Fen Bilimleri Dersinde Biçimlendirici Değerlendirme Uygulamalarının Öğrencilerin Üst Bilişe Yönelimli Sınıf Çevresine Yönelik Algılarına Etkisi
Yıl: 2020 Cilt: 9 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 536 - 556 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.30703/cije.626338 İndeks Tarihi: 22-12-2020
Fen Bilimleri Dersinde Biçimlendirici Değerlendirme Uygulamalarının Öğrencilerin Üst Bilişe Yönelimli Sınıf Çevresine Yönelik Algılarına Etkisi
Öz: Bu araştırmanın amacı, alternatif (performansa dayalı) ölçme vedeğerlendirme teknikleriyle yürütülen biçimlendirici değerlendirmeuygulamalarının, yedinci sınıf öğrencilerinin fen bilimleri dersindeüst bilişe yönelimli sınıf çevresine yönelik algıları üzerindeki etkisiniincelemektir. Araştırmada yarı deneysel desen esas alınmıştır veçalışma; deney, plasebo ve kontrol gruplu ön test son test yarıdeneysel desene göre yürütülmüştür. Çalışma grubu 37 [Deney(n=12), Plasebo (n=12) ve Kontrol (n=13)] yedinci sınıf öğrencisindenoluşmuştur. Çalışma kapsamında deneysel uygulamalar 14 haftasürmüş ve deney grubundaki uygulamalar Fen, Değerlendirme,Öğretim ve Öğrenme Döngüsü esas alınarak yürütülmüştür. Veriler,Thomas (2003) tarafından geliştirilen ve Türkçe uyarlama çalışması,Yıldız ve Ergin (2007) tarafından yapılan “Üst Bilişe Yönelimli SınıfÇevresi Ölçeği-Fen” ile toplanmıştır. Elde edilen verilerinanalizinde, “Kruskal-Wallis Testi” ve “Mann-Whitney U Testi”kullanılmıştır. Araştırma sonucunda, alternatif (performansa dayalı)ölçme ve değerIendirme teknikleriyle yürütülen biçimlendiricideğerlendirme uygulamalarının, öğrencilerin üst bilişe yönelimlisınıf çevresine yönelik algıları üzerinde etkili olduğu tespitedilmiştir. Deney, kontrol ve plasebo grubundaki öğrencilerin, üstbilişe yönelimli sınıf çevresinin; duygusal destek, paylaşılan kontrol,öğrenci-öğrenci etkileşimi, öğrencinin sesi ve üst bilişsel taleplerfaktörlerine ilişkin ön test puan ortalamaları arasında anlamlıfarklılık yokken son test puan ortalamaları arasında tüm faktörlerdedeney grubu lehine anlamlı farklılıklar olduğu belirlenmiştir.Kontrol ve plasebo gruplarının puan ortalamalarının ise anlamlıolarak farklılaşmadığı tespit edilmiştir.
Anahtar Kelime: The Effects of Formative Assessment Practices on the Students' Perceptions toward Metacognitive Oriented Classroom Learning Environments in a Science Course
Öz: The aim of this study is to investigate the effects of a formative assessment process, which carried out using alternative (performance-based) techniques, on the seventh grade students' perceptions toward metacognitive oriented classroom learning environments in a science course. A pre-test and post-test quasi-experimental design was employed by using an experimental, a placebo and a control group in the study. The sample of the study consisted of 37 [Experiment (n = 12), Placebo (n = 12) and Control (n = 13)] students of seventh grade. The experimental intervention process continued for 14 weeks and the practices in the experimental group were based on Science, Assessment, Instruction and Learning Cycle. The data were collected by “The Metacognitive Orientation Learning Environment Scale-Science” (MOLES-S). KruskalWallis Test and Mann-Whitney U Test were performed in the data analysis. The findings of the study indicate that formative assessment applications, which were carried out by using alternative (performance-based) measurement and evaluation techniques, have an important effect on the students' perceptions toward metacognitive oriented classroom learning environments. Accordingly, the pre-test mean scores for “emotional support”, “distributed control”, “student-student discourse”, “student voice”, and “metacognitive demands” factors of the MOLES-S were not significantly different in the control, placebo and experimental groups; whereas significant differences were detected in the post-test mean scores in favor of the experimental group among all factor scores. On the other hand, the differences between the post-test mean scores of the control and placebo groups were found to be statistically insignificant.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Ames, C. (1992). Classrooms: Goals structures and student motivation. Journal of Educational Psychology, 84(3), 261−271. https://doi.org/10.1037/0022- 0663.84.3.261
- Andrade, H. G. (1999). Student self-assessment: At the intersection of authentic assessment. Paper Presented at the Annual Meeting of the American Educational Research Association, April 19-23, Montreal, Quebec, Canada.
