Erkeklere Özgü Beden Tutum Ölçeği (EÖBTÖ)’nin Türkçe Formunun Geçerlik ve Güvenilirlik Çalışması

Fatma HEKİMOĞLU (Akdeniz Üniversitesi, Psikoloji Bölümü, Antalya,TÜRKİYE)
Nesne Dergisi
42 8
Yıl: 2020 Cilt: 8 Sayı: 16 Sayfa Aralığı: 31 - 42 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.7816/nesne-08-16-03 İndeks Tarihi: 27-10-2020

Erkeklere Özgü Beden Tutum Ölçeği (EÖBTÖ)’nin Türkçe Formunun Geçerlik ve Güvenilirlik Çalışması

Öz:
Beden algısı alanında yapılan araştırmalarda kadınların erkeklere kıyasla daha çok beden memnuniyetsizliğiyaşadıkları belirtilmektedir. Bu durumun geleneksel ölçüm araçlarının beden algısını değerlendirirken ağırlıklıolarak zayıflık faktörüne yaptığı vurgudan kaynaklandığı düşünülmektedir. Bu yanlı tutum erkeklerdeki bedenmemnuniyetsizliğini değerlendirirken sınırlılık yaratabilmektedir. Alanyazındaki bu eksikliği gidermek için Tylka,Bergeron, & Schwartz (2005) tarafından Erkeklere Özgü Beden Tutum Ölçeği (Male Body Attitudes Scale,EÖBTÖ) geliştirilmiştir. Ölçek erkeklerin bedenlerine yönelik tutumlarını kaslılık, vücut yağ oranı ve boyuzunluğu açısından değerlendirmektedir. Farklı kültürlerde ölçeğin geçerliği ve güvenirliği test edilmiş ve faktöryapısına yönelik farklı bulgular raporlanmıştır. Dolayısıyla, toplumsal cinsiyet rolleri gibi cinsiyete özgüfaktörlerden etkilenen beden algısını değerlendiren bu ölçüm aracının farklı örneklemlerde ve kültürlerdekipsikometrik özelliklerinin incelenmesi gerektiği düşünülmektedir. Bu amaçla bu çalışmada EÖBTÖ’nün Türkçeformunun psikometrik özellikleri 277 erkek üniversite öğrencisi üzerinde incelenmiştir. Türkçe formun iç geçerlikkatsayıları, ölçeğin tamamı için .88, Kaslılık, Vücut yağ oranı ve Boy alt boyutları için sırasıyla .86, .84 ve .77olarak bulunmuştur. Yapı geçerliğini test etmek için yürütülen analiz bulgularına göre de ölçeğin Türkçe formununorijinal ölçek ile tutarlı olarak üç faktörlü yapıyı desteklediği ve uyum indekslerinin kabul edilir sınırlarda olduğubulunmuştur. Türkçe alanyazında erkeklerin beden tutumunu değerlendiren bir ölçüm aracının olmaması,EÖBTÖ’nün klinik uygulamalarda ve ilerideki araştırmalarda kullanılması için işlevsel bir araç olacağıdüşünülmektedir.
Anahtar Kelime:

The Validity and Reliability of The Turkish forms of Male Body Attitudes Scale (MBAS)

