DÖVİZ BALONLARININ TESPİTİNE YÖNELİK BİR ANALİZ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ

Muharrem AFŞAR, (Anadolu Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, İktisat Bölümü, Eskişehir, Türkiye)
Aslı AFŞAR, (Anadolu Üniversitesi, Eskişehir Meslek Yüksekokulu, Dış Ticaret Bölümü, Eskişehir, Türkiye)
Emrah DOĞAN (İstanbul Gelişim Üniversitesi, İktisadi, İdari ve İdari Bilimler Fakültesi, Uluslararası Ticaret (İngilizce) Bölümü, İstanbul, Türkiye)
Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi
3 1
Yıl: 2019 Cilt: 0 Sayı: 54 Sayfa Aralığı: 447 - 460 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-10-2020

DÖVİZ BALONLARININ TESPİTİNE YÖNELİK BİR ANALİZ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ

Öz:
Varlık fiyatlarındaki keskin artışların finansal piyasalarda oluşturduğu balonlar büyük ölçüde volatiliteden kaynaklanmaktadır. Günümüz küresel finans düzeninde, finansal varlıkların günden güne ön plana çıkması finansal varlıklıkların fiyatlarında aşırı şişkinlik yaratmakta ve reel ekonomiyi zorlamaktadır. Öte yandan aşırı şişkin fiyatlara sahip finansal varlıkların oluşturduğu balonların patlaması da ekonomik istikrarı tehdit eder hale gelmektedir. Bu bağlamda, finansal gidişatta günlük dalgalanmaların yansıması niteliğindeki döviz piyasalarında balonların varlığının analizi ve tespiti daha önemli hale gelmektedir. Bu çalışmada, 2005:01 ile 2018:11 dönemi için USD/TL ve EURO/TL döviz kuru verilerinden hareketle, Türkiye döviz piyasalarında balonunun var olup olmadığı araştırılmıştır. Bu amaçla, balonların varlığının tespit edilmesi için Genelleştirilmiş SADF (GSADF) testi kullanılmıştır. Elde edilen sonuçlar, Türkiye döviz piyasasında USD/TL ve EURO/TL döviz kurlarında spekülatif balonların oluştuğunu destekleyen güçlü ampirik kanıtlar olduğunu göstermektedir.
Anahtar Kelime:

