Duygu Düzenleme Stratejileri ve Sürücü Öfke İfadeleri: Cinsiyetin Düzenleyici Rolü
Yıl: 2020 Cilt: 8 Sayı: 16 Sayfa Aralığı: 126 - 142 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.7816/nesne-08-16-09 İndeks Tarihi: 27-10-2020
Duygu Düzenleme Stratejileri ve Sürücü Öfke İfadeleri: Cinsiyetin Düzenleyici Rolü
Öz: Bu çalışmanın amacı duygu düzenleme stratejilerinden bilişsel yeniden değerlendirme ve bastırmanın sürücü öfkeifadeleri üzerindeki etkilerini incelemektir. Ayrıca, bu ilişkilerde cinsiyetin düzenleyici rolü de incelenmiştir.Araştırmanın örneklemini ehliyet sahibi ve en az bir yıldır aktif olarak araç kullanan, 18-63 yaş aralığında bulunan,325 (132 kadın, 193 erkek) katılımcı oluşturmuştur. Çalışmada, Duygu Düzenleme Anketi (DDA) ve Sürücü Öfkeİfadesi Envanteri (SÖİE) kullanılmıştır. Yapılan analizler sonucunda, bilişsel yeniden değerlendirmenin uyumsağlayıcı/yapıcı ifade ile pozitif yönde ilişkili olduğu, bastırmanın ise bu ifade ile negatif yönde ilişkili olduğubulgularına ulaşılmıştır. Bilişsel yeniden değerlendirme ile öfke ifade indeksi (sözle, bedenle, araçla ifade) arasındakiilişkide cinsiyetin düzenleyici rolü marjinal olarak anlamlıdır. Anlamlı olmamasına rağmen, kadınlarda bilişselyeniden değerlendirme arttıkça öfke ifade indeksinin azaldığına ilişkin bir eğilim olduğu, erkeklerde ise böyle bireğilim olmadığı görülmüştür. Ayrıca bastırma ile öfke ifade indeksi arasındaki ilişkide cinsiyetin düzenleyicietkisinin anlamlılık eğilimi vardır. Erkek sürücülerde bastırmanın öfke ifade indeksiyle (sözle, bedenle, araçla ifade)pozitif yönde ilişkili olduğu fakat kadınlarda böyle bir ilişkinin olmadığı görülmüştür. Araştırmanın güçlü yönleri,sınırlılıkları ve katkıları ilgili alanyazın ışığında tartışılmıştır
Anahtar Kelime: Emotion Regulation Strategies and Driving Anger Expression: The Moderating Role of Gender
Öz: The current study investigated the relationship between emotion regulation strategies (i.e., cognitive reappraisal and suppression) and driving anger expression. This study also investigated the moderating effect of gender on the relationship between emotion regulation strategies and driving anger expression. The participants were 325 drivers (132 females, 193 males) ranging from 18 to 63 years in age, who had a driving license and had been actively driving for at least one year. Emotion Regulation Questionnaire and Driver Anger Expression Inventory were used in this study. The results showed that cognitive reappraisal was positively associated with adaptive/constructive expression, while suppression was negatively associated with this expression. There was a marginally significant moderating effect of gender on the relationship between cognitive reappraisal and total aggressive expression index. Despite being insignificant, there was a tendency that, as cognitive reappraisal increases, total aggressive expression index decreases in only female drivers. In addition, there was a tendency for the moderating effect of gender on the relationship between suppression and total aggressive expression index. In male drivers, suppression was positively associated with total aggressive expression index (verbal, body, vehicle expression), but not in female drivers. The strengths, limitations, and contributions of this study are discussed in the light of the relevant literature.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Batıgün, A. D. ve Yasak, Y. (2015). Sürücü Öfke Düşünceleri Ölçeği’nin Türkçe’ye uyarlanması. Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Dergisi, 55(1), 243-261. doi: 10.1501/Dtcfder_0000001432
- Bogdan, S. R., Măirean, C. ve Havârneanu, C. E. (2016). A meta-analysis of the association between anger and aggressive driving. Transportation Research Part F: Traffic Psychology and Behaviour, 42, 350-364. doi: 10.1016/j.trf.2016.05.009
