cyclone Nargis will be examined in the context of the norms of international law. It will be concentrated on human rights obligations of states and responsibility to protect that becomes subject of study in recent times.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • “Myanmar”, Worldmark Encyclopedia of the Nations, Vol. 4, Ed. Timothy L. Gall, Jeneen M. Hobby. Thomson Gale, Farmington Hills. 2007
  • Abazov Rafis, “Myanmar, Profile”, Encyclopedia of Modern Asia Vol. 4, Ed. David Levinson, Karen Christensen, Thomson Gale, New York, 2002
  • Aksar Yusuf, Teoride ve Uygulamada Uluslararası Hukuk II, Seçkin Yayıncılık, Ankara, 2013
  • Azarkan Ezeli, “Uluslararası Hukukta İnsanlığa Karşı Suçlar”, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. 52(3), 2003, ss. 275-297
  • Barber Rebecca, “The Responsibility to Protect the Survivors of Natural Disaster: Cyclone Nargis, a Case Study”, Journal of Conflict & Security Law, C. 14(1), 2009, ss. 3-34
  • BBC News, “France angered by Burmese delays”, 17 Mayıs 2008, http://news.bbc. co.uk/2/hi/asia-pacific/7405998.stm, Erişim Tarihi: 9. 2. 2019
  • Crawford James, State Responsibility: General Part, Cambridge University Press, Cambridge, 2013
  • Çağıran Mehmet Emin, Uluslararası Alanda İnsan Hakları, Barış Kitap, Ankara, 2011
  • De Guttry Andrea, “Surveying the Law”, International Disaster Response Law, Ed. Andrea de Guttry, Gabriella Venturini, Marco Gestri, TMC Asser Press, The Hague, 2012, ss. 3-44
  • Ertuğrul Ümmühan Elçin, “Koruma Sorumluluğu: İnsani Müdahaleyi Makyajlamak”, Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. 20(2), 2016, ss. 441-470
  • Focarelli Carlo, “Duty to Protect in Cases of Natural Disasters”, Max Planck Encyclopedia of Public International Law, Ed. Rüdiger Wolfrum, Oxford University Press, Oxford, 2013
  • Ford Stuard, “Is the Failure to Respond Appropriately to a Natural Disaster a Crime against Humanity? - The Responsibility to Protect and Individual Criminal Responsibility in the Aftermath of Cyclone Nargis”, Denver Journal of International Law and Policy, C. 38 (2). 2010, ss. 227-276
  • Fourth Report on the Protection of Persons in the Event of Disasters, by Mr. Eduardo Valencia-Ospina, Special Rapporteur, 2011, Doc. A/CN.4/643
  • Gemalmaz Mehmet Semih, Ulusal üstü İnsan Hakları Hukuku Belgeleri-II. Cilt/ Uluslararası Sistemler, Legal, İstanbul, 2010
  • Gemalmaz Mehmet Semih, Ulusal üstü İnsan Hakları Hukukunun Genel Teorisine Giriş Cilt I, Legal, İstanbul, 2012
  • Global Humanitarian Assistance Report 2019, Development Initiatives, 2019, https:// reliefweb.int/sites/reliefweb.int/files/resources/GHA%20report%202019_0.pdf, Erişim Tarihi: 11.12.2019
  • Gormley Paul , “The Right to Life and the Rule of Non-Derogability: Peremptory Norms of jus cogens”, The Right to Life in International Law, Ed. Bertrand G. Ramcharan. Martinus Nighoff Publishers, Dordrecht, ss. 120 – 159
  • Gözen Ercan Pınar, “İkinci On Yılına Girerken Koruma Sorumluluğunu Yeniden Düşünmek: Lex Ferenda Olarak R2P”, Hacettepe Hukuk Fakültesi Dergisi, C. 5(2), 2015, ss. 165-182
  • Hall Christopher K., Carsten Stahn, “Article 7: Crimes Against Humanity”, Commentary on the Rome Statute of the International Criminal Court: A Commentary, Ed.Otto Triffterer, Kai Ambos, C. H. Beck, Hart, Nomos, Münich, 2016
  • Harris David/O’Boyle Michael/Warbrick Colin, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi Hukuku, (çev. Mehveş Bingöllü Kıllı, Ulaş Karan), Şen Matbaa, Ankara, 2013
  • http://indicators.ohchr.org/, Erişim Tarihi: 5.3.2019
  • https://data.worldbank.org/indicator/sp.pop.totl, Erişim Tarihi: 12.03.2019 https://reliefweb.int/report/world/international-disaster-law-information-sheet, Erişim Tarihi: 13.12.2019
  • Human Rights Committee, General Comment No. 36 (2018) on Article 6 of the International Covenant on Civil and Political Rights, on the Right to Life, 30 October 2018
  • ICJ Reports (1949), Corfu Channel Case, Judgment of April 9th, 1949, https://www. icj-cij.org/files/case-related/1/001-19490409-JUD-01-00-EN.pdf, Erişim Tarihi: 11.12.2019