- Arık, İ.A. (1998). Psikolojide bilimsel yöntem. İstanbul: Çantay Kitabevi.
- Aydın, Ö., ve Kaptan, F. (2014). Fen-teknoloji öğretmen adaylarının eğitiminde argümantasyonun biliş üstü ve mantıksal düşünme becerilerine etkisi ve argümantasyona ilişkin görüşler. Eğitim Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 4(2), 163- 188. https://doi.org/10.12973/jesr.2014.42.10
- Black, P., and William, D. (1998). Assessment and classroom learning. Assessment in Education: Principles, Policy, and Practice, 5(1), 7-74. https://doi.org/10.1080/0969595980050102
- Blakey, E., and Spence, S. (1990). Developing metacognition. https://files.eric.ed.gov/fulltext/ED327218.pdf adresinden 12 Mart 2018’de alınmıştır.
- Block, C. C. (2004). Teaching comprehension: The comprehension process approach. Boston: Allyn and Bacon.
- Braund, H., and DeLuca, C. (2018). Elementary students as active agents in their learning: An empirical study of the connections between assessment practices and student metacognition. The Australian Educational Researcher, 45(1), 65-85. https://doi.org/10.1007/s13384-018-0265-z
- Brookhart, S. M., and Durkin, D. T. (2003). Classroom assessment, student motivation, and achievement in high school social studies classes. Applied Measurement in Education. 16(1), 27 – 54. https://doi.org/10.1207/S15324818AME1601_2
- Buldur, S. (2014). Performansa dayalı tekniklerle yürütülen biçimlendirmeye yönelik değerlendirme sürecinin öğretmen ve öğrenci üzerindeki etkisi (Yayımlanmamış doktora tezi). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
- Buldur, S., ve Doğan, A. (2017). Performansa dayalı tekniklerle yürütülen biçimlendirmeye yönelik değerlendirme sürecinin öğrencilerin hedef yönelimlerine etkisi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 32(1), 143-167. https://doi.org/10.16986/HUJE.2016015694
- Büyüköztürk, Ş. (2001). Deneysel desenler: Öntest-sontest kontrol grubu desen ve veri analizi. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
- Creswell, J. W. (2005). Educational research: Planning, conducting, and evaluating quantitative and qualitative research (2nd ed.). Upper Saddle River, New Jersey, Pearson Education, Inc.
- Durmuş, F. (2013). Çoklu zekâ kuramıyla öğretimde bazı alternatif değerlendirme teknikleri kullanımının öğrencilerin matematik başarı, tutum, hatırlama ve üst biliş becerilerine etkileri (Yayımlanmamış doktora tezi). Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
- Flavell, J. H. (1987). Speculations about the nature and development of metacognition. In F.E. Weinert and R.H. Kluwe (Eds.), Metacognition, motivation and understanding. Hillsdale, NJ: Lawrence Erlbaum Associates, Publishers.
- Gunstone, R.F., and Mitchell, I.J. (1998). Metacognition and Conceptual Change. In J.J. Mintzes, J.H. Wandersee and J.D. Novak (Eds) Teaching Science for Understanding: A Human Constructivist View (133-163). San Diego: Academic Press. https://doi.org/10.1016/B978-012498360-1/50006-4
- Hancock, D. R. (2007). Effects of performance assessment on the achievement and motivation of graduate students. Active Learning in Higher Education, 8(3), 219- 231. https://doi.org/10.1177/1469787407081888
- Hudesman, J., Crosby, S., Flugman, B., Issac, S., Everson, H., and Clay, D. B. (2013). Using formative assessment and metacognition to improve student achievement. Journal of Developmental Education, 37(1), 2-13.