- Bostancı, N., Çoban, Ş., Tekin, Z. ve Özen, A. (2006). Üniversite öğrencilerinin cinsiyete göre öfke ifade etme biçimleri. Kriz Dergisi, 14(3), 9-18. doi: 10.1501/Kriz_0000000252
- Deffenbacher, J. L., Deffenbacher, D. M., Lynch, R. S. ve Richards, T. L. (2003). Anger, aggression, and risky behavior: A comparison of high and low anger drivers. Behaviour Research and Therapy, 41(6), 701-718. doi: 10.1016/S0005-7967(02)00046-3
- Deffenbacher, J. L., Lynch, R. S., Oetting, E. R. ve Swaim, R. C. (2002). The Driving Anger Expression Inventory: A measure of how people express their anger on the road. Behaviour Research and Therapy, 40(6), 717-737. doi: 10.1016/S0005-7967(01)00063-8
- Deffenbacher, J. L., Lynch, R. S., Oetting, E. R. ve Yingling, D. A. (2001). Driving anger: Correlates and a test of state-trait theory. Personality and Individual Differences, 31(8), 1321-1331. doi: 10.1016/S0191-8869(00)00226-9
- Deffenbacher, J. L., Oetting, E. R. ve Lynch, R. S. (1994). Development of a driving anger scale. Psychological Reports, 74(1), 83–91. doi: 10.2466/pr0.1994.74.1.83
- Deffenbacher, J. L., Petrilli, R. T., Lynch, R. S., Oetting, E. R. ve Swaim, R. C. (2003). The Driver's Angry Thoughts Questionnaire: A measure of angry cognitions when driving. Cognitive Therapy and Research, 27(4), 383-402. doi: 10.1023/A:1025403712897
- Denson, T. F., Moulds, M. L. ve Grisham, J. R. (2012). The effects of analytical rumination, reappraisal, and distraction on anger experience. Behavior Therapy, 43(2), 355-364. doi: 10.1016/j.beth.2011.08.001
- Dünya Sağlık Örgütü (2018). Global status report on road safety 2018. https://www.who.int/violence_injury_prevention/road_safety_status/2018/en/ adresinden edinilmiştir.
- Eşiyok, B., Yasak, Y. ve Korkusuz, İ. (2007). Trafikte öfke ifadesi: Sürücü Öfke İfadesi Envanteri'nin geçerlik ve güvenilirliği. Türk Psikiyatri Dergisi, 18(2), 1–13.
- Ge, Y., Qu, W., Zhang, Q., Zhao, W. ve Zhang, K. (2015). Psychometric adaptation of the driving anger expression inventory in a Chinese sample. Transportation Research Part F: Traffic Psychology and Behaviour, 33, 75-86. doi: 10.1016/j.trf.2015.07.008.
- González-Iglesias, B., Gómez-Fraguela, J. A. ve Luengo-Martín, M. Á. (2012). Driving anger and traffic violations: Gender differences. Transportation Research Part F: Traffic Psychology and Behaviour, 15(4), 404–412. doi: 10.1016/j.trf.2012.03.002
- Gross, J. J. (1998a). Antecedent- and response-focused emotion regulation: Divergent consequences for experience, expression, and physiology. Journal of Personality and Social Psychology, 74(1), 224. doi: 10.1037/0022-3514.74.1.224
- Gross, J. J. (1998b). The emerging field of emotion regulation: An integrative review. Review of General Psychology, 2(3), 271-299. doi: 10.1037/1089-2680.2.3.271
- Gross, J. J. ve John, O. P. (2003). Individual differences in two emotion regulation processes: Implications for affect, relationships, and well-being. Journal of Personality and Social Psychology, 85(2), 348- 362. doi: 10.1037/0022-3514.85.2.348
- Gross, J. J., Richards, J. M. ve John, O. P. (2006). Emotion regulation in everyday life. D. K. Snyder, J. Simpson. ve J. N. Hughes (Ed.), Emotion regulation in couples and families: Pathways to dysfunction and health içinde (s. 13-35). Washington, DC: American Psychological Association.
- Hayes, A. F. (2018). Introduction to mediation, moderation, and conditional process analysis: A regressionbased approach, second edition [e-kitap sürümü]. https://www.guilford.com/books/Introduction-toMediation-Moderation-and-Conditional-Process-Analysis/Andrew-Hayes/9781462534654 adresinden edinilmiştir.
