YÖS ile Üniversiteye Yerleşen Yabancı Uyruklu Öğrencilerin Stresle Başa Çıkma Stilleri, Problem Çözme Becerileri ve Yardım Arama Davranışları
Yıl: 2020 Cilt: 10 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 27 - 37 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.2399/yod.19.015 İndeks Tarihi: 23-12-2020
YÖS ile Üniversiteye Yerleşen Yabancı Uyruklu Öğrencilerin Stresle Başa Çıkma Stilleri, Problem Çözme Becerileri ve Yardım Arama Davranışları
Öz: Yabancı uyruklu öğrenci sınavı (YÖS) uygulaması ile Türk üniversitelerinde çok sayıda öğrenci öğrenim görmeye başlamıştır. Öğrenim hayatı dikkate alındığında başta dil ve kültürel farklılıklar olmak üzere, pek çok durumun öğrenciler için bu süreçte problem kaynağı oluşturduğu gözlenmektedir. Profesyonel yardım alma girişimleri yanında öğrencilerin uyumu üzerinde bazı psikolojik değişkenlerin de etkisi vardır. Bu çalışmanın temel amacı; YÖS ile Türkiye’de üniversite eğitimi almakta olan öğrencilerin stresle başa çıkma, problem çözme ve yardım arama tutumlarını incelemektir. Araştırma grubu 731 (Yabancı uyruklu= 287, Türk vatandaşı= 444) öğrenciden oluşmaktadır. Çalışmadan elde edilen bulgular öğrencilerin aileden uzak kalmayı ve derslerin zorluğunu en önemli problem kaynakları olarak gördüklerini ortaya çıkarmıştır. Yabancı uyruklu öğrencilerin psikolojik ve akademik yardım alma girişimleri Türk öğrenci grubuna oranla daha yüksek bulunmuştur. Ortaya çıkan sonuçlara göre Türk vatandaşı öğrenci grubunun yardım arama tutumları, yabancı öğrencilerinkinden anlamlı düzeyde yüksek çıkmıştır. Türk uyruklu öğrencilerin stresle başa çıkma ölçeğinin sosyal destek alt ölçeğinden, yabancı uyruklu öğrencilerin ise iyimser yaklaşım, boyun eğici yaklaşım ve çaresiz yaklaşım alt faktörlerinden aldıkları puanlar anlamlı düzeyde daha yüksek bulunmuştur. Yabancı uyruklu öğrenci grubu problem çözme envanterinin alt ölçekleri olan; aceleci yaklaşım ve kaçıngan yaklaşım ölçeklerinden, Türk öğrenci grubu ise değerlendirici yaklaşım alt ölçeğinden anlamlı düzeyde daha yüksek puanlar almıştır. Ortaya çıkan sonuçlar; Türk uyruklu öğrenciler ile YÖS ile üniversite eğitimine başlayan öğrencilerin yardım arama, başa çıkma ve problem çözme tutumları arasında belli boyutlarda belirgin farklılıklar olduğunu göstermektedir. Araştırmadan elde edilen bu sonuçlar literatür bulguları ile önemli ölçüde örtüşmektedir.
Anahtar Kelime: Styles of Coping with Stress, Problem Solving Skills and Seeking Help Behaviors of Students Enrolled in University via Foreign Students Examination
Öz: With the implementation of Foreign Students Examination (YOS), a growing number of foreign students have begun to study in Turkish universities. However, linguistic and cultural differences in particular might be a source of problem during their studies in Turkey. Some psychological variables as well as attempts to get professional help have an impact on these students’ adaptation. The main purpose of this study is to examine the international students’ problem-solving skills, coping with stress, and seeking help behaviors. The participants consisted of 731 (Foreign= 287, Turkish= 444) university students. The findings revealed that the most important problems international students had to deal with were the difficulty of the lessons and being far from the family. The international students were found to seek psychological and academic help more often than Turkish students. The results showed that Turkish students’ scores for seeking help were found to be significantly higher than their foreign peers. The Turkish students’ scores of the social support subscale of the coping with stress scale were found to be significantly higher than the international students. The international students had significantly higher scores in the optimistic, submissive and helpless styles of coping. The international student group received significantly higher scores on the impatient and avoidant approaches sub-dimensions while the Turkish student group received significantly higher scores on the evaluative approach sub-dimension of the problem-solving scale. The results show that there are significant differences between the attitudes of Turkish and international students regarding the particular subdimensions of seeking help, coping with stress, and problem-solving skills. The results obtained from this study mostly coincide with the related literature.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Aliyev, R., & Öğülmüş, S. (2015). Türkiye’deki yabancı uyruklu öğrencilerin kültürlerarası etkileşim algısının incelenmesi. 21. Yüzyılda Eğitim ve Toplum, 4(12), 49–71.
