Yıl: 2020 Cilt: 24 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 141 - 193 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.34246/ahbvuhfd.733327 İndeks Tarihi: 04-11-2020

İKİNCİL SİGORTA SÖZLEŞMELERİ

Öz:
İkincil sigorta sözleşmesi; sigortacının, zararın birincil sigorta sözleşmesinde belirlenen sigorta bedellerinin üstünde kalacak belli bir kısmını, birincil sigorta sözleşmesindeki sigorta bedelinin tüketilmesi koşuluyla ödemeyi üstlendiği bir sigorta sözleşmesi türüdür. Bir başka ifade ile risk gerçekleştiğinde ortaya çıkan zarar miktarı, birincil sigorta sözleşmesindeki sigorta bedelini aşmadığı ve bu bedel fiilen tüketilmediği sürece, sigorta ettiren ikincil sigorta sözleşmesini akdeden sigortacıya başvuramaz. Bu durum ikincil sigorta sözleşmesi bağlamında sigortacının tazminat ödeme borcunun ne zaman doğmuş sayılacağı, sigortacının sigorta ettireni savunma yükümlülüğünün olup olmadığı ve / veya sigorta ettirenin savunma masrafl arınıödeme borcunun olup olmadığı ve bu meseleler bağlamında birincil sigortacı ile ikincil sigortacının ilişkileri bakımından, bir takım hukuki meselelerin doğmasına yol açmaktadır. Türkiye’de ikincil sigorta sözleşmeleri hali hazırda yapılıyor, dolayısıyla Ya rgıtay tarafından bu sözleşmeler bağlamında ortaya çıkan meseleler için bir takım içtihatlar oluşturulmuş olsa da, bu sözleşmelerle ilgili literatür oldukça kısıtlıdır. Bu bakımdan, çalışmada ikincil sigorta sözleşmeleri bağlamında ortaya çıkan çeşitli hukuki meseleler Anglo Sakson - Amerikan Hukukunda bulunan çözümler ışığında, Türk Hukuku’nda geçerli kural ve ilkeler bakımından irdelenmeye, bazı önerilerde bulunulmaya çalışılmıştır.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • ATABEK, Reşat: Reasürans Hukuku, Sevinç Matbaası, Ankara, 1974.
  • BAILEY, Dan A.: “Excess Policy Attachment: Policy Language Prevails”, s. 1 – 5 (sayfa numaraları çıktı üzerinden verilmiştir). (https://baileycav.com/site/assets/files/1453/excess_policy_attachment. pdf.,ErişimTarihi:15.06.2019)
  • BOGGS, Beth / Mc LAUGHLIN, Daniel: “Primary Insurers’ Duty to Exercise Good Faith Toward Excess-Insurance Carriers”, Reprinted from The Illinois Bar Journal, 2002, Vol. 90, No. 1, s. 1 – 7. (http://www. boggsfirm.com/documents/Primary-Insurers-Duty-to-Exercise.pdf, Erişim Tarihi:16.06.2019). BONNER, Marianne: “What’s the Difference Between Claims-Made and Occurrence Policies?”.(https://www.thebalancesmb.com/claims-made- versus-occurrence-policies-462581, Erişim Tarihi: 20.06.2019).
  • BURLING, Julian M. / LAZARUS, Kevin (editörler): Research Handbook on International Insurance Law and Regulation, Edward Elgar Publishing Limited, 2011.
  • CAMPSEN, Paul K.: “Primary Liability Under Excess Insurance Clauses: State Capital Insurance Co. v. Mutual Assurance Society Against Fire on Buildings”, University of Richmond Law Review, 1978, Vol. 13, Iss. 1, s. 165 – 173.
  • CAN, Mertol: Birden Çok Sigorta, İmaj Yayıncılık, Ankara, 2004. [CAN, (2004)]
  • CAN, Mertol: Türk Özel Sigorta Hukuku, C.1, Adalet Yayınevi, Ankara, 2018. [CAN, (2018)]
  • CAROLAN, Michael / MULLAN, Brendan / SACKETT, Elizabeth C.: “Recent Developments in Excess Insurance, and Reinsurance”, Tort Trial & Insurance Practice Law Journal, 2017, Iss. 52:2, s. 369 – 391.
  • O’CONNOR, John F.: “Insurance Coverage Settlements and the Rights of Excess Insurers”, Maryland Law Review 2003, Vol. 62, Iss. 1, s. 30 – 84.
