Sosyal Ağ Etkileşiminin Örgütsel Zeka Düzeyine Etkisi

Nilay NEYİŞCİ, (Hacettepe Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Eğitim Bilimleri Bölümü, Eğitim Yönetimi Ana Bilim Dalı, Ankara, Türkiye)
Şefika Şule ERÇETİN (Hacettepe Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Eğitim Bilimleri Bölümü, Eğitim Yönetimi Ana Bilim Dalı, Ankara, Türkiye)
Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi
1 1
Yıl: 2020 Cilt: 35 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 354 - 374 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.16986/HUJE.2019052439 İndeks Tarihi: 21-11-2020

Sosyal Ağ Etkileşiminin Örgütsel Zeka Düzeyine Etkisi

Öz:
Bu çalışma, örgütsel zeka ve eylemsel alt boyutlarının sosyal ağ yapısını saptamak ve sosyal ağ yapısının örgütsel zeka ve alt boyutlarına göre nasıl farklılaştığını tespit etmek amacıyla yapılmıştır. Bu amaçla, Ankara ili Altındağ ilçesinde bir ilkokul çalışma grubu olarak seçilmiştir. Uygulamaların örgütsel zeka ve eylemsel alt boyutları ile ilgili kısmı, üç yönetici ve 29 öğretmenle, sosyal ağ yapısı ile ilgili kısmı okulun tüm üyeleri olan 48 kişi ile 2014-2015 öğretim yılında gerçekleştirilmiştir. Verilerin toplanmasında ilkokulun örgütsel zekanın ve eylemsel alt boyutlarının belirlenmesi amacıyla “Çok Boyutlu Örgütsel Zeka Ölçeği” ile ağ düzeneğinin ve ağ düzeneğindeki aktörlerin ilişkilerinin özelliklerini belirlemek amacıyla “Sosyal Ağ” veri toplama formu kullanılmıştır. Verilerin analizinde sosyal ağ analizi, betimsel istatistikler, t-testi ve varyans analizi kullanılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre okulun zeka düzeyine ilişkin öğretmen ve yönetici algıları, genel olarak çok yüksek ve yüksek düzeydedir. Bu durum örgütsel zekanın eylemsel boyutları için de geçerlidir. Katılımcılar, ağ konumu açısından yakınlıkları ve düğüm sayıları ile yoğun ve etkileşim düzeyi yüksek bir ağ görünümü göstermektedirler. Ağ dışında kalan ve etkileşimi bulunmayan herhangi bir düğüm gözlenmemektedir. Bu bağlamda sınıf öğretmenlerinin görüşlerinin, diğer yönetici ve branş öğretmenlerinin görüşlerine göre gerek ayrı ayrı eylemsel boyutlar gerekse toplam örgütsel zeka açısından daha olumlu olduğu göze çarpmaktadır.
Anahtar Kelime:

The Effect of Social Network Interactions on Development of Organizational Intelligence