  • Institute of International Law, Sixteenth Commission, Humanitarian Assistance Resolution, 2003, https://www.ifrc.org/Docs/idrl/I318EN.pdf, Erişim Tarihi: 12.12.2019
  • International Law Commission, Draft Articles on the Protection of Persons in the Event of Disasters, United Nations, 2016, http://legal.un.org/docs/?path=../ilc/ texts/instruments/english/draft_articles/6_3_2016.pdf&lang=EF, Erişim Tarihi: 25.12.2018
  • International Law Commission, Fourth Report on Peremptory Norms of General International Law (jus cogens) by Dire Tladi, Special Rapporteur, 31 January 2019 International Law Commission, Responsibility of States for Internationally Wrongful Acts, 2001, https://legal.un.org/ilc/texts/instruments/english/draft_articles/ 9_6_2001.pdf, Erişim Tarihi: 13.12.2019
  • Klamberg Mark (Ed), Commentary on the Law of the International Criminal Court, Torkel Opsahl Academic EPublisher, Brussels, 2017
  • Macalister-Smith Peter, “The International Relief Union - Reflections on the Convention Establishing an International Relief Union of July 12, 1927”, Tijdschrift voor Rechtsgeschiedenis/Legal History Review. C. 54(3-4), 1986, ss. 363-374
  • Mclachlan-Bent, Ashley/Langmore John, “A Crime against Humanity? Implications and Prospects of the Responsibility to Protect in the Wake of Cyclone Nargis”, Global Responsibility to Protect, C. 3, 2011, ss. 37–60
  • Nowak Manfred, U.N. Covenant on Civil and Political Rights, CCPR Commentary, N. P. Engel Publisher, Kehl, 2005
  • Official Records of the General Assembly, Sixty-second Session, Supplement No. 10 (A/62/10), https://legal.un.org/ilc/documentation/english/reports/a_62_10. pdf, Erişim Tarihi: 13.12.2019
  • Öktem Emre, Uluslararası Teamül Hukuku, Beta Yayınları, İstanbul, 2013
  • Pronto Arnold N., “Understanding the Hard/Soft Distinction in International Law”, Vanderbilt Journal of Transnational Law, Vol. 48, 2015, ss. 941-956
  • Report of the International Law Commission, Sixty-eighth session (2 May-10 June and 4 July-12 August 2016), United Nations, New York, 2016, https://legal.un.org/ docs/?path=../ilc/reports/2016/english/a_71_10.pdf&lang=EFSRAC, Erişim Tarihi: 11.12.2019
  • Rodley Nigel S. , “Integrity of the Person”, International Human Rights Law, Ed. Daniel Moeckli, Sangeeta Shah, Sandesh Sivakumaran, Oxford University Press, Oxford, 2010, ss. 209-232
  • Rome Statute of the International Criminal Court, https://www.icc-cpi.int/nr/rdonlyres/ ea9aeff7-5752-4f84-be94-0a655eb30e16/0/rome_statute_english.pdf, Erişim Tarihi: 29.04.2019
  • Sak Yıldıray, “Uluslararası Hukukta İnsancıl Müdahale ve Libya Örneği: Suriye’de Yaşanan ya da Yaşanacaklar için Dersler”, Uluslararası İlişkiler, C. 11(44), 2015, ss. 121-153
  • Seekins Donald M., “State, Society and Natural Disaster: Cyclone Nargis in Myanmar (Burma)”, Asian Journal of Social Science, C. 37, 2009, ss. 717-737
  • Sivakumaran Sandesh, “Arbitrary Withholding of Consent to Humanitarian Assistance in Situations of Disaster”, International and Comparative Law Quarterly, C. 64, 2015, ss. 501-531
  • Tezcan Durmuş/ Erdem Mustafa Ruhan/ Önok, Rıfat Murat, Uluslararası Ceza Hukuku, Seçkin Yayınları, Ankara, 2017
  • The Responsibility to Protect, ICISS, 2001, http://responsibilitytoprotect.org/ ICISS%20Report.pdf, Erişim Tarihi: 12.12.2019
  • UN News, “Response to cyclone in Myanmar ‘unacceptably slow’ – Ban Ki-moon”, 12 Mayıs 2008,https://news.un.org/en/story/2008/05/259002-response-cyclonemyanmar- unacceptably-slow-ban-ki-moon, Erişim Tarihi: 11.12.2019
  • Willis Nathan, “Natural Disaster, National Sovereignty and State Negligence: An International Law Analysis of the Denial of Emergency Relief After Cyclone Nargis in Myanmar (Burma)”, The University of Tasmania Law Review, C. 31(2), 2012, ss. 134-154
APA Albayrak G (2020). AFETTEN ETKİLENEN DEVLETİN İNSANİ YARDIMLARA KEYFİ OLARAK RIZA GÖSTERMEMESİ SORUNU: ULUSLARARASI HUKUK AÇISINDAN MYANMAR NARGİZ KASIRGASI ÖRNEĞİ. , 55 - 76.
