Afetlerde Kentsel Arama ve Kurtarmada Kullanılan Yöntemler ve Güncel Yaklaşımların Değerlendirilmesi

Gürkan YILMAZ, (Aydın Adnan Menderes Üniversitesi, Germencik Yamantürk Meslek Yüksekokulu, Acil Durum ve Afet Yönetimi Programı, Aydın, Türkiye)
Sevda DEMİRÖZ YILDIRIM (Amasya Üniversitesi, Sabuncuoğlu Şerefeddin Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu, İlk ve Acil Yardım Programı, Amasya, Türkiye)
Doğal Afetler ve Çevre Dergisi
28 4
Yıl: 2020 Cilt: 6 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 196 - 208 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.21324/dacd.533639 İndeks Tarihi: 23-12-2020

Afetlerde Kentsel Arama ve Kurtarmada Kullanılan Yöntemler ve Güncel Yaklaşımların Değerlendirilmesi

Öz:
Afet; deprem, tsunami, sel, heyelan, volkan patlaması, kasırga, hortum, uçak kazaları, tren kazaları, nükleer santral kazaları,patlamalar ve terör saldırıları gibi çok sayıda insanın yaralanması ve ölümü ile birlikte ciddi fiziksel tahriplerle sonuçlanan olaylarolarak tanımlanmaktadır. Deprem, terör saldırısı ve heyelan gibi olaylar sonucunda yapılarda meydana gelen çökmeler sonrasıyıkılmış yapı altında mahsur kalan insan ve hayvanların bulunması için kentsel arama ve kurtarma çalışmaları önem arz etmektedir.Afetin ilk saatlerinde kentsel arama ve kurtarma çalışmalarının başlaması mahsur kalanların canlı olarak çıkarılma oranınıarttırmaktadır. İlk 24 saat sonrası afetzedelerin hayatta olma oranı %50 azalmaktadır. Özellikle depremlerle ilgili çok sayıda vakaçalışmasından elde edilen verilere göre, afet sonrası hayatta kalanların %50–95'i depremden sonraki ilk 24-48 saat içinde yerel halktarafından kurtarıldığı belirtilmiştir. Fakat molozlar altında sıkışmış ve erişilmesi zor olan afetzedelere ulaşmada profesyonel ekiplereihtiyaç duyulmaktadır. Çökmüş yapı içerisindeki artçı sarsıntılar ve diğer nedenlerden kaynaklı (molozların kaldırılması veyasabitlenmesi sırasında oluşan çökmeler ve afetzede yakınlarının enkaz üstünde yakınlarını aramasından kaynaklı çökmeler vb.) oluşanikincil çökmeler, tehlikeli kimyasal madde sızıntıları, gaz kaçakları ve kazazedeye erişimdeki geçiş rotalarının dar olması gibi olumsuzetkenler kentsel arama ve kurtarma ekiplerinin güvenliğini tehdit eden unsurlardır. Bu tehditler arama ve kurtarma personelininkentsel arama kurtarma çalışmalarında tek başına etkin ve verimli olmasını engellemektedir. Kentsel arama ve kurtarmaçalışmalarında yerel halk ve profesyonel ekipler ile birlikte köpekler, robotlar, sismik ve akustik (dinleme) cihazlar ve görüntülemecihazları gibi aktörler de rol almaktadır. Bu aktörlerin her biri farklı görevler ile kentsel arama ve kurtarma çalışmalarında etkili veverimli olarak kullanılmakla beraber çalışmaların bütünsel olarak yürütülmesini sağlama ve birbirini tamamlama özelliklerinesahiptir. Bu çalışmada kentsel arama ve kurtarma çalışmalarında görev alan afet gönüllüleri, profesyonel arama ve kurtarmapersonelleri, arama ve kurtarma köpekleri, dinleme ve görüntülü arama cihazları ile robotların arama ve kurtarma çalışmalarındakipozisyonları incelenmiştir.
Anahtar Kelime:

Methods Used in Urban Search and Rescue in Disasters and Evaluation of Current Approaches