  • CORZINE, West: “What Is More Fair: Horizontal or Vertical Exhaustion?”. (https://westcorzinelaw.com/what-is-more-fair-horizontal-or-vertical- exhaustion/, Erişim Tarihi: 11.08.2019).
  • COUGHLIN, Kevin T. / MIDLIGE, Suzanne C./ PEREZ, Maida / HRINEWSKI, Michael E.: “Are You Really Exhausted? Negotiating Settlements for Less than Policy Limits - Recent Trends and Decisions”, s. 1 – 17, s. 3. (https://www.coughlinduffy.com/uploads/29/doc/ARE_YOU_ REALLY_EXHAUSTED__NEGOTIATING_SETTLEMENTS_ FOR_LESS_THAN_POLICY_LIMITS_-_RECENT_TRENDS_ AND_DE.pdf, Erişim Tarihi: 12.06.2019)
  • DOLDEN, Eric A. / RIDGWAY, Lisa: “An Overview of Primary and Excess Coverage Issues for Claims Handlers and Claims Counsel” 2008, s. 1 – 37. (http://www.dolden.com/wp-content/uploads/2016/06/116- An-Overview-of-Primary-and- Excess-Coverage-Issues-for-Claims- Examiners-September-2008.pdf, Erişim Tarihi: 19.06.2019).
  • ERCAN, İbrahim / ARSLAN, Aziz Serkan: “Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nda Öngörülen Gider Avansının Uygulanması İle İlgili Ortaya Çıkan Bazı Meseleler ve Bunların Değerlendirilmesi”, Selçuk Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 2012, C. 20, Sa. 2, s. 164 – 180.
  • FREDERICKS, James M.: “Excess Insurer’s Duty to Defend After Primary Insurer Settles Within Policy Limits: Wisconsin After Loy and Teigen”, Marquette Law Review, 1987, Vol. 70, Iss. 2, s. 285 – 319.
  • GRAND Jr., David T.: “Nailing Down Occurrence Triggers for Property Damage in the Wake of Redevelopment - Why a Distinction Should Be Made Between First and Third Party Policies”, Louisiana Law Review, 2008, Vol. 68, Num. 2, s. 605 – 629.
  • HIZIR, Serdar: “Türk Ticaret Kanunu’nda Yer Alan Mal Sigortalarına İlişkin Muhtelif Hüküm ve İlkelerin Sorumluluk Sigortasına Uygulanabilirliği”, Türkiye Barolar Birliği Dergisi, 2009, Sa. 86, s. 268 – 312.
  • HOGG, James F.: “The Tale of a Tail”, William Mitchell Law Review, 1998, Vol. 24, s. 515 – 580.
  • HUBERTY, James / ZELLER, William: “Excess ‘Follow Form’ Policy Obligations: Determined by Primary Policy, not by Primary Insurer”. ( h t t p s : / / w w w . l a w j o u r n a l n e w s l e t t e r s . c o m / s i t e s / lawjournalnewsletters/2008/01/30/excess-follow-form-policy- obligations-determined-by-primary-policy-not-by-primary-insurer/, Erişim Tarihi: 20.09.2019).
  • JONES, Thomas M. / HURWITZ, Jon: “An Introduction to InsuranceAllocation Issues in Multiple – Trigger Cases”, Illanova Environmental Law Journal, 1999, Vol. X, s. 25 – 55.
  • KELLEY, Gail S.: “A Look at Insurance Options”. (https://www.structuremag. org/?p=385, Erişim Tarihi: 10.06.2019).
  • KENDER, Rayegan: Türkiye’de Hususi Sigorta Hukuku, 16. Baskı, On İki Levha Yayıncılık, İstanbul, 2017.
  • KÜÇÜK, Damla: “Yangın Sigortasında Doğrudan Neden Kavramı”, Bahçeşehir Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 2018, C. 13, Sa. 163-164, s. 161 – 214.
  • LEDDY, Chad: “Equitable Contribution”. (https://www.canadianunderwriter. ca/features/cc-how-ontario-court-ruling-can-benefit-excess-insurers- at-the-expense-of-primary-carriers/, Erişim Tarihi: 23.08.2019). MANGINO, Robert M. / SCHIFFER Jr. Larry P. / BOUHAN, Richard M. / KENNEDY, Stephen M. / BROWN, Robert J. / BYRNE, Matthew J. / NOVAK, Christopher C.: “Recent Developments in Excess Insurance, Surplus Lines Insurance, and Reinsurance Law”, Tort & Insurance Law Journal, 2001, Vol. 36, Num. 2, s. 309 – 334.
