Yıl: 2020 Cilt: 55 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 1060 - 1077 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.20.05.1197 İndeks Tarihi: 25-12-2020

Algılanan Aşırı Nitelikliliğin Yenilikçi Davranış Üzerine Etkisi: Algılanan Lider Desteğinin Aracılık Rolü

Öz:
Bu çalışmanın amacı, çalışanların aşırı niteliklilik algılarının yenilikçi davranış üzerindeki etkisindealgılanan lider desteğinin aracılık rolünün incelenmesidir. Araştırma verileri, Kastamonu ilinde bulunanKastamonu Entegre Ağaç Sanayi işletmesinde görev yapan 265 çalışandan anket tekniği ile toplanmıştır.Araştırma verileri faktör analizi, korelasyon analizi, doğrusal regresyon analizi ve hiyerarşik regresyonanalizi ile test edilmiştir. Araştırma bulgularına göre, algılanan aşırı niteliklilik ile yenilikçi davranış velider desteği arasında negatif, algılanan lider desteği ile yenilikçi davranış arasında ise pozitif bir ilişkitespit edilmiştir. Ayrıca araştırmanın temel hipotezi olan algılanan aşırı nitelikliliğin yenilikçi davranışüzerindeki etkisinde algılanan lider desteğinin kısmi aracılık etkisinin olduğu sonucuna ulaşılmıştır.
Anahtar Kelime:

The Effect of Perceived Overqualification on Innovative Behavior: The Mediating Role of Percevied Leader Support

Öz:
Purpose of this study was to investigate the mediating role of perceived leader support in the effect of overqualification perceptions of employees on their innovative behaviors. Within this scope, data of the research were collected by using questionnaire technique from 265 employees working at the unit of Kastamonu Entegre Ağaç Sanayi located in Kastamonu Organized Industrial Zone. Research data were tested with factor analysis, correlation analysis, linear regression analysis and hierarchical regression analysis. According to the findings of the research, a negative relationship was found between perceived overqualification and innovative behavior and leader support, and a positive relationship was detected between perceived leader support and innovative behavior. In addition, it was concluded that perceived leader support had a partial mediating effect in the effect of perceived overqualification on innovative behavior, which is the main hypothesis of the research.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Ahmad, H., Qadir, M. (2018). “Dimensions of Perceived over Qualification, Perceived Organizational Support and Turnover”,Journal of Management and Human Resource, Cilt. 1, 18-33.
  • Akbıyık, Ü. S. B. (2016a). “Otelcilik Sektöründe Algılanan Aşırı Nitelikliliğin Görev Performansına Etkisi: Alternatif İş Fırsatlarının Biçimlendirici Değişken Rolü”, Journal of Tourism Theory and Research, Cilt. 2, Sayı: 1, 26-41.
  • Akbıyık, Ü. S. B. (2016b). “Algılanan Aşırı Nitelikliliğin İş Performansına Etkisi: Örgütsel Desteğin Biçimlendirici Değişken Rolü”, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, Cilt. 9, Sayı: 42, 1712-1720.
  • Akın, A., Ulukök, E. (2016). “Fazla Nitelikliliğin Bireysel ve Örgütsel Sonuçlarının İncelenmesine Yönelik Kavramsal Bir Değerlendirme”. İşletme Araştırmaları Dergisi, Cilt. 8, Sayı: 4, 71-86.
  • Akkoç, İ., Turunç, Ö., Çalışkan, A. (2011). “Gelişim Kültürü ve Lider Desteğinin Yenilikçi Davranış ve İş Performansına Etkisi: İş-Aile Çatışmasının Aracılık Rolü”, İŞ GÜÇ Endüstri İlişkileri ve İnsan kaynakları Dergisi, Cilt. 13, Sayı: 4, 83-114.
  • Aktaş, M. (2011). “Kültürel Değerler ve Kişi Örgüt-Kişi İş Uyumu İlişkisi: Kavramsal Bir Çerçeve”, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Sayı: 26, 13-21.
  • Altunışık, R., Coşkun, R., Bayraktaroğlu, S., Yıldırım, E. (2004). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri: SPSS Uygulamalı, İstanbul: Sakarya Kitabevi.
  • Baron, M. R., Kenny, A. D. (1986). “The Moderator-Mediator Variable Distinction in Social Pyschological Research. Conceptual, Strategic and Statistical Considerations”, Journal of Personality and Psychology, Cilt. 51, Sayı: 6, 1173-1182.