Öz:
Disaster is an event that results in serious physical and death of large number of people, because of earthquake, tsunami, flood, landslide, volcano eruption, hurricane, hose, airplane accidents, train accidents, nuclear power plant accidents, explosions and terrorist attacks. Urban search and rescue works are important for finding people and animals trapped under the collapsed structure after the collapse of buildings as a result of earthquakes, terrorist attacks and landslides. The initiation of urban search and rescue activities in the first hours of the disaster increases the rate of live removal of the stranded. The survival rate of the victims 50% decreases, after the first 24 hours. According to the data obtained from numerous cases especially related to earthquakes, it was stated that 50-95% survivors after the disaster were rescued by the local people within the first 24-48 hours. However, there is need for professional teams to reach the victims who are trapped under rubble and are difficult to access. Secondary collapses due to aftershocks and other causes in the collapsed structure (collapses during removal or fixation of debris, and collapses due to the search of relatives on the debris of the relatives, etc.), dangerous leakage of gas, and leakage of access routes to the casualty. These are threats to the safety of urban search and rescue teams. These threats prevent search and rescue personnel from being effective and efficient in urban search and rescue activities. In urban search and rescue activities, local people and professional teams, as well as actors such as dogs, robots, seismic and acoustic (listening) devices and imaging devices are also involved. Each of these actors can be used effectively and efficiently in different tasks and urban search and rescue activities, but it has the characteristics of completing each other. In this study, the positions of disaster volunteers, professional search and rescue personnel, search and rescue dogs, listening and video search devices and robots in search and rescue activities were investigated.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Derleme Erişim Türü: Erişime Açık
  • Akay A., (2017), Türkiye’de Afet Yönetimi Politikaları, Afet Yönetimi-II’nin İçinde (Özmen B. Ed.), Anadolu Üniversitesi Yayınları, ss. 212-248.
  • AKUT, (2019), AKUT Tarihçe, https://www.akut.org.tr/tarihce, [Erişim 04 Ocak 2019].
  • Alexander M.B., Friend T., Haug L., (2011), Obedience training effects on search dog performance, Applied Animal Behaviour Science 132(3-4), 152-159.
  • Ankara İtfaiyesi, (2012), Kentsel Arama Kurtarma, Ankara İtfaiyesi Yayınları Hizmet İçi Eğitim Serisi 11, Polen Yayın Evi, Temmuz 2012.
  • Blitch J.G., (1996), Artificial intelligence technologies for robot assisted urban search and rescue, Expert Systems with Applications 11(2), 109-124.
  • Bloch T., Sacks R., Rabinovitch O., (2016), Interior models of earthquake damaged buildings for search and rescue, Advanced Engineering Informatics, 30(1), 65-76.
  • Bortolin M., Ciottone G.R., (2016), Urban Search and Rescue, Ciottone's Disaster Medicine (2nd Edition)’in İçinde (Ciottone G.R., Ed.), Elsevier, ss.329-333.
  • Chen A.Y., Pena-Mora F., Mehta S.J., Foltz S., Plans A.P., Brauer B.R., Nacheman S., (2011), Equipment distribution for structural stabilization and civilian rescue, International Journal of Information Systems for Crisis Response and Management (IJISCRAM), 3(1), 19-31.
  • Chen A.Y., Pena-Mora F., Plans A.P., Mehta S.J., Aziz Z., (2012), Supporting urban search and rescue with digital assessments of structures and requests of response resources, Advanced Engineering Informatics, 26, 833–84.
