Obstrüktif uyku apne sendromlu hastalarda Chalder Yorgunluk Ölçeği'nin Türkçe formunun psikometrik özellikleri
Yıl: 2020 Cilt: 45 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 114 - 118 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.17826/cumj.629710 İndeks Tarihi: 10-12-2020
Obstrüktif uyku apne sendromlu hastalarda Chalder Yorgunluk Ölçeği'nin Türkçe formunun psikometrik özellikleri
Öz: Amaç: Bu çalışma obstrüktif uyku apne sendromu(OUAS) kliniğinde önemli bir semptom olan yorgunluğunölçülmesinin önemli olduğu düşüncesiyle ChalderYorgunluk Ölçeği (CYÖ)'nin Türkçe versiyonunungeçerlilik ve güvenilirliğini değerlendirmeyi amaçlamıştır.Gereç ve Yöntem: Bu çalışma daha önce hiç tedavialmamış ruhsal veya ek fiziksel hastalığı olmayan 95 OUAShastalarıyla yapıldı. Toplanan veriler için ölçeğingüvenilirlik analizi madde-toplam korelasyon katsayıları veCronbach’ın alfa iç tutarlılık katsayısına bakılırken,geçerlilik analizi için açımlayıcı faktör analizi kullanılarakbelirlenmiştir.Bulgular: CYÖ’nün iç tutarlılığı 0.92, madde toplam puankorelasyon katsayıları 0.32 ile 0.83 arasında bulunmuştur.CYÖ’nün örneklem yeterliliğinin açıklayıcı faktör analiziiçin, Kaiser-Meger-Olkin (KMO) katsayısı ve Bartlettkatsayısı sırasıyla 0.89 ve 699.21 olarak bulunmuştur. Tekfaktörlü çözüm elde edilmiş, varyansın % 55.8'ini temsileden 6.13'lük bir özdeğeri bulunmuştur. Ölçekmaddelerinin faktör yükleri 0.35 ile 0.88 arasındadır.Sonuç: Çalışmamızda orijinal iki faktörlü yapısı ileuyuşmayan CYÖ’nün tek faktörlü çözümü elde edilmiştir.Türkçe uyarlaması ilk kez mevcut çalışmamızda kullanılanCYÖ'nün Türkçe sürümünün OUAS hastalarında geçerlive güvenilir olduğu gösterilmiştir.
Anahtar Kelime: Psychometric properties of the Turkish version of the Chalder Fatigue Scale in patients with obstructive sleep apnea syndrome
Öz: Purpose: This study aimed to evaluate the validity and reliability of the Turkish version of the Chalder Fatigue Scale (CFQ) based on the importance of measuring fatigue, an essential symptom in obstructive sleep apnea syndrome (OSAS). Materials and Methods: This study was carried out with patients fulfilling the diagnosis of OSAS in a group of newly diagnosed patients. 95 patients with OSAS were included in the study. The validity analysis of the scale for the data collected was performed with exploratory factor analysis, while the property of reliability was determined using the Cronbach’s alpha internal consistency coefficient and item-total correlation tests. Results: The internal consistency of the CFQ was 0.92. Item-total correlation coefficients were between 0.32 and 0.83. For the exploratory factor analysis of sample adequacy of the CFQ, Kaiser-Meger-Olkin (KMO) coefficient and Bartlett coefficient was calculated as 0.89 and 699.21, respectively. The single-factor solution was obtained with an eigenvalue of 6.13, representing 55.8% of the variance. The factor loadings of the items were between 0.35 and 0.88. Conclusion: In the current study, a single factor solution was obtained in the explanatory factor analysis of CFQ, and it did not match the original two-factor structure of CFQ. The Turkish version of CFQ, which was performed for the first time in current current study, was shown to be valid and reliable in OSAS patients.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- 1. Finsterer J, Mahjoub SZ. Fatigue in healthy and diseased individuals. Am J Hosp Palliat Med. 2014;31:562-75.
- 2. van’t Leven M, Zielhuis GA, van der Meer JW, Verbeek AL, Bleijenberg G. Fatigue and chronic fatigue syndrome-like complaints in the general population. Eur J Public Health. 2010;20:251-7.
- 3. Chaudhuri A, Behan PO. Fatigue in neurological disorders. Lancet. 2004;363:978-88.
