Doktorlarda Mesleki Tükenmişlik Sendromu ve Çalışma Yaşam Kalitesi Arasındaki İlişki

METE, BURAK; Pehlivan, Erkan; Değer, Mehmet Sait

doi:10.21673/anadoluklin.695794

Doktorlarda Mesleki Tükenmişlik Sendromu ve Çalışma Yaşam Kalitesi Arasındaki İlişki

Burak Mete, (Çukurova Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Halk Sağlığı Anabilim Dalı, Adana, Türkiye)

Mehmet Sait Değer, (Bingöl İl Sağlık Müdürlüğü, Bingöl, Türkiye)

Erkan Pehlivan (İnönü Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Halk Sağlığı Anabilim Dalı, Malatya, Türkiye)

ANADOLU KLİNİĞİ TIP BİLİMLERİ DERGİSİ

22 4

Yıl: 2020 Cilt: 25 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 99 - 101 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.21673/anadoluklin.695794 İndeks Tarihi: 28-10-2020

Doktorlarda Mesleki Tükenmişlik Sendromu ve Çalışma Yaşam Kalitesi Arasındaki İlişki

Öz:

Amaç: Tükenmişlik sendromu sağlık çalışanlarında önemli bir sorundur. Bu çalışmada birincive ikinci basamak sağlık kurumlarında çalışan bir grup doktorda çalışma yaşam kalitesi vemesleki tükenmişlik arasındaki ilişkiyi tespit etmek amaçlanmıştır.Gereç ve Yöntemler: Çalışma 2019 yılında Bingöl ilinde çalışan 119 doktorla gerçekleştirilmişkesitsel tipte bir çalışmadır. Anket üç bölümden oluşmuştur: sosyodemografik bölüm, MaslachTükenmişlik Ölçeği, Sağlık Çalışanlarında Yaşam Kalitesi Ölçeği. p<0,05 istatistiksel olarakanlamlı kabul edilmiştir.Bulgular: Duygusal tükenme prevalansı %23,5, duyarsızlaşma prevalansı %11,8 idi. Hastanedeçalışanlarda, nöbet tutanlarda, ayda 218 saatten fazla çalışanlarda ve kadın doktorlardaduygusal tükenmişliğin, il merkezinde çalışanlarda, nöbet tutanlarda ve ayda 218 saattenfazla çalışanlarda duyarsızlaşmanın daha fazla olduğu saptandı. İş kazası–meslek hastalığıriski, işyerinde ayrımcılık, işyerinde stres ve zaman baskısı arttıkça duygusal tükenme veduyarsızlaşmanın arttığı görüldü. Mesleki tükenmişliği en çok körükleyen işle ilgili faktörişyerinde stres ve zaman baskısı idi.Tartışma ve Sonuç: Tükenmişliğe neden olan işle ilgili faktörler işyerinde stres ve zamanbaskısı, çalışma saatlerinin fazla olması ve vardiyalı çalışma olarak saptanmıştır.

Anahtar Kelime:

The Relationship between Professional Burnout Syndrome and Quality of Working Life in Doctors

Öz:

Aim: Burnout syndrome is an important problem among health-care workers. In this study, we aimed to determine the relationship between quality of working life and professional burnout in a group of doctors working in primary and secondary health-care institutions. Materials and Methods: This was a cross-sectional study that included 119 doctors working in the Bingöl province in 2019. The survey used consisted of three parts: the sociodemographic questionnaire, the Maslach Burnout Inventory, and the Quality of Work Life Scale. p <0.05 was considered statistically significant. Results: The emotional exhaustion and depersonalization rates were 23.5% and 11.8%, respectively. Emotional burnout was found to be more common in female doctors, hospital-based doctors, doctors working in shifts, and those working more than 218 hours per month, while depersonalization was more common in doctors working in city centers, shift-workers, and doctors working more than 218 hours per month. Emotional exhaustion and depersonalization were observed to increase with the increase in occupational accident–occupational disease risks, workplace discrimination, and workplace stress and time pressure at work. The most contributing factor to professional burnout was workplace stress and time pressure at work. Discussion and Conclusion: Work-related factors leading to burnout were detemined to be workplace stress and time pressure at work, excessive working hours, and shift work.

Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

1. Bauer J, Häfner S, Kächele H, Wirsching M, Dahlbender RW. The burn-out syndrome and restoring mental health at the working place. Psychother Psych Med. 2003;53(5):213–22.
2. Kobiakova OS, Deev OA, Kulikov ES, Khomiakov KV, Tiufilin DS, Zagromova TA, ve ark. The factors associated with development of professional burning-out in physicians. Probl Sotsialnoi Gig Zdravookhranenniiai Istor Med. 2019;27(6):967–71.
3. Rotenstein LS, Torre M, Ramos MA, Rosales RC, Guille C, Sen S, ve ark. Prevalence of burnout among physicians: a systematic review. JAMA. 2018;320(11):1131–50.
4. Shanafelt TD, Hasan O, Dyrbye LN, Sinsky C, Satele D, Sloan J, ve ark. Changes in burnout and satisfaction with work-life balance in physicians and the general US working population between 2011 and 2014. Mayo Clin Proc. 2015;90(12):1600–13.
5. Dyrbye LN, West CP, Satele D, Boone S, Tan L, Sloan J, ve ark. Burnout among U.S. medical students, residents, and early career physicians relative to the general U.S. population. Acad Med. 2014;89(3):443–51.
6. Unger JP. Physicians’ burnout (and that of psychologists, nurses, magistrates, researchers, and professors) for a control program. Int J Health Serv. 2020;50(1):73–81.
7. Süloğlu A. Diyaliz Merkezlerinde Çalışan Doktor ve Hemşirelerde Tükenmişlik Sendromu [aile hekimliği uzmanlık tezi]. İstanbul: Bakırköy Dr. Sadi Konuk Eğitim ve Araştırma Hastanesi; 2009.
8. Maslach C, Jackson SE, Leiter MP, Schaufeli WB, Schwab RL. Maslach Burnout Inventory. Palo Alto, CA/ ABD: Consulting Psychologists Press; 1986.
9. Ergin C. Doktor ve hemşirelerde tükenmişlik ve Maslach tükenmişlik ölçeğinin uyarlanması. In: VII. Ulusal Psikoloji Kongresi Bilimsel Çalışmaları. 1992;22:25.
10. Aydın İ, Çelik Y, Uğurluoğlu Ö. Sağlık Personeli Çalışma Yaşam Kalitesi Ölçeği: geliştirilmesi, geçerliliği ve güvenilirliği. Toplum ve Sosyal Hizmet. 2011;22(2):79– 100.
11. Embriaco N, Papazian L, Kentish-Barnes N, Pochard F, Azoulay E. Burnout syndrome among critical care healthcare workers. Curr Opin Crit Care. 2007;13(5):482– 8. 12. Brindley PG. Psychological burnout and the intensive care practitioner: a practical and candid review for those who care. J Intensive Care Soc. 2017;18(4):270–5.
13. Stanetić K, Petrović V, Marković B, Stanetić B. The presence of stress, burnout syndrome and the most important causes of working stress among physicians in primary health care--an observational study from Banja Luka, Bosnia and Herzegovina. Acta Med Acad. 2019;48(2):159–66.
14. Zgliczyńska M, Zgliczyński S, Ciebiera M, KosińskaKaczyńska K. Occupational burnout syndrome in Polish physicians: a systematic review. Int J Environ Res Public Health. 2019;16(24). DOI: 10.3390/ijerph16245026.
15. Purvanova RK, Muros JP. Gender differences in burnout: a meta-analysis. J Vocat Behav. 2010;77(2):168–85.
16. Medscape National Physician Burnout, Depression and Suicide Report (2019). Erişim: www. medscape.com/slideshow/2019-lifestyle-burnoutdepression-6011056#20 (erişildi: 13.1.2020).
17. LaFaver K, Miyasaki JM, Keran CM, Rheaume C, Gulya L, Levin KH, ve ark. Age and sex differences in burnout, career satisfaction, and well-being in US neurologists. Neurology. 2018;91(20):1928–41.
18. Marchalik D, Brems J, Rodriguez A, Lynch JH, Padmore J, Stamatakis L, ve ark. The impact of institutional factors on physician burnout: a national study of urology trainees. Urology. 2019;131:27–35.
19. Boutou A, Pitsiou G, Sourla E, Kioumis I. Burnout syndrome among emergency medicine physicians: an update on its prevalence and risk factors. Eur Rev Med Pharmacol Sci. 2019;23(20):9058–65.
20. Goldberg R, Boss RW, Chan L, Goldberg J, Mallon WK, Moradzadeh D, ve ark. Burnout and its correlates in emergency physicians: four years’ experience with a wellness booth. Acad Emerg Med. 1996;3(12):1156–64.
21. Verougstraete D, Hachimi Idrissi S. The impact of burn-out on emergency physicians and emergency medicine residents: a systematic review. Acta Clin Belg. 2019;13:1–23.
22. Bethea A, Samanta D, Kali M, Lucente FC, Richmond BK. The impact of burnout syndrome on practitioners working within rural healthcare systems. Am J Emerg Med. DOI: 10.1016/j.ajem.2019.07.009
23. Dubale BW, Friedman LE, Chemali Z, Denninger JW, Mehta DH, Alem A, ve ark. Systematic review of burnout among healthcare providers in sub-Saharan Africa. BMC Public Health. 2019;19(1):1247.
24. Alhaffar BA, Abbas G, Alhaffar AA. The prevalence of burnout syndrome among resident physicians in Syria. J Occup Med Toxicol. 2019;14:31.
25. Hacer TY, Ali A. Burnout in physicians who are exposed to workplace violence. J Forensic Leg Med. 2019;69:101874.
26. Saravanabavan L, Sivakumar MN, Hisham M. Stress and burnout among intensive care unit healthcare professionals in an Indian tertiary care hospital. Indian J Crit Care Med. 2019;23(10):462–6.
27. Travers V. Burnout in orthopedic surgeons. Orthop Traumatol Surg Res. 2020;106(1S):S7–S12.
28. Orbay E, Tamer İ, Sargın M, Özçınar M, Dabak R. Asistan doktorlarda tükenme (burnout) sendromu. Türkiye Aile Hekimliği Derg. 2007;11(2):67–71.