- John, O. P. ve Gross, J. J. (2004). Healthy and unhealthy emotion regulation: Personality processes, individual differences, and life span development. Journal of Personality, 72(6), 1301-1334. doi: 10.1111/j.1467-6494.2004.00298.x
- Jovanovic, D., Lipovac, K., Stanojevic, P. ve Stanojevic, D. (2011). The effects of personality traits on driving-related anger and aggressive behaviour in traffic among Serbian drivers. Transportation Research Part F: Traffic Psychology and Behaviour, 14(1), 43–53. doi: 10.1016/j.trf.2010.09.005
- Köse, S. (2011). Turkish ERQ (Duygu Düzenleme Ölçeği). doi: 10.13140/RG.2.1.1744.5367. https://www.researchgate.net/publication/304763185_Turkish_ERQ_Duygu_Duzenleme_Olcegi
- Lewin, I. (1982). Driver training: a perceptual-motor skill approach. Ergonomics, 25(10), 917-924. doi: 10.1080/00140138208925051
- Mauss, I. B., Cook, C. L., Cheng, J. Y. ve Gross, J. J. (2007). Individual differences in cognitive reappraisal: Experiential and physiological responses to an anger provocation. International Journal of Psychophysiology, 66(2), 116-124. doi: 10.1016/j.ijpsycho.2007.03.017
- Memedovic, S., Grisham, J. R., Denson, T. F. ve Moulds, M. L. (2010). The effects of trait reappraisal and suppression on anger and blood pressure in response to provocation. Journal of Research in Personality, 44(4), 540-543. doi: 10.1016/j.jrp.2010.05.002
- Navon, M. ve Taubman–Ben-Ari, O. (2019). Driven by emotions: The association between emotion regulation, forgivingness, and driving styles. Transportation Research Part F: Traffic Psychology and Behaviour, 65, 1-9. doi: 10.1016/j.trf.2019.07.005
- Popuşoi, S. ve Holman, A. (2016). Driving anger and aggressive tendency: The moderating role of emotion regulation strategy. Bulletin of the Transilvania University of Brasov. Series VII: Social Sciences. Law, 9(59), 153-164.
- Ray, R. D., Wilhelm, F. H. ve Gross, J. J. (2008). All in the mind's eye? Anger rumination and reappraisal. Journal of Personality and Social Psychology, 94(1), 133–145. doi: 10.1037/0022- 3514.94.1.133
- Richards, J. M. ve Gross, J. J. (1999). Composure at any cost? The cognitive consequences of emotion suppression. Personality and Social Psychology Bulletin, 25(8), 1033-1044. doi: 10.1177/01461672992511010
- Richards, J. M. ve Gross, J. J. (2000). Emotion regulation and memory: The cognitive costs of keeping one's cool. Journal of Personality and Social Psychology, 79(3), 410-424. doi: 10.1037/70022- 3514.79.3.410
- Rumar, K. (1985). The role of perceptual and cognitive filters in observed behavior. Evans, L., Schwing, R.C. (Eds.), Human Behavior and Traffic Safety içinde (s. 151–165). Plenum Press, New York.
- Sharkin, B. S. (1993). Anger and gender: Theory, research, and implications. Journal of Counseling & Development, 71(4), 386-389. doi: 10.1002/j.1556-6676.1993.tb02653.x
- Sullman, M. J., Stephens, A. N. ve Kuzu, D. (2013). The expression of anger amongst Turkish taxi drivers. Accident Analysis & Prevention, 56, 42-50. doi: 10.1016/j.aap.2013.03.013.
- Sümer, N. (2003). Personality and behavioral predictors of traffic accidents: Testing a contextual mediated model. Accident Analysis & Prevention, 35(6), 949-964. doi: 10.1016/S0001-4575(02)00103-3
- Szasz, P. L., Szentagotai, A. ve Hofmann, S. G. (2011). The effect of emotion regulation strategies on anger. Behaviour Research and Therapy, 49(2), 114-119. doi: 10.1016/j.brat.2010.11.011
- Şahin, H. (2005). Öfke ve öfke denetiminin kuramsal temelleri. Süleyman Demirel Üniversitesi Burdur Eğitim Fakültesi Dergisi, 6(10), 1-22.
- Trógolo, M. A., Melchior, F. ve Medrano, L. A. (2014). The role of difficulties in emotion regulation on driving behavior. Journal of Behavior, Health & Social Issues, 6(1), 107-117. doi: 10.5460/jbhsi.v6.1.47607
- Türkiye İstatistik Kurumu (2019). Karayolu trafik kaza istatistikleri, 2018. http://www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=30640 adresinden edinilmiştir.
- Yasak, Y., Batıgün, A. D. ve Eşiyok, B. (2016). Trafik ve stres: Stres ile trafikte öfke ifadesi arasındaki ilişkide sürücü öfke düşüncelerinin aracı rolü. Türk Psikoloji Dergisi, 31(78), 13-21.
