Yıl: 2020 Cilt: 0 Sayı: 44 Sayfa Aralığı: 66 - 87 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.30623/harranilahiyatdergisi.688151 İndeks Tarihi: 31-12-2020

TEFSİR TABAKÂT ESERLERİ

Öz:
Bir tefsir araştırmacısının çalışmasında en fazla ihtiyaç duyduğu kaynakların başında belki de müfessirlerin hayatlarını ve eserlerini ele alan ve bunlarla ilgili hem bilgi veren hem de kaynak gösteren eserler gelmektedir. Çünkü bir tefsir araştırmacısı, büyük ölçüde bu eserler sayesinde konusu ile alakalı kaynak bulabilmekte ve çalışmasını sürdürebilmektedir. Onun için biz bu çalışmamızda müfessirlerin hayatları hakkında bilgi veren ve eserlerini tanıtan birkaç tabakât türü eseri ele alıp inceledik. Bu çalışmamızda müfessirler hakkında bilgi veren eserlerden Süyûtî, Dâvûdî ve Edirnevî’nin aynı ismi taşıyan Tabakâtü’l-müfessirinadlı eserleri ile Muhammed Tâhir el-Fencafîrî’nin Neylü’s-sâ’irîn fî tabakâti’l-müfessirinve Âdil Nüveyhiz’in Mu‘cemü’l-müfessirînisimli eserlerini ele aldık. İlgili eserleri değerlendirmeye geçmeden önce kısa bir giriş ile tabakât ve müfessir kelimelerinin anlamları ile müfessirlerin ele alındığı eserlerin çeşitleri konusunda özet bilgiler verdik. Ayrıca mezkûr eserlerin yazarlarının hayatları ile ilgili kısa bilgiler de aktardık. Çalışmada söz konusu eserlerin telif teknikleri ile müfessirleri ele alış tarzları hakkında gereken bilgilere yer verdik ve eserler arasında bulunan farklara dikkat çekmeye çalıştık.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Afgânî, Şemseddîn es-Selefî. Cuhudu ‘ulemâi’l-Hanefiyye fî ibtâli akâidi’l-Kubûriyye. Riyad: Dârü’s-Suma’î, 1996.
  • Aydar, Hidayet. Tarih Perspektifinden Örnek Tefsir Metinleri 2. İstanbul: Yeni Zamanlar Yayınları, 2014.
  • Başkan, Ömer. “Taşköprîzâde’nin Miftâhu’s-Sa’âde’si Bağlamında Osmanlı İlimler Tasnifi Geleneğinde Tefsir Tarihi Algısı”. Hitit Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi11/21 (Ocak 2012), 135-161.
  • Bilmen, Ömer Nasuhi. Büyük Tefsir Tarihi (Tabakatü’l-Müfessirin). 2 Cilt. İstanbul: Semerkand Yayınları, 2014.
  • Birışık, Abdulhamit. “Müfessir”. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. 31/498-500. Ankara: TDV Yayınları, 2006.
  • Cerrahoğlu, İsmail. Tefsir Tarihi. 2 Cilt. Ankara: Fecr Yayınları, 1996.
  • Çiçek, Mehmet -Yazıcı, Burhan. “Edirnevî’nin Tabakâtü’l-Müfessirîn Adlı Eserinin Tefsir Tabakat Literatüründeki Yeri”. Sakarya Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi22/41 (2020), 116-142.
  • Dâvûdî, Muhammed b. Ali. Tabakâtü’l-müfessirîn. 2 Cilt. Beyrut: Dârü’l-Kütübi’l-‘İlmiyye, 1983.
  • Deliser, Bilal. “Tarih Felsefesi ve Metodolojisi, Biyografik Tarih Yazımı Çerçevesinde, Tefsir Tarihi Yazımı Açısından Şemsüddîn Muhammed b. Ali ed-Dâvûdî ve ‘Tabakâtü’l-Müfessirîn’ Adlı Eseri”. Gümüşhane Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi4/8 (Nisan 2015), 182-203.
  • Durmuş, İsmail. “Tabakât”. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. 39/288-290. Ankara: TDV Yayınları, 2010.