- Arlı, E. (2013). Barınma yerinin üniversite öğrencilerinin kişisel ve sosyal gelişim ve akademik başarı üzerindeki etkilerinin odak grup görüşmesi ile incelenmesi. Yükseköğretim ve Bilim Dergisi, 3(2), 173–178.
- Arslantaş, H., Dereboy, İ. F., Aştı, N., & Çaylan, P. (2011). Yetişkinlerde profesyonel psikolojik yardım arama tutumu ve bunu etkileyen faktörler. Adnan Menderes Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 12(1), 17–23.
- Balcı-Çelik, S. (2008). Orta Asya Cumhuriyetlerinden gelen öğrenciler ile Türkiye Cumhuriyeti öğrencilerinin stresle başa çıkma stratejilerinin karşılaştırılması. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(3), 125–132.
- Barker, C., Pistrang, N., Shapiro, D. A., & Shaw, I. (1990). Coping and help-seeking in the UK adult population. British Journal of Clinical Psychology, 29(3), 271–285.
- Barksdale, C. L., & Molock, S. D. (2009). Perceived norms and mental health help seeking among African American college students. The Journal of Behavioral Health Services and Research, 36(3), 285–299.
- Bektaş, D. Y. (2008). Counselling international students in Turkish universities: Current status and recommendations. International Journal for the Advancement of Counselling, 30(4), 268–278.
- Ben-Ari, A., & Lavee, Y. (2004). Cultural orientation, ethnic afŞliation, and negative daily occurrences: a multidimensional cross-cultural analysis. American. Journal of Orthopsychiatry, 74(2), 102–111.
- Bjorck, J. P., Cuthbertson, W., Thurman, J. W., & Lee, Y. S. (2001). Ethnicity, coping, and distress among Korean Americans, Şlipino Americans, and Caucasian Americans. The Journal of Social Psychology, 141(4), 421–442.
- Bilgili, H. (2016). İnönü Üniversitesinde yabancı öğrenci olmak: EtnograŞk bir araştırma. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, İnönü Üniversitesi, Malatya.
- Carver, C. S., Scheier, M. F., & Weintraub, J. K. (1989). Assessing coping strategies: A theoretically based approach. Journal of Personality and Social Psychology, 56(2), 267–283.
- Chen, S. X., & Mak, W. W. (2008). Seeking professional help: Etiology beliefs about mental illness across cultures. Journal of Counseling Psychology, 55(4), 442–450.
- Çelikel, F. Ç., & Erkorkmaz, U. (2008). Factors related to depressive symptoms and hopelessness among university students. Archives of Neuropsychiatry, 45(4), 122–130.
- Ekinci, M., Şahin Altun, Ö., & Can, G. (2013). Hemşirelik öğrencilerinin stresle başa çıkma tarzları ve atılganlık düzeylerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi, 4(2), 67–74.
- Erkan, S., Cihangir-Çankaya, Z., Terzi, Ş., & Özbay, Y. (2011). Üniversite psikolojik danışma ve rehberlik merkezlerinin incelenmesi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(22), 174–198.
- Erkan, S., Özbay, Y., Cihangir-Çankaya, Z., & Terzi, Ş. (2012). Üniversite öğrencilerinin yaşadıkları problemler ve psikolojik yardım arama gönüllükleri. Eğitim ve Bilim, 37(164), 97–107.
- Fraenkel, J. R., Wallen, N. E., & Hyun, H. H. (2012). How to design and evaluate research in education (8th ed). New York: McGraw-Hill International Edition.
- Ghanbary, R. (2017). Hacettepe Üniversitesinde eğitim gören uluslararası öğrencilerin proŞli, ihtiyaçları ve sorunları. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
- Heppner, P. P., & Petersen, C. H. (1982). The development and implications of a personal problem-solving inventory. Journal of Counselling Psychology, 29(1), 66–75.
- Kapıkıran-Acun, N., & Kapıkıran Ş., (2013). Psikolojik yardım aramada kendini damgalama ölçeği: geçerlik ve güvenirlik. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 5(40), 131–141.
