Giresun-Eynesil Ağzından Ölçünlü Türkçede Bulunmayan Kelimeler, Deyimler, İkilemeler ve Atasözleri

Yıl: 2020 Cilt: 28 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 1008 - 1012 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.24106/kefdergi.697855 İndeks Tarihi: 30-12-2020

Giresun-Eynesil Ağzından Ölçünlü Türkçede Bulunmayan Kelimeler, Deyimler, İkilemeler ve Atasözleri

Öz:
Teknolojinin hızla yayılması, köyden kente olan göçler ve okuryazarlık oranının artması ağızlardaki pek çokkelimenin ve dil yapılarının yok olmasına sebep olmaktadır. Ağız çalışmaları dil araştırmalarında büyük bir önemesahiptir. Türkiye’deki ilk ağız araştırmaları 19. yüzyıla kadar uzansa da asıl çalışmalar Türk Dil Kurumunun kurulmasıylabaşlamış ve zaman içinde 12 cildi bulan Derleme Sözlüğü oluşturulmuştur. Fakat bu sözlükte de eksiklikler ve hatalarbulunmaktadır. Bu eksiklik ve hataların giderilmesi için de yeni derlemeler yapılması gerekmektedir. Bu çalışmada,Giresun ili Eynesil ilçesinde tespit edilen Derleme Sözlüğü’nde ve ölçünlü Türkçede bulunmayan kelimeler, deyimler,ikilemeler ve atasözleri yer almaktadır. Çalışmada yer alan kelimelerin bazılarının Derleme Sözlüğü’nde olmadığı,bazılarının da Giresun ağzı içinde gösterilmediği tespit edilmiştir. Derlemeler ilçenin değişik yerlerinden yapılmıştır.Derleme yapılırken daha çok orta yaşın üstünde okuma yazma bilmeyen kadınlar ve ilçe dışında uzun süre yaşamamışolan kişiler tercih edilmiştir. Çalışma sonunda derleme sözlüğünde olmayan 21 kelime, 8 deyim, 5 ikileme ve 2 atasözütespit edilmiş ve anlamlandırılmıştır. Tespit edilen kelime ve deyimler derleme sözlüğünde olup olmamasına ve Giresunağzında gösterilip gösterilmemesine göre sınıflandırılmıştır.
Anahtar Kelime:

Words, Idioms, Reduplications and Proverbs in Giresun-Eynesil Dialect That Are Not Seen in Standard Turkish