- Jones, D. (2007). Speaking, listening, planning and assessing: The teacher’s role in developing metacognitive awareness. Early Child Development and Care, 177(6-7), 569-579. https://doi.org/10.1080/03004430701378977
- Keeley, P. (2008). Science formative assessment: 75 practical strategies for linking assessment, ınstruction, and learning. California: Corwin and NSTA Press.
- Maslovaty, N., and Kuzi, E. (2002). Promoting motivational goals through alternative or traditional assessment. Studies in Educational Evaluation, 28(3), 199–222. https://doi.org/10.1016/S0191-491X(02)80002-5
- O'Neil Jr, H. F., and Brown, R. S. (1998). Differential effects of question formats in math assessment on metacognition and affect. Applied Measurement in Education, 11(4), 331-351. https://doi.org/10.1207/s15324818ame1104_3
- Struyven, K, Dochy, F., and Janssens, S. (2005). Students’ perceptions about evaluation and assessment in higher education: A review. Assessment and Evaluation in Higher Education, 30(4), 325-341. https://doi.org/10.1080/02602930500099102
- Thomas, G. P. (2003). Conceptualization, development and validation of an instrument for investigating the metacognitive orientation of science classroom learning environments: The metacognitive orientation learning environment scale-science (MOLES-S). Learning Environments Research, 6(2), 175-197. https://doi.org/10.1023/A:1024943103341
- Thomas, G.P. and Mee, D.A.K. (2005). Changing the learning environment to enhance students’ metacognition in Hong Kong primary school classrooms. Learning Environments Research, 8, 221–243. https://doi.org/10.1007/s10984- 005-1565-6
- Thomas, G. P., and Anderson, D. (2014). Changing the metacognitive orientation of a classroom environment to enhance students’ metacognition regarding chemistry learning. Learning Environments Research, 17(1), 139-155. https://doi.org/10.1007/s10984-013-9153-7
- Yıldız, E. (2008). 5E modelinin kullanıldığı kavramsal değişime dayalı öğretimde üst bilişin etkileri: 7.sınıf kuvvet ve hareket ünitesine yönelik bir uygulama (Yayımlanmamış doktora tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
- Yıldız, E., ve Ergin, Ö. (2007). Üst bilişe yönelimli sınıf çevresi ölçeği-Fen (ÜBYSÇÖF)'in Türkçe'ye uyarlanması: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Eurasian Journal of Educational Research,(28),123-133.
- Yurdabakan, İ. (2011). Yapılandırmacı kuramın değerlendirmeye bakışı: Eğitimde alternatif değerlendirme yöntemleri. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 44(1), 51-77. https://doi.org/10.1501/Egifak_0000001215
- Wang, C. Y. (2015). Exploring general versus task-specific assessments of metacognition in university chemistry students: A multitrait–multimethod analysis. Research in Science Education, 45(4), 555-579. https://doi.org/10.1007/s11165-014-9436-8
| APA | gedikli h, BULDUR S (2020). Fen Bilimleri Dersinde Biçimlendirici Değerlendirme Uygulamalarının Öğrencilerin Üst Bilişe Yönelimli Sınıf Çevresine Yönelik Algılarına Etkisi. , 536 - 556. 10.30703/cije.626338 |
