VI. Asrın Başlangıcından Bulgarların Hristiyanlığı Kabul Etmesine Kadar Doğu Roma İmparatorluğu ile Bulgarlar Arasındaki Siyasi İlişkiler
Yıl: 2020 Cilt: 12 Sayı: 4 Sayfa Aralığı: 1543 - 1560 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.9737/hist.2020.890 İndeks Tarihi: 22-12-2020
VI. Asrın Başlangıcından Bulgarların Hristiyanlığı Kabul Etmesine Kadar Doğu Roma İmparatorluğu ile Bulgarlar Arasındaki Siyasi İlişkiler
Öz: Roma İmparatorluğu’nun sınırlarının oldukça genişlemesi üzerine merkezi otoritezayıflamıştır. Merkezi otoritenin yeniden güçlendirilmesi amacıyla başkent İstanbul’ataşınmış ve böylelikle Doğu Roma İmparatorluğu’nun temelleri atılmıştır. Doğu Romaİmparatorluğu bulunduğu coğrafyadan dolayı çeşitli kavimlerin saldırısına maruz kalmışancak izlediği stratejiler sayesinde her saldırıdan en az zararla çıkmayı başarmıştır.Balkanlar ve Tuna boylarına 630’lu yıllarda gelen Bulgarlar da kendilerine rakipgördükleri Doğu Roma İmparatorluğu topraklarına saldırmışlar ve çoğunlukla galipgelmişlerdir. Ancak bu saldırılar sırasında daha önceki kavimlere yaptığı gibi çeşitlidiplomatik manevralarla ayakta kalmayı başaran Doğu Roma İmparatorluğu Bulgarlarakarşı da bu siyaseti uygulamıştır. Güçlü olduğu zamanlarda Bulgarlara saldıran DoğuRoma İmparatorluğu güçsüz olduğunda veya başka bir cephede savaşmak zorundakaldığında Bulgarlarla dost ve müttefik ilişkiler kurmuştur. Dolayısıyla bu politika DoğuRoma İmparatorluğu’nun ayakta kalmasını sağlarken rakiplerini ise güçsüz bırakarak birmüddet sonra yıkılmalarına neden olmuştur. Aynı durumu Bulgarlar da yaşamıştır. Bununyanında Bulgar Devleti’ni kuran Türk nüfusunun azınlıkta olması, Slav unsurun çoğunluğuoluşturması diğer yandan az da olsa yaşanan taht kavgaları Bulgar Devleti’ninzayıflamasında etkili olmuştur. Elbette bu duruma Doğu Roma İmparatorluğu’nun köklübir devlet olması da etki etmiştir.
Anahtar Kelime: Political Relations Between Eastern Roman Empire and Bulgarians From the Begining of the Fourth Century to the Bulgarian Acceptance of Christianity
Öz: The central authority weakened upon the expansion of the borders of the Roman Empire. In order to reinforce the central authority, the capital was moved to Istanbul and the foundations of the Eastern Roman Empire were laid. The Eastern Roman Empire was attacked by various tribes due to its geography, but thanks to the strategies it followed, it managed to escape each attack with the least damage. Bulgarians, who came to the Balkans and Danube in the 630s, attacked the territories of the Eastern Roman Empire, which they saw as their rivals, and mostly prevailed. However, during these attacks, the Eastern Roman Empire, which was able to survive with various diplomatic maneuvers as it did before the tribes, started to implement this policy against the Bulgarians. The Eastern Roman Empire, which attacked the Bulgarians when it was powerful, established friendly and allied relations with the Bulgarians when they were weak or had to fight on another front. Therefore, this policy ensured the survival of the Eastern Roman Empire, leaving its rivals weak and causing them to collapse after a while. Bulgarians experienced the same situation. On the other hand, the fact that the Turkish population constituting the Bulgarian State was in the minority and the majority of the Slavic elements, on the other hand, the throne fights that were experienced in a small way, were effective in the weakening of the Bulgarian State. Of course, this was influenced by the fact that the Eastern Roman Empire was a rooted state.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- NIKEPHOROS PATRIARCH OF CONSTANTINOPLE, Shorty Hıstory, (Trans, Cyrıl MANGO), Dumbarton Oaks Research Library and Collection, Washington 1990.
- THEOPHANES, The Chronicle Of Theophanes (A.D. 602-813), (Edited and Translated by Harry TURTLEDOVE), University of Pennsylvania Press, Philadelphia, 1982.
- ACAROĞLU, M. Türker, Bulgaristan Türkleri Üzerine Araştırmalar I, IQ Kültür Sanat Yay., İstanbul -2007.
- AHMETBEYOĞLU Ali, Grek Seyyahı Priskos(V.Asır)’a Göre Avrupa Hunları, Türk Dünyası Araştırmaları Vakfı, İstanbul-1995.
- AHMETBEYOĞLU, Ali, Avrupa Hun İmparatorluğu, TTK Yay., Ankara-2001.
