Ortaokul Matematik Ders Kitaplarındaki Metinlerin Okunabilirliği ve Anlaşılabilirliği Üzerine ÖğretmenÖğrenci Görüşleri
Yıl: 2020 Cilt: 53 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 1 - 28 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.30964/auebfd.544757 İndeks Tarihi: 03-11-2020
Ortaokul Matematik Ders Kitaplarındaki Metinlerin Okunabilirliği ve Anlaşılabilirliği Üzerine ÖğretmenÖğrenci Görüşleri
Öz: Dilsel açıdan öğrenci düzeyine uygun biçimlendirilmiş matematik ders kitaplarının öğrencilertarafından daha iyi anlaşılacağı varsayılmaktadır. Metinlerin okunabilirliğini ölçen çeşitliformüller geliştirilmiştir. Bu çalışmada okunabilirlik kavramı, tümce uzunluğu değişkeniyle elealınmıştır. Nitel yaklaşım içinde durum çalışması olarak planlanan bu araştırmada Milli EğitimBakanlığı (MEB) ve özel yayınevleri tarafından yayımlanan, Talim ve Terbiye KuruluBaşkanlığı onaylı ve 2017-2018 öğretim yılında devlet okullarında okutulan 5., 6., 7., 8. sınıfmatematik ders kitaplarındaki bilgi, soru ve çözüm düzeyindeki metinlerin okunabilirlik düzeyiile bu metinlerin anlaşılabilirlikleri, öğrenci ve öğretmen bakış açısıyla sorgulanmıştır. Bubağlamda 18 matematik öğretmeninden ve bu öğretmenlerin 5., 6., 7., 8. sınıf düzeyindekitoplam 181 öğrencisinden, Çetinkaya-Uzun okunabilirlik formülüyle düşük, orta ve yüksekdüzey olarak belirlenmiş okunabilirlik değerine sahip bilgi, soru ve çözüm metinlerinin tümceuzunluğu ve anlaşılabilirliğine ilişkin görüşleri alınmıştır. Öğrenciler metinleri genellikleanlamayı engellemeyecek düzeyde okunabilir bulmuş, öğretmenler ise kolaylıklaanlamlandırılabilecek düzeyde bulmuşlardır. Öte yandan öğrenciler metinleri genellikle orta veiyi düzeyde anlaşılabilir öğretmenler ise genellikle iyi düzeyde anlaşılabilir bulmuşlardır.Görüşler incelendiğinde öğretmenler, metnin yapısı dışında ortaokul matematik derskitaplarındaki metinlerde günlük yaşamdan örneklerin artırılmasını; öğrenciler ise çoklutemsillerin kullanılmasını, yoğun sembol kullanımının azaltılmasını, yaşantısal ve deneyimselaçıdan yaş düzeylerine uygun örneklerin artırılmasını istemektedirler.Anahtar sözcükler: Matematik eğitimi, ders kitapları, okunabilirlik, anlaşılabilirlik, öğretmengörüşü, öğrenci görüşü.
Anahtar Kelime: Teachers’ and Students’ Views on the Readability and Comprehensibility of Texts in Secondary School Mathematics Textbooks
Öz: It is not only the student's responsibility to understand a text. Whether or not the texts presented to students are prepared in accordance with their level directly affect the comprehensibility of the text. Many formulas have been developed to measure the readability of texts. The sentence length is one of the important variables in the readability formulas. The case study method was used in this study and 5th, 6th, 7th, 8th grade mathematics textbooks which were published by private publishers and approved by Ministry of National Education in 2017-2018 academic year were analyzed. In this context, the relationship between the readability scores of the texts at the level of knowledge, questions and solutions in the middle school mathematics textbooks and the comprehensibility of these texts were investigated. In this regard, the views of 18 mathematics teachers and 181 students at the 5th, 6th, 7th and 8th grades were taken on the comprehensibility of low, medium and high readability of knowledge texts, questions and solution texts. The students generally found the texts to be readable at a level that would not obstruct the understanding, and the teachers found it to be easily understandable. On the other hand, the students generally found the texts to be understandable at the medium and good level and generally understandable. Results showed that, teachers, except for the structure of the text in the middle school textbooks, want to; be increased the number of the daily life problems; be reduced the use of intensive symbols, and be increased the problems that are appropriate for their age and experience. Moreover, the students, except for the structure of the text in the middle school textbooks, want to be used multiple representations.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Akbaşlı, S., Şahin, M., and Yaykıran, Z. (2016). The effect of reading comprehension on the performance in science and mathematics. Journal of Education and Practice, 7(16), 108-121. Retrieved from https://www.researchgate.net/publication/305043418_The_Effect_of_Reading_ Comprehension_on_the_Performance_in_Science_and_Mathematics
- Arslan, S. ve Özpınar, İ. (2009). Yeni ilköğretim 6. sınıf matematik ders kitaplarının öğretim programına uygunluğunun incelenmesi. Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 3(36), 26-38. http://zgefdergi.com/Makaleler/1369986357_12_09_Arslan_Ozpinar.pdf adresinden erişilmiştir.