- 4. American Academy of Sleep Medicine. International Classification of Sleep Disorders-Third Edition (ICSD-3). Washington DC, AASM, 2014.
- 5. Knauert M, Naik S, Gillespie MB, Kryger M. Clinical consequences and economic costs of untreated obstructive sleep apnea syndrome. World J Otorhinolaryngol Neck Surg. 2015;1:17–27.
- 6. Lang CJ, Appleton SL, Vakulin A, McEvoy RD, Vincent AD, Wittert GA et al. Associations of undiagnosed obstructive sleep apnea and excessive daytime sleepiness with depression: an Australian population study. J Clin Sleep Med. 2017;13:575–82.
- 7. Kang JM, Cho S-J, Lee YJ, Kim JE, Shin SH, Park KH et al. Comparison of psychiatric symptoms in patients with obstructive sleep apnea, simple snoring, and normal controls. Psychosom Med. 2018;80:193–9.
- 8. Osman AM, Carter SG, Carberry JC, Eckert DJ. Obstructive sleep apnea: current perspectives. Nat Sci Sleep. 2018;10:21-34.
- 9. Stepnowsky CJ, Palau JJ, Zamora T, Ancoli-Israel S, Loredo JS. Fatigue in sleep apnea: The role of depressive symptoms and self-reported sleep quality. Sleep Med. 2011;12:832-37.
- 10. Dittner AJ, Wessely SC, Brown RG. The assessment of fatigue: A practical guide for clinicians and researchers. J Psychosom Res. 2004;56:157-70.
- 11. Chalder T, Berelowitz G, Pawlikowska T, Watts L, Wessely S, Wright D et al. Development of a fatigue scale. J Psychosom Res. 1993;37:147-53.
- 12. Chilcot J, Norton S, Kelly ME, Moss-Morris R. The Chalder Fatigue Questionnaire is a valid and reliable measure of perceived fatigue severity in multiple sclerosis. Mult Scler J. 2016;22:677-84.
- 13. Kittiwatanapaisan W, Gauthier DK, Williams AM, Oh SJ. Fatigue in myasthenia gravis patients. J Neurosci Nurs.2003;35:87-93.
- 14. Morriss R, Wearden A, Mullis R. Exploring the validity of the chalder fatigue scale in chronic fatigue syndrome. J Psychosom Res. 1998;45:411-7.
- 15. Hewlett S, Hehir M, Kirwan JR. Measuring fatigue in rheumatoid arthritis: a systematic review of scales in use. Arthritis Rheum. 2007;57:429-39.
- 16. Ha H, Jeong D, Hahm BJ, Shim EJ. Cross-Cultural Validation of the Korean Version of the Chalder Fatigue Scale. Int J Behav Med. 2018;25:351-61.
- 17. Wong WS, Fielding R. Construct validity of the Chinese version of the Chalder Fatigue Scale in a Chinese community sample. J Psychosom Res. 2010;68:89-93.
- 18. Watanabe N, Stewart R, Jenkins R, Bhugra DK, Furukawa TA. The epidemiology of chronic fatigue, physical illness, and symptoms of common mental disorders: A cross-sectional survey from the second British National Survey of Psychiatric Morbidity. J Psychosom Res. 2008;64:357-62.
- 19. American Psikiyatri Birliği. Ruhsal Bozuklukların Tanısal ve Sayımsal Elkitabı, Beşinci Baskı (DSM-5), Tanı Ölçütleri Başvuru elkitabı’ndan (çeviri ed. E Köroğlu) Ankara, Hekimler Yayın Birliği, 2013.
- 20. Armutlu K, Cetisli KN, Keser I, Sumbuloglu V, Akbiyik DI, Guney Z et al. The validity and reliability of the Fatigue Severity Scale in Turkish multiple sclerosis patients. Int J Rehabil Res. 2007;30:81-5.
- 21. Gencay-Can A, Can SS. Validation of the Turkish version of the fatigue severity scale in patients with fibromyalgia. Rheumatol Int. 2012;32:27-31.
- 22. Ye L, Pien GW, Weaver TE. Gender differences in the clinical manifestation of obstructive sleep apnea. Sleep Med. 2009;10:1075-84.
