Yıl: 2019 Cilt: 18 Sayı: 36 Sayfa Aralığı: 497 - 522 Metin Dili: Arapça DOI: 10.14395/hititilahiyat.578396 İndeks Tarihi: 05-01-2021

احلروف والوجود: دراسة مقارنة بني سفر يتسراه وابن عري

Öz:
شهد العامل املسلم يف القرون الوسطى نشاطا الفتا للتصوف اإلسالمي واليهودي. وقد انعكسهذا االشرتاك اجليواترخيي واإلبستمولوجي على النتاج الصويف هلما، فظهر جليا وجود آتثر بني هذين التيارينكما يبدو يف أعمال املتصوفني يف تلك احلقبة، خاصة املتصوفني اليهود.مسألة احلروف وعالقتها ابلوجود من خالل دراسة أبرز من تناوهلا لدى الطرفني ومها حميي الدين بن عريب ّ وتسعى هذه الورقة إىل دراسة إحدى مظان التآثر العرفان اإلسالمي واليهودي القروسطي، وهي)6511 -0421م( يف مؤلفاته، وسفر يتسراه )كتاب اخللق( أحد أهم كتب القبااله املنسوب للنيب إبراهيم.وقامت الدراسة على رصد نقاط االلتقاء واالختالف بني هذا السفر وابن عريب وذلك بدراسة عدة مسائللدى الطرفني مشلت :الدور التكويين للحروف، وماهية هذه احلروف، وترتيبها، واملوجودات املنبثقة عنهاأو اليت تناظرها، وانتهاء مبحاولة تفسري احتمالية أتثر ابن عريب بسفر يتسراه. وقد لوحظ وجود العديد مننقاط التالقي بني ابن عريب وسفر يتسراه، وكذلك العديد من نقاط االختالف.وتوصلت الدراسة إىل أن احتمالية أتثر ابن عريب بسفر يتسراه احتمالية تفتقر إىل الدليل؛العتماد ابن عريب غالبا على الكتاب والسنة لتدعيم طروحاته، فضال عن عدم وجود مصدر اترخيي يؤكداطالع ابن عريب على هذا السفر قراءة أو مساعا.
Anahtar Kelime:

Letters and Exıstence: A Comparatıve Study Between Sefer Yetzırah and Ibn Arabı

Öz:
The Muslim world in the Middle Ages witnessed a remarkable activity of Islamic and Jewish mysticism. This common geo-historical and epistemological backgrounds were reflected in the mystical output of the two mystics. It is clear that there is an interaction between these two streams, as appears in the works of the mystics of that era, especially the Jewish ones. This paper seeks to study one aspect of the mystical interaction between the medieval Islamic and the Jewish mysticism which is the letters and their relation to existence through studying the works of Muhyiddin ibn Arabi and Sefer Yetzirah (The book of creation) which is one of the most important books of Kabbalah attributed to the Prophet Ibrahim. The study examines the points of convergence and divergence between Sefer Yetzirah and Ibn Arabi by studying several issues on both sides, including: the formative role of the letters, the nature of these letters, their order and their entities or corresponding ones. The study noticed that there are many points of convergence between Ibn Arabi and Sefer Yetzirah, as well as many points of difference. The study concluded that the possibility of Ibn Arabi being influenced by Sefer Yetzirah is lacking for evidence, especially if we take into consideration that Ibn Arabi relayed on Quran and prophet traditions to support his thoughts. Besides, there is no decisive historical evidence for this claim.
Anahtar Kelime:

Harfler ve Varlık Sefer Yetzirah ve İbn-i Arabi Arasında Karşılaştırmalı Bir Çalışma