  • MARICK, Michael M.: “Excess Insurance an Overview of General Principles and Current Issues”, Tort & Insurance Law Journal, 1989, Vol. 24, No. 4, s. 715 – 750.
  • MASTERS, Lorelie S. / STANZLER, Jordan S. / ANDERSON, Eugene R.: Insurance Coverage Litigation, 2. Edition, Walters Kluwer, New York, 2019.
  • MAYERSON, Marc S. / SEAMAN, Scott M.: “Excess Insurer’s Duty to Defend and Indemnify: Exhaustion, Claims Not Covered by Primary, Defense Cost Reimbursement Advocating Expanding or Limiting the Scope of Excess Insurer’s Obligations”.(http://media.straffordpub.com/products/ excess-insurers-duty-to-defend-and-indemnify-exhaustion-claims- not-covered-by-primary-defense-cost-reimbursement-2016-08-09/ presentation.pdf, Erişim Tarihi: 13.06.2019).
  • NOMER, Cahit: Sigortanın Genel Prensipleri ve Reasürans, Çeltüt Matbaacılık, İstanbul, 1977.
  • OMAĞ, Merih Kemal: “Özel Sigorta Hukukunda Rizikonun Dağıtılması İlkesi”, İstanbul Kültür Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 2002, Sa. 1-2, s. 103 – 112. [OMAĞ, (2002)]
  • OMAĞ, Merih Kemal: Türk Hukukunda Sigortacının Kanuni Halefiyeti, Vedat Kitapçılık, İstanbul, 2011. [OMAĞ, (2011)]
  • PORTNER, Kenneth M.: “Exhaustion of Policy Limits and Termination of the Duty to Defend, The Legal Intelligence”, 2017.
  • (https://www.wglaw.com/portalresource/lookup/wosid/cp-base-467506/ media.name=/201061706%20Weber.pdf, Erişim Tarihi: 23.07.2019).
  • RICHMOND, Douglas R.: “Excess Insurance and Umbrella Coverage”, New Appleman on Insurance Law Library Edition Chapter 24, s. 1 – 9 (sayfa numaraları çıktı üzerinden verilmiştir).(https://www.lexisnexis. com/legalnewsroom/insurance/b/applemaninsurance/posts/excess- insurance-and-umbrella-coverage-new-appleman-on-insurance-law- library-edition-chapter-24, Erişim Tarihi: 14.07.2019).
  • SEAMAN, Scott M. / KITTREDGE, Charlene: “Excess Liability Insurance: Law and Litigation”, Tort & Insurance Law Journal, 1997, Vol. 32, No. 3, s. 653 – 714.
  • ŞENOCAK, Kemal: Mesleki Sorumluluk Sigortası, Turhan Kitabevi, Ankara, 2000. [ŞENOCAK, (2000)]
  • ŞENOCAK, Kemal: Çifte Sigorta, Turhan Kitabevi, Ankara, 2002. [ŞENOCAK, (2002)]
  • ŞENOCAK, Kemal: “Türk Ticaret Kanunu’nun Mal Sigortasına İlişkin Hükümlerinin Sorumluluk Sigortalarına Uygulanabilirliği”, AÜHFD, 2009, C. 8, Sa. 1, s. 189 – 229. [ŞENOCAK, (2009)]
  • TUCCI, Theodore J.: “Primary and Excess Insurers and Their Common Insured: The Triangular Relationship with No Love Lost”, Case Western Reserve Law Review, 1981, Vol. 32, Iss. 1, s. 265 – 300.
  • TUYTEL, Neo J.: “Who’s on the Risk (and for How Much?): Allocating and Apportioning Indemnity and Defence Costs”, s. 1 – 30. (https://static1. squarespace.com/static/5316d2f7e4b06ab55722a297/t/55aeb2efe4b0d 3237adfc162/1437512431366/Who%27s+on+the+Risk+And+for+Ho w+Much%2C+by+Neo+J+Tuytel.pdf, Erişim Tarihi: 11.05.2019).
  • ÜNAN, Samim: Türk Ticaret Kanunu Şerhi Altıncı Kitap Sigorta Hukuku, C. II, On İki Levha Yayıncılık, İstanbul, 2016.
  • YONGALIK, Aynur: Çevre Sorumluluk Sigortası, Sözkesen Matbaacılık, Ankara, 1998.
