Yemek ve Sağlık Programlarında Katılımcı ve Takipçi Yorumlarının Sağlıklı Beslenme Farkındalığı Açısından İncelenmesi

Yıl: 2020 Cilt: 7 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 1263 - 1284 Metin Dili: Türkçe DOI: https://doi.org/10.17680/erciyesiletisim.676604 İndeks Tarihi: 25-12-2020

Yemek ve Sağlık Programlarında Katılımcı ve Takipçi Yorumlarının Sağlıklı Beslenme Farkındalığı Açısından İncelenmesi

Öz:
Sağlıklı beslenme, vücudun ihtiyacı olan yiyeceklerin yeterli ve dengeli bir şekilde alınmasıdır. Birçok hastalığın temeli yanlış beslenmeye dayanmaktadır. Sağlıklı beslenmeye dair kaygıların artması hazırlanan yemeklerin niteliğini değiştirmektedir. Medyanın sağlıklı beslenme için bilgilendirici içerikteki programları, toplum sağlığı ve farkındalık oluşturma açısından kritik bir öneme sahiptir. Günümüzde sosyal medyanın etkileşimsellik ve hipermetinsellik gibi özellikleri, sınırsız bilgi ve yoruma ulaşmamızı sağlamaktadır. Bu çalışmanın amacı, TV’de ve sosyal medyada yayınlanan sağlık programı ve yemek yarışmasının içeriklerini ve bu programların takipçilerinin ilgisini söylem düzeyinde incelemektir. Bu amaçla, CNN Türk’de Deniz Bayramoğlu’nun hazırlayıp sunduğu“Sağlıklı Beslenme ve Hastalıklar Arasındaki İlişki” başlıklı “Gündem Özel” haber programı (2017)ile Fox TV’deZuhal Topalın sunduğu “Zuhal Topal’la Sofrada” yemek yarışmasının (2018) YouTube videoları ve takipçi yorumları karşılaştırmalı söylem analizi ile incelenmiştir. Çalışma sonucunda, magazin formatlı yarışma programının daha çok ilgi çektiği, bilimsel formatlı programın ise gereği kadar ilgi görmediği ortaya çıkmıştır. Dolayısıyla sağlık programlarında insan sağlığına yönelik bilimsel bilgilerin bilimsel kaynağa dayalı ve eğlenceli formatta sunulmasının, yemek programlarında da bilgiye yer verilmesinin toplumun sağlıklı beslenmeye olan ilgisini ve farkındalığını artıracağı düşünülmektedir.
Anahtar Kelime:

The Examination of Participants’ and Followers’ Comments in Culinary and Health Programs in Terms of Raising Awareness on Healthy Diet

Öz:
Healthy diet is the intake of adequate and balanced food that the body needs. Many diseases are based on malnutrition. Increasing concerns about healthy diet change the quality of prepared meals. The informative programs on the media are critical for public health and raising awareness. At the present day, the features of social media, such as interactivity and hyper-textuality, enable us to reach unlimited information and interpretation. This study aims to examine the content of health and culinary competition programs and the competitors’ interest in these programs at the level of discourse. For this purpose, YouTube videos and follower comments of the “Agenda Special” news program titled “The Relationship Between Healthy diet and Diseases ” (2017)prepared and presented by Deniz Bayramoğlu in CNN Turk and “With Zuhal Topal On Table” food contest program (2019) presented by Zuhal Topal, were analyzed by comparative discourse analysis. As a result of the study, it was found out that the magazine show format attracted much attention, and the scientific format program did not receive enough attention. Therefore, it is thought that presenting information on human health that is based on scientific data blended with an entertaining format will increase the interest and awareness of the society on healthy diet habits.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Konferans Bildirisi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Aksu, Durmaz, E. (2019). Hukuka Güvenebilir miyiz? Distopyalar ve Gerçek Felaketler, Hukuk Kuramı, 6 (2), 1-21.