AN ANALYSIS ON DETERMINATION THE TURKISH FOREIGN EXCHANGE MARKET BUBBLES: THE CASE OF TURKEY

Öz:
The volatility in financial markets and the sharp increases in asset prices cause bubbles. In today's global financial order, due to the fact that financial assets stand out from day to day, they cause excessive swelling in the prices of financial assets and force the real economy. On the other hand, the explosion of bubbles formed by financial assets with excessive swelling prices is threatening the economic stability. In this context, the analysis and determination of the presence of bubbles in the foreign exchange markets, which are the reflection of daily fluctuations in the financial markets, becomes more important. In this study, with reference to USD / TRY and EUR / TRY exchange rates, it has been investigated whether there is the bubble in Turkish Exchange Market for the period of 2005:01-2018:11. To do this, Generalized SADF (GSADF) test were used to determine the bubbles. The results show that there is strong empirical evidence in support of speculative bubbles occur in USD / TL and EURO / TL exchange rates in the Turkish Foreign Exchange Market.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Ahmed, E., Rosser B. J. ve Jamshed Y. Uppal (2016). Financialization and speculative bubbles-international evidence. CAMA Working Paper, No. 6/2017,1-26
  • Baumol, W. J. (1957). Speculation, profitability, and stability. The Review of Economics and Statistics, 39(3), 263-271.
  • Basco, S. (2014). Globalization and financial development: A model of the dot-com and the housing bubbles. Journal of International Economics, 92(1), 78-94.
  • Bettendorf, T. ve Chen W. (2013). Are there bubbles in the sterling-dollar exchange rate? New evidence from sequential ADF tests. Economics Letters, 120(2), 350-353.
  • Bozoklu, Ş. ve Zeren F. (2013). Türkiye hisse senedi piyasasında rasyonel köpükler: saklı eş bütünleşme yaklaşımı. Finansal Araştırmalar ve Çalışmalar Dergisi, 5(9), 17-31.
  • Caspi, I. (2016). Testing for a housing bubble at the national and regional level: The case of Israel”. Empirical Economics, 51(2), 483-516.
  • Campbell, J. Y. ve Shiller, R. J.(1987). Cointegration and Tests of Present Value Models. Journal of Political Economy, 95(5), 1062–88.
  • Ceylan, F., Tüzün, O., Ekinci R. ve Kahyaoğlu, H. (2018). Kripto Para Piyasalarında Finansal Balonlar (Bubbles): Bitcoin ve Etherium. 4 th SCF International Conference on “Economics and Social Impacts of Globalization” and “Future Turkey-European Union Relations içinde (ss. 207-2015).
  • Cheung, A., Roca, E. ve Su J. J. (2015). Crypto-currency Bubbles: an Application of The Phillips, Shi and Yu (2013) methodology on mt. gox Bitcoin Prices. Applied Economics, 47 (23), 2348–2358.
  • Çağlı, E. Ç., ve Mandacı P. E. (2017). Borsa İstanbul'da rasyonel balon varlığı: Sektör endeksleri üzerine bir analiz. Finans Politik & Ekonomik Yorumlar, 54(629), 63-76.
  • Çoşkun, Y., Seven, Ü, Ertuğrul H. M. ve Alp A. (2017). Housing price dynamics and bubble risk: The case of Turkey. Housing Studies, 1-37.
  • Coşkun, Y. ve Jadevicius, A. (2017). Is there a housing bubble in Turkey?. Real Estate Management and Valuation, 25(1), 48-73.
  • Diba, B. T. ve Grossman, H. I. (1988). The theory of rational bubbles in stock prices. The Economic Journal, 98(392), 746-754.
  • Dowd, K. (2014). New Private Monies: A bit-part player?. Institute of Economic Affairs Hobart Paper, No: 174, London.
  • Engsted, T., Hviid, S. J. ve Pedersen, T. Q. (2016). Explosive bubbles in house prices? Evidence from The OECD Countries. Journal of International Financial Markets, Institutions and Money, 40, 14-25.
  • Friedman, M. (1953), Essays in Positive Economics. United States: University of Chicago Press.
