Bir Kolonoskopi Gerçeği: Utanma Duygusu ve Yönetimi

erdağı oral, semra; KORKMAZ, Ayla

Bir Kolonoskopi Gerçeği: Utanma Duygusu ve Yönetimi

Semra ERDAĞI ORAL, (Kafkas Üniversitesi, Hemşirelik Bölümü, Cerrahi Hastalıkları Hemşireliği, Kars, Türkiye)

Ayla KORKMAZ (Atatürk Üniversitesi, Hemşirelik Bölümü, Cerrahi Hastalıkları Hemşireliği, Erzurum, Türkiye)

Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi

4 0

Yıl: 2020 Cilt: 9 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 216 - 221 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 01-11-2020

Bir Kolonoskopi Gerçeği: Utanma Duygusu ve Yönetimi

Öz:

Kolonoskopi günümüzde başta kolorektalkanserlerin tarama ve tanısı olmak üzere pek çokhastalıkta yaygın olarak uygulanmaktadır. Vücudun enmahrem bölgelerinden biri olarak kabul edilenanorektal bölgeden yapılan kolonoskopi gibi işlemlerve muayenelerin hastaları küçük düşürdüğüne dair önyargılı fikirler vardır. Bu fikirler hastada utanmaduygusu oluşturarak hastayı rahatsız edeceğinden veişlemin başarısını olumsuz yönde etkileyebileceğindenbu duygunun yönetilerek en aza indirilmesi önemlidir.Kolonoskopi işleminden utanan bireyler için hastaeğitimi ve danışmanlığı gibi müdahaleler bireyinutanma duygusunu azaltarak hasta konforununartmasına, işleme uyum sağlamasına, kolorektal kansertaramalarına daha fazla kişinin katılımı sağlanarakkolorektal kanserlerin erken dönemde tanılanmasınakatkı sağlar. Bu derleme; kolonoskopi uygulananhastaların yaşadıkları potansiyel utanma nedenleriniliteratür incelenmesiyle belirlemek, hemşireleri utanmaduygusu yönetimi hakkında bilgilendirmek vefarkındalıklarını artırmak amacıyla yazılmıştır.

Anahtar Kelime:

A Colonoscopy Fact: The Feeling of Embarrassment and Its Managemen

Öz:

Today, colonoscopy is widely used in many diseases, especially in the screening and diagnosis of colorectal cancers. There are prejudiced ideas stating that procedures and examinations such as colonoscopy from the anorectal region which is regarded as one of the most intimate areas of that body, humiliate patients. Because these ideas will disturb the patient by creating a feeling of embarrassment in the patient and may adversely affect the success of the procedure, it is important to manage and minimize this emotion. Interventions, such as patient education and counseling for individuals feeling embarrassed due to colonoscopy procedure, decrease the feeling of embarrassment, increase patient comfort, facilitate adherence to the procedure, provide the participation of more people in colorectal cancer screening, and thus make contribution to early diagnosis of colorectal cancers. The aim of this review is to determine the potential reasons of embarrassment of the patients, who undergo colonoscopy, upon literature review, to inform nurses about management of embarrassment, and increase their awareness.

Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Derleme Erişim Türü: Erişime Açık