Öz:
In the field of body dissatisfaction, the relative emphasis of traditional measurement tools’ on the weakness factor have been argued to be potentially problematic in studies focusing on negative body perceptions of men. To overcome this limitation, Tylka, Bergeron, and Schwartz (2005) developed the Male Body Attitudes Scale (MBAS). The scale evaluates the attitudes of men towards their bodies in terms of muscle, body fat ratio and height. The validity and the reliability of the scale were tested in various cultures and different factor structures were reported. Therefore, there is an ongoing need to test the psychometric properties of the scale in new studies with different cultures. For this purpose, this study examined the psychometric properties of the Turkish version of the MBAS with 277 male university students. The internal validity coefficient of the Turkish form was .88 for the whole scale, .86 for the Muscle dimension, .84 for the Body Fat Ratio dimension, and .77 for the Height dimension. Analyses of the construct validity revealed that the Turkish form supported a three-factor structure consistent with the original scale. Accordingly, the fit indices were within the acceptable limits. Since there is no other measurement tool that evaluates men's body attitude in the Turkish literature, the MBAS would be a functional tool to use in clinical practice and future research.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Abebe, D. S., MPhil, L. L. ve von Soest, T. (2012). The development of bulimic symptoms from adolescence to young adulthood in females and males: A Population-based longitudinal cohort study. International Journal of Eating Disorders 45 (6), 737–745.
  • Arbuckle J. L. Amos (Version 23.0) [Computer Program]. IBM SPSS, Chicago, 2014.
  • Bergeron, D. ve Tylka, T. L. (2007). Support for the uniqueness of body dissatisfaction from drive for muscularity among men. Body Image, 4 (3), 288-295.
  • Cafri, G. ve Thompson, J. K. (2004). Evaluating the convergence of muscle appearance attitude measures. Assessment, 11, 224–229.
  • Calugi, S., El Ghoch, M., Conti, M. ve Grave, R. D. (2018). Preoccupation with shape or weight, fear of weight gain, feeling fat and treatment outcomes in patients with anorexia nervosa: A longitudinal study. Behaviour Research and Therapy, 105, 63–68. doi.org/10.1016/j.brat.2018.04.001
  • Compte, E. J., Sepúlveda, A. R., Pellegrin, Y. ve Blanco, M. (2015). Confirmatory factor analysis of the Drive for Muscularity Scale-S (DMS-S) and Male Body Attitudes Scale-S (MBAS-S) among male university students in Buenos Aires. Body Image, 14, 13-19.
  • Çokluk Ö., Şekercioğlu G. ve Büyüköztürk Ş. (2016). Sosyal bilimler için çok değişkenli istatistik SPSS ve LİSREL Uygulamaları. 4. Baskı, Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık, 177-330.
  • Çuhadaroğlu, F. (1986). Adölesanlarda benlik saygısı. Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Psikiyatri Ana Bilim Dalı, (Uzmanlık Tezi), Ankara.
  • Devrim, A. (2016). Kas dismorfik bozukluğu envanteri ve vücut geliştirici imaj şeması'nın geçerlik ve güvenirlik durumu ile yeme tutumu testi arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
  • Devrim, A., Bilgiç, P. ve Hongu, N. (2018). Is there any relationship between body image perception, eating disorders, and muscle dysmorphic disorders in male bodybuilders?. American Journal of Men’s Health, 12(5), 1746–1758.
  • Frederick, D. A., Buchanan, G. M., Sadehgi-Azar, L., Peplau, L. A., Haselton, M. G., Berezovskaya, A. ve Lipinski, R. E. (2011). Desiring the muscular ideal: Men's body satisfaction in the United States, Ukraine, and Ghana. Psychology of Men & Masculinity, 8(2), 103-117. doi.org/10.1037/1524- 9220.8.2.103
  • Garfinkel, P.E. ve Newman, A. (2001). The eating attitudes test: Twenty-five years later. Eating Weight Disord. 6, 1-24.
  • Garner, D. M. ve Garfinkel, P. E. (1979). The eating attitudes test: An index of the symptoms of anorexia nervosa. Psychological Medicine, 9, 273-279.
