Kemoterapi Uygulanan Kanser Hastalarında Ağız Bakımı Uygulamaları ve Ağız Bakım Alışkanlıklarının Değerlendirilmesi

Durna, Zehra; Akin, Semiha; Berk, Deniz

Kemoterapi Uygulanan Kanser Hastalarında Ağız Bakımı Uygulamaları ve Ağız Bakım Alışkanlıklarının Değerlendirilmesi

Deniz BERK, (Girilmemişş)

Zehra DURNA, (Istanbul Bilim Üniversitesi, Florence Nightingale Hastanesi, Hemşirelik Yüksekokulu, İstanbul, Türkiye)

Semiha AKIN (Sağlık Bilimleri Üniversitesi, Hemşirelik Fakültesi, İstanbul, Türkiye)

Sağlık ve Toplum

46 10

Yıl: 2020 Cilt: 30 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 54 - 63 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 23-12-2020

Kemoterapi Uygulanan Kanser Hastalarında Ağız Bakımı Uygulamaları ve Ağız Bakım Alışkanlıklarının Değerlendirilmesi

Öz:

Amaç: Bu araştırma kemoterapi uygulanan kanser hastalarındaağız bakımı uygulamaları ve ağız bakım alışkanlıklarının değerlendirilmesiamacıyla gerçekleştirildi.Yöntem: Bu çalışma tanımlayıcı-kesitsel nitelikte bir araştırmadır.Örneklemi kemoterapi uygulanan 120 kanser hastası oluşturdu.Ağızda yara oluşumunu önlemeye ve şikayetleri azaltmaya yönelikkanser hastalarının kullandıkları yöntemler sorgulandı. Ağız bakımuygulamaları Ağızda Yara Oluşumunu Önlemeye ve ŞikayetleriAzaltmaya Yönelik Uygulamaları Değerlendirme Formu ve AğızHijyeni Alışkanlıklarını Değerlendirme Formu kullanılarak değerlendirildiBulgular: Hastaların yaşları 19-82 arasında değişmektedir ve çoğumeme kanseri (%23,8) tanısı almıştır. Çalışma grubunun en sık dilüstü ve yanları, dilaltı, damak, yanak içi, diş, diş eti ve dudaklardaoral mukoz membran bütünlüğü ile ilgili şikayetler bildirdi. Kanserhastaları ağız bakımında sırasıyla en sık kloroben, sodyum bikarbonat,tuzlu su, limonlu su ve bitkisel uygulamalardan yararlanmaktadır.Örneklemin çoğu dişlerini uygun sıklıkta ve doğru tekniklefırçalamadıklarını bildirdi. Hastaların uygun yumuşaklıkta diş fırçaseçmedikleri ve diş fırçalarını önerilen sıklıkta değiştirmedikleri belirlendi.Sonuç: Sonuçlar kemoterapi süresince kanser hastalarının ağız-dişsağlığının korunması ve oral mukozitin önlenmesine yönelik kanıtadayalı ağız bakımı uygulamaları konularında eğitime gereksinimiolduğunu göstermektedir.

Anahtar Kelime:

Evaluation of Oral Care Practices and Oral Care Habits in Cancer Patients Undergoing Chemotherapy

Öz:

Objective: The aim of this research was to assess the oral care practices and oral care habits of the cancer patients undergoing chemotherapy. Method: It is a descriptive cross-sectional study. Th sample consisted of 120 cancer patients. The patients were asked about the practices used to prevent oral sore formation and to reduce complaints when mouth sores. Oral care practices were assessed using the Care Practices Assessment Survey for Preventing Oral Sore Formation and Reducing Oral Complaints and Oral Hygiene Habits Assessment Survey. Results: The age of the patients ranged between 19-82 years and most of them (23.8%) were diagnosed with breast cancer. The research sample reported to have oral complaints that appear on tongue and sides, sublingual, palate, cheek, teeth, gums and lips. Cancer patients commonly used chloroben, sodium bicarbonate, saline water, lemon water and herbal applications for oral care, respectively. Most of the sample reported not to brush their teeth at the appropriate frequency using the proper technique. Patients did not prefer the right bristled toothbrush and did not change their toothbrushes as often as recommended. Conclusion: The results suggest that cancer patients need training for evidence-based oral care practices to protect oral health and prevent oral mucositis during chemotherapy

Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

1.Mutluay Yayla E. Mukozite yönelik kanıta dayalı uygulamalar. Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi 2017; 14 (3): 223-227.
2.Çıtlak K, Kapucu S. Kemoterapi alan hastalarda görülen oral mukozitin önlemesi ve tedavisinde güncel yaklaşımlar: Kanıta dayalı uygulamalar. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi 2015; 70–77.
3.Can G. Onkoloji Hemşireliği. Ankara, Nobel Tıp Kitapevi, 2014.
4.Çavuşoğlu H. Oral mukozit yönetiminde kanıta dayalı hemşirelik. Türkiye Klinikleri Dergisi 2007; 27: 398-406.
5.Erdem Ö. Kemoterapi Alan Yetişkin Hastalarda Arı Sütü ile Yapılan Ağız Bakımının Mukozit Derecelerine Etkisi. Yüksek Lisans Tezi, 2012, Erzurum (Yard. Doç. Zeynep Güngörmüş, Doç Dr. Mehmet Bilici).
6. MASCC/ISOO Evidence-Based Clinical Practice Guidelines For Mucositis Secondary to Cancer Therapy. Summary Document Date: 7 November 2014. https://mascc.memberclicks. net/assets/Guidelines-Tools/mascc%20isoo%20mucositis% 20guidelines%20summary%207nov2014.pdf
7.Tavşan B. Kemoterapi Alan Hastaların Oral Mukozayı Önlemeye Yönelik Uygulamaları. Yüksek Lisans Tezi, 2015, Ankara (Yrd. Doç. Dr. Sevinç Kutlutürkan).
8.Erden Y. Kemoterapiye Bağlı Gelişen Oral Mukozitte Oral Beslenmeye Geçiş Süresinde Kriyoterapi ve Klorheksidinin Etkinliğinin Karşılaştırılması. Yüksek Lisans Tezi, 2013, Erzurum (Yrd. Doç. Dr. Gülay İpek Çoban).
9. Çubukçu NU, Çınar S. Kemoterapi alan kanserli hastalarda oral mukozitler önlenebilir mi? MUSBED 2012; 2(4):155-163.
10. Çetin S. Kemoterapi Tedavisi Alan Kanser Hastalarında Bitkisel Ürünlerin Kullanımının Araştırılması ve Buna Bağlı Farkındalığın Artırılması. Yüksek Lisans Tezi, 2014, Ankara (Prof. Dr. Ali Esat Karakaya).
11. Doğan M. Baş-Boyun Radyoterapisi Alan Hastalarda Karadut Pekmezinin Oral Mukozitleri Önleme Etkisi. Doktora Tezi, 2014, İstanbul (Doç. Dr. Gülbeyaz Can).

APA	Berk D, Durna Z, Akin S (2020). Kemoterapi Uygulanan Kanser Hastalarında Ağız Bakımı Uygulamaları ve Ağız Bakım Alışkanlıklarının Değerlendirilmesi. , 54 - 63.
Chicago	Berk Deniz,Durna Zehra,Akin Semiha Kemoterapi Uygulanan Kanser Hastalarında Ağız Bakımı Uygulamaları ve Ağız Bakım Alışkanlıklarının Değerlendirilmesi. (2020): 54 - 63.
MLA	Berk Deniz,Durna Zehra,Akin Semiha Kemoterapi Uygulanan Kanser Hastalarında Ağız Bakımı Uygulamaları ve Ağız Bakım Alışkanlıklarının Değerlendirilmesi. , 2020, ss.54 - 63.
AMA	Berk D,Durna Z,Akin S Kemoterapi Uygulanan Kanser Hastalarında Ağız Bakımı Uygulamaları ve Ağız Bakım Alışkanlıklarının Değerlendirilmesi. . 2020; 54 - 63.
Vancouver	Berk D,Durna Z,Akin S Kemoterapi Uygulanan Kanser Hastalarında Ağız Bakımı Uygulamaları ve Ağız Bakım Alışkanlıklarının Değerlendirilmesi. . 2020; 54 - 63.
IEEE	Berk D,Durna Z,Akin S "Kemoterapi Uygulanan Kanser Hastalarında Ağız Bakımı Uygulamaları ve Ağız Bakım Alışkanlıklarının Değerlendirilmesi." , ss.54 - 63, 2020.
ISNAD	Berk, Deniz vd. "Kemoterapi Uygulanan Kanser Hastalarında Ağız Bakımı Uygulamaları ve Ağız Bakım Alışkanlıklarının Değerlendirilmesi". (2020), 54-63.

APA	Berk D, Durna Z, Akin S (2020). Kemoterapi Uygulanan Kanser Hastalarında Ağız Bakımı Uygulamaları ve Ağız Bakım Alışkanlıklarının Değerlendirilmesi. Sağlık ve Toplum, 30(2), 54 - 63.
Chicago	Berk Deniz,Durna Zehra,Akin Semiha Kemoterapi Uygulanan Kanser Hastalarında Ağız Bakımı Uygulamaları ve Ağız Bakım Alışkanlıklarının Değerlendirilmesi. Sağlık ve Toplum 30, no.2 (2020): 54 - 63.
MLA	Berk Deniz,Durna Zehra,Akin Semiha Kemoterapi Uygulanan Kanser Hastalarında Ağız Bakımı Uygulamaları ve Ağız Bakım Alışkanlıklarının Değerlendirilmesi. Sağlık ve Toplum, vol.30, no.2, 2020, ss.54 - 63.
AMA	Berk D,Durna Z,Akin S Kemoterapi Uygulanan Kanser Hastalarında Ağız Bakımı Uygulamaları ve Ağız Bakım Alışkanlıklarının Değerlendirilmesi. Sağlık ve Toplum. 2020; 30(2): 54 - 63.
Vancouver	Berk D,Durna Z,Akin S Kemoterapi Uygulanan Kanser Hastalarında Ağız Bakımı Uygulamaları ve Ağız Bakım Alışkanlıklarının Değerlendirilmesi. Sağlık ve Toplum. 2020; 30(2): 54 - 63.
IEEE	Berk D,Durna Z,Akin S "Kemoterapi Uygulanan Kanser Hastalarında Ağız Bakımı Uygulamaları ve Ağız Bakım Alışkanlıklarının Değerlendirilmesi." Sağlık ve Toplum, 30, ss.54 - 63, 2020.
ISNAD	Berk, Deniz vd. "Kemoterapi Uygulanan Kanser Hastalarında Ağız Bakımı Uygulamaları ve Ağız Bakım Alışkanlıklarının Değerlendirilmesi". Sağlık ve Toplum 30/2 (2020), 54-63.