Öz:
This study was carried out to determine the social network structure of organizational intelligence and operational sub-dimensions and to determine how the social network structure differs according to organizational intelligence and sub-dimensions. For this purpose, a primary school in Altındağ district of Ankara province was selected as study group. The applications related to organizational intelligence and operational sub-dimensions was carried out with three managers and 29 teachers and the all school members (n=48) were included to analysis related to social network structure in 2014-2015 academic year. “Multidimensional Organizational Intelligence Scale” was used in order to determine the organizational intelligence and operational sub-dimensions of primary school and “Social Network” data collection form was used to determine the characteristics of the network mechanism and the relationships of the actors in the network mechanism. In the analysis of data, social network analysis, descriptive statistics, t-test and variance analysis were used. According to the result of the study, teachers' and administrators' perceptions of the school's intelligence are generally very high and they have high level organizational intelligence. This situation is also similar in the seven sub-dimensions of organizational intelligence. In terms of the proximity in the network location and number of nodes, participants demonstrated an intense interaction level. Any members who are out of the network and have no interaction are not observed. Primary school teachers’ opinions are more positive than administrators’ and other teachers’ opinions both in terms of the sub-dimensions of organizational intelligence and overall organizational intelligence.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Albrecht, K. (2002). Organizational intelligence ve knowledge management: Thinking outside the silos. [Çevrim-içi: https://www.karlalbrecht.com/downloads/OI-WhitePaper-Albrecht.pdf], Erişim tarihi: 12.01.2014.
  • Aydın, D. (1999). Social network composition, social support and psychological well-being in first year METU students: A longitudinal investigation. Unpublished Master thesis. Middle East Technical University, Ankara.
  • Barnes, J. A. (1954). Class and committees in a Norwegian Island Parish. Human Relations, 7(1), 39-58.
  • Borgatti, S. P., Mehra, A., Brass, D. J., & Labianca, G. (2009). Network analysis in the social sciences. Science, 323(5916), 892-895.
  • Borgatti, S. P., & Foster, P. C. (2003). The network paradigm in organizational research: A review and typology. Journal of Management, 29(6), 991-1013.
  • Brass, D. J. (1984). Being in the right place: A structural analysis of individual influence in an organization. Administrative Science Quarterly, 518-539.
  • Brass, D. J. (1995). A social network perspective on human resources management. Research in Personnel and Human Resources Management, 13(1), 39-79.
  • Bümen, N. T. (2005). Okulda çoklu zeka kuramı. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
  • Carrington, P. J., Scott, J., & Wasserman, S. (2005). Models and methods in social network analysis. Cambridge: Cambridge University Press.
  • Ceci, S. J., (1990). On intelligence. More or less: A bio-ecological treatise on intellectuel develeopment, Englewood Cliffs, NJ: Prentice Hall.
  • Cochran, M., & Henderson, C. (1990). Network influences upon perception of the child: Solo parenting and social support. Extension Families: The Social Networks of Parents and Their Children, 119-130.
  • Conery, M. J. (2012). Mapping the terrain: A social network analysis of elementary teachers' perceptions of school leadership practice. Unpublished Doctoral Dissertation. Northern Arizona University, Arizona.
  • Due, P., Holstein, B., Lund, R., Modvig, J., & Avlund, K. (1999). Social relations: network, support and relational strain. Social Science & Medicine, 48(5), 661-673.
  • Erçetin, Ş. Ş. (2001). Örgütsel zeka. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
  • Erçetin, Ş. Ş. (2004). Örgütsel zeka ve örgütsel aptallık. İstanbul: Asil Yayın Dağıtım.