Öz:
Müslüman dünya orta çağda İslam ve Yahudi tasavvufunda dikkat çekici faaliyetlere tanık olmuştur. Bu tarihî, coğrafî ve epistemolojik ortaklık, İslam ve Yahudi tasavvufuna bir çok ürünün ortaya çıkması olarak yansımıştır. Bu dönemdeki mistiklerin, özellikle Yahudi mistikleri, çalışmalarına bakıldığında, Müslüman mistikler ve Yahudi mistikleri arasında bir etkileşimin olduğu açıkça görülmektedir. Bu çalışma orta çağdaki İslam ve Yahudi mistikleri arasındaki etkileşiminin açık göstergelerinden birisi olan harfler ve varlık mistikleri ilişkisini her iki kesimin ortaya koyduğu belli başlı çalışmalardan yararlanmak sureti ile incelemeyi amaçlamaktadır. Çalışmaya dair temel alınan eserler, İslam dünyasının seçkin şahsiyetlerinden İbnü’l-Arabî (1156- 1240) ve te’lifâtı, Yahudi dünyasından da, Kabbâla’nın en önemli kitaplarından birisi olan ve İbrahim’e (a.s) atfedilen Sefer Yetzirah (Yaratılış Kitabı)’dır. Çalışmamız İbnü’l-Arabî’nin eserleriyle Sefer Yetzirah’ı karşılaştırarak onlar arasındaki benzer ve farklı yönleri tespit etmeyi amaçlamaktadı. İncelememizde iki tarafın harflerin mahiyeti, sıralanması, harflerden ortaya çıkan veya harflerle uyumlu olarak meydana gelen varlıklar hakkındaki görüşleri ve son olarak ta Sefer Yetzirah’ın İbnü’l-Arabî üzerindeki muhtemel etkileri tespit edilmeye çalışılmıştır. Nihayetinde çalışmada İbnü’l-Arabî ile Sefer Yetzirah arasındaki ortak ve farklı yönler bulunduğu sonucuna varılmıştır. Yapılan incelemeler neticesinde İbnü’l-Arabî görüşlerini genellikle kitap ve sünnet ile temellendirdiğinden, onun Sefer Yetzirah’dan etkilenme olasılığı ispata muhtaç bir mesele olduğu görülmüştür. Zaten İbnü’l-Arabî’nin Sefer Yetzirah isimli eserden haberdar olduğunu gösteren ne yazılı ne de sözlü bir delil yoktur.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Abu Zayd, Nasr Hamid. Falsafatu’t- Ta’wîl. Beirut: Dâru’t- Tanwîr lit- Tibâʿa wa’n- Nashr & Dâru’l- Wihda lit- Tibâʿa wa’n- Nashr. 1983.
  • Afifi, Abul Ela. The Mystical Philosophy of Muhid Din Ibnul-Arabi. Cambridge: The University Press, 1939.
  • Al-Fayyūmî, Saʿîd. Sefer Yetzirah – Kitâbu’l- Mabâdi’. Kiryat Ono: Moshe Institute. 1999.
  • Benton, Christopher P. “An Introduction to the Sefer Yetzirah”. The Maqom Journal for Studies in Rabbinic Literature 7 (2004). http://www.maqom.com/journal/paper14.pdf.
  • Frye, Richard- Fisher, William Bayne, The Cambridge History of Iran. Cambridge: Cambridge University Press, 1962.
  • Haji Khalifah, Mustafa. Kashf aẓ-Ẓunūn ‘an ‘asāmī ‘l-Kutub wa’l-funūn. 2 Vol, Ed. Mehmed Şerafeddin Yaltkaya. Beirut: Dâru Ihyâ’it- Turâthi’l- Arabi, w.d.
  • Hirschfeld, Hartwig. “The Arabic Portion of the Cairo Genizah at Cambridge”. The Jewish Quarterly Review 15/ 2 (1903): 167-181.
  • Hirschfeld, Hartwig. “A Hebraeo-Sufic Poem”. Journal of the American Oriental Society 49 (1929): 168-173.
  • Ibn ʿArabî, Muhyiddîn. Rasâ’il Ibn ʿArabî. 2 Vol. Beirut: Al-Markizu’l- ʿArabî lid- Dirâsât. W.date. a copy of Dâiratul Ma’ârifi’l- Osmania’s edition in Hyderabad. 1361 AH.