  • Akturan, S., Gümüş, B., Özer, Ö., Balandız, H., Erenler, A.K. (2019). TÜİK Verilerine Göre Türkiye’de 2009 ve 2016 Yılları Arasındaki Ölüm Oranları ve Nedenleri, Konuralp Tıp Dergisi. 11(1), 9-16.
  • Atabek, Ü., Atabek, G., Bilge, D. (2013). Televizyon Sağlık Programlarında İdeolojik Söylemler, Galatasaray Üniversitesi İletişim Dergisi, 11-30.
  • Attila, S. (2012). Toplum Beslenmesi. Çağatay Güler, Levent Akın (Ed.), Halk Sağlığı Temel Bilgiler içinde (s.1210-1213). Ankara: Hacettepe Üniversitesi Yayınları.
  • Aysu, A. (2016). Anlamı, tohum-ureten- Bayer’in GDO’lu Tohum Üreten Monsanto’yu Almasının https://m.bianet.org/bianet/tarim/178776-bayer-in-gdo-lumonsanto-yu-almasinin-anlami erişim: 10.11.2018.
  • Baysal, A. (2011). Beslenme. Ankara: Hatiboğlu Yayınları.
  • Brown, J., D., Bobkowski, P.S. (2011). Older and Newer Media: Patterns of Use and Effects on Adolescents’ Health and Well-Being, Journal of Research on Adolescence, 21(1), 95-113, doi: 10.1111/j.1532-7795.2010.00717.x.
  • Bulduklu, Y. (2015). Hastalarla İletişim. Konya: Çizgi Kitabevi.
  • Butzlaff, M., Koneczny, N. (2007). Mass media and their influence on individual health: Efficacy versus effectiveness, International Journal of Public Health, 52(5), 261- 262. doi: 10.1007/s00038-007-0220-7
  • Carducci A, Alfani S, Sassi M, Cinini A, Calamusa A. (2011) Mass media health information: quantitative and qualitative analysis of daily press coverage and its relation with public perceptions. Patient Educ Couns. 82(3):475-478. doi:10.1016/j. pec.2010.12.025
  • Coşkun, A. (2018). “Sağlığın Endüstriyelleşmesi” ve Televizyonda Sağlık Programlarının Sunuluş Şekli Üzerine Bir İnceleme: ‘Zahide Yetiş’le’ Örneği”, Anasay, 115-126.
  • Çetin, M. (2011). Sağlıklı Yaşlanma ve Hastalıklardan Korunma. T.C. Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı.Ankara.
  • Çınarlı, İ. (2008). Sağlık İletişimi ve Medya. Ankara: Nobel Yayıncılık.
  • Demir, M. (2010). Sağlık Haberleri ve Medya Gerçeği. Ankara: Nobel Yayıncılık.
  • Denecke, K. (2015). Health Web Science, doi: 10.1007/978-3-319-20582-3.
  • Dumitru, R.C., Bürkle T, Potapov S, Lausen B, Wiese B, Prokosch HU (2007). Use and perception of Internet for health related purpose inGermany: results of a national survey. Int JPublic Health, 2007(5), 275–85.
  • Erdoğan, İ. , Alemdar, K. (2005). Popüler Kültür ve İletişim. Ankara: ERK yayınevi.
  • Gezgin, S., İralı, A., E., (Ed.) (2017). Yeni Medya Analizleri. Konya: Eğitim Yayınevi.
  • Güngör, N. (2011). Kuramlar ve yaklaşımlar, Ankara: Siyaset Yayınları.
  • Hanewinkel R, Wiborg G (2007). Smoking in contemporary German television programming.Int J Public Health 2007(5): 308–12.
  • Kanık, İ. (2016). Küreselleşme Sürecinde Kültürel Melezleşme Örneği Olarak Yemek Kanalları ve Programları. folklor/edebiyat, 22/86.
  • Koçak, A., Bulduklu, Y. (2010), Sağlık İletişimi: Yaşlıların Televizyonda Yayınlanan Sağlık Programlarını İzleme Motivasyonları, Selçuk Üniversitesi İletişim Fakültesi Akademik Dergisi, 3, 5-17.
