Iris sari Schott ex Baker’nin In Vitro Çoğaltım ve Köklendirme Çalışmaları
Yıl: 2020 Cilt: 30 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 33 - 45 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.18615/anadolu.727197 İndeks Tarihi: 24-12-2020
Iris sari Schott ex Baker’nin In Vitro Çoğaltım ve Köklendirme Çalışmaları
Öz: Bitki biyoçeşitliliğinin korunmasına yönelik biyoteknolojik uygulamalardan biri olan doku kültürü teknikleriözellikle endemik bitkilerin korunmasında sıklıkla kullanılmaktadır. Iridaceae familyasının endemik bir türü olan Iris sari Schottex Baker, ülkemizde doğal yayılış alanlarına sahiptir. Çalışmamızın amacı, Türkiye’nin geofitleri arasında yer alan Iris sariSchott ex Baker’nin in vitro tekniklerle vejetatif çoğaltımı ve etkili köklendirme olanaklarının araştırılmasıdır. Bu amaçla, Irissari Schott ex Baker’nin bitkisine ait olgunlaşmamış embriyolar başlangıç eksplantı olarak kullanılmıştır. In vitro çoğaltımçalışmaları sonucunda elde edilen sürgünler ile köklendirme çalışmaları yapılmıştır. Çalışmalar sonucunda, en iyi çoğaltımoranı eksplant başına 10,3 adet sürgün ile 0,5 mg l-1 NAA + 1,0 mg l-1 BAP içeren MS ortamında gözlenmiştir. Çoğaltılansürgünlerin köklendirilmesinde, en yüksek köklenmenin sağlandığı ortam, bitkicik başına 16,5 adet kök ile 1,0 mg l-1 IBA+2,0mg l-1 JA içeren MS ortamında bulunmuştur. Bitkiciklerin bulb çapları incelendiğinde ise en iyi bulb gelişiminin 4,19 mm bulbçapı artış ortalamasıyla 1,0 mg l-1IBA+0,2 mg l-1NAA+2,0 mg l-1JA ve 1,0 mg l-1IBA içeren MS ortamlarından elde edildiğigözlenmiştir.
Anahtar Kelime: In Vitro Multiplication and Rooting Studies of Iris sari Schott ex Baker
Öz: Tissue culture techniques, one of the biotechnological applications for the protection of plant biodiversity, are often used especially in the protection of endemic plants. Iris sari Schott ex Baker, an endemic species of the family Iridaceae, has natural spreading areas in our country. The aim of our study is to investigate the vegetative multiplication and effective rooting possibilities of Iris sari Schott ex Baker, one of the geophytes of Turkey, with in vitro techniques. For this purpose, immature embryos belonging to the Iris sari Schott ex Baker, plant have been used as initial explant. Rooting studies were done with shoots obtained as a result of in vitro proliferation studies. As a result of the studies, the best rate of reproduction was observed in MS medium containing 0.5 mg l-1 NAA + 1.0 mg l-1 BAP with 10.3 shoots per explant. In rooting of proliferated plantlets, the medium in which the highest rooting is achieved was found in MS medium containing 1.0 mg l-1 IBA+2.0 mg l-1 JA with 16.5 roots per plant. When the bulb diameters of plantlets were examined, it was observed that the best bulb development was achieved from MS medium containing 1.0 mg l-1IBA+0.2 mg l-1NAA+2.0 mg l-1JA and 1.0 mg l-1IBA with a bulb diameter increase average of 4.19 mm.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Al-Gabbiesh, A., D. S. Hassawi, and F. U. Afifi. 2006. In vitro propagation of endangered Iris species. Journal of Biological Sciences 6 (6): 1035-1040. https://doi.org/10.3923/jbs.2006.1035.1040.
- Anonymous. 2019. The Plant List. The working list of all plant species. http://www.theplantlist.org/tpl1.1/ search?q= Iris+sari+SCHOTT+ex+BAKER. Erişim: Mayıs 2015.
- Aswath, C., S. M. Deepa, and M. L. Choudhary. 2003. Commercial multiplication of gerbera (Gerbera jamesonii Bolus) through in vitro shoot tip culture. Journal of Ornamental Horticulture 6 (4): 303-309.
- Baruch, E., and F. Quak. 1966. Virus free plants of Iris ‘Wedgewood’ obtained by meristem culture. Neth. J. Plant Pathol. 71: 270-273. https://doi.org/ 10.1007/ BF02650217.