  • Bektaş, Ç. (2016). “Liderlik Yaklaşımları ve Modern Liderden Beklentiler”, Selçuk Üniversitesi Akşehir Meslek Yüksekokulu Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt. 2, Sayı: 7, 42-53.
  • Buchanan D., Huczynski, A. (1997). Organizational Behavior, 3rd Edition, İtalya: Prentice-Hall.
  • Canbolat, S. G. (2016). Yöneticilerin Liderlik Tarzlarına İlişkin Çalışan Algıları, Çedaş Grup Şirketleri Örneği, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Çorum.
  • Carmeli, A., Meitar, R., Weisberg, J. (2006). Self-Leadership Skills and Innovative Behavior at Work, International Journal of Manpower, Sayı: 27, 75-90.
  • Cook, K. S., Rice, E. (2003). Social Exchange Theory, (Ed: Delamater, J.) Handbook of Social Psychology, 53-76, New York: Kluwer.
  • Çelik, M., Turunç, Ö. (2010). “Lider Desteğinin Çalışanların İş-Aile Yaşam Çatışması ve İş Performansına Etkisi: Savunma Sektöründe Bir Araştırma”, Çukurova Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Cilt. 14, Sayı: 1, 19-41.
  • Drucker, P. F. (1985). Innovation and Entrepreneurship: Practice and Principles, London: Heinemann.
  • Eisenberger, R., Stinglhamber, F., Vandenberghe, C, Sucharski, I. L., Rhoades, L. (2002). “Perceived Supervisor Support: Contrbutions to Perceived Organizationalsupport and Employee Retention”, Journal of Applied Psychology, Cilt. 87, Sayı: 3, 565-573.
  • Erdoğan, B., Bauer, T. N. (2009). “Perceived Overqualification and Its Outcomes. The Moderating Role of Empowerment”, Journal of Applied Psycholog, Cilt. 94, Sayı: 2, 557- 565.
  • Eren, K., Kılıç, A. (2013). “Örgütlerde Yenilikçilik Ortamı: Özellikli Bir Sektör Olarak Savunma Sanayinde Durum”, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, Cilt. 27, Sayı: 3, 221-245.
  • Eren, Ş. M. Tokgöz, E. Gül, H., Saylan, O. (2013). “Pazar Odaklılığın Nitel Performans Üzerindeki Etkisinde Öğrenme Odaklılık ve Yenilikçiliğin Düzenleyici Etkisi”, Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Cilt. 28, Sayı: 2, 1-39.
  • Fındıklı, A. M. (2014). “Algılanan Lider Desteği Ve Algılanan Örgütsel Destek ile İşten Ayrılma Niyeti İlişkisinde Örgütsel Özdeşlemenin Aracılık Rolü: İstanbul'da Kamu Çalışanları Üzerine Bir Araştırma”, İstanbul Üniversitesi İşletme İktisadi Enstitüsü Yönetim Dergisi, Cilt. 25, Sayı: 77,136-157.
  • Fine, S., Nevo, B. (2008). “Too Smart for Own Good? A Study of Perceived Congnitive Overqualification in The Workforce”, The International Journal of Human Resource Management, Cilt. 19, Sayı: 2, 346-355.
  • Frei, C., Sousa-Poza, A. (2012). “Overqualification: Permanent or Transitory?” Applied Economics, Cilt. 44, Sayı: 14, 1837-1847.
  • Gogoleva, A. S., Balabanova, E. S., Efendiev, A. G. (2016). Determinants of Employee Innovative Behavior: Do Foreign and Domestic Companies in Russia Differ? Working Papers: Management.
  • Gökcek, O. (2007). Yenilik Yönetimi Süreci ve Yenilik Stratejileri: Otomotiv Sektöründe Bir Alan Çalışması, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
  • Gürbüz, S., Sığrı, Ü. (2017). Örgütsel Davranışa Giriş: Yönetim Bilimi ve Örgütsel Davranış Alanının Kuramsal Gelişimi. (Ed: Sığrı, Ü. ve Gürbüz, S.) Örgütsel Davranış, İstanbul: Beta Yayınları.
  • İşcan, Ö. F., Karabey, C. N. (2007). “Örgüt İklimi İle Yeniliğe Destek Algısı Arasındaki İlişki”, Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt. 6, Sayı: 2, 180-193.
  • Johnson, G. J., Johnson, W. R. (2000). “Perceived Overqualification and Dimensions of Job Satisfaction: A Longitudinal Analysis”, The Journal of Psychology, Sayı: 134, 537–555.
  • Johnson, W. R. (1978). A Theory of Job Shopping, Quarterly Journal of Economics, Sayı: 92, 261-78.