APA	METE B, Değer M, Pehlivan E (2020). Doktorlarda Mesleki Tükenmişlik Sendromu ve Çalışma Yaşam Kalitesi Arasındaki İlişki. , 99 - 101. 10.21673/anadoluklin.695794
Chicago	METE BURAK,Değer Mehmet Sait,Pehlivan Erkan Doktorlarda Mesleki Tükenmişlik Sendromu ve Çalışma Yaşam Kalitesi Arasındaki İlişki. (2020): 99 - 101. 10.21673/anadoluklin.695794
MLA	METE BURAK,Değer Mehmet Sait,Pehlivan Erkan Doktorlarda Mesleki Tükenmişlik Sendromu ve Çalışma Yaşam Kalitesi Arasındaki İlişki. , 2020, ss.99 - 101. 10.21673/anadoluklin.695794
AMA	METE B,Değer M,Pehlivan E Doktorlarda Mesleki Tükenmişlik Sendromu ve Çalışma Yaşam Kalitesi Arasındaki İlişki. . 2020; 99 - 101. 10.21673/anadoluklin.695794
Vancouver	METE B,Değer M,Pehlivan E Doktorlarda Mesleki Tükenmişlik Sendromu ve Çalışma Yaşam Kalitesi Arasındaki İlişki. . 2020; 99 - 101. 10.21673/anadoluklin.695794
IEEE	METE B,Değer M,Pehlivan E "Doktorlarda Mesleki Tükenmişlik Sendromu ve Çalışma Yaşam Kalitesi Arasındaki İlişki." , ss.99 - 101, 2020. 10.21673/anadoluklin.695794
ISNAD	METE, BURAK vd. "Doktorlarda Mesleki Tükenmişlik Sendromu ve Çalışma Yaşam Kalitesi Arasındaki İlişki". (2020), 99-101. https://doi.org/10.21673/anadoluklin.695794

APA	METE B, Değer M, Pehlivan E (2020). Doktorlarda Mesleki Tükenmişlik Sendromu ve Çalışma Yaşam Kalitesi Arasındaki İlişki. ANADOLU KLİNİĞİ TIP BİLİMLERİ DERGİSİ, 25(2), 99 - 101. 10.21673/anadoluklin.695794
Chicago	METE BURAK,Değer Mehmet Sait,Pehlivan Erkan Doktorlarda Mesleki Tükenmişlik Sendromu ve Çalışma Yaşam Kalitesi Arasındaki İlişki. ANADOLU KLİNİĞİ TIP BİLİMLERİ DERGİSİ 25, no.2 (2020): 99 - 101. 10.21673/anadoluklin.695794
MLA	METE BURAK,Değer Mehmet Sait,Pehlivan Erkan Doktorlarda Mesleki Tükenmişlik Sendromu ve Çalışma Yaşam Kalitesi Arasındaki İlişki. ANADOLU KLİNİĞİ TIP BİLİMLERİ DERGİSİ, vol.25, no.2, 2020, ss.99 - 101. 10.21673/anadoluklin.695794
AMA	METE B,Değer M,Pehlivan E Doktorlarda Mesleki Tükenmişlik Sendromu ve Çalışma Yaşam Kalitesi Arasındaki İlişki. ANADOLU KLİNİĞİ TIP BİLİMLERİ DERGİSİ. 2020; 25(2): 99 - 101. 10.21673/anadoluklin.695794
Vancouver	METE B,Değer M,Pehlivan E Doktorlarda Mesleki Tükenmişlik Sendromu ve Çalışma Yaşam Kalitesi Arasındaki İlişki. ANADOLU KLİNİĞİ TIP BİLİMLERİ DERGİSİ. 2020; 25(2): 99 - 101. 10.21673/anadoluklin.695794
IEEE	METE B,Değer M,Pehlivan E "Doktorlarda Mesleki Tükenmişlik Sendromu ve Çalışma Yaşam Kalitesi Arasındaki İlişki." ANADOLU KLİNİĞİ TIP BİLİMLERİ DERGİSİ, 25, ss.99 - 101, 2020. 10.21673/anadoluklin.695794
ISNAD	METE, BURAK vd. "Doktorlarda Mesleki Tükenmişlik Sendromu ve Çalışma Yaşam Kalitesi Arasındaki İlişki". ANADOLU KLİNİĞİ TIP BİLİMLERİ DERGİSİ 25/2 (2020), 99-101. https://doi.org/10.21673/anadoluklin.695794