- Atalay H. A., Çetinkaya G., Agalarov S., Özbir, S., Çulha, G., and Canat, L. (2018). Readability and understandability of andrology questionnaires. Turkish Journal of Urology, 26, 1-6. doi: 10.5152/tud.2018.75272
- Bağcı, H. ve Ünal, Y. (2013). İlköğretim 8. sınıf Türkçe ders kitaplarındaki metinlerin okunabilirlik düzeyi. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 1(3), 12-28. doi: 10.16916/aded.15997
- Balcı, A. (2005). Sosyal bilimlerde araştırma. Ankara: Pegem A Yayıncılık. Bauman, J. F. (1986). Effect of rewritten content textbook passages on middle grade students’ comprehension of main ideas: Making the inconsiderate considerate, Journal of Reading Behavior, 18(1), 1-21. doi: 10.1080/10862968609547553
- Bergqvist, E., and Österholm, M. (2010). A theoretical model of the connection between the process of reading and the process of solving mathematical tasks. Retrieved from http://www.divaportal.org/smash/get/diva2:298097/FULLTEXT01.pdf
- Berthold, K., Eysink, T. H. S., and Renkl, A. (2009). Assisting self-explanation prompts are more effective than open prompts when learning with multiple representations. Instructional Science, 37(4), 345-363. doi: 10.1007/s11251- 008-9051-z
- Bilen, O. (2016). Ortaokul matematik ders kitabı 7. Ankara: Gizem Yayıncılık. Bormuth, J. R. (1966). Readability: A new approach. Reading Research Quarterly, 1(3), 79-132. doi: 10.2307/747021
- Britton, B. K. , Woodward, A., and Binkley, M. (1993). Learning from textbooks theory and practice, London: Lawrence Erlbaum Associates Publishers.
- Capraro, M. M., and Joffrion, H. (2006). Algebraic equations: Can middle-school students meaningfully translate from words to mathematical symbols? Reading Psychology, 27(2), 147-164. doi: 10.1080/02702710600642467
- Cırıtcı, H., Gönen, İ., Kavas, D., Özaslan, M., Pekcan, N. ve Şahin, M. (2017). Ortaokul matematik ders kitabı 5. İstanbul: Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları.
- Çetinkaya, G., Aydoğan-Yenmez, A., Çelik, T., and Özpınar, İ.(2018). Readability of texts in secondary school mathematics course books. Asian Journal of Education and Training, 4(4), 250-256. doi: 10.20448/journal.522.2018.44.250.256
- Çetinkaya, G. ve Uzun, L. (2011). Türkçe ders kitabındaki metinlerin okunabilirlik özellikleri. H. Ülper (Ed.), Türkçe ders kitabı çözümlemeleri içinde (ss. 141- 156). Ankara: Pegem Yayınları
- Demirel, Ö. ve Kıroğlu, K. (2008). Konu alanı ders kitabı incelemesi. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
- Duke, N. K., and Pearson, D. P. (2002). Effective practices for developing reading comprehension. In A. E. Frastrup, and S. J. Samuels (Eds.), What research has to say about reading instruction (pp. 205-242). Newark: International Reading Association.
- Duman, T., Karakaya, N., Çakmak, M. (2001). Konu alanı ders kitabı inceleme kılavuzu (Matematik). Ankara: Nobel Yayınları.
- Erdem, E. (2016). Relationship between mathematical reasoning and reading comprehension: The case of the 8th grade. Necatibey Faculty of Education Electronic Journal of Science and Mathematics Education, 10(1), 393-414. Retrieved from https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/224378
- Flesch, R. (1948). A new readability yardstick. Journal of Applied Psychology, 32(3), 221-233. doi: 10.1037/h0057532
- Fuentes, P. (1998) Reading comprehension in mathematics. The Clearing House, 72(2), 81-88. doi: 10.1080/00098659809599602 Güven, D. (2016). Ortaokul matematik 6. İstanbul: Mega Yayıncılık.
- Halliday, M. (1973). Explorations in the functions of language. London: Edward Arnold.
- Kılıç, A. ve Seven, S. (2006). Konu alanı ders kitabı incelemesi, Ankara: Pegem A Yayıncılık.