  • Johnston, R., Khattab, N., Manley, D. (2015). “East Versus West? Over-Qualification and Earnings among The UK’s European Migrants”, Journal of Ethnic and Migration Studies, Cilt. 41, Sayı: 2, 196-218.
  • Jovanovic, B. (1979). “Job Matching and The Theory of turnover”, Journal of Political Economy, Sayı: 87, 972-90.
  • Juhari, B. H. N., Abidin, N., Omar, W. M. (2011). “Factors Influencing Employees Motovation in Implementing 5S System”, Elixir Human Resource Management, Sayı: 39, 4836-4847.
  • Kanbur, A., Kanbur, E. (2014). “Yenilik Kaynaklarının Kullanılma Düzeyinde Beyaz Yakalılar Arasındaki Farklılıkların İncelenmesi”, Uluslararası Yönetim ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, Cilt. 1, Sayı. 1, 10-23.
  • Kanbur, A., Kanbur, E. (2015). “The Effect of Leader - Member Exchange on Organizational Cynicism: The Mediating Role of Perceived Internal Status”, Zeitschrift für die Welt der Türken, Cilt. 7, Sayı: 2, 193-216.
  • Kanbur, E. (2016). “Algılanan Örgütsel Desteğin Çalışanların İç Girişimcilik Performansları Üzerindeki Etkisinin İncelenmesi”, Kafkas Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, Cilt. 7, Sayı: 14, 443-460.
  • Kanbur, E. (2017). Pozitif Örgütsel Davranış (Ed: Polatcı. S. ve Özyer, K.) 21. Yüzyılda Örgütsel Davranış. İstanbul: Beta Yayıncılık.
  • Karacaoğlu, K., Arslan, M. (2019). “Algılanan Aşırı Niteliklilik ve İş Tatmini İlişkisinde İyimserliğin Aracı Rolü: İstifa Eden veya Erken Emekli Olan Subaylar Üzerinde Bir Araştırma”, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, Cilt. 33, Sayı: 1, 107- 135.
  • Kılıç, K. C., Yener, D. (2015). “Birey-Örgüt ve Birey-İş Uyumunun Çalışanların İş Tutumlarına Etkisi: Adana İlinde Bankacılık Sektöründe Çalışanlar Üzerine Bir Araştırma”, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt. 24, Sayı: 1, 161-174.
  • Koparal, C., Özalp, İ. (2013). Yönetim ve Organizasyon. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayını.
  • Kristof-Brown, A., Zimmerman, R. D., Johnson, E. C. (2005). “Consequences of Individuals’ Fit at Work: A Meta-Analysis of Person–Job, Person–Organization, Person–Group, and Person–Supervisor Fit”, Personnel Psychology, Sayı: 58, 281–342.
  • Kulkarni, M., Lengnick-Hall, M. I., Martinez, G. P. (2015). “Overqualification, Mismatched Qualification, and Hiring Decisions: Perceptions of Employers”, Personnnel Review, Cilt. 44, Sayı: 4, 529-549.
  • Lobene, E., Meade, W. A. (2010). “Perceived Overqualification: An Exploration of Outcomes”, Annual Meeting of The Societyfor Industrialand Organizational Psychology, Sayı: 25, 1- 7.
  • Lobene, E. V., Meade, A. (2013). “The effects of Career Calling and Perceived Overqualification on Work Outcomesfor Primary and Secondary School Teachers”, Journal of Career Development, Cilt. 40, Sayı: 6, 508-530.
  • Luksyte, A., Spitzmueller, C. (2016). “When Are Overqualified Employees Creative? It Depends on Contextual Factors”, Journal of Organizational Behavior, Sayı: 37, 635-653.
  • Maynard, C. D., Brondolo, E. M. (2015). “I’m too Good for this Job: Narcissism’s Role in The Experience of Overqualification”, International Association of Applied Psychology, Cilt. 64, Sayı: 1, 208-232.
  • Maynard, D. C., Parfyonova, N. M. (2013). “Perceived Overqualification and Withdrawal Behaviours: Examinigthe Roles of Job Attitudes and Work Values”, Journal of Occupationaland Organizational Psychology, Sayı: 86, 435-455.
  • Maynard, D. C., Joseph, T. A., Maynard, A. M. (2006). “Underemployment, Job Attitudes, and Turnover Intentions”, Journal of Organizational Behavior, Sayı: 27, 509-536.
  • Moura, E. P., Abrunhosa, A. (2007). “The Role of TQM Practices in Technological Innovation: The Portuguese Footwear Industry Case”, Total Quality Management & Business Excellence, Cilt. 18, Sayı: 1, 57-66.