  • Erçetin, Ş. Ş., ve Demirbulak, D. (2002). Views of the school adminstrators about the readiness level of the schools to the change in the fourth year of the eight-year compulsory education in Turkey. Educational Research Quarterly, 26(2), 3.
  • Erçetin, Ş. Ş., Potas, N., Kisa, N., & Açikalin, S. N. (2013). To Be on the Edge of Chaos with Organizational Intelligence and Health. In S. Banerjee (Ed.), Chaos and Complexity Theory for Management: Nonlinear Dynamics (pp. 182-201). Hershey, PA: IGI Global. doi:10.4018/978-1-4666-2509-9.ch009
  • Eren, Z. (2018). Biçimsel ve biçimsel olmayan örgüt yapılarının sosyal ağ analizi: Öneri ve güven ağları örneği. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. Advance online publication. doi: 10.16986/HUJE.2018041879
  • Gardner, H. (1993). Multiple intelligences: The theory in practice. New York, NY: Basic Books
  • Glynn, M. A. (1996). Innovative genius: A framework for relating individual and organizational intelligences to innovation. Academic Management Review, 21(4), 1081-1111.
  • Goleman, D. (1995). Duygusal zeka neden IQ’dan daha önemlidir? (Çev. Banu Seçkin Yüksel). İstanbul: Varlık Yayınları.
  • Granovetter, M. (1983). The strength of weak ties: A network theory revisited. Sociological Theory, 1(1), 201-233.
  • Kalkan, V. D. (2006). Öncülleri ve sonuçlarıyla işletmelerde örgütsel öğrenme süreci. İş, Güç Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi, 8(2), 86-103.
  • Laireiter, A., & Baumann, U. (1992). Network structures and support functions: Theoretical and empirical analyses. In H. O. F. V. U. Baumann (Ed.), The meaning and measurement of social support (pp. 33-55). Washington, DC, US: Hemisphere Publishing Corp.
  • Lin, N., & Erickson, B. H. (2008). Social capital: an international research program. Oxford: Oxford University Press.
  • MacGilchrist, B., Reed, J., & Myers, K. (2004). The intelligent school. London: SAGE Publications.
  • Mahon, N. E., Yarcheski, A., & Yarcheski, T. J. (1998). Social support and positive health practices in young adults loneliness as a mediating variable. Clinical Nursing Research, 7(3), 292-308.
  • Marsden, P. V. (2005). Recent developments in network measurement models and methods in social network analysis. In P. J. Carrington, J. Scott, ve S. Wasserman (Eds.), Models and methods in social network analysis (pp. 8-30). New York: Cambridge University Press.
  • Marshall, G. (1999). Sosyoloji sözlüğü. (Çev: Osman Akınhay; Derya Kömürcü). Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları.
  • McGilchrist, I. (2009). The master and his emissary: The divided brain and the making of the western world. New Haven: Yale University Press.
  • Milardo, R. M. (1988). Families and social networks. London: Sage Publications, Inc.
  • Miles, M. B., & Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis: An expanded sourcebook. London: SAGE.
  • Mills, D. Q., & Friesen, B. (1992). The learning organization. European Management Journal, 10(2), 146-156.
  • Mitchell, J. C. (1969). The concept and use of social networks. Manchester: Manchester University Press.
  • Patton, M. Q. (2002). Qualitative interviewing. Qualitative Research and Evaluation Methods, 3, 344-347.
  • Potas, N., Erçetin, S. S., & Koçak, S. (2010). Multi dimensional organizational intelligence measurements for determining the institutional and managerial capacity of girls' technical education institution (Diyarbakir, Sanliurfa and Konya/Turkey). African Journal of Business Management, 4(8), 1644.
  • Potas, N., Erçetin, S. S., Açıkalın Ş. N., & Turan, S. (2017). Quantum leadership and organizational intelligence relationship. GAI International Academic Conferences Proceedings, 50.
  • Rangan, S. (2000). The problem of search and deliberation in economic action: When social networks really matter. Academy of Management Review, 25(4), 813-828.
  • Roethlisberger, F. J., & Dickson, W. J. (2003). Management and the worker. (5. Cilt). London: Routledge.
  • Seibert, S. E., Kraimer, M. L., & Liden, R. C. (2001). A social capital theory of career success. Academy of Management Journal, 44(2), 219-237.
