ÇALIŞANLARIN İŞLERİNE YÖNELİK TUTUMLARI İLE KİŞİLİK ÖZELLİKLERİNİN KARAR VERME STİLLERİ ÜZERİNDEKİ ETKİSİ

İbrahim DURMUŞ (Gümüşhane Üniversitesi, Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu, Gümüşhane, Türkiye)
Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi
3 2
Yıl: 2019 Cilt: 0 Sayı: 43 Sayfa Aralığı: 321 - 345 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-10-2020

ÇALIŞANLARIN İŞLERİNE YÖNELİK TUTUMLARI İLE KİŞİLİK ÖZELLİKLERİNİN KARAR VERME STİLLERİ ÜZERİNDEKİ ETKİSİ

Öz:
Günümüz çalışma ortamında bireyler işlerine yönelik çeşitli tutumlar sergilemektedirler. İşyerlerinde çalışan bu bireyler farklı kişilik özelliklerinin yanısıra farklı karar verme stillerine de sahip olabilmektedirler. Daha önce gerçekleştirilen çalışmalarda bu konular farklı bir şekilde incelenmiştir. Bu açıdan toplamda404 çalışana uygulanan bu araştırmada özel sektörde çalışan bireylerin işlerine yönelik olumlu tutumlar sergiledikleri bu tutumlarının kişilikleri üzerinde de olumluetkilerinin olduğu çalışma sonuçları ile ortaya koyulmuştur. Ayrıca çalışanlarınkişilik özelliklerinin de karar verme stilleri üzerinde genel itibari ile olumlu veanlamlı etkilerinin olduğu anlaşılmaktadır. Ancak uygulamada çalışanların nevrotizmin (duygusal dengesizlik) etkisi diğer kişilik özelliklerine göre (dışadönüklük,sorumluluk, uyumluluk, deneyime açıklık) daha az olsa da nihai olarak çalışanlarda alt seviyelerde endişe ve stresin olduğunu ortaya koymaktadır. Karar vermestilleri açısından bakıldığında ise çalışanların sadece bağımlı karar verme stillerinegatif ve anlamlı ilişki ortaya koymuştur. Diğer dört değişkende (ani, rasyonel,sezgisel, çekingen) ise pozitif ve anlamlı ilişkiler elde edilmiştir. Sonuç olarakçalışma ile literatüre farklı bakış açıları kazandırabilecektir.
Anahtar Kelime:

THE EFFECTS OF EMPLOYEES’ ATTITUDES TOWARDS THEIR WORKS AND THEIR PERSONALITY FEATURES ON DECISION-MAKING STYLES

Öz:
In today’s working environment, individuals exhibit various attitudes towards their jobs. These individuals working in the workplace can have different personality characteristics as well as different decision making styles. In previous studies, these issues were examined in a different way. In this study, which is applied to 404 employees in total, the positive results of the attitudes of the individuals working in the private sector have positive effects on their personalities. In addition, it is understood that the personality traits of the employees have positive and significant effects on the decision-making styles in general. However, in practice, the effect of employees on neuroticism (emotional imbalance) is less than other personality traits (extraversion, responsibility, compliance, openness to experience), but the employees finally find that there is little concern and stress. In terms of decision-making styles, only dependent decision-making styles of employees revealed a negative and significant relationship. In the other four variables (sudden, rational, intuitive, timid) positive and meaningful relationships are obtained. As a result, literature will be made to earn different perspectives.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Allahyanı, M. H. A. (2012). The Relationship Between Cognitive Dissonance and Decision-Making Styles in A Sample of Female Students At The University of Umm Al Qura. Education, 132 (3), 641-663.
  • Allwood, C. M. ve Salo, I. (2012). Decision-Making Styles and Stress. Internetional Journal of Stress Management. 19 (1), 34-47.
  • Anghelache, V. (2015). A Preliminary Research Concerning The Relationship Between Mentality Towards Work and Professional Resposibility. Procedia – Social and Behavioral Sciences, 187, 481-486.
  • Axelsson, L., Anderssson, I., Hakansson, A. ve Ejlertsson, G. (2005). Work Ethics and General Work Attitudes in Adolescents are Related to Quality of Life, Senese of Coherence and Subjective Health- A Swedish Questionnaire Study. BMC Public Health, 5 (103), 1-10.
  • Baiocco, R., Laghi, F. ve D’Alessio,M. (2009). Decision-Making Style Among Adolescents. Relationship With Sensation Seeking and Locus of Control. Journal of Adolescence, 32, 963-976.
  • Bajwa, R.S., Batool, I., Asma, M., Ali, H. ve Ajmal, A. (2016). Personality Traits and Decision Making Styles Among University Students (Pakistan). Pakistan Journal of Life and Social Sciences, 14 (1), 38-41.
  • Battal, F., Akgül, S., Şengün, H. ve Kılıçaslan, Ş. (2017a). Ambivalent Alent Sexism and Glass Ceiling Syndrome Relationship. The Journal of Social Sciences Institute, 1 (34), 1-26.
  • Battal, F., Özden, E.A. ve Kılıçaslan, Ş. (2017b). Exploring The Link Between Psychological Capital, Transformational Leadership and Employee Creativity Using Structural Equation Modelling (SEM). The Journal of Social Sciences Institute, 1(34), 1-19.
  • Bavol’ar, J. ve Orosova, O. (2015). Decision-Making Styles and Their Associations With Decision-Making Competencies and Mental Health. Judgment and Decision Making, 10 (1), 115-122.
  • Bermıss, Y.S. ve McDonald, R. (2018). Ideological Misfit? Political Affiliation and Employee Departure in the Private-Equity Industry. Academy of Management Journal, 61 (6), 2182-2209.