  • Netemeyer, R. G., Boles, J. S., McKee, D. O., McMurrian, R. (1997). “An Investigation into The Antecedents of Organizational Citizenship Behaviors in A Personal Selling Context”, Journal of Marketing, Cilt. 61, Sayı: 3, 85-98.
  • Özmutaf, N. M. (2007). “Liderliğin Örgüt Kültürü İçinde Değişimsel Boyutta Değerlendirilmesi”, Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt. 2, Sayı: 6, 83-98.
  • Pieterse, A. N., Van Knippenberg, D., Schippers, M., Stam, D. (2010). “Transformational and Transactional Leadership and Innovative Behavior: The Moderating Role of Psychological Empowerment”, Journal of Organizational Behavior, Sayı: 31, 609-623.
  • Rhoades, L., Eisenberger, R. (2002). “Perceived Organization Support: A Review of The Literature”, Journal of Applied Psychology, Cilt. 87, Sayı: 4, 698-714.
  • Russella, Z. A., Ferris, G. R., Thompson K. W., Sikora, D. M. (2015). “Overqualified Human Resources, Career Developmentexperiences, and Work Outcomes: Leveraging An Underutilizedresource with Political Skill”, Human Resource Management Review, 1-11.
  • Samuel, C. C. (2000). Modern Management Diversity, Qulity, Ethics & The Global Environment. London: Prentice Hall International Inc.
  • Schumpeter, J. A. (1965). The Theory of Economic Development: An Inquiry into Profit, Credit, Interest, and The Business Cycle. UK: Oxford University Press.
  • Scott, S. G., Bruce, R. A. (1994). “Determinants of Innovative Behavior: A Path Model of Individual Innovation in Theworkplace”, Academy of Management Journal, Cilt. 37, Sayı: 3, 580-607.
  • Trott, P. (1998). Innovation Management and New Product Development. London: Pitman Publishing.
  • Turgut, E., Begenirbaş, M. (2014). “İlişkisel Sosyal Sermayenin Yenilikçi Davranışa Etkisinde Örtülü Bilgi Paylaşımı Davranışının Aracılık Rolü”, Niğde Üniversitesi İİBF Dergisi, Cilt. 7, Sayı: 1, 146-160.
  • Ucar, Z. (2016). “Kontrol Algısı – Psikolojik Sahiplenme İlişkisi Üzerinde Algılanan Aşırı Vasıflılığın Düzenleyicilik Etkisi”, International Journal of Applied Business and Management Studies, Cilt.1, Sayı: 1, 39-58.
  • Varma, N. P., Sandhya, K. (2019). “Perceived Overqualification at Workplace. EPRA International”, Journal of Research and Development, Cilt. 4, Sayı: 3, 107-110.
  • Vujicic, D., Jovicic A. (2013). The Importance of Innovativeness and Knowledge Management for Development of Rural Tourism in Vojvodina, Insitute of Agricultural Economics, Balkan Sientific Association of Agrarian Economists.
  • Walsh, M., Lynch, P., Harrington, D. (2011). “A Capability-Based Framework for Tourism İnnovativeness”, Irish Journal of Management, Cilt. 3, Sayı: 1.
  • Wang, X. H. F., Fang, Y., Qureshi, I., Janssen, O. (2015). “Understanding Employee innovative Behavior: Integrating The Social Network and Leader–Member Exchange Perspectives”, Journal of Organizational Behavior, Cilt. 36, Sayı: 3, 403-420.
  • Ye, X., Li, L., Tan, X. (2017). “Organizational Support: Mechanisms to Affect Perceived Overqualification on Turnover Intentions A Study of Chinese Repatriates in Multinational Enterprises. Employee Relations”, The International Journal, Cilt. 39, Sayı: 7, 918-934.
  • Yener, S. , Salur, S. (2017). “Güdüleyici Dil ve İç Girişimcilik Arasında İşgören Sesliliğinin Aracı Rolü”, Mediterranean Journal of Humanities, Cilt. VII, Sayı. 2, 453-466.
  • Yener, S. (2019). “Örgütsel Yabancılaşma ve İç Girişimcilik Arasındaki İlişkide Psikolojik Rahatlık Algısının Düzenleyici Rolü”, Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt. 12, Sayı. 1, 1-18.
  • Yıldırım, T. Y. (2018). Aşırı Niteliklilik Algısının Örgütsel Sessizlik Üzerine Etkisi, 9. International Conference on Political Economy. ICOPEC 2018, London.