- ARTAMANOV,M.İ., Hazar Tarihi(Türkler, Yahudiler,Ruslar),Çev: Ahsen BATUR, Selenge Yay., İstanbul-2004.
- ÇAPAN Fatma Çapan, Balkanlar’da Bizans-Türk İlişkileri(IV.-X. Yüzyıllar), Yayınlanmamış Doktora Tezi, Elazığ, 2013.
- EBERHARD, W., Çinin Şimal Komşuları, Ankara 1942.
- FEHER, Geza, Bulgar Türkleri Tarihi, Ankara 1985.
- GEORGE, Ostrogorsky, Bizans Devleti Tarihi, Çev: Fikret Işıltan, TTK Yay., Ankara-1999.
- GOLDEN, P.B, Türk Halkları Tarihine Giriş, Çev: Osman KARATAY, KaraM Yay. Çorum2006.
- KAFESOĞLU, İbrahim, Türk Milli Kültürü, Boğaziçi Yay., 10. Baskı, İstanbul-1993.
- MORAVCSİK, Gyula,Byzantınoturcıca, I-II, Budapeşte-1942.
- ORKUN, Hüseyin Namık, Attila ve Oğulları, Remzi Kitaphanesi Yay., İstanbul-1933.
- RASONYI LASZLO, Tuna Köprüleri, Türk Kültürünü Araştırma Enstitüsü Yay., Ankara1984.
- TEKİN Talat, Tuna Bulgarları ve Dilleri, Ankara-1987.
- TODOROV, Nikolay, Bulgaristan Tarihi, Çev:Veysel Ataman, Öncü Kitapevi Yay., İstanbul1979.
- VASİLİEV, A. Bizans İmparatorluğu Tarihi,Çev: A.M.MANSEL, Alfa Yay., İstanbul, 2016.
- AHMETBEYOĞLU, Ali, “Tervel Han(702-718)”, Prof.Dr. Bekir Kütükoğlu’na Armağan, İstanbul-1991.
- AHMETBEYOĞLU, Ali, Bulgar Hakanlar Listesi, Tarih Enstitüsü Dergisi, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi(Ayrı Basım), İstanbul 1994.
- AHMETBEYOĞLU, Ali, Kubrat Han ve Büyük Bulgar Devleti’nin Kuruluşu, Karadeniz Araştırmaları Dergisi, S.13(Bahar 2007).
- AHMETBEYOĞLU,Ali, “Yurt Tutan Hükümdar Asparuh ve Tuna Bulgar Devleti’nin Kuruluşu”, Omeljan Pritsak Armağanı, (Yay. Haz. M. Alpargu, Y. Öztürk), Sakarya2007.
- BAŞTAV, Şerif, Sabir Türkleri, Belleten, S.17-18,1941.
- BAŞTAV, Şerif, “Hazar Kağanlığı Tarihi”, Makaleler 1, Berikan Yay., Ankara-2005.
- GÜÇLÜAY Sezgin, “Bulgar Hanları Krum ve Omurtag Dönemlerinde Bizans İmparatorluğu’nun Balkan Politikası”, Tarih ve Siyaset Bilimi Araştırmaları, Akademisyen Kitapevi Yay., Ankara,2019.
- KAFESOĞLU, İbrahim, XII. Asra Kadar İstanbul’un Türkler Tarafından Muhasaraları, İstanbul Enstitüsü Dergisi, C.III., İstanbul-1957.
- KAFESOĞLU, İbrahim, Türk-Bulgar’ların Tarih ve Kültürüne Kısa Bir Bakış, Güney Doğu Avrupa Araştırmaları Dergisi, S.10-11, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fak. Basımevi, İstanbul 1983.
- KAFESOĞLU, İbrahim, “Bulgarların Kökeni”, Türk Kültürünü Araştırma Enstitüsü, Ankara1985.
- KARATAY, Osman, “Omurtak Han’ın Rüyası”, Türk Dünyası Tarih Dergisi, S.183, Mart 2002.
- KARATAY,Osman, Tuna Bulgar Devletinin İlk Asrı:Balkanlarda Tutunma ve Pekişme(681- 803), Türk Dünyası İncelemeleri Dergisi, S.X/2,Kış 2010.
- KAYAPINAR Ayşe, Tuna Bulgar Devleti(679-1018), Türkler Ansiklopedisi, C.II, Yeni Türkiye Yay., Ankara-2002.
- KURAT, Akdes Nimet, “Bulgar”, İslam Ansiklopedisi, C.II, Milli Eğitim Basımevi Yay., İstanbul, 1961.
- MİFTAKOV, Z., “İlk Bulgar Devlet Oluşumları”, Türkler Ansiklopedisi, C.II, Yeni Türkiye Yay., Ankara-2002.
- ÖZLÜ Zeynel- TİRYAKİ Kerim, “Tarihi Süreçte Karadeniz’in Jeopolitik Önemi(BULGAR SAVA N.İVANOF’A GÖRE)”,İlkçağlardan Günümüze Jeostratejik ve Jeopolitik Açıdan KARADENİZ, Akçağ Yayınları, Ankara 2018.