  • Marinescu, V., Mitu, B. (Ed.) (2016). The Power of the Media in Health Communication. London, UK: Routledge.
  • Özer, Ö. (2016). Doyumun öyküsü: Twitter örneğinde kullanımlar ve doyumlar kuramı çerçevesinde yapılan araştırmalar. Konya: Literatürk.
  • Quentin, W., Neubauer, S., Leidl, R., König, HH. (2007). Advertising bans as a means of tobacco control policy: a systematic literature review of time series analyses. Int J Public Health, 2007(5), 295–307.
  • Samoggia, A., Bertazzoli, A., Ruggeri, A. (2019). Food retailing marketing management: social media communication for healthy food. International Journal of Retail & Distribution Management. 47 (9), 928-956.doi: 10.1108/IJRDM-08-2018-0178
  • Schulz, PJ., Rubinelli, S., Hartung, U. (2007). An internet-based approach to enhance self-management of chronic low back pain in the Italianspeaking population of Switzerland: results from a pilot study. Int J Public Health, 2007(5), 286–94.
  • Seematter-Bagnoud, L., Santos-Eggimann, B.(2007). Sources and level of information about health issues and preventive services among young-elderly persons in Switzerland. Int J Public Health, 2007(5), 313–316.
  • Sine, R. , Özsoy, S. (2017). Ekşi Sözlük Kullanıcılarının Yeni Medya Kullanım Pratikleri, Route Education and Social Science Journal, 4 (8), 53-65.
  • Tayar, M., Haşıl Korkmaz, N., Özkeleş, H.E. (2015). Beslenme İlkeleri. Bursa: Dora.
  • Tekinalp, Ş. , Uzun, R. (2009). İletişim Araştırmaları ve Kuramları, İstanbul: Beta Yayıncılık.
  • van Dijk, T. (1977). Haberlerin Söylem Olarak Disiplinlerarası İncelenmesi. (çev. Ö.Çolak, E.Şahin). http://www.nefretsoylemi.org/ resimler/200911199701959490.pdf (E.T.:19.09.2019).
  • van Dijk, T. (1988), News as discourse, New Jersey: Lawrence.
  • van Dijk, T.(1995). Discourse analysis as ideology analysis. In Christiina Schaffner and Anita L. Wenden (eds.). Language and Peace. Dartmouth: Aldershot. 17.
  • van Dijk, T. (1999). Critical discourse studies:A sociocognitive approach,Methods of CriticalDiscourse.http://www.discourses.org/OldArticles/Critical%20 Discourse%20Studies.pdf 69-75 (E.T.19.09.2019).
  • van Dijk, A. T. (2003). Söylem ve ideoloji çok alanlı bir yaklaşım, (Çev. N. Ateş), (Haz. B. Çoban, Z. Özarslan), İstanbul: Su Yayınevi. 11(1), (s.150-163).
  • Willet, W.C., Walter (2015). 3. Beslenme ve Sağlıklı Yaşam Zirvesi. Sabri Ülker Gıda Araştırmaları Enstitüsü Vakfı.
  • Yüksel, M. (2013). Küreselleşme bağlamında medya, etik ve hukuk ilişkisine genel bir bakış, 1. Uluslararası Medya Çalışmaları Sempozyumu, Antalya: Akdeniz Üniversitesi Yayınları, 261-269.
  • Yüksel, E. , Kaya, A. , Kaya, A. (2016). What the media and health professions think about the health content of media?, The Power of the Media in Health Communication, London, UK: Routledge.
