Yıl: 2020 Cilt: 11 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 214 - 218 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.31067/0.2018.93 İndeks Tarihi: 25-11-2020

Hemşirelik Alanında Deneysel Türde Yapılan Doktora Tezlerinin Araştırma Etiği Açısından İncelenmesi: Türkiye Örneği

Öz:
Amaç: Bu çalışma, Türkiye’de deneysel ve yarı deneysel tipte yapılan hemşirelik alanındaki doktora tezlerinin araştırma etiği açısından incelenmesi amacıyla yapılmıştır.Yöntem: Retrospektif ve tanımlayıcı olarak yapılan bu çalışmada, tezlere Yükseköğretim Kurumunun internet sitesi olan “UlusalTez Merkezi” sayfası taranarak ulaşılmıştır. Araştırmada, hemşirelik alanında deneysel/yarı deneysel araştırma tasarımı ile yapılan doktora tezlerinin tam metinleri taranmıştır. Tezler, araştırmacılar tarafından literatür ışığında geliştirilen bir anket formu iledeğerlendirilmiştir. Veriler SPSS 21.0 yazılımı kullanılarak sayı ve yüzde olarak değerlendirilmiştir.Bulgular: Çalışma kapsamında 1985-2016 yılları arasında ulusal tez merkezinde hemşirelik alanında 720 doktora tezine ulaşılmış; kriterlere uyan 470 tez incelenmiştir. İncelenen tezlerin%59.1’inin deneysel türde, %90.2’sinin kurum izni ve %85.5’inin etik kurul onayıaldığı %65.3’ünün bilgilendirilmiş onam formu olduğu saptanmıştır. Tezlerin%89,6’sı bilgilendirilmiş onam formlarında katılımcılaraait verilerin nasıl saklanacağını belirtmezken; %51.8’inde bilgilerin gizli tutulacağı yönünde bir beyan vardır.Sonuç: Hemşirelik alanında ülkemizde deneysel ve yarı deneysel tasarımda yapılan doktora tezlerinin uluslararası kabul görmüşyayın etiği ve özellikle bilgilendirilmiş onam alma kuralları çerçevesinde eksiklikleri olduğu görülmektedir. Bu nedenle yeni araştırmacılara lisans ve lisansüstü eğitimleri sırasında araştırmanın yürütülmesi ve yayınlanması süreciyle ilgili etik kuralların veHelsinki Bildirgesi’ne göre onamlarda yer alması gereken bilgilerin öğretilmesi önerilmektedir.
Anahtar Kelime:

INVESTIGATION INTO RESEARCH ETHICS OF DOCTORAL THESES WITHIN THE EXPERIMENTAL FIELD IN NURSING: THE CASE IN TURKEY

Öz:
Aim: In this study, the dissertation research ethics as applied to experimental and quasi-experimental studies undertaken in the field of nursing in Turkey were examined. Materials and Methods: It is a retrospective and descriptive study. The theses were accessed by browsing the “National Thesis Center” of the Higher Education Institution. For the research, the full texts of doctoral dissertations undertaken with an experimental / semi-experimental research design within the nursing field were studied. The theses were evaluated by using a questionnaire developed by the researchers in the light of the existing nursing literature. The data were evaluated as absolute numbers and percentages using the SPSS 21.0 software. Findings: 720 doctoral theses that fell within the scope of the study were accessed from the nursing theses held in the national thesis center for 1985-2016; then 470 theses matching the criteria were examined closely. It was determined that 59.1%of the theses examined employed an informed consent form and were of experimental type, 90.2%of them had obtained institutional permission and 85.5%of them had been approved by an ethics committee. 89.6%of the theses do not indicate in the informed consent forms how the participants’ data were to be held; 51.8%contain a declaration that information will be kept confidential. Conclusions: It is noted that doctoral dissertations in the field of nursing undertaken with an experimental or semi-experimental design in Turkey are missing from internationally accepted publications and, in particular, from the framework of procedures for obtaining informed consent. It is recommended that new researchers be trained during their undergraduate and postgraduate education in how to conduct research and be instructed in the ethical standards and information that must be included in declarations, in accordance with the Helsinki Declaration.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
APA gordes n, BAHAR Z, gürkan k, Cal A, Açıl D, altunay b (2020). Hemşirelik Alanında Deneysel Türde Yapılan Doktora Tezlerinin Araştırma Etiği Açısından İncelenmesi: Türkiye Örneği. , 214 - 218. 10.31067/0.2018.93
Chicago gordes nihal,BAHAR Zuhal,gürkan kübra pınar,Cal Ayse,Açıl Dilay,altunay burcu Hemşirelik Alanında Deneysel Türde Yapılan Doktora Tezlerinin Araştırma Etiği Açısından İncelenmesi: Türkiye Örneği. (2020): 214 - 218. 10.31067/0.2018.93
MLA gordes nihal,BAHAR Zuhal,gürkan kübra pınar,Cal Ayse,Açıl Dilay,altunay burcu Hemşirelik Alanında Deneysel Türde Yapılan Doktora Tezlerinin Araştırma Etiği Açısından İncelenmesi: Türkiye Örneği. , 2020, ss.214 - 218. 10.31067/0.2018.93
AMA gordes n,BAHAR Z,gürkan k,Cal A,Açıl D,altunay b Hemşirelik Alanında Deneysel Türde Yapılan Doktora Tezlerinin Araştırma Etiği Açısından İncelenmesi: Türkiye Örneği. . 2020; 214 - 218. 10.31067/0.2018.93
Vancouver gordes n,BAHAR Z,gürkan k,Cal A,Açıl D,altunay b Hemşirelik Alanında Deneysel Türde Yapılan Doktora Tezlerinin Araştırma Etiği Açısından İncelenmesi: Türkiye Örneği. . 2020; 214 - 218. 10.31067/0.2018.93
IEEE gordes n,BAHAR Z,gürkan k,Cal A,Açıl D,altunay b "Hemşirelik Alanında Deneysel Türde Yapılan Doktora Tezlerinin Araştırma Etiği Açısından İncelenmesi: Türkiye Örneği." , ss.214 - 218, 2020. 10.31067/0.2018.93
ISNAD gordes, nihal vd. "Hemşirelik Alanında Deneysel Türde Yapılan Doktora Tezlerinin Araştırma Etiği Açısından İncelenmesi: Türkiye Örneği". (2020), 214-218. https://doi.org/10.31067/0.2018.93
APA gordes n, BAHAR Z, gürkan k, Cal A, Açıl D, altunay b (2020). Hemşirelik Alanında Deneysel Türde Yapılan Doktora Tezlerinin Araştırma Etiği Açısından İncelenmesi: Türkiye Örneği. Acıbadem Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 11(2), 214 - 218. 10.31067/0.2018.93
Chicago gordes nihal,BAHAR Zuhal,gürkan kübra pınar,Cal Ayse,Açıl Dilay,altunay burcu Hemşirelik Alanında Deneysel Türde Yapılan Doktora Tezlerinin Araştırma Etiği Açısından İncelenmesi: Türkiye Örneği. Acıbadem Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi 11, no.2 (2020): 214 - 218. 10.31067/0.2018.93
MLA gordes nihal,BAHAR Zuhal,gürkan kübra pınar,Cal Ayse,Açıl Dilay,altunay burcu Hemşirelik Alanında Deneysel Türde Yapılan Doktora Tezlerinin Araştırma Etiği Açısından İncelenmesi: Türkiye Örneği. Acıbadem Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, vol.11, no.2, 2020, ss.214 - 218. 10.31067/0.2018.93
AMA gordes n,BAHAR Z,gürkan k,Cal A,Açıl D,altunay b Hemşirelik Alanında Deneysel Türde Yapılan Doktora Tezlerinin Araştırma Etiği Açısından İncelenmesi: Türkiye Örneği. Acıbadem Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi. 2020; 11(2): 214 - 218. 10.31067/0.2018.93
Vancouver gordes n,BAHAR Z,gürkan k,Cal A,Açıl D,altunay b Hemşirelik Alanında Deneysel Türde Yapılan Doktora Tezlerinin Araştırma Etiği Açısından İncelenmesi: Türkiye Örneği. Acıbadem Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi. 2020; 11(2): 214 - 218. 10.31067/0.2018.93
IEEE gordes n,BAHAR Z,gürkan k,Cal A,Açıl D,altunay b "Hemşirelik Alanında Deneysel Türde Yapılan Doktora Tezlerinin Araştırma Etiği Açısından İncelenmesi: Türkiye Örneği." Acıbadem Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 11, ss.214 - 218, 2020. 10.31067/0.2018.93
ISNAD gordes, nihal vd. "Hemşirelik Alanında Deneysel Türde Yapılan Doktora Tezlerinin Araştırma Etiği Açısından İncelenmesi: Türkiye Örneği". Acıbadem Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi 11/2 (2020), 214-218. https://doi.org/10.31067/0.2018.93