- ZLATARSKİ, V.N, “Krum Han”, Güney Doğu Avrupa Araştırmaları Dergisi, Çev: M.Türker Acaroğlu, S.10-11, İstanbul 1983.
| APA | ÇAPAN F (2020). VI. Asrın Başlangıcından Bulgarların Hristiyanlığı Kabul Etmesine Kadar Doğu Roma İmparatorluğu ile Bulgarlar Arasındaki Siyasi İlişkiler. , 1543 - 1560. 10.9737/hist.2020.890 |
| Chicago | ÇAPAN Fatma VI. Asrın Başlangıcından Bulgarların Hristiyanlığı Kabul Etmesine Kadar Doğu Roma İmparatorluğu ile Bulgarlar Arasındaki Siyasi İlişkiler. (2020): 1543 - 1560. 10.9737/hist.2020.890 |
| MLA | ÇAPAN Fatma VI. Asrın Başlangıcından Bulgarların Hristiyanlığı Kabul Etmesine Kadar Doğu Roma İmparatorluğu ile Bulgarlar Arasındaki Siyasi İlişkiler. , 2020, ss.1543 - 1560. 10.9737/hist.2020.890 |
| AMA | ÇAPAN F VI. Asrın Başlangıcından Bulgarların Hristiyanlığı Kabul Etmesine Kadar Doğu Roma İmparatorluğu ile Bulgarlar Arasındaki Siyasi İlişkiler. . 2020; 1543 - 1560. 10.9737/hist.2020.890 |
| Vancouver | ÇAPAN F VI. Asrın Başlangıcından Bulgarların Hristiyanlığı Kabul Etmesine Kadar Doğu Roma İmparatorluğu ile Bulgarlar Arasındaki Siyasi İlişkiler. . 2020; 1543 - 1560. 10.9737/hist.2020.890 |
| IEEE | ÇAPAN F "VI. Asrın Başlangıcından Bulgarların Hristiyanlığı Kabul Etmesine Kadar Doğu Roma İmparatorluğu ile Bulgarlar Arasındaki Siyasi İlişkiler." , ss.1543 - 1560, 2020. 10.9737/hist.2020.890 |
| ISNAD | ÇAPAN, Fatma. "VI. Asrın Başlangıcından Bulgarların Hristiyanlığı Kabul Etmesine Kadar Doğu Roma İmparatorluğu ile Bulgarlar Arasındaki Siyasi İlişkiler". (2020), 1543-1560. https://doi.org/10.9737/hist.2020.890 |
| APA | ÇAPAN F (2020). VI. Asrın Başlangıcından Bulgarların Hristiyanlığı Kabul Etmesine Kadar Doğu Roma İmparatorluğu ile Bulgarlar Arasındaki Siyasi İlişkiler. History Studies, 12(4), 1543 - 1560. 10.9737/hist.2020.890 |
| Chicago | ÇAPAN Fatma VI. Asrın Başlangıcından Bulgarların Hristiyanlığı Kabul Etmesine Kadar Doğu Roma İmparatorluğu ile Bulgarlar Arasındaki Siyasi İlişkiler. History Studies 12, no.4 (2020): 1543 - 1560. 10.9737/hist.2020.890 |
| MLA | ÇAPAN Fatma VI. Asrın Başlangıcından Bulgarların Hristiyanlığı Kabul Etmesine Kadar Doğu Roma İmparatorluğu ile Bulgarlar Arasındaki Siyasi İlişkiler. History Studies, vol.12, no.4, 2020, ss.1543 - 1560. 10.9737/hist.2020.890 |
| AMA | ÇAPAN F VI. Asrın Başlangıcından Bulgarların Hristiyanlığı Kabul Etmesine Kadar Doğu Roma İmparatorluğu ile Bulgarlar Arasındaki Siyasi İlişkiler. History Studies. 2020; 12(4): 1543 - 1560. 10.9737/hist.2020.890 |
| Vancouver | ÇAPAN F VI. Asrın Başlangıcından Bulgarların Hristiyanlığı Kabul Etmesine Kadar Doğu Roma İmparatorluğu ile Bulgarlar Arasındaki Siyasi İlişkiler. History Studies. 2020; 12(4): 1543 - 1560. 10.9737/hist.2020.890 |
| IEEE | ÇAPAN F "VI. Asrın Başlangıcından Bulgarların Hristiyanlığı Kabul Etmesine Kadar Doğu Roma İmparatorluğu ile Bulgarlar Arasındaki Siyasi İlişkiler." History Studies, 12, ss.1543 - 1560, 2020. 10.9737/hist.2020.890 |
| ISNAD | ÇAPAN, Fatma. "VI. Asrın Başlangıcından Bulgarların Hristiyanlığı Kabul Etmesine Kadar Doğu Roma İmparatorluğu ile Bulgarlar Arasındaki Siyasi İlişkiler". History Studies 12/4 (2020), 1543-1560. https://doi.org/10.9737/hist.2020.890 |