  • Griffiths, S., Murray, S. B. ve Touyz, S. (2015). Extending the masculinity hypothesis: An investigation of gender role conformity, body dissatisfaction, and disordered eating in young heterosexual men. Psychology of Men & Masculinity, 16(1), 108-114. doi.org/10.1037/a0035958
  • Griffiths, S., Murray, S.B. ve Touyz, S. (2013). Disordered eating and the muscular ideal. Journal of Eating Disorders, 1(15), 1-2.
  • Güngör, D. (2016). Psikolojide ölçme araçlarının geliştirilmesi ve uyarlanması kılavuzu. Türk Psikoloji Yazıları, 19(38), 104–112.
  • Hekimoğlu, F. M. (2019). Duygu düzenleme süreçleri, olumlu-olumsuz duygulara verilen tepkiler, kadınlıkerkeklik ideolojisinin beden memnuniyetsizliği ile yeme tutumları arasındaki ilişki: Bir model önerisi, Doktora Tezi, Ankara, 2019.
  • Hovardaoğlu, S. (1992). Vücut algısı ölçeği. Psikiyatri, Psikoloji, Psikofarmakoloji (3P) Dergisi, 1(1), 11–26.
  • Kozan, K. (1983). Davranış bilimleri araştırmalarında sosyal beğenirlik boyutu ve Türkiye için bir sosyal beğenirlik ölçeği. ODTÜ Geliştirme Dergisi, 10(3), 447-478.
  • Lavender, J.M. ve Anderson, D.A. (2010). Contribution of emotion regulation difficulties to disordered eating and body dissatisfaction in college men. International Journal of Eating Disorders, 43 (4), 352–357.
  • McCabe, M. P ve Ricciardelli, L.A. (2004). Body image dissatisfaction among males across the lifespan: A review of past literature. Journal of Psychosomatic Research, 56 (6), 675-685. doi.org/10.1016/S0022-3999(03)00129-6
  • McCreary, D.R. ve Sasse, D.K. (2010). An exploration of the drive for muscularity in adolescent boys and girls. Journal of American College Health, 48, 297–304.
  • Mitchison, D., Hay, P., Slewa-Younan, A. ve Mond, J.M. (2014). The changing demografic profile of eating disorders in the community. BMC Public Health, 14 (943), 1-9.
  • Mond, J. M. (2014). Eating disorders "mental health literacy": an introduction. Journal of Mental Health, 23 (2), 51-54.
  • Murray, S.B., Rieger, E., Hildebrandt, T., Karlov, L., Russell, J., Boon, E., Dawson, R.T. ve Touyz, S.W. (2012). A comparison of eating, exercise, shape, and weight related symptomatology in males with muscle dysmorphia and anorexia nervosa. Body Image, 9(2), 193–200.
  • Nouria, M. L., G.Hill, Orrell-Valentec, J. K. (2011). Media exposure, internalization of the thin ideal, and body dissatisfaction: Comparing Asian American and European American college females. Body Image, 8(4), 366-372.
  • Pearson, A. N., Heffner, M. ve Follette, V. M. (2010). Acceptance & commitment therapy for body image dissatisfaction. Oakland: New Harbinger Publications, Inc
  • Pope, H.G., Phillips, K.A. ve Olivardia, R. (2000). The Adonis Complex: The secret crisis of male body obsession. New York: Free Press.
  • Ridgeway, R.T. ve Tylka, T.L. (2005). College men’s perceptions of ideal body composition and shape. Psychol. Men Masculinity, 6(3), 209–220.
  • Savaşır, I. ve Erol, N. (1989). Yeme tutum testi: Anoreksiya nervoza belirtileri indeksi. Psikoloji Dergisi, 23,19-25.
  • Selvi, K. (2018). Explorıng men's body image concerns And predısposıng factors for muscle dysmorphıa in the framework Of self-determınatıon theory. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Mıddle East Technıcal Unıversıty The Department Of Psychology, Ankara.
  • Selvi, K. ve Bozo, Ö. (2019). Kaslı Olma Dürtüsü Ölçeği’nin Türkçe uyarlaması: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Nesne, 7(14), 68-82. DOI: 10.7816/nesne-07-14-05
  • Smink, F. R. E., van Hoeken, D. ve Hoek, H. W. (2012). Epidemiology of eating disorders: Incidence, prevalence and mortality rates. Current Psychiatry Reports, 14(4), 406–414. doi: 10.1007/s11920- 012-0282-y
  • Smolak, L. (2004). Body image in children and adolescents: where do we go from here?. Body Image, 1(1), 15–28.
  • Stice, E. ve Desjardins, C. D.(2018). Interactions between risk factors in the prediction of onset of eating disorders: Exploratory hypothesis generating analyses. Behaviour Research and Therapy, 105, 52–62. doi.org/10.1016/j.brat.2018.03.005
  • Thompson, J. K., Coovert, M. D. ve Stormer, S. (1999). Body image, social comparison and eating disturbance: A covariance structure modeling investigation. International Journal of Eating Disorders, 26, 43–53.