| Chicago | gedikli hüsne,BULDUR SERKAN Fen Bilimleri Dersinde Biçimlendirici Değerlendirme Uygulamalarının Öğrencilerin Üst Bilişe Yönelimli Sınıf Çevresine Yönelik Algılarına Etkisi. (2020): 536 - 556. 10.30703/cije.626338 |
| MLA | gedikli hüsne,BULDUR SERKAN Fen Bilimleri Dersinde Biçimlendirici Değerlendirme Uygulamalarının Öğrencilerin Üst Bilişe Yönelimli Sınıf Çevresine Yönelik Algılarına Etkisi. , 2020, ss.536 - 556. 10.30703/cije.626338 |
| AMA | gedikli h,BULDUR S Fen Bilimleri Dersinde Biçimlendirici Değerlendirme Uygulamalarının Öğrencilerin Üst Bilişe Yönelimli Sınıf Çevresine Yönelik Algılarına Etkisi. . 2020; 536 - 556. 10.30703/cije.626338 |
| Vancouver | gedikli h,BULDUR S Fen Bilimleri Dersinde Biçimlendirici Değerlendirme Uygulamalarının Öğrencilerin Üst Bilişe Yönelimli Sınıf Çevresine Yönelik Algılarına Etkisi. . 2020; 536 - 556. 10.30703/cije.626338 |
| IEEE | gedikli h,BULDUR S "Fen Bilimleri Dersinde Biçimlendirici Değerlendirme Uygulamalarının Öğrencilerin Üst Bilişe Yönelimli Sınıf Çevresine Yönelik Algılarına Etkisi." , ss.536 - 556, 2020. 10.30703/cije.626338 |
| ISNAD | gedikli, hüsne - BULDUR, SERKAN. "Fen Bilimleri Dersinde Biçimlendirici Değerlendirme Uygulamalarının Öğrencilerin Üst Bilişe Yönelimli Sınıf Çevresine Yönelik Algılarına Etkisi". (2020), 536-556. https://doi.org/10.30703/cije.626338 |
| APA | gedikli h, BULDUR S (2020). Fen Bilimleri Dersinde Biçimlendirici Değerlendirme Uygulamalarının Öğrencilerin Üst Bilişe Yönelimli Sınıf Çevresine Yönelik Algılarına Etkisi. Cumhuriyet Uluslararası Eğitim Dergisi, 9(2), 536 - 556. 10.30703/cije.626338 |
| Chicago | gedikli hüsne,BULDUR SERKAN Fen Bilimleri Dersinde Biçimlendirici Değerlendirme Uygulamalarının Öğrencilerin Üst Bilişe Yönelimli Sınıf Çevresine Yönelik Algılarına Etkisi. Cumhuriyet Uluslararası Eğitim Dergisi 9, no.2 (2020): 536 - 556. 10.30703/cije.626338 |
| MLA | gedikli hüsne,BULDUR SERKAN Fen Bilimleri Dersinde Biçimlendirici Değerlendirme Uygulamalarının Öğrencilerin Üst Bilişe Yönelimli Sınıf Çevresine Yönelik Algılarına Etkisi. Cumhuriyet Uluslararası Eğitim Dergisi, vol.9, no.2, 2020, ss.536 - 556. 10.30703/cije.626338 |
| AMA | gedikli h,BULDUR S Fen Bilimleri Dersinde Biçimlendirici Değerlendirme Uygulamalarının Öğrencilerin Üst Bilişe Yönelimli Sınıf Çevresine Yönelik Algılarına Etkisi. Cumhuriyet Uluslararası Eğitim Dergisi. 2020; 9(2): 536 - 556. 10.30703/cije.626338 |
| Vancouver | gedikli h,BULDUR S Fen Bilimleri Dersinde Biçimlendirici Değerlendirme Uygulamalarının Öğrencilerin Üst Bilişe Yönelimli Sınıf Çevresine Yönelik Algılarına Etkisi. Cumhuriyet Uluslararası Eğitim Dergisi. 2020; 9(2): 536 - 556. 10.30703/cije.626338 |
| IEEE | gedikli h,BULDUR S "Fen Bilimleri Dersinde Biçimlendirici Değerlendirme Uygulamalarının Öğrencilerin Üst Bilişe Yönelimli Sınıf Çevresine Yönelik Algılarına Etkisi." Cumhuriyet Uluslararası Eğitim Dergisi, 9, ss.536 - 556, 2020. 10.30703/cije.626338 |
| ISNAD | gedikli, hüsne - BULDUR, SERKAN. "Fen Bilimleri Dersinde Biçimlendirici Değerlendirme Uygulamalarının Öğrencilerin Üst Bilişe Yönelimli Sınıf Çevresine Yönelik Algılarına Etkisi". Cumhuriyet Uluslararası Eğitim Dergisi 9/2 (2020), 536-556. https://doi.org/10.30703/cije.626338 |