- Bhojwani, S. S., and M. K. Razdan. 1996. Plant Tissue Culture: Theory and practice. A Revised Edition. Elsevier Science, Amsterdam. pp.1-767.
- Boltenkov, E. V., and E. V. Zarembo. 2005. In vitro regeneration and callogenesis in tissue culture of floral organs of the genus Iris (Iridaceae). Biology Bulletin 32: 174-179. https://doi.org/10.1007/s10525-005-0020-7.
- Dagcı, E. K., İzmirli, M. ve M. Dıgrak. 2002. Kahramanmaraş ilinde yetişen bazı ağaç türlerinin antimikrobiyal aktivitelerinin araştırılması. KSU Fen ve Mühendislik Dergisi 5 (1): 38-46.
- De Gyves, E. M., C. A. Sparks, A. F. Fieldsend, P. A. Lazzeri, and H. D. Jones. 2001. High frequency of adventitious shoot regeneration from commercial cultivars of evening primrose (Oenothera spp.) using thidiazuron. Annals of Applied Biology 138 (3): 329-332. https://doi.org/10.1111/j.1744-7348.2001.tb00117.x.
- Dogan, S., ve G. Caglar. 2018. In vitro shoot proliferation via immature embryos of Iris kirkwoodiae Chaudhary. Anadolu, J. of AARI 28 (2): 48-54.
- Erken, K., E. Kaya, N. Özhatay, B. Şener, E. Uysal, N. Arslan, Z. Uçkun, Ş. Ellialtıoğlu. C. Hantaş, S. Erkal, A. Atak ve A. Fidancı. 2009. Türkiye’de Yetişen Iris Türlerinin Taranması Seleksiyonu Yetiştirme Tekniklerinin Belirlenmesi ve Süs Bitkileri Sektörüne Kazandırılması (Tübitak 1007, 105G068 No’lu Proje Sonuç Raporu, Bazı Doğal Bitkilerin Kültüre Alınması, Yeni Tür Çeşitlerin Süs Bitkileri Sektörüne Kazandırılması-I, İş Paketi 3), Atatürk Bahçe Kültürleri Merkez Araştırma Enstitüsü Yayın No: 249. Yalova.
- Francescangeli, N. 2009. Paclobutrazol and cytokinin to produce Iris (Iris hollandica Tub) in pots. Chilean Journal of Agricultural Research 69 (4): 509-515.
- Gozu, Y., Y. Mineyyuki, N. Masahiro, and N. Ryujino. 1993. In vitro propagation of Iris pallida. Plant Cell Report 13 (1): 12-16. https://doi.org/10.1007/BF00232307.
- Güner, A. 2012. Iris L. s.535-540. Güner, A., S. Aslan, M. Vural, and T. Babaç (Eds.). Türkiye Bitkileri Listesi (Damarlı Bitkiler) Nezahat Gökyiğit Botanik Bahçesi ve Flora Araştırmaları Derneği Yayını. İstanbul, 1290s.
- Hussey, G. 1976. In vitro release of axillary shoots from apical dominance in monocotyledonous plantlets. Annals of Botany 40 (170): 1323-1325.
- Ipek, A., S. Çöçü, S. Uranbey, D. Kaya, B. Gürbüz, N. Aslan,C. Sancak, G. Akdoğan ve S. Ozcan. 2009. In vitro bulblet production from immature embryos of ornamental plant Ornithogalum platyphyllum Boiss. Res. J. Biotechnol. 4 (4): 21-25.
- Je´han, H., D. Courtois, C. Ehret, K. Lerch, and V. Pe´tiard. 1994. Plant regeneration of Iris pallida Lam. and Iris germanica https://doi.org/: 10.1007/BF00231621.
- Jevremović, S., and L. J. Radojević. 2002. Plant regeneration from suspension cultures of Iris pumila L. Proc. XX Eucarpia Symp. on New Ornamentals II. ISHS Acta Hort. 572, 59-65. https://doi.org/10.17660/ActaHortic. 2002.572.6.
- Kancherla, S. L., and P. L. Bhalla. 2003. Plant regeneration of the Australian native ornamental genus, Pandora. The Journal of Horticulture Science and Biotechnology 78 (2): 148-153.
- Kim, E. K., E. J. Hahn, H. N. Murthy, and K. Y. Paek. 2003. High frequency of shoot multiplication and bulblet formation of garlic in liquid cultures. Plant Cell Tissue and Organ Culture 73: 231-236. https://doi.org/ 10.1023/A:1023029302462.