Öz:
The rapid spread of technology, the migration from village to city and the increase in literacy rates lead to the disappearance of many words and language structures in the dialects. Studies of dialects in language research have a great importance. Although the first dialect research studies in Turkey goes back to 19th century, actual studies began with the establishment of the Turkish Language Institution and 12 volumes of the Compilation Dictionary were produced. However, there are deficiencies and errors in this dictionary. In order to eliminate these deficiencies and errors, new compilations should be made. In this study, the words, idioms, reduplications and proverbs found in Eynesil district of Giresun province and that not registered in the Compilation Dictionary and in the standard Turkish are included. It was found that some of the words in the study were not in the Compilation Dictionary and some of them were not shown under the dialects of Giresun. Compilations were made from different parts of the district. Compilation was mostly made up of middle-aged women who were illiterate and those who had not lived outside the district for a long time. At the end of the study, 20 words, 8 idioms, 5 reduplications and 2 proverbs which were not in the Compilation Dictionary were identified and described. The identified words and phrases are classified according to whether they are in the compilation dictionary and displayed in the dialects of Giresun or not.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Aksoy, Ö.Asım(1995), Atasözleri ve Deyimler Sözlüğü, İnkılap Kitabevi, İstanbul.
  • Demir Necati, Özkan Aydoğdu (2009). Giresun İli ve Yöresi Ağızları, Giresun Valiliği Yayınları. Giresun
  • Derleme Sözlüğü (1963-1982). C. I- XII, Türk Dil Kurumu Yayınları. Ankara.
  • Karahan, Leyla (1996). Anadolu Ağızlarının Sınıflandırılması, Türk Dil Kurumu Yayınları. Ankara
  • Koca Sinan (2015). Görele ve Yöresi Ağızları, Giresun Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Giresun (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi).
  • Korkmaz, Zeynep (2003). Gramer Terimleri Sözlüğü, TDK Yayınları, Ankara.
  • Tekin Feridun, Samet Cantürk (2014). "Giresun ve Yöresi Ağızlarından Derleme Sözlüğü’ne Katkılar", DiyalektologUlusal Hakemli Sosyal Bilimler Dergisi, Kış, 9: 33-46
  • Türkçe Sözlük (2005). Türk Dil Kurumu Yayınları. Ankara.
APA topal e (2020). Giresun-Eynesil Ağzından Ölçünlü Türkçede Bulunmayan Kelimeler, Deyimler, İkilemeler ve Atasözleri. , 1008 - 1012. 10.24106/kefdergi.697855
Chicago topal erol Giresun-Eynesil Ağzından Ölçünlü Türkçede Bulunmayan Kelimeler, Deyimler, İkilemeler ve Atasözleri. (2020): 1008 - 1012. 10.24106/kefdergi.697855
MLA topal erol Giresun-Eynesil Ağzından Ölçünlü Türkçede Bulunmayan Kelimeler, Deyimler, İkilemeler ve Atasözleri. , 2020, ss.1008 - 1012. 10.24106/kefdergi.697855
AMA topal e Giresun-Eynesil Ağzından Ölçünlü Türkçede Bulunmayan Kelimeler, Deyimler, İkilemeler ve Atasözleri. . 2020; 1008 - 1012. 10.24106/kefdergi.697855
Vancouver topal e Giresun-Eynesil Ağzından Ölçünlü Türkçede Bulunmayan Kelimeler, Deyimler, İkilemeler ve Atasözleri. . 2020; 1008 - 1012. 10.24106/kefdergi.697855
IEEE topal e "Giresun-Eynesil Ağzından Ölçünlü Türkçede Bulunmayan Kelimeler, Deyimler, İkilemeler ve Atasözleri." , ss.1008 - 1012, 2020. 10.24106/kefdergi.697855
ISNAD topal, erol. "Giresun-Eynesil Ağzından Ölçünlü Türkçede Bulunmayan Kelimeler, Deyimler, İkilemeler ve Atasözleri". (2020), 1008-1012. https://doi.org/10.24106/kefdergi.697855
APA topal e (2020). Giresun-Eynesil Ağzından Ölçünlü Türkçede Bulunmayan Kelimeler, Deyimler, İkilemeler ve Atasözleri. Kastamonu Eğitim Dergisi, 28(2), 1008 - 1012. 10.24106/kefdergi.697855
Chicago topal erol Giresun-Eynesil Ağzından Ölçünlü Türkçede Bulunmayan Kelimeler, Deyimler, İkilemeler ve Atasözleri. Kastamonu Eğitim Dergisi 28, no.2 (2020): 1008 - 1012. 10.24106/kefdergi.697855
MLA topal erol Giresun-Eynesil Ağzından Ölçünlü Türkçede Bulunmayan Kelimeler, Deyimler, İkilemeler ve Atasözleri. Kastamonu Eğitim Dergisi, vol.28, no.2, 2020, ss.1008 - 1012. 10.24106/kefdergi.697855
AMA topal e Giresun-Eynesil Ağzından Ölçünlü Türkçede Bulunmayan Kelimeler, Deyimler, İkilemeler ve Atasözleri. Kastamonu Eğitim Dergisi. 2020; 28(2): 1008 - 1012. 10.24106/kefdergi.697855
Vancouver topal e Giresun-Eynesil Ağzından Ölçünlü Türkçede Bulunmayan Kelimeler, Deyimler, İkilemeler ve Atasözleri. Kastamonu Eğitim Dergisi. 2020; 28(2): 1008 - 1012. 10.24106/kefdergi.697855
IEEE topal e "Giresun-Eynesil Ağzından Ölçünlü Türkçede Bulunmayan Kelimeler, Deyimler, İkilemeler ve Atasözleri." Kastamonu Eğitim Dergisi, 28, ss.1008 - 1012, 2020. 10.24106/kefdergi.697855
ISNAD topal, erol. "Giresun-Eynesil Ağzından Ölçünlü Türkçede Bulunmayan Kelimeler, Deyimler, İkilemeler ve Atasözleri". Kastamonu Eğitim Dergisi 28/2 (2020), 1008-1012. https://doi.org/10.24106/kefdergi.697855