  • Edirnevî, Ahmed b. Muhammed. Tabakâtü’l-müfessirîn. thk. Salih b. Muhammed el-Huzzî. Medine: Mektebetü’l-‘Ulûm ve’l-Hikem, 1997.
  • Edirnevî, Ahmed b. Muhammed. Tabakâtü’l-müfessirîn. thk. Mustafa Özel –Muammer Erbaş. İzmir: Birleşik Matbaacılık Yayınları, 2005.
  • Fencafîrî, Muhammed Tâhir. Neylü’s-sâ’irîn fî tabakâti’l-müfessirîn. Fencafîr: Mektebetü’l-Yemân, 3. Basım, 2000.
  • Gazzî, Muhammed b. Muhammed. el-Kevkebü’s-sâ’ire bi-a’yâni’l-mi’eti’l-’âşire. 3 Cilt. Beyrut: Dârü’l-Kütübi’l-‘İlmiyye, 1997.
  • Goldziher, Ignaz. Mezâhibü’t-tefsîri’l-İslâmî. çev. Abdülhalim en-Neccâr. Kahire: Mektebetü’l-Hâncî, 1955.
  • Halid, Hasan. “Takdîm”. Mu‘cemü’l-müfessirîn. mlf. ‘Âdil Nüveyhiz. 1/5-10. Beyrut: Müessesetü Nüveyhiz es-Sekâfiyye, 3. Basım, 1988.
  • Halil, Halil Ahmed. el-Kûmidye’s-sîyâsiyye vücûh fî mir’âtî. b.y.: el-Müessesetü’l-‘Arabiyye, 2006.
  • Huzzî, Süleyman b. Salih. “Mukaddime”. Tabakâtü’l-müfessirîn. mlf. Ahmed b. Muhammed el-Edirnevî. 1-16. Medine: Mektebetü’l-‘Ulûm ve’l-Hikem, 1997.
  • Hüseynî, Ebû Bekir b. Hidâyetüllah. Tabakâtü’ş-Şâfi‘iyye. thk. Âdil Nüveyhiz. Beyrut: Dârü’l-Âfâkı’l-Cedîde, 3. Basım, 1982.
  • İbn Hacer el-‘Askalânî, Ahmed b. Ali. Fethu’l-bârî şerhu Sahîhi’l-Buhârî. 13 Cilt. Beyrut: Dârü’l-Ma’rife, 1379/1959-1960.
  • İbn Kunfüz, Ahmed b. Hasan. el-Vefeyât. Beyrut: Dârü’l-Âfâkı’l-Cedîde, 1983.
  • İbn Manzûr, Muhammed b. Mükerrem. Lisânü’l-‘Arab. 15 Cilt. Beyrut: Dâru Sâdir, 3. Basım, 1414/1993-1994.
  • İbnü’l-‘İmâd, Abdülhay b. Ahmed. Şezerâtü’z-zeheb fî ahbâri men zeheb. thk. Abdülkadir el-Arnâût -Mahmud el-Arnâût. 11 Cilt. Beyrut: Dâru İbn Kesîr, 1986.
  • İbnü’n-Nedîm, Muhammed b. İshak. el-Fihrist. thk. İbrahim Ramazan. Beyrut: Dârü’l-Ma‘rife, 2. Basım, 1997.
  • M. Hüseyin ez-Zehebî. et-Tefsîr ve’l-müfessirûn. 3 Cilt. Kahire: Mektebetü Vehbe, ts.
  • Mâtürîdî, Muhammed b. Muhammed. Te’vîlâtü Ehli’s-sünne. thk. Mecdî Bâslûm. 10 Cilt. Beyrut: Dârü’l-Kütübi’l-‘İlmiyye, 2005.
  • Nüveyhiz, Âdil. Mu‘cemu a‘lâmi’l-Cezâ’ir. Beyrut: Müessesetü Nüveyhiz es-Sekâfiyye, 1980.
  • Nüveyhiz, Âdil. Mu‘cemü’l-müfessirîn min sadri’l-İslâm ve hatte’l-‘asri’l-hâzır. 2 Cilt. Beyrut: Müessesetü Nüveyhiz es-Sekâfiyye, 3. Basım, 1988.