- Zhang, T. ve Chan, A. H. (2016). The association between driving anger and driving outcomes: A metaanalysis of evidence from the past twenty years. Accident Analysis & Prevention, 90, 50-62. doi: 10.1016/j.aap.2016.02.009
- Qu, W., Dai, M., Zhao, W., Zhang, K. ve Ge, Y. (2016). Expressing anger is more dangerous than feeling angry when driving. PLoS one, 11(6), 1-10. doi: 10.1371/journal.pone.0156948
| APA | Güngör A, Tütenkan M, solmazer g, Tekes B (2020). Duygu Düzenleme Stratejileri ve Sürücü Öfke İfadeleri: Cinsiyetin Düzenleyici Rolü. , 126 - 142. 10.7816/nesne-08-16-09 |
| Chicago | Güngör Atakan,Tütenkan Mert,solmazer gaye,Tekes Burcu Duygu Düzenleme Stratejileri ve Sürücü Öfke İfadeleri: Cinsiyetin Düzenleyici Rolü. (2020): 126 - 142. 10.7816/nesne-08-16-09 |
| MLA | Güngör Atakan,Tütenkan Mert,solmazer gaye,Tekes Burcu Duygu Düzenleme Stratejileri ve Sürücü Öfke İfadeleri: Cinsiyetin Düzenleyici Rolü. , 2020, ss.126 - 142. 10.7816/nesne-08-16-09 |
| AMA | Güngör A,Tütenkan M,solmazer g,Tekes B Duygu Düzenleme Stratejileri ve Sürücü Öfke İfadeleri: Cinsiyetin Düzenleyici Rolü. . 2020; 126 - 142. 10.7816/nesne-08-16-09 |
| Vancouver | Güngör A,Tütenkan M,solmazer g,Tekes B Duygu Düzenleme Stratejileri ve Sürücü Öfke İfadeleri: Cinsiyetin Düzenleyici Rolü. . 2020; 126 - 142. 10.7816/nesne-08-16-09 |
| IEEE | Güngör A,Tütenkan M,solmazer g,Tekes B "Duygu Düzenleme Stratejileri ve Sürücü Öfke İfadeleri: Cinsiyetin Düzenleyici Rolü." , ss.126 - 142, 2020. 10.7816/nesne-08-16-09 |
| ISNAD | Güngör, Atakan vd. "Duygu Düzenleme Stratejileri ve Sürücü Öfke İfadeleri: Cinsiyetin Düzenleyici Rolü". (2020), 126-142. https://doi.org/10.7816/nesne-08-16-09 |
| APA | Güngör A, Tütenkan M, solmazer g, Tekes B (2020). Duygu Düzenleme Stratejileri ve Sürücü Öfke İfadeleri: Cinsiyetin Düzenleyici Rolü. Nesne Dergisi, 8(16), 126 - 142. 10.7816/nesne-08-16-09 |
| Chicago | Güngör Atakan,Tütenkan Mert,solmazer gaye,Tekes Burcu Duygu Düzenleme Stratejileri ve Sürücü Öfke İfadeleri: Cinsiyetin Düzenleyici Rolü. Nesne Dergisi 8, no.16 (2020): 126 - 142. 10.7816/nesne-08-16-09 |
| MLA | Güngör Atakan,Tütenkan Mert,solmazer gaye,Tekes Burcu Duygu Düzenleme Stratejileri ve Sürücü Öfke İfadeleri: Cinsiyetin Düzenleyici Rolü. Nesne Dergisi, vol.8, no.16, 2020, ss.126 - 142. 10.7816/nesne-08-16-09 |
| AMA | Güngör A,Tütenkan M,solmazer g,Tekes B Duygu Düzenleme Stratejileri ve Sürücü Öfke İfadeleri: Cinsiyetin Düzenleyici Rolü. Nesne Dergisi. 2020; 8(16): 126 - 142. 10.7816/nesne-08-16-09 |
| Vancouver | Güngör A,Tütenkan M,solmazer g,Tekes B Duygu Düzenleme Stratejileri ve Sürücü Öfke İfadeleri: Cinsiyetin Düzenleyici Rolü. Nesne Dergisi. 2020; 8(16): 126 - 142. 10.7816/nesne-08-16-09 |
| IEEE | Güngör A,Tütenkan M,solmazer g,Tekes B "Duygu Düzenleme Stratejileri ve Sürücü Öfke İfadeleri: Cinsiyetin Düzenleyici Rolü." Nesne Dergisi, 8, ss.126 - 142, 2020. 10.7816/nesne-08-16-09 |
| ISNAD | Güngör, Atakan vd. "Duygu Düzenleme Stratejileri ve Sürücü Öfke İfadeleri: Cinsiyetin Düzenleyici Rolü". Nesne Dergisi 8/16 (2020), 126-142. https://doi.org/10.7816/nesne-08-16-09 |