- Karasar, N. (2008). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Nobel Yayıncılık.
- Kıroğlu, K., Kesten, A., & Elma, C. (2010). Türkiye’de öğrenim gören yabancı uyruklu lisans öğrencilerinin sosyo-kültürel ve ekonomik sorunları. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 6(2), 26–39.
- Kızıldağ, S., Zorbaz, S. D., Gençtarım, D., & Arıcı, F. (2012). Hacettepe Üniversitesi öğrencilerinin psikolojik danışma yardımı almaya ve bu yardımın sunulduğu birimlere ilişkin görüşleri. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(3), 185–196.
- Kumcağız, H., Dadashzadeh, R., & Alakuş, K. (2016). Ondokuz Mayıs Üniversitesi’ndeki yabancı uyruklu öğrencilerin sınıf düzeylerine göre yaşadıkları sorunlar. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 35(2), 37–50.
- Kuo, B. H. C., Kwantes, C. T., Towson, S., & Nanson, K. M. (2006). Social beliefs as determinants of attitudes toward seeking professional psychological help among ethnically diverse university students. Canadian Journal of Counselling, 40(4), 224–241.
- Lam, A. G., & Zane, N. W. (2004). Ethnic differences in coping with interpersonal stressors: A test of self-construals as cultural mediators. Journal of Cross-Cultural Psychology, 35(4), 446–459
- Lazarus, R. S., & Folkman, S. (1984). Stress, appraisal and coping. New York: Springer.
- Li, W., Dorstyn, D. S., & Denson, L. A. (2014). Psychosocial correlates of college students’ help-seeking intention: A meta-analysis. Professional Psychology: Research and Practice, 45(3), 163–170.
- Morgan, T., Ness, D., & Robinson, M. (2003). Students’ help-seeking behaviours by gender, racial background, and student status. Canadian Journal of Counselling, 37(2), 151–166.
- Morling, B., & Şske, S. T. (1999). DeŞning and measuring harmony control. Journal of Research in Personality, 33(4), 379–414.
- Musaoğlu, B. N. (2016). Türkiye’de öğrenim gören uluslararası öğrencilerin entegrasyon süreci. Türk Dünyası Eğitim Araştırmaları Dergisi, 1(1), 12–14.
- Nebizade, K. (2004). Türkiye’de yükseköğrenim gören Orta Asyalı öğrencilerle Türk öğrencilerinin stresle başa çıkma tutumları ile yardım arama davranışlarının incelenmesi: KTÜ örneği. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Trabzon.
- Oğuztürk, Ö., Akça, F. & Şahin, G. (2011). Üniversite öğrencilerinde umutsuzluk düzeyi ile problem çözme becerileri arasındaki ilişkinin bazı değişkenler üzerinden incelenmesi. Klinik Psikiyatri, 14, 173–184.
- Otrar, M., Ekşi, H., Dilmaç, B., & Şirin, A. (2002). Türkiye’de öğrenim gören Türk ve akraba topluluk öğrencilerinin stres kaynakları, başa çıkma tarzları ile ruh sağlığı arasındaki ilişki üzerine bir araştırma. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri Dergisi, 2, 477–499.
- Özçetin, S. (2013). Yükseköğrenim gören yabancı uyruklu öğrencilerin sosyal uyumlarını etkileyen etmenler. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
- Özkan, G., & Güvendir, M. A. (2015). Uluslararası öğrencilerin yaşam durumları: Kırklareli ve Trakya Üniversiteleri örneği. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 15(1), 174–190.
- Özpınar, İ., Aydoğan Yenmez, A., & Mandacı Şahin, S. (2017). Türk soylu yabancı uyruklu öğrencilerin sorunları ve çözüm önerileri, International Journal of Eurasia Social Sciences, 8(27), 662–679.
- Öztürk, M. (2017). Uluslararası öğrenenlerin akademik gereksinimleri ve uzaktan eğitim. Açıköğretim Uygulamaları ve Araştırmaları Dergisi, 3(2), 140–163.
- Özyürek, R. (2009). Türk devlet ve topluluklarından Türkiye üniversitelerine gelen Türk soylu yabancı uyruklu öğrencilerin Türkçe öğrenimlerinde karşılaştıkları sorunlar. Turkish Studies, 4(3), 1819–1862.