  • Fry, J., Cheah, E.T. (2016). Negative bubbles and shocks in cryptocurrency markets. International Review of Financial Analysis, 47, 343–352.
  • Grover, R. ve Grover C. (2014). Property bubbles–a transitory phenomenon. Journal of Property Investment & Finance, 32(2), 208-222.
  • Jiang, C., Wang, Y., Chang T. ve Su, C. W. (2015). Are there bubbles in Chinese RMB–dollar exchange rate? Evidence from Generalized Sup ADF Tests. Applied Economics, 47(56), 6120-6135.
  • Hall, S. G., Psaradakis, Z. ve Sola, M. (1999). Detecting Periodically Collapsing Bubbles: A Markov-Switching Unit Root Test. Journal of Applied Econometrics, 14(2), 143–54.
  • Hardouvelis, G. A. (1988). Evidence on Stock Market Speculative Bubbles: Japan, the United States, and Great Britain, Federal Reserve Bank of New York Quarterly Review. (Sum), 4–16.
  • Hart, O. D. ve Kreps, D. M. (1986). Price Destabilizing Speculation. Journal of Political Economy, 94(5), 927- 952.
  • HOMM, U. ve Breitung, J. (2012). Testing for Speculative Bubbles in Stock Markets: A Comparison of Alternative Methods. Journal of Financial Econometrics, 10(1), 198– 231.
  • Horvath, M. T. ve Watson, M. (1995). Testing for Cointegration When Some of the Cointegrating Vectors are Prespecified. Econometric Theory, 11(5), 984-1014.
  • Hu, Y. ve Oxley L. (2016). Are there Bubbles in Exchange Rates? Some New Evidence from G10 and Emerging Markets Countries. University of Waikato Working Papers in Economics, 16/05, 1-33.
  • Kohn, M. (1978). Competitive Speculation. Econometrica, 46(5), 1061–76.
  • Korkmaz, Ö., Erer, E. ve Erer, D. (2016). The Factors Affecting Credit Bubbles: The Case of Turkey. Financial Studies, 20(1), 37-53.
  • Koy, A. (2018). Multibubbles in emerging stock markets. Finans Politik & Ekonomik Yorumlar, 55(637), 95-109.
  • Macdonell, A. (2014). Popping the bitcoin bubble: An application of log-periodic power law modeling to digital currency. University of Notre Dame Working Paper, 1-33.
  • Malkiel, B. G. (2010). Bubbles in asset prices. CEPS Working Paper, No: 200, 1-21.
  • Martori, J. C., Madariaga R. ve Oller R. (2016). Real estate bubble and urban population density: Six Spanish metropolitan areas 2001–2011. The Annals of Regional Science, 56(2), 369-392.
  • Meese, R. A. (1986). Testing for bubbles in exchange markets: A case of sparkling rates?. Journal of Political Economy, 94(2), 345–73.
  • Nasseh A., Alireza ve Strauss J. (2004). Stock prices and the dividend discount model: Did their relation break down in the 1990s?. The Quarterly Review of Economics and Finance, 44(2), 191–207.
  • Pavlidis, E. G., Paya I. ve Peel D. (2017). Testing for speculative bubbles using spot and forward prices. International Economic Review, 58(4), 1191-1226.
  • Phillips, P. C.B., Shi, S. ve Yu J. (2015). Testing for multiple bubbles: Historical episodes of exuberance and collapse in the S&P 500. International Economic Review, 56(4), 1043-1078.
  • Rappoport, P. ve White, E. (1994). Was the crash of 1929 expected?. American Economic Review, 84(1), pp. 271–81.
  • Rasekhi, S., Elmi, Z. M. ve Shahrazi M. (2017). Testing for multiple bubbles in Iranian foreign exchange market: The application of RTADF unit root tests. The Journal of Economic Modeling Research, 7 (27), 7-39
  • Shi, S. (2017). Speculative bubbles or market fundamentals? An investigation of US regional housing markets. Economic Modelling, 66, 101-111.
  • Shiller, R. J. (1981). Do stock prices move too much to be justified by subsequent changes in dividends?. The American Economic Review, 71(3), 421-436.
  • Solak, A. O. ve Kabadayı B. (2016). Bounds testing approaches to housing demand in Turkey: Is there a real estate bubble?. International Journal of Economics and Financial Issues, 6(3), 1132 - 1135.
