Yıl: 2020 Cilt: 9 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 468 - 493 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.30703/cije.619866 İndeks Tarihi: 22-12-2020

Merhamet Değeri: Sınıf Öğretmenlerinin Görüşleri ve Etkinlik Örnekleri

Öz:
Bu çalışmanın amacı, sınıf öğretmenlerinin merhamet değeri ve budeğerin ilkokul öğrencilerine kazandırılması hakkındaki görüşleriniortaya koymaktır. Çalışmanın bir diğer amacı ise sınıföğretmenlerinin görüşleri ve literatürdeki tartışmalardan yolaçıkarak merhamet değeri ile ilgili etkinlik örnekleri hazırlamaktır.Araştırmada nitel araştırma tekniklerinden olgubilim desenikullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu Kocaeli ve İstanbulilinde görev yapmakta olan 13 sınıf öğretmeni ve 1 ilkokulda çalışanrehberlik öğretmeni oluşturmuştur. Öğretmenlerin merhamet veeğitimi hakkındaki görüşlerini almak için yarı yapılandırılmışgörüşmeler yapılmıştır. Verilerin çözümlenmesinde içerik analiziyöntemi kullanılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre öğretmenlerinçoğu merhameti; kaynağı Allah olan, onun tarafından insanaverilmiş bir duygu ve birilerinin ihtiyacını gidermek şeklindetanımlamaktadır. Öğretmenlerin çoğunun merhamet değerininöğretiminde değer kazandırma yaklaşımlarından telkin veeylem/davranış yoluyla değer öğretimi yaklaşımlarını kullandıklarıbelirlenmiştir. Öğretmenler merhamet değerini kazandırırkendoğru rol model olmaya çalışıp ve öğrencilerine sevgi ve saygıylayaklaştıklarını ifade etmişlerdir. Öğretmenlerin merhamet değerinikazandırabilmek için aileyle işbirliği yapılmasını, okullardayardımlaşma faaliyetlerinin yaygınlaştırılmasını, hasta ve huzureviziyaretlerinin yapılmasını tavsiye ettikleri belirlenmiştir.Öğretmenler yapılan etkinlikler neticesinde öğrenci davranışlarındaolumlu yönde değişiklik olduğunu belirtmişlerdir. Araştırmabulguları ışığında öğretim programlarında merhamet değerine dahaçok yer verilmesi, öğrencilerin şiddetten uzak tutulması,öğrencilerin rol modelleri örnek almalarının sağlanması, merhameteğitiminin ailede başlaması gerektiği önerilerinde bulunulabilir.
Anahtar Kelime:

Value of Compassion: Views of Primary School Teachers and Examples of Activities

Öz:
The aim of this study was to reveal the views of the primary school teachers about the value of compassion and about the acquisition of this value by primary school students. Another aim of the study was to prepare examples of activities related to the value of compassion based on the views of primary school teachers and the discussions in the literature. Phenomenology design, which is one of the qualitative research methods, was used in the study. The study group consisted of 13 primary school teachers working in Kocaeli and Istanbul and one guidance counsellor working in a primary school. Semi-structured interviews were conducted to obtain teachers' views on compassion and compassion education. In the data analysis, interview records were transcribed and the content analysis method was used. According to the results, most of the teachers defined compassion as a feeling given to man by Allah to satisfy the need of someone. It was seen that most of the teachers used value teaching approaches through inculcation and action / behaviour in teaching the value of compassion. Teachers stated that they tried to be the right role model while students acquire the value of compassion and they approached their students with love and respect. It was found that teachers recommended cooperating with the family, extending the help activities in the schools, and making visits to the patients and nursing homes in order to acquire students with the value of compassion. Teachers stated that there was a positive change in student behaviour as a result of all activities. In the light of the findings of the research, it can be suggested that value of compassion should be included more in the curriculum, students should be kept away from violence, students should take correct profiles, and compassion education should be started in the family
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı ve Hacettepe Üniversitesi, (2015). Türkiye’de Kadına Yönelik Aile İçi Şiddet Araştırması. Ankara: Elma Teknik Basım Matbaası.
  • Akduman, G. G. (2012). Okul öncesi dönemde akran zorbalığının incelenmesi. Journal of Society ve Social Work, 23(1).