- 23. Lozo T, Komnenov D, Badr MS, Mateika JH. Sex differences in sleep disordered breathing in adults. Respir Physiol Neurobiol. 2017;245:65-75.
| APA | Üzer A, Gulec H (2020). Obstrüktif uyku apne sendromlu hastalarda Chalder Yorgunluk Ölçeği'nin Türkçe formunun psikometrik özellikleri. , 114 - 118. 10.17826/cumj.629710 |
| Chicago | Üzer Ahmet,Gulec Huseyin Obstrüktif uyku apne sendromlu hastalarda Chalder Yorgunluk Ölçeği'nin Türkçe formunun psikometrik özellikleri. (2020): 114 - 118. 10.17826/cumj.629710 |
| MLA | Üzer Ahmet,Gulec Huseyin Obstrüktif uyku apne sendromlu hastalarda Chalder Yorgunluk Ölçeği'nin Türkçe formunun psikometrik özellikleri. , 2020, ss.114 - 118. 10.17826/cumj.629710 |
| AMA | Üzer A,Gulec H Obstrüktif uyku apne sendromlu hastalarda Chalder Yorgunluk Ölçeği'nin Türkçe formunun psikometrik özellikleri. . 2020; 114 - 118. 10.17826/cumj.629710 |
| Vancouver | Üzer A,Gulec H Obstrüktif uyku apne sendromlu hastalarda Chalder Yorgunluk Ölçeği'nin Türkçe formunun psikometrik özellikleri. . 2020; 114 - 118. 10.17826/cumj.629710 |
| IEEE | Üzer A,Gulec H "Obstrüktif uyku apne sendromlu hastalarda Chalder Yorgunluk Ölçeği'nin Türkçe formunun psikometrik özellikleri." , ss.114 - 118, 2020. 10.17826/cumj.629710 |
| ISNAD | Üzer, Ahmet - Gulec, Huseyin. "Obstrüktif uyku apne sendromlu hastalarda Chalder Yorgunluk Ölçeği'nin Türkçe formunun psikometrik özellikleri". (2020), 114-118. https://doi.org/10.17826/cumj.629710 |
| APA | Üzer A, Gulec H (2020). Obstrüktif uyku apne sendromlu hastalarda Chalder Yorgunluk Ölçeği'nin Türkçe formunun psikometrik özellikleri. Cukurova Medical Journal, 45(1), 114 - 118. 10.17826/cumj.629710 |
| Chicago | Üzer Ahmet,Gulec Huseyin Obstrüktif uyku apne sendromlu hastalarda Chalder Yorgunluk Ölçeği'nin Türkçe formunun psikometrik özellikleri. Cukurova Medical Journal 45, no.1 (2020): 114 - 118. 10.17826/cumj.629710 |
| MLA | Üzer Ahmet,Gulec Huseyin Obstrüktif uyku apne sendromlu hastalarda Chalder Yorgunluk Ölçeği'nin Türkçe formunun psikometrik özellikleri. Cukurova Medical Journal, vol.45, no.1, 2020, ss.114 - 118. 10.17826/cumj.629710 |
| AMA | Üzer A,Gulec H Obstrüktif uyku apne sendromlu hastalarda Chalder Yorgunluk Ölçeği'nin Türkçe formunun psikometrik özellikleri. Cukurova Medical Journal. 2020; 45(1): 114 - 118. 10.17826/cumj.629710 |
| Vancouver | Üzer A,Gulec H Obstrüktif uyku apne sendromlu hastalarda Chalder Yorgunluk Ölçeği'nin Türkçe formunun psikometrik özellikleri. Cukurova Medical Journal. 2020; 45(1): 114 - 118. 10.17826/cumj.629710 |
| IEEE | Üzer A,Gulec H "Obstrüktif uyku apne sendromlu hastalarda Chalder Yorgunluk Ölçeği'nin Türkçe formunun psikometrik özellikleri." Cukurova Medical Journal, 45, ss.114 - 118, 2020. 10.17826/cumj.629710 |
| ISNAD | Üzer, Ahmet - Gulec, Huseyin. "Obstrüktif uyku apne sendromlu hastalarda Chalder Yorgunluk Ölçeği'nin Türkçe formunun psikometrik özellikleri". Cukurova Medical Journal 45/1 (2020), 114-118. https://doi.org/10.17826/cumj.629710 |