  • WELLS, Bert: “Excess Insurance, Umbrella Insurance and Multi-Insurer Coverage Programs”, 2010, s. 1 – 30, s. 4.
  • (https://www.cov.com/~/media/files/corporate/publications/2010/01/excess- insurance-umbrella-insurance-and-multi-insurer-coverage-programs. pdf, Erişim Tarihi: 09.05.2019).
  • “Claims Made and Professional Liability Insurance Coverage”, Pennsylvania Bar Institute Publication, 2014.
  • (https://www.reedsmith.com/-/media/files/perspectives/2014/01/ employment-practices-liability-insurance-in-an-evo/files/pbi-- insurance-recovery-article/fileattachment/websitepbi-insurance- recovery-article.pdf, Erişim Tarihi: 20.06.2019).
  • “Hasar Fazlası Reasürans Anlaşması (Excess Of Loss Treaty)”, (https://www. tsb.org.tr/reasurans.aspx?pageID=440, Erişim Tarihi: 23.05.2019).
  • “How Umbrella Policies Started”, (http://webcache.googleusercontent.com/search?q=cache:BuvGFulrbKsJ :https://www.irmi.com/articles/expert-commentary/how-umbrella- policies-started-part-1-early-liability-coverage&hl=tr&gl=tr&strip=1 &vwsrc=0, Erişim Tarihi: 23.05.2019).
  • “İşveren sorumluluk sigortaları Türkiye’de kendine yaygın bir uygulama alanı buluyor.”, Haber Tarihi: 02.10.2018, (http://www .bestyayincilik.com/Haberler/Haberler . aspx?HABER=11179,Erişim Tarihi: 23.05.2019).
  • “Sorumluluk Sigortaları”, (https://www.chubb.com/tr-tr/corporate/liability- insurance.aspx, Erişim Tarihi: 12.08.2019).
  • “Yönetici Sorumluluk Sigortası”, (https://www.unicosigorta.com.tr/assets/uploads/Yonetici_Sorumluluk_ Sigortasi.pdf, Erişim Tarihi: 23.05.2019).
APA küçük d (2020). İKİNCİL SİGORTA SÖZLEŞMELERİ. , 141 - 193. 10.34246/ahbvuhfd.733327
Chicago küçük damla İKİNCİL SİGORTA SÖZLEŞMELERİ. (2020): 141 - 193. 10.34246/ahbvuhfd.733327
MLA küçük damla İKİNCİL SİGORTA SÖZLEŞMELERİ. , 2020, ss.141 - 193. 10.34246/ahbvuhfd.733327
AMA küçük d İKİNCİL SİGORTA SÖZLEŞMELERİ. . 2020; 141 - 193. 10.34246/ahbvuhfd.733327
Vancouver küçük d İKİNCİL SİGORTA SÖZLEŞMELERİ. . 2020; 141 - 193. 10.34246/ahbvuhfd.733327
IEEE küçük d "İKİNCİL SİGORTA SÖZLEŞMELERİ." , ss.141 - 193, 2020. 10.34246/ahbvuhfd.733327
ISNAD küçük, damla. "İKİNCİL SİGORTA SÖZLEŞMELERİ". (2020), 141-193. https://doi.org/10.34246/ahbvuhfd.733327
APA küçük d (2020). İKİNCİL SİGORTA SÖZLEŞMELERİ. Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 24(2), 141 - 193. 10.34246/ahbvuhfd.733327
Chicago küçük damla İKİNCİL SİGORTA SÖZLEŞMELERİ. Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 24, no.2 (2020): 141 - 193. 10.34246/ahbvuhfd.733327
MLA küçük damla İKİNCİL SİGORTA SÖZLEŞMELERİ. Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, vol.24, no.2, 2020, ss.141 - 193. 10.34246/ahbvuhfd.733327
AMA küçük d İKİNCİL SİGORTA SÖZLEŞMELERİ. Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi. 2020; 24(2): 141 - 193. 10.34246/ahbvuhfd.733327
Vancouver küçük d İKİNCİL SİGORTA SÖZLEŞMELERİ. Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi. 2020; 24(2): 141 - 193. 10.34246/ahbvuhfd.733327
IEEE küçük d "İKİNCİL SİGORTA SÖZLEŞMELERİ." Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 24, ss.141 - 193, 2020. 10.34246/ahbvuhfd.733327
ISNAD küçük, damla. "İKİNCİL SİGORTA SÖZLEŞMELERİ". Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 24/2 (2020), 141-193. https://doi.org/10.34246/ahbvuhfd.733327