  • Akpınar, B. ve Özdaş, F. (2013). İlköğretimde değer eğitimine ilişkin öğretmen görüşleri: Nitel Bir Analiz. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 23(2), 105- 113.
  • Aktaş, Z. ve Bozdoğan, A. E. (2016). Fen bilimleri dersi “insan ve çevre” ünitesiyle bütünleştirilmiş etkinliklerin ortaokul öğrencilerinin merhamet değerini kazanmalarına etkisi. Değerler Eğitimi Dergisi, 14(32), 39-57.
  • Aktepe, V. ve Tahiroğlu, M. (2016). Değerler eğitimi yaklaşımları ve etkinlik örnekleri. The Journal of Academic Social Science Studies, 42, 361-384. https://doi.org/10.9761/JASSS2941
  • Ayan, S. (2006). Şiddet ve fanatizm. CÜ İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 7(2), 191-209.
  • Büyükbaykal, G., (2007). Televizyonun çocuklar üzerindeki etkileri. İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, (28).
  • Chierchia, G., and Singer, T. (2017). The neuroscience of compassion and empathy and their link to prosocial motivation and behavior. In Decision neuroscience (pp. 247-257). Academic Press. https://doi.org/10.1016/B978-0- 12-805308-9.00020-8
  • Christensen, L. B., Johnson, B., and Turner, L. A. (2015). Araştırma yöntemleri: Desen ve analiz. Ankara: Anı Yayıncılık.
  • Çardak, M. (2012). Affedicilik yönelimli psiko-eğitim programının affetme eğilimi, belirsizliğe tahammülsüzlük, psikolojik iyi oluş, sürekli kaygı ve öfke üzerindeki etkisinin incelenmesi. (Doktora tezi). Sakarya Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Sakarya.
  • Ece, H. K., (2000). İslam’ın temel kavramları. İstanbul: Beyan Yayınları. Ekstrom, L. W. (2012). Liars, medicine, and compassion. Journal of Medicine and Philosophy, 37(2), 159-180. https://doi.org/10.1093/jmp/jhs007
  • Ekşi, H., ve Yaman, E. (2010). Çocuk ve ergende şiddet. İstanbul: Kaknüs Yayınları.
  • Gilbert, P. (2010). Compassion-focused therapy. In Common language for psychotherapy procedures: The first 80Marks, Edt. I., Sibilia, L., and Borgo, S. Rome: Centro per la Ricerca in Psicoterapia (CRP), 43-45. https://doi.org/10.4324/9780203851197
  • Gör, F. (2013). İlköğretim din kültürü ve ahlak bilgisi öğretim programında merhamet değeri. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Atatürk Üniversitesi, Erzurum.
  • Görmez, M., (2011). İşgal altındaki kalpler ve merhamet eğitimi, İ. Derin (Edt.) Hz. Peygamber ve merhamet eğitimi içinde. Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları.
  • Gürhan, E. ve Çifçi, S., (2017). İlkokullarda uygulanan değerler eğitimi uygulamalarının yönetici ve sınıf öğretmenlerinin görüşlerine göre değerlendirilmesi. INES Journal, 4(13), 230-246. https://doi.org/10.16991/INESJOURNAL.1510
  • Hökelekli, H. (2007). Çocuk ve gençlerde şiddet olgusu ve önlenmesine yönelik öneriler. Değerler Eğitimi Dergisi, 5(14), 61-78.
  • Hökelekli, H.(2008). Merhamet. Değerler Eğitimi Merkezi Bülteni, 1(4),78-85.
  • Hökelekli, H. (2011). Gökyüzünden yeryüzüne yayılan bir değer: Merhamet ve eğitimi. Diyanet Aylık Dergi 244, 13-16.
  • Huitt, W. (2004). Values. Educational Psychology Interactive. Valdosta, GA: Valdosta State University. Retrieved [11.12.18], from http://www.edpsycinteractive.org/topics/affect/values.html İslamoğlu, M. (2008) Eğitim yazıları. İstanbul: Düşün Yayıncılık.