  • CRED, (2018), Economic loses, poverty & disasters 1998-2017, https://www.unisdr.org/files/61119_credeconomiclosses.pdf, [Erişim 29 Ocak 2019].
  • Cook A.D.B., Shrestha M., Htet Z.B., (2018), An assessment of international emergency disaster response to the 2015 Nepal earthquakes, International Journal of Disaster Risk Reduction 31, 535-547.
  • Ekşi A., (2015), Kitlesel Olaylarda Hastane Öncesi Acil Sağlık Hizmetleri, Kitapana Yayınları, İzmir, 312ss.
  • FEMA, (2004), Urban search and rescue technology needs: identification of needs, https://www.ncjrs.gov/pdffiles1/nij/grants/ 207771.pdf, [Erişim 11 Ocak 2019].
  • FEMA, (2006), National Urban Search & Rescue (US&R) Response System, Rescue Field Operations Guide, https://www.fema.gov/ pdf/emergency/usr/usr_23_20080205_rog.pdf, [Erişim 28 Kasım 2018].
  • FEMA, (2011), Emergency Planning, Independent Study 235.b, https://training.fema.gov/emiweb/is/is235b/is235b.pdf [Erişim 5 Haziran 2019].
  • Greatbatch I., Gosling R.J., Allen S., (2015), Quantifying search dog effectiveness in a terrestrial search and rescue environment, Wilderness & Environmental Medicine, 26, 327-334.
  • INSARAG, (2015), INSARAG Guidelines, Volume I: Policy, https://www.insarag.org/images/stories/ INSARAG_Guidelines_V1_ Policy1.pdf, [Erişim 11 Aralık 2018].
  • Işık Ö., Aydınlıoğlu H.M., Koç S., Gündoğdu O., Korkmaz G., Ay A., (2012), Afet yönetimi ve afet odaklı sağlık hizmetleri, Okmeydanı Tıp Dergisi 28(Ek sayı 2), 82-123.
  • İlhan A.M, (2013), Afetler ve insani yardım operasyonlarında silahlı kuvvetlerin rolü, Güvenlik Bilimleri Dergisi, 2(1), 107 – 129.
  • İstanbul İtfaiyesi, (2014), Kentsel Arama-Kurtarma Eğitim Kitabı, İstanbul İtfaiyesi Eğitim Yayınları Serisi-9, 2. Baskı, 2014.
  • İSMEP, (2014), Acil Durum Hazırlık Kapasitesinin Artırılması, http://www.guvenliyasam.org/wp-content/uploads/2016/02/ KAPASITE.pdf, [Erişim 29 Ocak 2019].
  • Jinguo L., Yuechao W., Bin L., Shugen M., (2007), Current research, key performances and future development of search and rescue robots, Front. Mech. Eng. China, 2(4): 404–416.
  • Karaman Z.T., (2017), Afet Yönetimine Giriş ve Türkiye’de Örgütlenme, Bütünleşik Afet Yönetimi’nin İçinde (Karaman Z.T. ve Altay A. Ed.), Birleşik Matbaacılık Ltd. Şti., İzmir, ss.1-38.
  • Ko A., Lau H.YK., (2009), Robot assisted emergency search and rescue system with a wireless sensor network, International Journal of Advanced Science and Technology, 3, 69-78.
  • Murphy R.R., (2000), Marsupial and shape-shifting robots for urban search and rescue, IEEE Intelligent Systems and their Applications, 15(2), 14-19.
  • Murphy R.R., Tadokoro S., Nardi D., Jacoff A., Fiorini P., Choset H., Erkmen A.M., (2008), Search and Rescue Robotics, Springer Handbook of Robotics’ın içinde (Siciliano B. ve Khatib O., Ed.), Springer, Berlin, Heidelberg, ss.1151-1173.
  • Narayanan R.G.L., Ibe O.C., (2012), A joint network for disaster recovery and search and rescue operations, Computer Networks, 56(14), 3347-337.
  • Noji E.K., Kelen G.D., Ermeni H., Oganessian A., Jones N.P., Sivertson K.T., (1990), The 1988 earthquake in Soviet Armenia: A case study, Annals of Emergency Medicine, 19(8), 891-897.
  • Ochoa S.F., Neyem A., Pino J.A., Borges M.R.S, (2007), Supporting group decision making and coordination in urban disasters relief, Journal of Decision Systems, 16(2), 143-172.
  • Ochoa S.F., Santo R., (2015), Human-centric wireless sensor networks to improve information availability during urban search and rescue activities, Information Fusion, 22, 71-84.
  • Osuka K., Kitajima H., (2003), Development of mobile ınspection robot for rescue activities: MOIRA, Proceedings 2003 IEEE/RSJ International Conference on Intelligent Robots and Systems, Las Vegas, NV, ABD ss.27-31.