  • Choo, C. W. (1996). The Knowing Organization: How Organizations Use Information to Construct Meaning, Create Knowledge and Make Decisions. International Journal of Information Management. 16 (5), 329-340
  • Clawson, J. G. ve Haskins, M.E. (2000). Beating The Career Blues. Academy of Management Executive, 14 (3), 91-102.
  • Davies, G.J., Kendall, G., Soane, E., Li, J., Charnley, F. ve Pollard, S.J.T. (2010). Regulators as ‘agents’: power and personality in risk regulation and a role for agent-based simulation. Journal of Risk Research, 12 (8), 961-982.
  • Digman, J. M. (1990). Personality Structure: Emergence of The Five-Factor Model. Annual Reviews Psychology, 41, 417-440.
  • Durmuş, İ. (2016). The Socio-Economic Effects of TV Advertisement on Attitudes and Motivation of Consumers: An Application on University Students. The Journal of International Scientific Researches, 1(1), 28-40.
  • Durmuş, İ. ve Battal, F. (2018). Ready to Wear Preference of Consumers Brand, Advertising Tool, Attitude and Purchasing Decision Making Styles. The Journal of Social Sciences Institute, 1 (42), 199- 224.
  • Gati, I., Gadassi, R. ve Mashiah-Cohen, R. (2012). Career Decision-Making Profiles vs. Styles: Convergent and İncremental Validity. Journal of Vocational Behavior, (81), 2-16.
  • Gautam, V. ve Kumar, M. (2011). An Empirical Investigation of Factors Determining the Consumers’ Choice of Mobile Service Providers. İşletme Araştırmaları Dergisi, 3 (4), 3-17.
  • Halis, M. (2002). Karar Verme Eyleminin Davranışsal Temelleri – Görgül Bir Uygulama. Akademik Araştırmalar Dergisi, (14), 49-64.
  • Hestand, Y. (2012). Entrepreneurial Decision Making Styles and Learning Strategies Preferences. Doctor of Education: Submitted to the Faculty of the Graduate College of the Oklahoma State University.
  • Jin, H. S. ve Lutz, R.J. (2013). The Typicality and Accessibility of Consumer Attitudes Toward Television Advertising: Implications for the Measurement of Attitudes Toward Advertising in General. Journal of Advertising, 42 (4), 343-357.
  • Jiuan, T.S., Wirtz, J., Jung, K. ve Keng, K.A. (2001). Singaporeans’ Attitudes Toward Work, Pecuniary Adherence, Materialism, Feminism, Environmental Consciousness, and Media Credibility. Singapore Management Review, 23 (1), 59-86.
  • Josiam, B.M., Crutsinger, C., Reynolds, J.S., Dotter, T., Thozhur, S., Baum, T. ve Devine, F.G. (2009). An Empirical Study of The Work Attitudes of Generation Y College Students in The USA: The Case of Hospitality and Merchandising Undergraduate Majors, Journal of Services Research, 9 (1), 5-30.
  • Judge, T. A., Martocchio, J.J. ve Thoresen, C.J. (1997). Five-Factor Model of Personality and Employee Absence. Journal of Applied Psychology, 82 (5), 745-755.
  • Kajonius, P. ve Giolla, E.M. (2017). Personality Traits Across Countries: Support for Similarities Rather Than Differences. Plos One, 12 (6), 1-13.
  • Kleftaras, G. ve Vasilou, E. (2016). Spirituality and The Psychological Impact of Unemployment: Personality Characteristics, Loneliness and Depressive Symptomatology. The European Journal of Counselling Psychology, 5 (1), 62-77.
  • Khasawneh, S., Alomari, A. ve Abu-tineh, A. (2011). Decision-Making Styles of Department Chairs at Public Jordanian Universities: A High-Expentancy Workforce. Tertiary Education and Management, 17 (4), 309-318.
  • Kocjan, G.Z. ve Avsec, A. (2017). Bringing The Psychology of Situations into Flow Research: Personality and Situation Characteristics as Predictors of Flow. Psychological Topics, 26 (1), 195-210.