- Laublin, G., and M. Cappodocia. 1992. In vitro ovary culture of some apogon garden Irises (Iris pseudacorus L., I. setosa Pall., I. versicolor L.) Bot. Acta. 105 (4): 319- 322.
- Mirici, S., I. Parmaksız, S. Ozcan, C. Sancak, S. Uranbey, E. O. Sarıhan, A. Gumuscu, B. Gurbuz, and N. Arslan. 2005. Efficient In vitro bulblet regeneration from ımmature embryos of endangered Sternbergia fischeriana, Plant Cell, Tissue and Organ Culture 80: 239-246. https://doi.org/10.1007/s11240-004-3016-y.
- Murashige, T., and F. Skoog. 1962. A revised medium for rapid growth and bioassay with tobacco tissue cultures. Physiologia Plantarum 15: 473-497.
- Nasırcılar, A. G., S. Mirici, Ö. Karagüzel, Ö. Eren, and I. Baktir. 2011. In vitro propagarion of endemic and endangered Muscari mirum from different explant types. Turkish Journal of Botany 35 (1): 37-43. https://doi.org/10.3906/bot-0907-90.
- Nasırcılar, A. G. ve I. G. Deniz. 2014. An Alternative plant propagation and conservation process for Iris pampyhlica an endemic and endangered geophyte. Fifth International Scientific Agricultural Symposium Agrosym. pp.346-351.
- Nhut, D. T., B. V. Le, N. T. Minh, J. T. de Silva, S. Fukai, M. Tanaka, and K. T. T. Van. 2002. Somatic embryogenesis through pseudobulblet thin cell layer of Lilium longiflorum. Plant Growth Regulation 37 (2): 193-198.
- Paek, K. Y., and H. N. Murthy. 2002. High frequency of bulblet regeneration from bulb scale sections of Fritillaria thunbergii. Plant Cell Tiss. Org. Cult. 68: 247-252. https://doi.org/10.1023/A:1013952803887.
- Randolph, L. F. 1945. Embryo culture of Iris seed. Bull. Am. Iris Soc. 98: 33-45.
- Santos, I., and R. Salema. 2000. Promotion by Jasmonic Acid of bulb formation in shoot cultures of Narcissus triandrus L. Plant Growth Regulation 30 (2): 133-138.
- Selles, M., F. Viladomat, J. Bastida, and C. Codina. 1999. Callus induction, somatic embryogenesis and organogenesis in Narcissus confusus: correlation between the state of differentiation and the content of galanthamine and related alkaloids. Plant Cell Rep. 18: 646-651. https://doi.org/10.1007/s002990050636.
- Simonet, M. 1932. Plant regeneration of Iris pallida Lam. and Iris germanica L. via somatic embryogenesis from leaves, apices and young flowers. Bull Biol France et Belgique 105: 255-444.
- Steel, R. G. D., and J. H. Torrie. 1980. Principles and Procedures of Statistics. Second Ed. McGraw-Hill Book Company Inc., New York.
- Tan, A. 1996. Turkey; Country Report to the FAO International Technical Conference on Plant Genetic Resource. pp.5-45.
- Thomas, T. D. 2007. High-frequency, direct bulblet induction from rhizome explants of Curculigo orchioides Gaertn., an endangered medicinal herb. In Vitro Cellular Development Biology - Plant 43 (5): 442-448. https://doi.org/ 10.1007/s11627-007-9091-0.
- Uranbey, S. 2010. In vitro bulblet regeneration from immature embryos of Muscari azureum. African Journal of Biotechnology 9 (32): 5121-5125. https://doi.org/ 10.5897/AJB09.1990.
- Uzun, S., A. İ. İlbaş, A. İpek, N. Arslan, and S. Barpete. 2014. Efficient in vitro plant regeneration from immature embryos of endemic Iris sari and I. schachtii. Turkish Journal of Agriculture and Forestry 38: 348-353. https://doi.org/10.3906/tar-1306-47.
- Uzun, S., A. İ. İlbaş, A. İpek, E. Beyzi, S. Uranbey ve N. Arslan. 2016. Endemik kaba navruz bitkisinin (Iris galatica Siehe) in vitro çoğaltımı. Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsü Dergisi 25 (1): 35-41.
- Wang, Y., Z. Jeknić, R. C. Ernst, and T. H. H. Chen. 1999. Improved plant regeneration from suspension cultured Cells of Iris germanica L. ‘skating party’. HortScience 34 (7): 1271-1276.
- Yılmaz-Gökdoğan, E. ve E. Kaya. 2017. Bitki biyoçeşitliliğinin kısa, orta ve uzun süreli korunması: biyoteknoloji ve kriyoprezervasyon. Mustafa Kemal Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 22 (1): 87-111.