  • Peleg K., Reuveni H., Stein M., (2002), Earthquake disasters-lessons to be learned, Israel Medical Association Journal, 4(5), 361-365.
  • Peleg K., Kellermann A.L., (2012), Medical relief after earthquakes: ıt's time for a new paradigm, Annals of Emergency Medicine 59(3), 188-190.
  • Peleg K., (2015), Notes from Nepal: Is there a better way to provide search and rescue?, Disaster Medicine and Public Health Preparedness, 9(6), 650-652.
  • Peleg K., Bodas M., Shenhar G., Adini B., (2018), Wisdom of (using) the crowds: Enhancing disasters preparedness through public training in light search and rescue, International Journal of Disaster Risk Reduction, 31, 750-757.
  • SARDA, (2019), Search & Rescue Dog Association Scotland, http://www.sarda-scotland.org/, [Erişim 11 Ocak 2019].
  • TTK, (2019), Yer Altı Maden İşletmelerinde Arama Kurtarma ve TTK, Türkiye Taş Kömürü Kurumu (TTK), http://www.taskomuru.gov.tr/index.php?page=sayfagoster&id=48, [Erişim 29 Ocak 2019].
  • Türker S., (2017), Arama Kurtarma Mevzuatı ve Ekipleri, Arama Kurtarma Bilgisi ve Etik Değerler’in İçinde (Pekkan E. Ed.), Anadolu Üniversitesi Yayınları, ss.26-48.
  • URL-1, (2019), The Five Phases of Emergency Management, https://www.bexar.org/694/Five-Phases, [Erişim 10 Haziran 2019].
  • URL-2, (1958), 7126 Sayılı Sivil Savunma Kanunu, T.C. Resmi Gazete, Sayı: 9931, Tarih: 13/6/1958, http://www.mevzuat.gov.tr/ MevzuatMetin/1.3.7126.pdf, [Erişim 27 Ocak 2019].
  • URL-3, (2019), http://sakaryatarihi.blogcu.com/sakarya-tarihi/3493442, [Erişim 11 Ocak 2019].
  • URL-4, (2019), http://www.ktu.edu.tr/sivilsavunma-aramavekurtarmabilgileri, [Erişim 11 Ocak 2019].
  • URL-5, (1999), Sivil Müdafaa Kanunu İle Belediye Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Hükmünde Kararname, T. C. Resmi Gazete, Sayı:23919, Tarih: 27.12.1999, https://www.resmigazete.gov.tr/arsiv/23919_1.pdf, [Erişim 27 Ocak 2019].
  • URL-6, (2009), Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun, T.C. Resmi Gazete, Sayı: 27261,
  • Tarih: 17.06.2009, https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2009/06/20090617-1.htm, [Erişim 27 Ocak 2019].
  • URL-7, (2018), Güvenlik Kuvvetleri Komutanlığı, http://www.mucahit.net/Hakkinda/GenelBilgiler.aspx, [Erişim 11 Aralık 2018].
  • URL-8, (2019), http://www.akdf.org.tr/index.php/kurumsal/uye-derneklerimiz [Erişim 04 Ocak 2019].
  • URL-9, (2019), https://www.insarag.org/about/background, [Erişim 27 Ocak 2019].
  • URL-10, (2019), https://www.insarag.org/methodology/guidelines, [Erişim 27 Ocak 2019].
  • URL-11, (2018), https://www.insarag.org/, [Erişim 05 Kasım 2018].
  • URL-12, (2018), https://www.unocha.org/about-us/who-we-are, [Erişim 11 Kasım 2018].
  • URL-13, (2018), https://www.unocha.org/our-work/coordination/un-disaster-assessment-and-coordination-undac, [Erişim 11 Kasım 2018].
  • URL-14, (2019), https://istanbul.afad.gov.tr/tr/17751/Arama-ve-Kurtarma-Birligimiz-Agir-Arama-Kurtarma-Ekibi-SiniflandirmasiYenilendi, [Erişim 11 Ocak 2019].
  • URL-15, (2019), https://www.afad.gov.tr/tr/17115/AFAD-Ankara-INSARAG-Agir-Arama-Kurtarma-Ekibi-Unvanini-Kazandi, [Erişim 11 Ocak 2019].
  • URL-16, (2019), http://www.diyarbakir.gov.tr/11012018-basin-duyurusu-afad, [Erişim 11 Ocak 2019].
  • URL-17, (2019), https://www.insarag.org/48-en/capacity-building/105-national-guidelines, [Erişim 11 Ocak 2019].
  • URL-18, (2019), https://www.afad.gov.tr/tr/22501/INSARAG-tan-Turkiye-ye-Ulusal-Akreditasyon-Sertifikasi, [Erişim 11 Ocak 2019].
  • URL-19, (2019), https://www.insarag.org/iec/news/550-ier-akut-team-turkey, [Erişim 11 Ocak 2019].
  • URL-20, (2019), https://www.afad.gov.tr/tr/4382/Hayat-Kurtaran-Kahramanlar-1, [Erişim 11 Ocak 2019].