  • Yıldız, B. Özdemir, F. Habib, E., Çakı, N. (2017). “Aşırı Nitelikliliğin İşten Ayrılma Niyeti Üzerindeki Etkisinde Kolektif Şükranın Moderatör Etkisi”, Örgütsel Araştırmaları Dergisi, Cilt. 2, Sayı: 2, 40-61.
  • Yıldız, B., Arda, A. Ö. (2018). “Algılanan Aşırı Nitelikliliğin Yenilikçi İşyeri Davranışları Üzerindeki Etkisinde Kollektif Şükranın Rolü”, Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, Cilt. 16, Sayı: 2, 141-161.
APA KANBUR E, ŞEN S (2020). Algılanan Aşırı Nitelikliliğin Yenilikçi Davranış Üzerine Etkisi: Algılanan Lider Desteğinin Aracılık Rolü. , 1060 - 1077. 10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.20.05.1197
Chicago KANBUR Engin,ŞEN SAKİNE Algılanan Aşırı Nitelikliliğin Yenilikçi Davranış Üzerine Etkisi: Algılanan Lider Desteğinin Aracılık Rolü. (2020): 1060 - 1077. 10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.20.05.1197
MLA KANBUR Engin,ŞEN SAKİNE Algılanan Aşırı Nitelikliliğin Yenilikçi Davranış Üzerine Etkisi: Algılanan Lider Desteğinin Aracılık Rolü. , 2020, ss.1060 - 1077. 10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.20.05.1197
AMA KANBUR E,ŞEN S Algılanan Aşırı Nitelikliliğin Yenilikçi Davranış Üzerine Etkisi: Algılanan Lider Desteğinin Aracılık Rolü. . 2020; 1060 - 1077. 10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.20.05.1197
Vancouver KANBUR E,ŞEN S Algılanan Aşırı Nitelikliliğin Yenilikçi Davranış Üzerine Etkisi: Algılanan Lider Desteğinin Aracılık Rolü. . 2020; 1060 - 1077. 10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.20.05.1197
IEEE KANBUR E,ŞEN S "Algılanan Aşırı Nitelikliliğin Yenilikçi Davranış Üzerine Etkisi: Algılanan Lider Desteğinin Aracılık Rolü." , ss.1060 - 1077, 2020. 10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.20.05.1197
ISNAD KANBUR, Engin - ŞEN, SAKİNE. "Algılanan Aşırı Nitelikliliğin Yenilikçi Davranış Üzerine Etkisi: Algılanan Lider Desteğinin Aracılık Rolü". (2020), 1060-1077. https://doi.org/10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.20.05.1197
APA KANBUR E, ŞEN S (2020). Algılanan Aşırı Nitelikliliğin Yenilikçi Davranış Üzerine Etkisi: Algılanan Lider Desteğinin Aracılık Rolü. Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi, 55(2), 1060 - 1077. 10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.20.05.1197
Chicago KANBUR Engin,ŞEN SAKİNE Algılanan Aşırı Nitelikliliğin Yenilikçi Davranış Üzerine Etkisi: Algılanan Lider Desteğinin Aracılık Rolü. Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi 55, no.2 (2020): 1060 - 1077. 10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.20.05.1197
MLA KANBUR Engin,ŞEN SAKİNE Algılanan Aşırı Nitelikliliğin Yenilikçi Davranış Üzerine Etkisi: Algılanan Lider Desteğinin Aracılık Rolü. Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi, vol.55, no.2, 2020, ss.1060 - 1077. 10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.20.05.1197
AMA KANBUR E,ŞEN S Algılanan Aşırı Nitelikliliğin Yenilikçi Davranış Üzerine Etkisi: Algılanan Lider Desteğinin Aracılık Rolü. Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi. 2020; 55(2): 1060 - 1077. 10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.20.05.1197
Vancouver KANBUR E,ŞEN S Algılanan Aşırı Nitelikliliğin Yenilikçi Davranış Üzerine Etkisi: Algılanan Lider Desteğinin Aracılık Rolü. Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi. 2020; 55(2): 1060 - 1077. 10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.20.05.1197
IEEE KANBUR E,ŞEN S "Algılanan Aşırı Nitelikliliğin Yenilikçi Davranış Üzerine Etkisi: Algılanan Lider Desteğinin Aracılık Rolü." Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi, 55, ss.1060 - 1077, 2020. 10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.20.05.1197
ISNAD KANBUR, Engin - ŞEN, SAKİNE. "Algılanan Aşırı Nitelikliliğin Yenilikçi Davranış Üzerine Etkisi: Algılanan Lider Desteğinin Aracılık Rolü". Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi 55/2 (2020), 1060-1077. https://doi.org/10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.20.05.1197