- Yurtsever, N. 1984. Deneysel İstatistik Metotları. Köy Hizmetleri Toprak ve Gübre Arş. Enst. Müdürlüğü Yayınları Genel Yayın No. l21 Ankara.
| APA | DOĞAN S, ÇAĞLAR G (2020). Iris sari Schott ex Baker’nin In Vitro Çoğaltım ve Köklendirme Çalışmaları. , 33 - 45. 10.18615/anadolu.727197 |
| Chicago | DOĞAN Selay,ÇAĞLAR Gülat Iris sari Schott ex Baker’nin In Vitro Çoğaltım ve Köklendirme Çalışmaları. (2020): 33 - 45. 10.18615/anadolu.727197 |
| MLA | DOĞAN Selay,ÇAĞLAR Gülat Iris sari Schott ex Baker’nin In Vitro Çoğaltım ve Köklendirme Çalışmaları. , 2020, ss.33 - 45. 10.18615/anadolu.727197 |
| AMA | DOĞAN S,ÇAĞLAR G Iris sari Schott ex Baker’nin In Vitro Çoğaltım ve Köklendirme Çalışmaları. . 2020; 33 - 45. 10.18615/anadolu.727197 |
| Vancouver | DOĞAN S,ÇAĞLAR G Iris sari Schott ex Baker’nin In Vitro Çoğaltım ve Köklendirme Çalışmaları. . 2020; 33 - 45. 10.18615/anadolu.727197 |
| IEEE | DOĞAN S,ÇAĞLAR G "Iris sari Schott ex Baker’nin In Vitro Çoğaltım ve Köklendirme Çalışmaları." , ss.33 - 45, 2020. 10.18615/anadolu.727197 |
| ISNAD | DOĞAN, Selay - ÇAĞLAR, Gülat. "Iris sari Schott ex Baker’nin In Vitro Çoğaltım ve Köklendirme Çalışmaları". (2020), 33-45. https://doi.org/10.18615/anadolu.727197 |
| APA | DOĞAN S, ÇAĞLAR G (2020). Iris sari Schott ex Baker’nin In Vitro Çoğaltım ve Köklendirme Çalışmaları. ANADOLU Ege Tarımsal Araştırma Enstitüsü Dergisi, 30(1), 33 - 45. 10.18615/anadolu.727197 |
| Chicago | DOĞAN Selay,ÇAĞLAR Gülat Iris sari Schott ex Baker’nin In Vitro Çoğaltım ve Köklendirme Çalışmaları. ANADOLU Ege Tarımsal Araştırma Enstitüsü Dergisi 30, no.1 (2020): 33 - 45. 10.18615/anadolu.727197 |
| MLA | DOĞAN Selay,ÇAĞLAR Gülat Iris sari Schott ex Baker’nin In Vitro Çoğaltım ve Köklendirme Çalışmaları. ANADOLU Ege Tarımsal Araştırma Enstitüsü Dergisi, vol.30, no.1, 2020, ss.33 - 45. 10.18615/anadolu.727197 |
| AMA | DOĞAN S,ÇAĞLAR G Iris sari Schott ex Baker’nin In Vitro Çoğaltım ve Köklendirme Çalışmaları. ANADOLU Ege Tarımsal Araştırma Enstitüsü Dergisi. 2020; 30(1): 33 - 45. 10.18615/anadolu.727197 |
| Vancouver | DOĞAN S,ÇAĞLAR G Iris sari Schott ex Baker’nin In Vitro Çoğaltım ve Köklendirme Çalışmaları. ANADOLU Ege Tarımsal Araştırma Enstitüsü Dergisi. 2020; 30(1): 33 - 45. 10.18615/anadolu.727197 |
| IEEE | DOĞAN S,ÇAĞLAR G "Iris sari Schott ex Baker’nin In Vitro Çoğaltım ve Köklendirme Çalışmaları." ANADOLU Ege Tarımsal Araştırma Enstitüsü Dergisi, 30, ss.33 - 45, 2020. 10.18615/anadolu.727197 |
| ISNAD | DOĞAN, Selay - ÇAĞLAR, Gülat. "Iris sari Schott ex Baker’nin In Vitro Çoğaltım ve Köklendirme Çalışmaları". ANADOLU Ege Tarımsal Araştırma Enstitüsü Dergisi 30/1 (2020), 33-45. https://doi.org/10.18615/anadolu.727197 |