1. Hazewinkel Y, Dekker E. (2011). “Colonoscopy: basic principles and novel techniques.” Nature reviews Gastroenterology &Hepatology, 8 (10), 554-564.
2. Gipsh K, Sullivan JM, Dietz EO. (2004). “Health belief assessment regarding screening colonoscopy.” Gastroenterol Nurs, 27 (6), 262-267.
3. Dillard AJ, Fagerlin A, Dal Cin S, Zikmund-Fisher BJ, Ubel PA. (2010). “Narratives that address affective forecasting errors reduce perceived barriers to colorectal cancer screening.” Soc Sci Med, 71 (1), 45-52.
4. Friedemann-Sanchez GGJ, Partin MR. (2007). “Gender differences in colorectal cancer screening barriers and information needs.” Health Expect, 10 (2), 148–160.
5. Greiner KA, Born W, Nollen N, Ahluwalia JS. (2005). “Knowledge and perceptions of colorectal cancer screening among urban African Americans.” J Gen Intern Med, 20 (11), 977-983.
6. Trevisani L, Zelante A, Sartori S. (2014). “Colonoscopy, pain and fears: Is it an indissoluble trinomial?.” World J Gastroentero, 6 (6), 227-233.
7. Ritvo P, Myers RE, Paszat L, Serenity M, Perez DF, Rabeneck L. (2013). “Gender differences in attitudes impeding colorectal cancer screening.” BMC Public Health, 13 (1), 500-515.
8. Green PM, Kelly BA. (2004). “Colorectal cancer knowledge, perceptions, and behaviors in African.” Americans. Cancer Nurs, 27 (3), 206-215.
9. Bajracharya SM. (2017). “Knowledge, perceived benefits, and barriers of college employees regarding colorectal cancer (CRC) screening: a replication study.” Intern J Health, Well Soc, 7 (2), 88-95.
10. Attarabeen OF, Sambamoorthi U, Larkin KT, Kelly KM. (2018). “Colon cancer worry in Appalachia.” J Commun Health, 43 (1), 79-88.
11. Goldman RE, Diaz JA, Kim I. (2009). “Perspectives of colorectal cancer risk and screening among Dominicans and Puerto Ricans: stigma and misperceptions.” Qual Health Res, 19 (11), 1559-1568.
12. Consedine NS, Ladwig I, Reddig MK, Broadbent EA. (2011). “The many faeces of colorectal cancer screening embarrassment: Preliminary psychometric development and links to screening outcome.” Brit J Health Psych, 16 (3), 559-579.
13. Condon A, Graff L, Elliot L, Ilnyckyj A. (2008). “Acceptance of colonoscopy requires more than test tolerance.” Can J Gastroenterol, 22 (1), 41-47.
14. Bynum SA, Davis JL, Green BL, Katz RV. (2012). “Unwillingness to participate in colorectal cancer screening: examining fears, attitudes, and medical mistrust in an ethnically diverse sample of adults 50 years and older.” Am J Health Promot, 26 (5), 295-300.
15. Yakut M, Uysal E, Beşik G, Özkan Y, Kırbaş G, Özden A. (2009). “Türk insanı kolonoskopi işlemine nasıl bakıyor? Kolonoskopi hazırlık rejimine uyumu etkileyen faktörlerin irdelenmesi: Klinik prospektif çalışma.” Endoskopi Derg, 17 (2): 69-71.
16. Menees SB, Inadomi JM, Korsnes S, Elta GH. (2005). “Women patients' preference for women physicians is a barrier to colon cancer screening.” Gastrointest Endosc, 62 (2), 219-223.
17. Wilson J. (2001). “Shame, guilt and moral education.” J Moral Educ, 30 (1), 71-81.
18. Krishna A, Herd B, Aydınoğlu NZ. (2015). “Wetting the bed at twenty-one: Embarrassment as a private emotion.” J Consum Psychol, 25 (3), 473-486.
19. Mitchell KA, Rawl SM, Champion VL, Jeffries PR, Welch JL. (2012). “Development and psychometric testing of the colonoscopy embarrassment scale.” Western J Nurs Res, 34 (4), 548-564.
20. Marsicovetere P. (2018). “Examining, diagnosing, and treating benign anorectal conditions.” J Am Acad Pas, 31 (3), 32-37.
21. Erdil F, Elbaş NÖ. (2008). Cerrahi Hastalıklar Hemşireliği Genişletilmiş V. Baskı, Ankara: Aydoğdu Ofset Matbacılık, 447-450.
22. Öztekin SD. (2007) Endoskopi Hemşireliğine Giriş, 1. Baskı, Ankara, Alter Yayıncılık, 114-150
23. Lewis SM, Heitkemper MM, Dirksen SR. (2004). “Medical-surgical nursing: assessment and management of clinical problems.” 6th ed. Publishing: Mosby, 182- 183.
24. Mitchell KA, (2009). Development and Psychometric Testing of the Colonoscopy Embarrassment Scale, PhD Thesis, School of Nursing, Bloomington: Indiana University.
25. Condon A, Graff L, Elliot L, Ilnyckyj A. (2008). “Acceptance of colonoscopy requires more than test tolerance.” Can J Gastroenterol, 22 (1) ,41-47.
26. Aamar A, Madhani K, Butt Z, Ali I, Aslanian HR. (2017). “Privacy pants in colonoscopy: a novel approach to enhance colon cancer screening.” Gastrointest Endosc, 85 (5), 268.
27. Lawler J. (2004). Embarresment Social Rules and Context of Body Care. In: Blaikie A, Hepworth M, Holmes M, Howson A, Inglis D, Sartain S (Eds). The Body Critical Concepts in Sociology, 1thed. Psychology Press, 418-438.
28. Deryal Y. (2008). Hastanın Özel Yaşamana Saygı Hakkının İki Boyutu: Hasta Sırrının Korunması ve Beden Mahremiyeti, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Sağlık Kurultayı, Ankara Barosu Yayınları, Ankara, 71- 84.
29. Hasta Hakları Yönetmeliği, https://www.saglik.gov.tr/TR,10461/hasta-haklariyonetmeligi.html, (Erişim tarihi: 28 /06/2020).
30. Baillie L. (2009). “Patient dignity in an acute hospital setting: a case study.” Int J Nurs Stud, , 46 (1), 22-36.
31. Rosenwasser LA, McCall-Hosenfeld JS, Weisman CS, Hillemeier MM, Perry AN, Chuang CH. (2013). “Barriers to colorectal cancer screening among women in rural central Pennsylvania: Primary care physicians’ perspective.” Rural Remote Health, 13 (4), 2504-2517.
32. Chung SH, Park SJ, Hong JS, , Hwang JY, Lee SA, Kim KR et. el. (2013). “Comparison of double pants with single pants on satisfaction with colonoscopy.” World J Gastroentero, 19 (26), 4177-4184
33. Marsicovetere P. (2018). Examining, diagnosing, and treating benign anorectal conditions.” J Am Acad Pas, 31 (3), 32-37.
34. Brandt LJ. (2001). “Patients’ attitudes andapprehensions about endoscopy: how to calm troubled waters.” Am J Gastroenterol, 96 (2), 280– 284.
35. Sewitch MJ, Dubé C, Brien S, Jiang M, Hilsden RJ, Barkun AN, Armstrong D. (2013). “Patient-identified quality indicators for colonoscopy” services. Can J Gastroenterol, 27 (1), 25-32.
36. Davis TC, Dolan NC, Ferreira MR, Tomori C, Green KW, Sipler AM., Bennett CL. (2001).” The role of inadequate health literacy skills in colorectal cancer screening.” Cancer Invest, 19 (2), 193-200.
37. Shaikh AA, Hussain SM, Rahn S, Desilets DJ. (2010). “Effect of an educational pamphlet on colon cancer screening: a randomized, prospective trial.” Eur J Gastroen Hepat, 22 (4), 444-449.
38. Arabul M, Kandemır A, Çelik M, et.el. (2011).”Impact of an information video before colonoscopy on patient satisfaction and anxiety.” Turk J Gastroenterol, 23 (5), 523-529.
39. Erdağı Oral S. (2018). Kolonoskopi Uygulanan Hastalarda Beden İmajı Algısı ve Farklı Eğitim Programlarının Utanma Duygusuna Etkisi. Atatürk Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Doktora Tezi.
40. Liu CJ, Fleck T, Goldfarb J, Green C, Porter, E. (2011). “Attitudes to colorectal cancer screening after reading the prevention information.” J Cancer Educ, 26 (4),701-707.