- Paksoy, H. M., Paksoy, S., & Özçalıcı, M. (2012). Türkiye’de yükseköğrenim gören yabancı uyruklu öğrencilerin sosyal sorunları: GAP bölgesi üniversiteleri. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 2(2), 85–94.
- Radmard, S. (2017). Türk Üniversitelerindeki uluslararası öğrencilerin yükseköğretim taleplerini etkileyen etkenlerin incelenmesi. Yüksekögretim ve Bilim Dergisi, 7(1), 67–77.
- Seyfi, F., Poudel, K. C., Yasuoka, J., Otsuka, K., & Jimba, M. (2013). Intention to seek professional psychological help among college students in Turkey: Inşuence of help-seeking attitudes. BMC Research Notes, 6(1), 519–535.
- Sungur, M. A., Şahin, M., Can, G., Şahin, M. F., Duman, K., Pektaş, B,… Onuk, H. (2016). Düzce Üniversitesinde yükseköğrenim gören yabancı uyruklu öğrencilerin yaşam doyumları ve sosyal uyumlarını etkileyen faktörler. Düzce Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 6(2), 101–109.
- Şahin, M., & Demirtaş, H. (2014). Üniversitelerde yabancı uyruklu öğrencilerin akademik başarı düzeyleri, yaşadıkları sorunlar ve sözüm önerileri. Milli Eğitim Dergisi, 44(204), 88–113.
- Şahin N., & Durak A. (1995) Stresle Başa Çıkma Tarzları Ölçeği: Üniversite öğrencileri için uyarlanması. Türk Psikoloji Dergisi, 10(34), 56–73.
- Şahin, N., Şahin, N. H., & Heppner, P. P. (1993). Psychometric properties of the problem solving inventory in a group of Turkish university students. Cognitive Therapy and Research, 17(4), 379–396.
- Şeker, D., & Akman, E. (2015). Farklı ülkelerden üniversite öğrencilerinin psikolojik iyi olma ve yaşam doyumları üzerine bir araştırma. Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 13(1), 106–119.
- Taşkaya, M. S. (2010). Sınıf öğretmeni adaylarının üniversitelerde verilmekte olan psikolojik danışma ve rehberlik hizmetlerine ilişkin görüşleri: Mersin Üniversitesi Örneği. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 6(2), 40–49.
- Topkaya, N., & Meydan, B. (2013). Üniversite öğrencilerinin problem yaşadıkları alanlar, yardım kaynakları ve psikolojik yardım alma niyetleri. Trakya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 3(1), 25–37.
- Traş, Z., & Güngör, H. C. (2011). Avrupa ülkelerinden gelen Türk asıllı üniversite öğrencilerinin sosyal destek ve sosyal bağlılıkları üzerine nitel bir araştırma. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 25, 261–271.
- Türküm, A. S. (1997). Psikolojik yardım almaya ilişkin tutum ölçeğinin geliştirilmesi: Geçerlik ve güvenirlik çalışmaları. IV. Ulusal Psikolojik Danışma ve Rehberlik Kongresi, 1–3 Eylül 1997, Ankara Üniversitesi, Ankara.
- Yakunina, E. S., & Weigold, I. K. (2011). Asian international students’ intentions to seek counseling: Integrating cognitive and cultural predictors. Asian American Journal of Psychology, 2(3), 219–224.
- Yükseköğretim Bilgi Yönetim Sistemi (2020). 2018–2019 öğretim yılı öğrenci istatistikleri. 16 Mart 2020 tarihinde <https://istatistik.yok.gov.tr/> adresinden erişildi.