APA Umunç C (2020). Yemek ve Sağlık Programlarında Katılımcı ve Takipçi Yorumlarının Sağlıklı Beslenme Farkındalığı Açısından İncelenmesi. , 1263 - 1284. https://doi.org/10.17680/erciyesiletisim.676604
Chicago Umunç Canay Yemek ve Sağlık Programlarında Katılımcı ve Takipçi Yorumlarının Sağlıklı Beslenme Farkındalığı Açısından İncelenmesi. (2020): 1263 - 1284. https://doi.org/10.17680/erciyesiletisim.676604
MLA Umunç Canay Yemek ve Sağlık Programlarında Katılımcı ve Takipçi Yorumlarının Sağlıklı Beslenme Farkındalığı Açısından İncelenmesi. , 2020, ss.1263 - 1284. https://doi.org/10.17680/erciyesiletisim.676604
AMA Umunç C Yemek ve Sağlık Programlarında Katılımcı ve Takipçi Yorumlarının Sağlıklı Beslenme Farkındalığı Açısından İncelenmesi. . 2020; 1263 - 1284. https://doi.org/10.17680/erciyesiletisim.676604
Vancouver Umunç C Yemek ve Sağlık Programlarında Katılımcı ve Takipçi Yorumlarının Sağlıklı Beslenme Farkındalığı Açısından İncelenmesi. . 2020; 1263 - 1284. https://doi.org/10.17680/erciyesiletisim.676604
IEEE Umunç C "Yemek ve Sağlık Programlarında Katılımcı ve Takipçi Yorumlarının Sağlıklı Beslenme Farkındalığı Açısından İncelenmesi." , ss.1263 - 1284, 2020. https://doi.org/10.17680/erciyesiletisim.676604
ISNAD Umunç, Canay. "Yemek ve Sağlık Programlarında Katılımcı ve Takipçi Yorumlarının Sağlıklı Beslenme Farkındalığı Açısından İncelenmesi". (2020), 1263-1284. https://doi.org/https://doi.org/10.17680/erciyesiletisim.676604
APA Umunç C (2020). Yemek ve Sağlık Programlarında Katılımcı ve Takipçi Yorumlarının Sağlıklı Beslenme Farkındalığı Açısından İncelenmesi. Erciyes İletişim Dergisi, 7(2), 1263 - 1284. https://doi.org/10.17680/erciyesiletisim.676604
Chicago Umunç Canay Yemek ve Sağlık Programlarında Katılımcı ve Takipçi Yorumlarının Sağlıklı Beslenme Farkındalığı Açısından İncelenmesi. Erciyes İletişim Dergisi 7, no.2 (2020): 1263 - 1284. https://doi.org/10.17680/erciyesiletisim.676604
MLA Umunç Canay Yemek ve Sağlık Programlarında Katılımcı ve Takipçi Yorumlarının Sağlıklı Beslenme Farkındalığı Açısından İncelenmesi. Erciyes İletişim Dergisi, vol.7, no.2, 2020, ss.1263 - 1284. https://doi.org/10.17680/erciyesiletisim.676604
AMA Umunç C Yemek ve Sağlık Programlarında Katılımcı ve Takipçi Yorumlarının Sağlıklı Beslenme Farkındalığı Açısından İncelenmesi. Erciyes İletişim Dergisi. 2020; 7(2): 1263 - 1284. https://doi.org/10.17680/erciyesiletisim.676604
Vancouver Umunç C Yemek ve Sağlık Programlarında Katılımcı ve Takipçi Yorumlarının Sağlıklı Beslenme Farkındalığı Açısından İncelenmesi. Erciyes İletişim Dergisi. 2020; 7(2): 1263 - 1284. https://doi.org/10.17680/erciyesiletisim.676604
IEEE Umunç C "Yemek ve Sağlık Programlarında Katılımcı ve Takipçi Yorumlarının Sağlıklı Beslenme Farkındalığı Açısından İncelenmesi." Erciyes İletişim Dergisi, 7, ss.1263 - 1284, 2020. https://doi.org/10.17680/erciyesiletisim.676604
ISNAD Umunç, Canay. "Yemek ve Sağlık Programlarında Katılımcı ve Takipçi Yorumlarının Sağlıklı Beslenme Farkındalığı Açısından İncelenmesi". Erciyes İletişim Dergisi 7/2 (2020), 1263-1284. https://doi.org/https://doi.org/10.17680/erciyesiletisim.676604