  • URL-21, (2018), Life detectors/Search cameras, http://www.leadernorthamerica.com/products/search-rescue-equipment/life-detectors -search-cameras-624.html, [Erişim 15 Aralık 2018].
  • Usta G., Torpuş K., Küçük U., (2017), Afetlerde START triaj skalası, Doğal Afetler ve Çevre Dergisi, 3(2), 70-76.
  • Ye C., Ma S., Li B., (2006), Design and basic experiments of a shape-shifting mobile robot for urban search and rescue, International Conference on Intelligent Robots and Systems, Beijing, China, ss.3994-3999.
APA YILMAZ G, Demiröz-Yıldırım S (2020). Afetlerde Kentsel Arama ve Kurtarmada Kullanılan Yöntemler ve Güncel Yaklaşımların Değerlendirilmesi. , 196 - 208. 10.21324/dacd.533639
Chicago YILMAZ GÜRKAN,Demiröz-Yıldırım Sevda Afetlerde Kentsel Arama ve Kurtarmada Kullanılan Yöntemler ve Güncel Yaklaşımların Değerlendirilmesi. (2020): 196 - 208. 10.21324/dacd.533639
MLA YILMAZ GÜRKAN,Demiröz-Yıldırım Sevda Afetlerde Kentsel Arama ve Kurtarmada Kullanılan Yöntemler ve Güncel Yaklaşımların Değerlendirilmesi. , 2020, ss.196 - 208. 10.21324/dacd.533639
AMA YILMAZ G,Demiröz-Yıldırım S Afetlerde Kentsel Arama ve Kurtarmada Kullanılan Yöntemler ve Güncel Yaklaşımların Değerlendirilmesi. . 2020; 196 - 208. 10.21324/dacd.533639
Vancouver YILMAZ G,Demiröz-Yıldırım S Afetlerde Kentsel Arama ve Kurtarmada Kullanılan Yöntemler ve Güncel Yaklaşımların Değerlendirilmesi. . 2020; 196 - 208. 10.21324/dacd.533639
IEEE YILMAZ G,Demiröz-Yıldırım S "Afetlerde Kentsel Arama ve Kurtarmada Kullanılan Yöntemler ve Güncel Yaklaşımların Değerlendirilmesi." , ss.196 - 208, 2020. 10.21324/dacd.533639
ISNAD YILMAZ, GÜRKAN - Demiröz-Yıldırım, Sevda. "Afetlerde Kentsel Arama ve Kurtarmada Kullanılan Yöntemler ve Güncel Yaklaşımların Değerlendirilmesi". (2020), 196-208. https://doi.org/10.21324/dacd.533639
APA YILMAZ G, Demiröz-Yıldırım S (2020). Afetlerde Kentsel Arama ve Kurtarmada Kullanılan Yöntemler ve Güncel Yaklaşımların Değerlendirilmesi. Doğal Afetler ve Çevre Dergisi, 6(1), 196 - 208. 10.21324/dacd.533639
Chicago YILMAZ GÜRKAN,Demiröz-Yıldırım Sevda Afetlerde Kentsel Arama ve Kurtarmada Kullanılan Yöntemler ve Güncel Yaklaşımların Değerlendirilmesi. Doğal Afetler ve Çevre Dergisi 6, no.1 (2020): 196 - 208. 10.21324/dacd.533639
MLA YILMAZ GÜRKAN,Demiröz-Yıldırım Sevda Afetlerde Kentsel Arama ve Kurtarmada Kullanılan Yöntemler ve Güncel Yaklaşımların Değerlendirilmesi. Doğal Afetler ve Çevre Dergisi, vol.6, no.1, 2020, ss.196 - 208. 10.21324/dacd.533639
AMA YILMAZ G,Demiröz-Yıldırım S Afetlerde Kentsel Arama ve Kurtarmada Kullanılan Yöntemler ve Güncel Yaklaşımların Değerlendirilmesi. Doğal Afetler ve Çevre Dergisi. 2020; 6(1): 196 - 208. 10.21324/dacd.533639
Vancouver YILMAZ G,Demiröz-Yıldırım S Afetlerde Kentsel Arama ve Kurtarmada Kullanılan Yöntemler ve Güncel Yaklaşımların Değerlendirilmesi. Doğal Afetler ve Çevre Dergisi. 2020; 6(1): 196 - 208. 10.21324/dacd.533639
IEEE YILMAZ G,Demiröz-Yıldırım S "Afetlerde Kentsel Arama ve Kurtarmada Kullanılan Yöntemler ve Güncel Yaklaşımların Değerlendirilmesi." Doğal Afetler ve Çevre Dergisi, 6, ss.196 - 208, 2020. 10.21324/dacd.533639
ISNAD YILMAZ, GÜRKAN - Demiröz-Yıldırım, Sevda. "Afetlerde Kentsel Arama ve Kurtarmada Kullanılan Yöntemler ve Güncel Yaklaşımların Değerlendirilmesi". Doğal Afetler ve Çevre Dergisi 6/1 (2020), 196-208. https://doi.org/10.21324/dacd.533639
Sayfa Oluşturulma Tarihi
23-04-2024 16:12

İLETİŞİM

TÜBİTAK ULAKBİM TR Dizin

Yüzüncüyıl, İşçi Blokları Mahallesi

Muhsin Yazıcıoğlu Caddesi No:51/C

06530 Çankaya / ANKARA +90 (312) 298 92 00

trdizin@tubitak.gov.tr

TÜBİTAK ULAKBİM Ulusal Akademik Ağ ve Bilgi Merkezi Cahit Arf Bilgi Merkezi © Tüm Hakları Saklıdır. Gizlilik Politikası Kullanım Şartları