  • Leana, C. R., Ahlbrandt, R.S. ve Murrell, A. J. (1992). The Effects of Employee Involvement Programs on Unıonızed Workers’ Attitudes, Perceptions, and Preferences in Decision Making. Academy of Management Journal, 35 (4), 861-873.
  • Martin, L. B., Bandali, F. ve Lamoureux, T. (2005). Survey of Literature Pertaining to Decision Making Styles and Individual Factors. Toronto: DRCD No. CR 2005-281.
  • McCrae, R.R. ve Costa, P.T. (1987). Validation of The Five-Factor Model of Personality Across Instruments and Observers. Journal of Personality and Social Psychology, 52 (1), 81-90.
  • McCrae, R.R. ve Costa, P.T. (1997). Conceptions and Correlates of Openness to Experience. in Handbook of Personality Psychology eds Hogan R., Johnson J. A., Briggs S. R., editors. (San Diego, CA: Academic Press), 825–847.
  • Merdan, K. (2017a). Evaluation of Automatic Enrolment in The Private Pension System in Terms of Public and Private Sector Employees (Gümüşhane Sample), Social Sciences Studies Jornal, 3(12), 2029-2040.
  • Merdan, K. (2017b). An Evaluation of Spending Propensities of The Students in Gumushane University (Tradesmen-Student Relationships), Social Sciences Studies Jornal, 3 (7), 325-339.
  • Mottus, R., Allık, J., Hrebickove, M., Kööts-Ausmees, L. ve Realo, A. (2016). Age Differences in The Variance of Personality Characteristics. European Journal of Personality, 30, 4-11.
  • Osmonbekov, T., Gregory , B.T. ve Xie, F.T. (2009). How Consumer Ekpertise Moderates the Relationship Between Materialism and Attitude Toward Advertising. Journal of Targeting, Measurement and Analysis for Marketing, 17 (4), 321-327.
  • Özdamar, K. (2003), Modern Bilimsel Araştırma Yöntemleri, Kaan Kitabevi; Eskişehir.
  • Patocs, A., Melia, L., Kovacs, S., Fozer-Selmecı, B., Revesz, L. ve Toth, L. (2016). Reactive Stress Tolerance and Personality Characteristics of Hungarıan Elite Fencers. An Interdisciplinary Journal, 20 (3), 171-184.
  • Pitel, L. ve Mentel, A. (2017). Decision-Making Styles and Subjektive Performance Evaluation of Decision-Making Quality Among Hospital Nurses. Studia Psychologica, 59 (3), 217-231.
  • Posner, B.Z. ve Munson, M. (1979). The Importance of Values in Understanding Organizational Behavior. Human Resource Management, 18 (3), 9-14.
  • Riaz, M.N., Riaz, M.A. ve Batool, N. (2012). Personality Types as Predictors of Decision Making Styles. Journal of Behavioral Sciences, 22 (2), 99-114.
  • Schılpzand, P., Houston, L. ve Cho, J. (2018). Not Too Tıred to be Proactive: Daily Empowering Leadership Spurs Next-Morning Employee Proactivity as Moderated By Nıghtly Sleep Quality. Academy of Management Journal, 61 (6), 2367-2387.
  • Schwenk, C.R. (1988). The Cognitive Perspective on Strategic Decision Making. Journal of Management Studies, 25 (1), 41-55.
  • Scott, S.G. ve Bruce, R.A. (1995). Decision-Making Style: The Development and Assessment of A New Measure. Educational and Psychological Measurement, 55 (5), 818-831.
  • Sokolowska, M. (2003). Some Reflections on The Different Attitudes of Men and Women Towards Work. International Labour Review, 35-50.
  • Thunholm, P. (2009). Military Leaders and Followers – do They Have Different Decision Styles?. Scandinavian Journal of Psychology, 50, 317-324.
  • Uğurlu, C.T. (2013). Effects of Decision-Making Styles of School Administrators on General Procrastination Behaviors. Eurasian Journal of Educational Research, 51, 253-272.