APA	erdağı oral s, KORKMAZ A (2020). Bir Kolonoskopi Gerçeği: Utanma Duygusu ve Yönetimi. , 216 - 221.
Chicago	erdağı oral semra,KORKMAZ Ayla Bir Kolonoskopi Gerçeği: Utanma Duygusu ve Yönetimi. (2020): 216 - 221.
MLA	erdağı oral semra,KORKMAZ Ayla Bir Kolonoskopi Gerçeği: Utanma Duygusu ve Yönetimi. , 2020, ss.216 - 221.
AMA	erdağı oral s,KORKMAZ A Bir Kolonoskopi Gerçeği: Utanma Duygusu ve Yönetimi. . 2020; 216 - 221.
Vancouver	erdağı oral s,KORKMAZ A Bir Kolonoskopi Gerçeği: Utanma Duygusu ve Yönetimi. . 2020; 216 - 221.
IEEE	erdağı oral s,KORKMAZ A "Bir Kolonoskopi Gerçeği: Utanma Duygusu ve Yönetimi." , ss.216 - 221, 2020.
ISNAD	erdağı oral, semra - KORKMAZ, Ayla. "Bir Kolonoskopi Gerçeği: Utanma Duygusu ve Yönetimi". (2020), 216-221.

APA	erdağı oral s, KORKMAZ A (2020). Bir Kolonoskopi Gerçeği: Utanma Duygusu ve Yönetimi. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 9(2), 216 - 221.
Chicago	erdağı oral semra,KORKMAZ Ayla Bir Kolonoskopi Gerçeği: Utanma Duygusu ve Yönetimi. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi 9, no.2 (2020): 216 - 221.
MLA	erdağı oral semra,KORKMAZ Ayla Bir Kolonoskopi Gerçeği: Utanma Duygusu ve Yönetimi. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, vol.9, no.2, 2020, ss.216 - 221.
AMA	erdağı oral s,KORKMAZ A Bir Kolonoskopi Gerçeği: Utanma Duygusu ve Yönetimi. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi. 2020; 9(2): 216 - 221.
Vancouver	erdağı oral s,KORKMAZ A Bir Kolonoskopi Gerçeği: Utanma Duygusu ve Yönetimi. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi. 2020; 9(2): 216 - 221.
IEEE	erdağı oral s,KORKMAZ A "Bir Kolonoskopi Gerçeği: Utanma Duygusu ve Yönetimi." Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 9, ss.216 - 221, 2020.
ISNAD	erdağı oral, semra - KORKMAZ, Ayla. "Bir Kolonoskopi Gerçeği: Utanma Duygusu ve Yönetimi". Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi 9/2 (2020), 216-221.