| APA | YELKEN C, YAZICI H, ALTUN F (2020). YÖS ile Üniversiteye Yerleşen Yabancı Uyruklu Öğrencilerin Stresle Başa Çıkma Stilleri, Problem Çözme Becerileri ve Yardım Arama Davranışları. , 27 - 37. 10.2399/yod.19.015 |
| Chicago | YELKEN Cansu,YAZICI Hikmet,ALTUN Fatma YÖS ile Üniversiteye Yerleşen Yabancı Uyruklu Öğrencilerin Stresle Başa Çıkma Stilleri, Problem Çözme Becerileri ve Yardım Arama Davranışları. (2020): 27 - 37. 10.2399/yod.19.015 |
| MLA | YELKEN Cansu,YAZICI Hikmet,ALTUN Fatma YÖS ile Üniversiteye Yerleşen Yabancı Uyruklu Öğrencilerin Stresle Başa Çıkma Stilleri, Problem Çözme Becerileri ve Yardım Arama Davranışları. , 2020, ss.27 - 37. 10.2399/yod.19.015 |
| AMA | YELKEN C,YAZICI H,ALTUN F YÖS ile Üniversiteye Yerleşen Yabancı Uyruklu Öğrencilerin Stresle Başa Çıkma Stilleri, Problem Çözme Becerileri ve Yardım Arama Davranışları. . 2020; 27 - 37. 10.2399/yod.19.015 |
| Vancouver | YELKEN C,YAZICI H,ALTUN F YÖS ile Üniversiteye Yerleşen Yabancı Uyruklu Öğrencilerin Stresle Başa Çıkma Stilleri, Problem Çözme Becerileri ve Yardım Arama Davranışları. . 2020; 27 - 37. 10.2399/yod.19.015 |
| IEEE | YELKEN C,YAZICI H,ALTUN F "YÖS ile Üniversiteye Yerleşen Yabancı Uyruklu Öğrencilerin Stresle Başa Çıkma Stilleri, Problem Çözme Becerileri ve Yardım Arama Davranışları." , ss.27 - 37, 2020. 10.2399/yod.19.015 |
| ISNAD | YELKEN, Cansu vd. "YÖS ile Üniversiteye Yerleşen Yabancı Uyruklu Öğrencilerin Stresle Başa Çıkma Stilleri, Problem Çözme Becerileri ve Yardım Arama Davranışları". (2020), 27-37. https://doi.org/10.2399/yod.19.015 |
| APA | YELKEN C, YAZICI H, ALTUN F (2020). YÖS ile Üniversiteye Yerleşen Yabancı Uyruklu Öğrencilerin Stresle Başa Çıkma Stilleri, Problem Çözme Becerileri ve Yardım Arama Davranışları. Yükseköğretim Dergisi, 10(1), 27 - 37. 10.2399/yod.19.015 |
| Chicago | YELKEN Cansu,YAZICI Hikmet,ALTUN Fatma YÖS ile Üniversiteye Yerleşen Yabancı Uyruklu Öğrencilerin Stresle Başa Çıkma Stilleri, Problem Çözme Becerileri ve Yardım Arama Davranışları. Yükseköğretim Dergisi 10, no.1 (2020): 27 - 37. 10.2399/yod.19.015 |
| MLA | YELKEN Cansu,YAZICI Hikmet,ALTUN Fatma YÖS ile Üniversiteye Yerleşen Yabancı Uyruklu Öğrencilerin Stresle Başa Çıkma Stilleri, Problem Çözme Becerileri ve Yardım Arama Davranışları. Yükseköğretim Dergisi, vol.10, no.1, 2020, ss.27 - 37. 10.2399/yod.19.015 |
| AMA | YELKEN C,YAZICI H,ALTUN F YÖS ile Üniversiteye Yerleşen Yabancı Uyruklu Öğrencilerin Stresle Başa Çıkma Stilleri, Problem Çözme Becerileri ve Yardım Arama Davranışları. Yükseköğretim Dergisi. 2020; 10(1): 27 - 37. 10.2399/yod.19.015 |
| Vancouver | YELKEN C,YAZICI H,ALTUN F YÖS ile Üniversiteye Yerleşen Yabancı Uyruklu Öğrencilerin Stresle Başa Çıkma Stilleri, Problem Çözme Becerileri ve Yardım Arama Davranışları. Yükseköğretim Dergisi. 2020; 10(1): 27 - 37. 10.2399/yod.19.015 |
| IEEE | YELKEN C,YAZICI H,ALTUN F "YÖS ile Üniversiteye Yerleşen Yabancı Uyruklu Öğrencilerin Stresle Başa Çıkma Stilleri, Problem Çözme Becerileri ve Yardım Arama Davranışları." Yükseköğretim Dergisi, 10, ss.27 - 37, 2020. 10.2399/yod.19.015 |
| ISNAD | YELKEN, Cansu vd. "YÖS ile Üniversiteye Yerleşen Yabancı Uyruklu Öğrencilerin Stresle Başa Çıkma Stilleri, Problem Çözme Becerileri ve Yardım Arama Davranışları". Yükseköğretim Dergisi 10/1 (2020), 27-37. https://doi.org/10.2399/yod.19.015 |