Chicago Albayrak Gökhan AFETTEN ETKİLENEN DEVLETİN İNSANİ YARDIMLARA KEYFİ OLARAK RIZA GÖSTERMEMESİ SORUNU: ULUSLARARASI HUKUK AÇISINDAN MYANMAR NARGİZ KASIRGASI ÖRNEĞİ. (2020): 55 - 76.
MLA Albayrak Gökhan AFETTEN ETKİLENEN DEVLETİN İNSANİ YARDIMLARA KEYFİ OLARAK RIZA GÖSTERMEMESİ SORUNU: ULUSLARARASI HUKUK AÇISINDAN MYANMAR NARGİZ KASIRGASI ÖRNEĞİ. , 2020, ss.55 - 76.
AMA Albayrak G AFETTEN ETKİLENEN DEVLETİN İNSANİ YARDIMLARA KEYFİ OLARAK RIZA GÖSTERMEMESİ SORUNU: ULUSLARARASI HUKUK AÇISINDAN MYANMAR NARGİZ KASIRGASI ÖRNEĞİ. . 2020; 55 - 76.
Vancouver Albayrak G AFETTEN ETKİLENEN DEVLETİN İNSANİ YARDIMLARA KEYFİ OLARAK RIZA GÖSTERMEMESİ SORUNU: ULUSLARARASI HUKUK AÇISINDAN MYANMAR NARGİZ KASIRGASI ÖRNEĞİ. . 2020; 55 - 76.
IEEE Albayrak G "AFETTEN ETKİLENEN DEVLETİN İNSANİ YARDIMLARA KEYFİ OLARAK RIZA GÖSTERMEMESİ SORUNU: ULUSLARARASI HUKUK AÇISINDAN MYANMAR NARGİZ KASIRGASI ÖRNEĞİ." , ss.55 - 76, 2020.
ISNAD Albayrak, Gökhan. "AFETTEN ETKİLENEN DEVLETİN İNSANİ YARDIMLARA KEYFİ OLARAK RIZA GÖSTERMEMESİ SORUNU: ULUSLARARASI HUKUK AÇISINDAN MYANMAR NARGİZ KASIRGASI ÖRNEĞİ". (2020), 55-76.
APA Albayrak G (2020). AFETTEN ETKİLENEN DEVLETİN İNSANİ YARDIMLARA KEYFİ OLARAK RIZA GÖSTERMEMESİ SORUNU: ULUSLARARASI HUKUK AÇISINDAN MYANMAR NARGİZ KASIRGASI ÖRNEĞİ. Türkiye Barolar Birliği Dergisi, (146), 55 - 76.
Chicago Albayrak Gökhan AFETTEN ETKİLENEN DEVLETİN İNSANİ YARDIMLARA KEYFİ OLARAK RIZA GÖSTERMEMESİ SORUNU: ULUSLARARASI HUKUK AÇISINDAN MYANMAR NARGİZ KASIRGASI ÖRNEĞİ. Türkiye Barolar Birliği Dergisi , no.146 (2020): 55 - 76.
MLA Albayrak Gökhan AFETTEN ETKİLENEN DEVLETİN İNSANİ YARDIMLARA KEYFİ OLARAK RIZA GÖSTERMEMESİ SORUNU: ULUSLARARASI HUKUK AÇISINDAN MYANMAR NARGİZ KASIRGASI ÖRNEĞİ. Türkiye Barolar Birliği Dergisi, vol., no.146, 2020, ss.55 - 76.
AMA Albayrak G AFETTEN ETKİLENEN DEVLETİN İNSANİ YARDIMLARA KEYFİ OLARAK RIZA GÖSTERMEMESİ SORUNU: ULUSLARARASI HUKUK AÇISINDAN MYANMAR NARGİZ KASIRGASI ÖRNEĞİ. Türkiye Barolar Birliği Dergisi. 2020; (146): 55 - 76.
Vancouver Albayrak G AFETTEN ETKİLENEN DEVLETİN İNSANİ YARDIMLARA KEYFİ OLARAK RIZA GÖSTERMEMESİ SORUNU: ULUSLARARASI HUKUK AÇISINDAN MYANMAR NARGİZ KASIRGASI ÖRNEĞİ. Türkiye Barolar Birliği Dergisi. 2020; (146): 55 - 76.
IEEE Albayrak G "AFETTEN ETKİLENEN DEVLETİN İNSANİ YARDIMLARA KEYFİ OLARAK RIZA GÖSTERMEMESİ SORUNU: ULUSLARARASI HUKUK AÇISINDAN MYANMAR NARGİZ KASIRGASI ÖRNEĞİ." Türkiye Barolar Birliği Dergisi, , ss.55 - 76, 2020.
ISNAD Albayrak, Gökhan. "AFETTEN ETKİLENEN DEVLETİN İNSANİ YARDIMLARA KEYFİ OLARAK RIZA GÖSTERMEMESİ SORUNU: ULUSLARARASI HUKUK AÇISINDAN MYANMAR NARGİZ KASIRGASI ÖRNEĞİ". Türkiye Barolar Birliği Dergisi 146 (2020), 55-76.