  • Jazaieri, H., Jinpa, G. T., McGonigal, K., Rosenberg, E. L., Finkelstein, J., SimonThomas, E., .and Goldin, P. R. (2013). Enhancing compassion: A randomized controlled trial of a compassion cultivation training program. Journal of Happiness Studies, 14(4), 1113-1126. https://doi.org/10.1007/s10902-012-9373- z
  • Kıral, B. ve Başdağ, S., (2017). Sınıf öğretmenlerinin merhamet eğitimine ilişkin görüşleri. Trakya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(1), 80-96. https://doi.org/10.24315/trkefd.366689
  • Leiberg, S., Klimecki, O., and Singer, T. (2011). Short-term compassion training increases prosocial behavior in a newly developed prosocial game. PloS one, 6(3). https://doi.org/10.1371/journal.pone.0017798
  • Lewin, R.A. (1996). Compassion: The core value that animates psychotherapy. Northvale, NJ: Jason Aronson Inc. https://books.google.com.tr/books?hl=tr&lr=&id=Ac6QSG9dOIQC&oi=fnd &pg=PP2&dq=Compassion:+The+core+value+that+animates+psychotherap y&ots=FrfrNWKPzB&sig=_DAWQfOxd_FRWLJNqCS91pJJTA&redir_esc=y #v=onepage&q=value&f=false adresinden 12.05.2019 tarihinde erişilmiştir.
  • Lodico, M. G., Spaulding, D. T., and Voegtle, K. H. (2006). Methods in educational research: From theory to practice. John Wiley & Sons.
  • Milli Eğitim Bakanlığı (2018). Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersi Öğretim Programı, İlkokul 4 ve Ortaokul 5, 6, 7 ve 8. Sınıflar. Ankara: MEB Yayınları.
  • Milli Eğitim Bakanlığı (2018). Hayat Bilgisi Dersi Öğretim Programı, İlkokul 1. 2. 3. Sınıflar. Ankara: MEB Yayınları.
  • Milli Eğitim Bakanlığı (2018). Sosyal Bilgiler Dersi Öğretim Programı, İlkokul ve Ortaokul 4, 5, 6 ve 7. Sınıflar. Ankara: MEB Yayınları.
  • Milli Eğitim Bakanlığı, ( 2010). Değerler eğitimi genelgesi. Çevrimiçi: http://mebk12.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/34/39/749197/dosyalar/2015 _02/09093609_degerleregitimi.pdf Erişim tarihi: 05.03.2018
  • Milli Eğitim Bakanlığı, (2010). İlköğretim Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersi (4, 5, 6, 7 ve 8. Sınıflar) Öğretim Programı. Çevrimiçi: https://dogm.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2017_08/17174424_DinKultur u_4-8.siniflar_2010.pdf Erişim Tarihi: 05.03.2018
  • Mutçalı, S. (1995). El-mu ‘cemü’l-Arabiyyi’l-hadîs-Arapça-Türkçe sözlük. İstanbul, Dağarcık Yayınları.
  • Özdilekler, M. A. (2016). Sınıf öğretmenlerinin değerler aktarımındaki rollerinin değerlendirilmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Yakın Doğu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Lefkoşa.
  • Pommier, E. A. (2010). The compassion scale (Doctoral dissertation). Austin, TX: The University of Texas at Austin.
  • Sart, G. (2015). Nitel Araştırma Teknikleri. Seggi, F. N., ve Bayyurt, Y. (Editörler) Nitel Araştırma Yöntem, Teknik, Analiz ve Yaklaşımlar içinde. Ankara: Anı Yayıncılık.
  • Sayar, K. (2008). Merhamet: Kalbe dönüş için son çağrı. Timaş.
  • Sönmez, V.ve Alacapınar, F. G. (2014). Örneklendirilmiş Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara :Anı Yayıncılık.
  • Strauss, C., Taylor, B. L., Gu, J., Kuyken, W., Baer, R., Jones, F., and Cavanagh, K. (2016). What is compassion and how can we measure it? A review of definitions and measures. Clinical psychology review, 47, 15-27. https://doi.org/10.1016/j.cpr.2016.05.004
  • Şen, Y. (2011). Hz. Peygamberin merhamet eğitim metodu. Bayburt Eğitim Fakültesi Dergisi, 6(1-2), 18-26.
  • Umut Vakfı, (2019). Türkiye’de silahlı şiddet haritası. 21.01.2019 tarihinde http://www.umut.org.tr/umut-vakfi-turkiye-silahli-siddet-haritasi-2018/ sitesinden erişilmiştir.
  • Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2016). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Seçkin Yayıncılık.
  • Yıldırım, Y. ve Çalışkan, H., (2018). 2005 ile 2017 sosyal bilgiler dersi öğretim programlarındaki değerlere ve değerler eğitimine ilişkin öğretmen görüşleri. Journal of Multidisciplinary Studies in Education, 1(1), 7-23.
  • Yüksel, İ. ve Adıgüzel, A. (2012). Değer eğitiminde karikatür kullanımı: İlköğretim öğrencilerinin şefkat ve merhamet değer algılarının belirlenmesi. International Journal of Social Science, 5(3), 301-311.
APA BAYIRLI H (2020). Merhamet Değeri: Sınıf Öğretmenlerinin Görüşleri ve Etkinlik Örnekleri. , 468 - 493. 10.30703/cije.619866
Chicago BAYIRLI HAKAN Merhamet Değeri: Sınıf Öğretmenlerinin Görüşleri ve Etkinlik Örnekleri. (2020): 468 - 493. 10.30703/cije.619866
MLA BAYIRLI HAKAN Merhamet Değeri: Sınıf Öğretmenlerinin Görüşleri ve Etkinlik Örnekleri. , 2020, ss.468 - 493. 10.30703/cije.619866
AMA BAYIRLI H Merhamet Değeri: Sınıf Öğretmenlerinin Görüşleri ve Etkinlik Örnekleri. . 2020; 468 - 493. 10.30703/cije.619866
Vancouver BAYIRLI H Merhamet Değeri: Sınıf Öğretmenlerinin Görüşleri ve Etkinlik Örnekleri. . 2020; 468 - 493. 10.30703/cije.619866
IEEE BAYIRLI H "Merhamet Değeri: Sınıf Öğretmenlerinin Görüşleri ve Etkinlik Örnekleri." , ss.468 - 493, 2020. 10.30703/cije.619866
ISNAD BAYIRLI, HAKAN. "Merhamet Değeri: Sınıf Öğretmenlerinin Görüşleri ve Etkinlik Örnekleri". (2020), 468-493. https://doi.org/10.30703/cije.619866
APA BAYIRLI H (2020). Merhamet Değeri: Sınıf Öğretmenlerinin Görüşleri ve Etkinlik Örnekleri. Cumhuriyet Uluslararası Eğitim Dergisi, 9(2), 468 - 493. 10.30703/cije.619866
Chicago BAYIRLI HAKAN Merhamet Değeri: Sınıf Öğretmenlerinin Görüşleri ve Etkinlik Örnekleri. Cumhuriyet Uluslararası Eğitim Dergisi 9, no.2 (2020): 468 - 493. 10.30703/cije.619866
MLA BAYIRLI HAKAN Merhamet Değeri: Sınıf Öğretmenlerinin Görüşleri ve Etkinlik Örnekleri. Cumhuriyet Uluslararası Eğitim Dergisi, vol.9, no.2, 2020, ss.468 - 493. 10.30703/cije.619866
AMA BAYIRLI H Merhamet Değeri: Sınıf Öğretmenlerinin Görüşleri ve Etkinlik Örnekleri. Cumhuriyet Uluslararası Eğitim Dergisi. 2020; 9(2): 468 - 493. 10.30703/cije.619866
Vancouver BAYIRLI H Merhamet Değeri: Sınıf Öğretmenlerinin Görüşleri ve Etkinlik Örnekleri. Cumhuriyet Uluslararası Eğitim Dergisi. 2020; 9(2): 468 - 493. 10.30703/cije.619866
IEEE BAYIRLI H "Merhamet Değeri: Sınıf Öğretmenlerinin Görüşleri ve Etkinlik Örnekleri." Cumhuriyet Uluslararası Eğitim Dergisi, 9, ss.468 - 493, 2020. 10.30703/cije.619866
ISNAD BAYIRLI, HAKAN. "Merhamet Değeri: Sınıf Öğretmenlerinin Görüşleri ve Etkinlik Örnekleri". Cumhuriyet Uluslararası Eğitim Dergisi 9/2 (2020), 468-493. https://doi.org/10.30703/cije.619866