  • Ömer, Ali Muhammed. “Mukaddime”. Tabakâtü’l-müfessirîn. mlf. Celâleddin Abdurrahman b. Ebû Bekir es-Süyûtî. 3-20. Suudi Arabistan: Vizâretü’ş-Şuûni’l-İslâmiyye, 2010.
  • Özkan, Halit. “Süyûtî”. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. 38/188-198. Ankara: TDV Yayınları, 2010.
  • Süyûtî, Celâleddin Abdurrahman b. Ebû Bekir. Tabakâtü’l-müfessirîn. Kahire: Mektebetü Vehbe, 1396.
  • Taberî, Ebû Cafer Muhammed b. Cerîr. Câmi‘u’l-beyân ‘an te’vîli âyi’l-Kur’ân. thk. Ahmed Muhammed Şakir. 24 Cilt. b.y.: Müessesetü’r-Risâle, 2000.
  • Taşköprizâde, Ahmed b. Mustafa. Miftâhu’s-sa‘âde ve misbâhu’s-siyâde fî mevzu‘âti’l-‘ulûm. 3 Cilt. Beyrut: Dârü’l-Kütübi’l-‘İlmiyye, ts.
  • Tayyâr, Müsâid b. Süleyman. Mefhûmü’t-tefsîr ve’t-te’vîl ve’l-istinbât ve’t-tedebbür ve’l-müfessir. Riyad: Dâru İbnü’l-Cevzî, 2. Basım, 2006.
  • Temel, Ali Rıza. “Dâvûdî Muhammed b. Ali”. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. 9/51-52. Ankara: TDV Yayınları, 2010.
APA Özcan E (2020). TEFSİR TABAKÂT ESERLERİ. , 66 - 87. 10.30623/harranilahiyatdergisi.688151
Chicago Özcan Esat TEFSİR TABAKÂT ESERLERİ. (2020): 66 - 87. 10.30623/harranilahiyatdergisi.688151
MLA Özcan Esat TEFSİR TABAKÂT ESERLERİ. , 2020, ss.66 - 87. 10.30623/harranilahiyatdergisi.688151
AMA Özcan E TEFSİR TABAKÂT ESERLERİ. . 2020; 66 - 87. 10.30623/harranilahiyatdergisi.688151
Vancouver Özcan E TEFSİR TABAKÂT ESERLERİ. . 2020; 66 - 87. 10.30623/harranilahiyatdergisi.688151
IEEE Özcan E "TEFSİR TABAKÂT ESERLERİ." , ss.66 - 87, 2020. 10.30623/harranilahiyatdergisi.688151
ISNAD Özcan, Esat. "TEFSİR TABAKÂT ESERLERİ". (2020), 66-87. https://doi.org/10.30623/harranilahiyatdergisi.688151
APA Özcan E (2020). TEFSİR TABAKÂT ESERLERİ. Harran Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 0(44), 66 - 87. 10.30623/harranilahiyatdergisi.688151
Chicago Özcan Esat TEFSİR TABAKÂT ESERLERİ. Harran Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 0, no.44 (2020): 66 - 87. 10.30623/harranilahiyatdergisi.688151
MLA Özcan Esat TEFSİR TABAKÂT ESERLERİ. Harran Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, vol.0, no.44, 2020, ss.66 - 87. 10.30623/harranilahiyatdergisi.688151
AMA Özcan E TEFSİR TABAKÂT ESERLERİ. Harran Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi. 2020; 0(44): 66 - 87. 10.30623/harranilahiyatdergisi.688151
Vancouver Özcan E TEFSİR TABAKÂT ESERLERİ. Harran Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi. 2020; 0(44): 66 - 87. 10.30623/harranilahiyatdergisi.688151
IEEE Özcan E "TEFSİR TABAKÂT ESERLERİ." Harran Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 0, ss.66 - 87, 2020. 10.30623/harranilahiyatdergisi.688151
ISNAD Özcan, Esat. "TEFSİR TABAKÂT ESERLERİ". Harran Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 44 (2020), 66-87. https://doi.org/10.30623/harranilahiyatdergisi.688151