  • Trak, E. ve İnözü, M. (2017). A new obsessive-compulsive symptom type: The psychometric properties of the Turkish forms of relationship obsessions and compulsions inventory and partner-related obsessivecompulsive symptoms inventory. J Clin Psy.,20(3), 171-185
  • TUIK (2018). http://www.tuik.gov.tr/PreTablo.do?alt_id=1028. Türkiye İstatistik Enstitüsü Kurumu Hane Halkı Bilişim Teknolojileri Kullanım Araştırması, 2018. (Erişim tarihi 15.04.2019)
  • Twenge, J. M., ve Crocker, J. (2002). Race and self-esteem: Meta-analyses comparing Whites, Blacks, Hispanics, Asians, and American Indians and comment on GrayLittle and Hafdahl (2000). Psychological Bulletin, 128, 371−408.
  • Tylka, T. L. (2011). Refinement of the tripartite influence model for men: Dual body image pathways to body change behaviors. Body Image, 8 (3), 199– 207.
  • Tylka, T. L., Bergeron, D. ve Schwartz, J.P. (2005). Development and psychometric evaluation of the Male Body Attitudes Scale (MBAS). Body Image, 2, 161–175.
  • Yang, C.J., Gray, P. ve Pope, H.G. (2005). Male body image in Taiwan versus the West: Yanggang Zhiqi meets the Adonis complex. American Journal of Psychiatry, 162, 263-269.
  • Yetişgin, M. (2007).Tarih, Coğrafya ve sosyo-kültürel ortamın Türk kimliğinin gelişmesine etkileri. Akademik İncelemeler, 2 (1), 37-68.
APA HEKİMOĞLU F (2020). Erkeklere Özgü Beden Tutum Ölçeği (EÖBTÖ)’nin Türkçe Formunun Geçerlik ve Güvenilirlik Çalışması. , 31 - 42. 10.7816/nesne-08-16-03
Chicago HEKİMOĞLU Fatma Erkeklere Özgü Beden Tutum Ölçeği (EÖBTÖ)’nin Türkçe Formunun Geçerlik ve Güvenilirlik Çalışması. (2020): 31 - 42. 10.7816/nesne-08-16-03
MLA HEKİMOĞLU Fatma Erkeklere Özgü Beden Tutum Ölçeği (EÖBTÖ)’nin Türkçe Formunun Geçerlik ve Güvenilirlik Çalışması. , 2020, ss.31 - 42. 10.7816/nesne-08-16-03
AMA HEKİMOĞLU F Erkeklere Özgü Beden Tutum Ölçeği (EÖBTÖ)’nin Türkçe Formunun Geçerlik ve Güvenilirlik Çalışması. . 2020; 31 - 42. 10.7816/nesne-08-16-03
Vancouver HEKİMOĞLU F Erkeklere Özgü Beden Tutum Ölçeği (EÖBTÖ)’nin Türkçe Formunun Geçerlik ve Güvenilirlik Çalışması. . 2020; 31 - 42. 10.7816/nesne-08-16-03
IEEE HEKİMOĞLU F "Erkeklere Özgü Beden Tutum Ölçeği (EÖBTÖ)’nin Türkçe Formunun Geçerlik ve Güvenilirlik Çalışması." , ss.31 - 42, 2020. 10.7816/nesne-08-16-03
ISNAD HEKİMOĞLU, Fatma. "Erkeklere Özgü Beden Tutum Ölçeği (EÖBTÖ)’nin Türkçe Formunun Geçerlik ve Güvenilirlik Çalışması". (2020), 31-42. https://doi.org/10.7816/nesne-08-16-03
APA HEKİMOĞLU F (2020). Erkeklere Özgü Beden Tutum Ölçeği (EÖBTÖ)’nin Türkçe Formunun Geçerlik ve Güvenilirlik Çalışması. Nesne Dergisi, 8(16), 31 - 42. 10.7816/nesne-08-16-03
Chicago HEKİMOĞLU Fatma Erkeklere Özgü Beden Tutum Ölçeği (EÖBTÖ)’nin Türkçe Formunun Geçerlik ve Güvenilirlik Çalışması. Nesne Dergisi 8, no.16 (2020): 31 - 42. 10.7816/nesne-08-16-03
MLA HEKİMOĞLU Fatma Erkeklere Özgü Beden Tutum Ölçeği (EÖBTÖ)’nin Türkçe Formunun Geçerlik ve Güvenilirlik Çalışması. Nesne Dergisi, vol.8, no.16, 2020, ss.31 - 42. 10.7816/nesne-08-16-03
AMA HEKİMOĞLU F Erkeklere Özgü Beden Tutum Ölçeği (EÖBTÖ)’nin Türkçe Formunun Geçerlik ve Güvenilirlik Çalışması. Nesne Dergisi. 2020; 8(16): 31 - 42. 10.7816/nesne-08-16-03
Vancouver HEKİMOĞLU F Erkeklere Özgü Beden Tutum Ölçeği (EÖBTÖ)’nin Türkçe Formunun Geçerlik ve Güvenilirlik Çalışması. Nesne Dergisi. 2020; 8(16): 31 - 42. 10.7816/nesne-08-16-03
IEEE HEKİMOĞLU F "Erkeklere Özgü Beden Tutum Ölçeği (EÖBTÖ)’nin Türkçe Formunun Geçerlik ve Güvenilirlik Çalışması." Nesne Dergisi, 8, ss.31 - 42, 2020. 10.7816/nesne-08-16-03
ISNAD HEKİMOĞLU, Fatma. "Erkeklere Özgü Beden Tutum Ölçeği (EÖBTÖ)’nin Türkçe Formunun Geçerlik ve Güvenilirlik Çalışması". Nesne Dergisi 8/16 (2020), 31-42. https://doi.org/10.7816/nesne-08-16-03
Sayfa Oluşturulma Tarihi
23-04-2024 14:29

İLETİŞİM

TÜBİTAK ULAKBİM TR Dizin

Yüzüncüyıl, İşçi Blokları Mahallesi

Muhsin Yazıcıoğlu Caddesi No:51/C

06530 Çankaya / ANKARA +90 (312) 298 92 00

trdizin@tubitak.gov.tr

TÜBİTAK ULAKBİM Ulusal Akademik Ağ ve Bilgi Merkezi Cahit Arf Bilgi Merkezi © Tüm Hakları Saklıdır. Gizlilik Politikası Kullanım Şartları