  • Stalinski, S. (2004). Organizational intelligence: A systems perspective. Organization Development Journal, 22(2), 55-67.
  • Sternberg, R. J. (1984). Toward a triarchic theory of human intelligence. Behavioral and Brain Sciences, 7(2), 269-287.
  • Surra, C. A. (1988). The influence of the interactive network on developing relationships. Families and social networks (pp. 48- 82). Thousand Oaks, CA, US: Sage Publications, Inc.
  • Şimşek, M. Ş., & Çelik, A. (2011). Yönetim ve organizasyon. Konya: Eğitim Kitabevi.
  • Tolsdorf, C. C. (1976). Social networks, support, and coping: An exploratory study. Family Process, 15(4), 407-417.
  • Turan, S. (2017). Okul yöneticilerinin kuantum liderlik davranışlarının örgütsel zeka düzeyine etkisi (Zonguldak ili örneği). Yayımlanmamış Doktora Tezi. Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
  • Uğurlu, Z. (2013). Eğitim örgütlerinin örgütsel ağbağ düzeneğindeki konumunun işbirliği düzeylerine etkisi Sinop ili örneği. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Ankara Üniversitesi, Ankara.
  • Wasserman, S., & Faust, K. (1994). Social network analysis: Methods and applications. Cambridge: Cambridge University Press. Yıldırım, E. (2010). Örgütsel öğrenmenin öncülü olarak örgütsel zeka: Teori ve bir uygulama. Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 20, 145-170.
  • Yörük, S. (2006). İlköğretim okullarının örgütsel zeka özelliklerini yansıtma düzeyleri. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Fırat Üniversitesi, Elazığ.
APA Neyişci N, Erçetin Ş (2020). Sosyal Ağ Etkileşiminin Örgütsel Zeka Düzeyine Etkisi. , 354 - 374. 10.16986/HUJE.2019052439
Chicago Neyişci Nilay,Erçetin Şefika Şule Sosyal Ağ Etkileşiminin Örgütsel Zeka Düzeyine Etkisi. (2020): 354 - 374. 10.16986/HUJE.2019052439
MLA Neyişci Nilay,Erçetin Şefika Şule Sosyal Ağ Etkileşiminin Örgütsel Zeka Düzeyine Etkisi. , 2020, ss.354 - 374. 10.16986/HUJE.2019052439
AMA Neyişci N,Erçetin Ş Sosyal Ağ Etkileşiminin Örgütsel Zeka Düzeyine Etkisi. . 2020; 354 - 374. 10.16986/HUJE.2019052439
Vancouver Neyişci N,Erçetin Ş Sosyal Ağ Etkileşiminin Örgütsel Zeka Düzeyine Etkisi. . 2020; 354 - 374. 10.16986/HUJE.2019052439
IEEE Neyişci N,Erçetin Ş "Sosyal Ağ Etkileşiminin Örgütsel Zeka Düzeyine Etkisi." , ss.354 - 374, 2020. 10.16986/HUJE.2019052439
ISNAD Neyişci, Nilay - Erçetin, Şefika Şule. "Sosyal Ağ Etkileşiminin Örgütsel Zeka Düzeyine Etkisi". (2020), 354-374. https://doi.org/10.16986/HUJE.2019052439
APA Neyişci N, Erçetin Ş (2020). Sosyal Ağ Etkileşiminin Örgütsel Zeka Düzeyine Etkisi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 35(2), 354 - 374. 10.16986/HUJE.2019052439
Chicago Neyişci Nilay,Erçetin Şefika Şule Sosyal Ağ Etkileşiminin Örgütsel Zeka Düzeyine Etkisi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 35, no.2 (2020): 354 - 374. 10.16986/HUJE.2019052439
MLA Neyişci Nilay,Erçetin Şefika Şule Sosyal Ağ Etkileşiminin Örgütsel Zeka Düzeyine Etkisi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, vol.35, no.2, 2020, ss.354 - 374. 10.16986/HUJE.2019052439
AMA Neyişci N,Erçetin Ş Sosyal Ağ Etkileşiminin Örgütsel Zeka Düzeyine Etkisi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 2020; 35(2): 354 - 374. 10.16986/HUJE.2019052439
Vancouver Neyişci N,Erçetin Ş Sosyal Ağ Etkileşiminin Örgütsel Zeka Düzeyine Etkisi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 2020; 35(2): 354 - 374. 10.16986/HUJE.2019052439
IEEE Neyişci N,Erçetin Ş "Sosyal Ağ Etkileşiminin Örgütsel Zeka Düzeyine Etkisi." Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 35, ss.354 - 374, 2020. 10.16986/HUJE.2019052439
ISNAD Neyişci, Nilay - Erçetin, Şefika Şule. "Sosyal Ağ Etkileşiminin Örgütsel Zeka Düzeyine Etkisi". Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 35/2 (2020), 354-374. https://doi.org/10.16986/HUJE.2019052439
Sayfa Oluşturulma Tarihi
23-04-2024 15:18

İLETİŞİM

TÜBİTAK ULAKBİM TR Dizin

Yüzüncüyıl, İşçi Blokları Mahallesi

Muhsin Yazıcıoğlu Caddesi No:51/C

06530 Çankaya / ANKARA +90 (312) 298 92 00

trdizin@tubitak.gov.tr

TÜBİTAK ULAKBİM Ulusal Akademik Ağ ve Bilgi Merkezi Cahit Arf Bilgi Merkezi © Tüm Hakları Saklıdır. Gizlilik Politikası Kullanım Şartları