- Kintsch, W. (1988). The role of knowledge in discourse processing: A construction‐ integration model, Psychological Review, 95 (2), 163-182. doi: 10.1037/0033- 295X.95.2.163
- Lüle-Mert, E. (2018). Türkçe ders kitaplarındaki metinlerin okunabilirlikleri. International Journal of Language Academy, 6(1), 184-198. doi: 10.18033/ijla.3866
- MacGregor, M., and Price, E. (1999). An exploration or aspects of language proficiency and algebra learning. Journal for Research in Mathematics Education, 30(4), 449-467. Retrieved from https://www.nctm.org/Publications/journal-for-research-in-mathematicseducation/1999/Vol30/Issue4/An- Exploration-of-Aspects-of-LanguageProficiency-and-Algebra-Learning/
- Mallet, D. G. (2007). Multiple representations for systems of linear equations via the computer algebra system Maple. International Electronic Journal of Mathematics Education, 2(1), 16-32. Retrieved from https://eprints.qut.edu.au/6124/1/6124.pdf
- Miles, M. B., and Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis. Thousand Oaks, CA: Sage Publications.
- Morgan, C. (2004). Writing mathematically: The discourse of investigation. London: Falmer Press.
- Namirah, F., and Kusnandi, K. (2017). The linguistic challenges of Mathematics word problems: A research and literature review [Special issue on Graduate Students Research on Education]. Malaysian Journal of Learning and Instruction (MJLI), Special issue on Graduate Students Research on Education, 73-92. Retrieved from http://mjli.uum.edu.my/images/specialissue/2017/A4.pdf
- National Council of Teachers of Mathematics. (1989). Curriculum and evaluation standards for school mathematics. Reston, VA: Author (ERIC Document Reproduction Service No. ED 344 778)
- O’Keefe, L., and O’Donoghue, J. (2014). A role for language analysis in mathematics textbook analysis. International Journal of Science and Mathematics Education, 13(3), 605-630. doi: 10.1007/s10763-013-9463-3
- O’Keefe, L., and O’Donoghue, J. (2010, September). The importance of mathematics textbook analysis in relation to students learning and understanding of mathematic. Paper presented at the BERA, British Education Research Assosiation Anual Conference, University of Warwick, Limerick, Ireland.
- Österholm, M. (2006). Characterizing reading comprehension of mathematical texts. Educational Studies in Mathematics, 63(3), 325-346. doi: 10.1007/s10649-005- 9016-y
- Poorang, A.; Behzadi M. H., and Shahvarani, A. (2014). The study of the relation between comprehension process and cognitive capacities of students in mathematics. ISPACS Mathematics Education Trends and Research, 2014(2014), 1-10. doi: 10.5899/2014/metr-00047
- Raiker, A. (2002). Spoken language and mathematics. Cambridge Journal of Education, 32(1), 45-60. doi: 10.1080/03057640220116427
- Robinson, T. J, Fischer, L.,Wiley D., and Hilton J. (2014). The impact of open textbooks on secondary science learning outcomes. Educational Researcher, 43(7), 341-351. doi: 10.3102/0013189X14550275
- Sunday, A. S. (2014). Mathematics textbook analysis: A study on recommended mathematics textbooks in school use in southwestern states of Nigeria. European Scientific Journal Special Edition, 1, 140-151. Retrieved from http://repository.gei.de/bitstream/handle/11428/69/820301671_2016_A.pdf?se quence=2&isAllowed=y
- Tavşancıl, E. ve Aslan, E. (2001). Sözel, yazılı ve diğer materyaller için içerik analizi ve uygulama örnekleri. İstanbul: Epsilon Yayınevi.
- Thomas, G., Hartley, R. D., and Kincaid, J. P. (1975). Test-retest and inter-analyst reliability of the Automated Readability Index. Journal of Reading Behavior, 7(2), 149-154. doi: 10.1080/10862967509547131
- Türnüklü, A. (2000). Eğitimbilim araştırmalarında etkin olarak kullanılabilecek nitel bir araştırma tekniği: Görüşme. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi, 24, 543-559. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/108517 adresinden erişilmiştir.
- Ülper, H. (2010). Okuma ve anlamlandırma becerilerinin kazandırılması. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
- Üstündağ-Pektaş, Y. (2016). Ortaokul matematik ders kitabı 8. Ankara: Öğün Yayınları.