  • Wines, W.A. ve Lau, T.J. (2004). A Preliminary Inquiry into The Attitudes Toward Work That Should be Fostered By Socially Responsible Employers. Labor Law Journal, 248-267.
  • Yıldız, Ş., Özden, E.A., Battal, F., Kılıçaslan, Ş. ve Çınar, E. (2017). Bayburt Logistic Village, A Study on The Logistic Village Perception of Bayburt University Students, Turkish Studies, 12 (31), 319-342.
  • Zhang, T., Gıno, F. ve Margolıs, J.D. (2018). Does ‘‘Could’’ Lead to Good? On the Road to Moral Insıght. Academy of Management Journal, 61 (3), 857-895.
APA DURMUŞ İ (2019). ÇALIŞANLARIN İŞLERİNE YÖNELİK TUTUMLARI İLE KİŞİLİK ÖZELLİKLERİNİN KARAR VERME STİLLERİ ÜZERİNDEKİ ETKİSİ. , 321 - 345.
Chicago DURMUŞ İbrahim ÇALIŞANLARIN İŞLERİNE YÖNELİK TUTUMLARI İLE KİŞİLİK ÖZELLİKLERİNİN KARAR VERME STİLLERİ ÜZERİNDEKİ ETKİSİ. (2019): 321 - 345.
MLA DURMUŞ İbrahim ÇALIŞANLARIN İŞLERİNE YÖNELİK TUTUMLARI İLE KİŞİLİK ÖZELLİKLERİNİN KARAR VERME STİLLERİ ÜZERİNDEKİ ETKİSİ. , 2019, ss.321 - 345.
AMA DURMUŞ İ ÇALIŞANLARIN İŞLERİNE YÖNELİK TUTUMLARI İLE KİŞİLİK ÖZELLİKLERİNİN KARAR VERME STİLLERİ ÜZERİNDEKİ ETKİSİ. . 2019; 321 - 345.
Vancouver DURMUŞ İ ÇALIŞANLARIN İŞLERİNE YÖNELİK TUTUMLARI İLE KİŞİLİK ÖZELLİKLERİNİN KARAR VERME STİLLERİ ÜZERİNDEKİ ETKİSİ. . 2019; 321 - 345.
IEEE DURMUŞ İ "ÇALIŞANLARIN İŞLERİNE YÖNELİK TUTUMLARI İLE KİŞİLİK ÖZELLİKLERİNİN KARAR VERME STİLLERİ ÜZERİNDEKİ ETKİSİ." , ss.321 - 345, 2019.
ISNAD DURMUŞ, İbrahim. "ÇALIŞANLARIN İŞLERİNE YÖNELİK TUTUMLARI İLE KİŞİLİK ÖZELLİKLERİNİN KARAR VERME STİLLERİ ÜZERİNDEKİ ETKİSİ". (2019), 321-345.
APA DURMUŞ İ (2019). ÇALIŞANLARIN İŞLERİNE YÖNELİK TUTUMLARI İLE KİŞİLİK ÖZELLİKLERİNİN KARAR VERME STİLLERİ ÜZERİNDEKİ ETKİSİ. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 0(43), 321 - 345.
Chicago DURMUŞ İbrahim ÇALIŞANLARIN İŞLERİNE YÖNELİK TUTUMLARI İLE KİŞİLİK ÖZELLİKLERİNİN KARAR VERME STİLLERİ ÜZERİNDEKİ ETKİSİ. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 0, no.43 (2019): 321 - 345.
MLA DURMUŞ İbrahim ÇALIŞANLARIN İŞLERİNE YÖNELİK TUTUMLARI İLE KİŞİLİK ÖZELLİKLERİNİN KARAR VERME STİLLERİ ÜZERİNDEKİ ETKİSİ. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, vol.0, no.43, 2019, ss.321 - 345.
AMA DURMUŞ İ ÇALIŞANLARIN İŞLERİNE YÖNELİK TUTUMLARI İLE KİŞİLİK ÖZELLİKLERİNİN KARAR VERME STİLLERİ ÜZERİNDEKİ ETKİSİ. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 2019; 0(43): 321 - 345.
Vancouver DURMUŞ İ ÇALIŞANLARIN İŞLERİNE YÖNELİK TUTUMLARI İLE KİŞİLİK ÖZELLİKLERİNİN KARAR VERME STİLLERİ ÜZERİNDEKİ ETKİSİ. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 2019; 0(43): 321 - 345.
IEEE DURMUŞ İ "ÇALIŞANLARIN İŞLERİNE YÖNELİK TUTUMLARI İLE KİŞİLİK ÖZELLİKLERİNİN KARAR VERME STİLLERİ ÜZERİNDEKİ ETKİSİ." Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 0, ss.321 - 345, 2019.
ISNAD DURMUŞ, İbrahim. "ÇALIŞANLARIN İŞLERİNE YÖNELİK TUTUMLARI İLE KİŞİLİK ÖZELLİKLERİNİN KARAR VERME STİLLERİ ÜZERİNDEKİ ETKİSİ". Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 43 (2019), 321-345.
Sayfa Oluşturulma Tarihi
24-04-2024 17:29

İLETİŞİM

TÜBİTAK ULAKBİM TR Dizin

Yüzüncüyıl, İşçi Blokları Mahallesi

Muhsin Yazıcıoğlu Caddesi No:51/C

06530 Çankaya / ANKARA +90 (312) 298 92 00

trdizin@tubitak.gov.tr

TÜBİTAK ULAKBİM Ulusal Akademik Ağ ve Bilgi Merkezi Cahit Arf Bilgi Merkezi © Tüm Hakları Saklıdır. Gizlilik Politikası Kullanım Şartları