  • Steenkamp, D. (2017). How bubbly is the New Zealand Dollar?. Reserve Bank of New Zealand DP2017/03,1-21.
  • Taşçı, H. M. ve Okuyan, H. A. (2009). İMKB’de spekülatif şişkinlerin test edilmesi. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 10(2), 272-283
  • West, K. D. (1987). A specification test for speculative bubbles. The Quarterly Journal of Economics, 102(3), 553–80.
  • Xiao, Q. Ve Devaney, S. (2016). Are mortgage lenders guilty of the housing bubble? A UK perspective. Applied Economics, 48(45), 4271-4290.
  • Vogiazas, S. Ve Alexiou C. (2017). Determinants of housing prices and bubble detection: Evidence from Seven advanced economies. Atlantic Economic Journal, 45(1), 119-131.
  • Yanık, S. ve Aytürk Y. (2011). Rational speculative bubbles in Istanbul Stock Exchange. Muhasebe ve Finansman Dergisi, 2011(Temmuz), 175–90.
  • Zeren, F. ve Ergüzel, O. S. (2015). Testing for bubbles in the housing market: Further evidence from Turkey. Financial Studies, 19(1), 40-52.
  • Zhong, M., Darrat A. F. ve Anderson, D. C. (2003). Do US stock prices deviate from their fundamental values? Some new evidence. Journal of Banking & Finance, 27(4), 673–697.
APA AFSAR M, AFSAR A, Dogan E (2019). DÖVİZ BALONLARININ TESPİTİNE YÖNELİK BİR ANALİZ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ. , 447 - 460.
Chicago AFSAR MUHARREM,AFSAR ASLI,Dogan Emrah DÖVİZ BALONLARININ TESPİTİNE YÖNELİK BİR ANALİZ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ. (2019): 447 - 460.
MLA AFSAR MUHARREM,AFSAR ASLI,Dogan Emrah DÖVİZ BALONLARININ TESPİTİNE YÖNELİK BİR ANALİZ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ. , 2019, ss.447 - 460.
AMA AFSAR M,AFSAR A,Dogan E DÖVİZ BALONLARININ TESPİTİNE YÖNELİK BİR ANALİZ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ. . 2019; 447 - 460.
Vancouver AFSAR M,AFSAR A,Dogan E DÖVİZ BALONLARININ TESPİTİNE YÖNELİK BİR ANALİZ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ. . 2019; 447 - 460.
IEEE AFSAR M,AFSAR A,Dogan E "DÖVİZ BALONLARININ TESPİTİNE YÖNELİK BİR ANALİZ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ." , ss.447 - 460, 2019.
ISNAD AFSAR, MUHARREM vd. "DÖVİZ BALONLARININ TESPİTİNE YÖNELİK BİR ANALİZ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ". (2019), 447-460.
APA AFSAR M, AFSAR A, Dogan E (2019). DÖVİZ BALONLARININ TESPİTİNE YÖNELİK BİR ANALİZ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 0(54), 447 - 460.
Chicago AFSAR MUHARREM,AFSAR ASLI,Dogan Emrah DÖVİZ BALONLARININ TESPİTİNE YÖNELİK BİR ANALİZ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 0, no.54 (2019): 447 - 460.
MLA AFSAR MUHARREM,AFSAR ASLI,Dogan Emrah DÖVİZ BALONLARININ TESPİTİNE YÖNELİK BİR ANALİZ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, vol.0, no.54, 2019, ss.447 - 460.
AMA AFSAR M,AFSAR A,Dogan E DÖVİZ BALONLARININ TESPİTİNE YÖNELİK BİR ANALİZ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 2019; 0(54): 447 - 460.
Vancouver AFSAR M,AFSAR A,Dogan E DÖVİZ BALONLARININ TESPİTİNE YÖNELİK BİR ANALİZ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 2019; 0(54): 447 - 460.
IEEE AFSAR M,AFSAR A,Dogan E "DÖVİZ BALONLARININ TESPİTİNE YÖNELİK BİR ANALİZ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ." Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 0, ss.447 - 460, 2019.
ISNAD AFSAR, MUHARREM vd. "DÖVİZ BALONLARININ TESPİTİNE YÖNELİK BİR ANALİZ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ". Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 54 (2019), 447-460.
Sayfa Oluşturulma Tarihi
23-04-2024 14:31

İLETİŞİM

TÜBİTAK ULAKBİM TR Dizin

Yüzüncüyıl, İşçi Blokları Mahallesi

Muhsin Yazıcıoğlu Caddesi No:51/C

06530 Çankaya / ANKARA +90 (312) 298 92 00

trdizin@tubitak.gov.tr

TÜBİTAK ULAKBİM Ulusal Akademik Ağ ve Bilgi Merkezi Cahit Arf Bilgi Merkezi © Tüm Hakları Saklıdır. Gizlilik Politikası Kullanım Şartları