- Van den Ham, A. K., and Heinze, A. (2018). Does the textbook matter? Longitudinal effects of textbook choice on primary school students’ achievement in mathematics. Studies in Educational Evaluation, 59, 133-140. doi: 10.1016/j.stueduc.2018.07.005
- Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2006). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (6. Basım). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
- Yin, R. K. (2003). Case study research: Design and methods (3rd Ed.). Thousand Oaks, CA: Sage.
| APA | Çelik T, Çetinkaya G, AYDOĞAN YENMEZ A (2020). Ortaokul Matematik Ders Kitaplarındaki Metinlerin Okunabilirliği ve Anlaşılabilirliği Üzerine ÖğretmenÖğrenci Görüşleri. , 1 - 28. 10.30964/auebfd.544757 |
| Chicago | Çelik Tuğba,Çetinkaya Gökhan,AYDOĞAN YENMEZ Arzu Ortaokul Matematik Ders Kitaplarındaki Metinlerin Okunabilirliği ve Anlaşılabilirliği Üzerine ÖğretmenÖğrenci Görüşleri. (2020): 1 - 28. 10.30964/auebfd.544757 |
| MLA | Çelik Tuğba,Çetinkaya Gökhan,AYDOĞAN YENMEZ Arzu Ortaokul Matematik Ders Kitaplarındaki Metinlerin Okunabilirliği ve Anlaşılabilirliği Üzerine ÖğretmenÖğrenci Görüşleri. , 2020, ss.1 - 28. 10.30964/auebfd.544757 |
| AMA | Çelik T,Çetinkaya G,AYDOĞAN YENMEZ A Ortaokul Matematik Ders Kitaplarındaki Metinlerin Okunabilirliği ve Anlaşılabilirliği Üzerine ÖğretmenÖğrenci Görüşleri. . 2020; 1 - 28. 10.30964/auebfd.544757 |
| Vancouver | Çelik T,Çetinkaya G,AYDOĞAN YENMEZ A Ortaokul Matematik Ders Kitaplarındaki Metinlerin Okunabilirliği ve Anlaşılabilirliği Üzerine ÖğretmenÖğrenci Görüşleri. . 2020; 1 - 28. 10.30964/auebfd.544757 |
| IEEE | Çelik T,Çetinkaya G,AYDOĞAN YENMEZ A "Ortaokul Matematik Ders Kitaplarındaki Metinlerin Okunabilirliği ve Anlaşılabilirliği Üzerine ÖğretmenÖğrenci Görüşleri." , ss.1 - 28, 2020. 10.30964/auebfd.544757 |
| ISNAD | Çelik, Tuğba vd. "Ortaokul Matematik Ders Kitaplarındaki Metinlerin Okunabilirliği ve Anlaşılabilirliği Üzerine ÖğretmenÖğrenci Görüşleri". (2020), 1-28. https://doi.org/10.30964/auebfd.544757 |
| APA | Çelik T, Çetinkaya G, AYDOĞAN YENMEZ A (2020). Ortaokul Matematik Ders Kitaplarındaki Metinlerin Okunabilirliği ve Anlaşılabilirliği Üzerine ÖğretmenÖğrenci Görüşleri. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 53(1), 1 - 28. 10.30964/auebfd.544757 |
| Chicago | Çelik Tuğba,Çetinkaya Gökhan,AYDOĞAN YENMEZ Arzu Ortaokul Matematik Ders Kitaplarındaki Metinlerin Okunabilirliği ve Anlaşılabilirliği Üzerine ÖğretmenÖğrenci Görüşleri. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi 53, no.1 (2020): 1 - 28. 10.30964/auebfd.544757 |
| MLA | Çelik Tuğba,Çetinkaya Gökhan,AYDOĞAN YENMEZ Arzu Ortaokul Matematik Ders Kitaplarındaki Metinlerin Okunabilirliği ve Anlaşılabilirliği Üzerine ÖğretmenÖğrenci Görüşleri. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, vol.53, no.1, 2020, ss.1 - 28. 10.30964/auebfd.544757 |
| AMA | Çelik T,Çetinkaya G,AYDOĞAN YENMEZ A Ortaokul Matematik Ders Kitaplarındaki Metinlerin Okunabilirliği ve Anlaşılabilirliği Üzerine ÖğretmenÖğrenci Görüşleri. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi. 2020; 53(1): 1 - 28. 10.30964/auebfd.544757 |
| Vancouver | Çelik T,Çetinkaya G,AYDOĞAN YENMEZ A Ortaokul Matematik Ders Kitaplarındaki Metinlerin Okunabilirliği ve Anlaşılabilirliği Üzerine ÖğretmenÖğrenci Görüşleri. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi. 2020; 53(1): 1 - 28. 10.30964/auebfd.544757 |
| IEEE | Çelik T,Çetinkaya G,AYDOĞAN YENMEZ A "Ortaokul Matematik Ders Kitaplarındaki Metinlerin Okunabilirliği ve Anlaşılabilirliği Üzerine ÖğretmenÖğrenci Görüşleri." Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 53, ss.1 - 28, 2020. 10.30964/auebfd.544757 |
| ISNAD | Çelik, Tuğba vd. "Ortaokul Matematik Ders Kitaplarındaki Metinlerin Okunabilirliği ve Anlaşılabilirliği Üzerine ÖğretmenÖğrenci Görüşleri". Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi 53/1 (2020), 1-28. https://doi.org/10.30964/auebfd.544757 |