  • Ibn ʿArabî, Muhyiddîn. Shajaratu’l- Kawn. Ed. Riyâd Al- Abdullâh. Beirut: Al- Markiz Al- ʿArabî lil- Kitâb. 1984.
  • Ibn ʿArabî, Muhyiddîn. Al-Futûhât Al-Makkiya.14 Vol .Ed. Osman Yahya. Egypt: Supreme Council of Culture in Cooperation with Institute of Graduate Studies of the Sorbonne University, General Egyptian Book Organization. 1958.
  • Ibn ʿArabî, Muhyiddîn. Al-Futûhât Al-Makkiya. 4 Vol. Beirut: Dâr Sâdir. W.date. a copy of Dâru’lKutubi’l- ʿarabiyya’s edeition in Egypt. 1329 AH.
  • Ibn ʿArabî, Muhyiddîn. Kitâbu’l- Mabâdi’ wal- Gayât fî Maʿâni’l- Hurûfi wal- Âyât wa Kitâbu’l- ʿaqdi’lManzûm Fîmâ tahwîhi’l- Hurûfu mina’l- Khawassi wa’l- ʿulûm. Ed. Saeed Abdulfattah. Beirut: Dâru’l- Kutubi’l- ʿilmiyya. 2006.
  • Khamisi, Saed. Ar- Ramziyya wa’t- Ta’wîl fî Falsafati Ibn ʿArabî As- Sûfiyya. PhD thesis: The University of Mentouri, Constantine, Algeria. 2005.
  • Khayri, Ahmed. ‘izâlatu’sh- Shubuhât ‘an Qawli’l- Ustâth Kunnâ Hurûfan ʿâliyât. Cairo: As- Saʿâda press. 1370 AH.
  • Kiener, Ronald.” Ibn al-’Arabí and the Qabbalah: A Study of Thirteenth-Century Iberian Mysticism”. Studies in Mystical Literature 2/2 (1982): 26-52.
  • Kohler, Kaufmann - Broydé, Issac. “Bahya Ben Joseph ibn Pakuda”. jewishencyclopedia.com. http://www.jewishencyclopedia.com/articles/2368-bahya-ben-joseph-ibn-pakuda
  • Malter, Henry. Saadia Gaon: His Life and Works. Philadelphia: The Jewish Publication Society of America, 1921.
  • Morris, James W. “...Except His Face: The Political and Aesthetic Dimensions of Ibn ‘Arabi’s Legacy”. Journal of the Muhyiddîn Ibn ‘Arabî Society 23 (1998): 19-31.
  • Nykl, Alois R. - Sprengling, Martin. “A Hebrew-Sufic Poem”. The American Journal of Semitic Languages and Literatures 46/ 3 (1930): 203-204.
  • Palacios, Asin M. Ibn Arabi: Hayatuhu wa Madhhabuhu, trans. Abd al-Rahman Badawi, Kuwait: Wakalat al-Matbuat, 1979.
  • Rosenthal, Franz. “A Judaeo-Arabic Work Under Ṣûfic Influence”. Hebrew Union College Annual 15 (1940): 433-484.
  • Singer, Isidore (Ed.). “Ibn Ghayyat, Isaac Ben Juda’”. 1901 The Jewish Encyclopedia. Available at: https://www.studylight.org/encyclopedias/tje/i/ibn-ghayyat-isaac-ben-judah.html.
  • Smith, William. “Hebrew Language,” Smith’s Bible Dictionary. Philadelphia: Universal Book and Bible House; Teachers edition, 1948.
  • Stroumsa, Sarah. Maimonides in His World: Portrait of a Mediterranean Thinker. Princeton: Princeton University Press, 2009.
  • Şeyhî Efendi, Köstendilli Süleyman, Şerh-i Nûnân, İ.B.B. Atatürk Kitaplığı Osman Ergin Yazmaları, 297.7, 92b-93a.
  • Yıldırım, Birol, Köstendilli Süleyman Şeyhî Efendi Hayatı Eserleri ve Tasavvufî Görüşleri, Erzurum: Ertual Akademi, 2016.
APA AbdulKader M (2019). احلروف والوجود: دراسة مقارنة بني سفر يتسراه وابن عري. , 497 - 522. 10.14395/hititilahiyat.578396
Chicago AbdulKader Malek احلروف والوجود: دراسة مقارنة بني سفر يتسراه وابن عري. (2019): 497 - 522. 10.14395/hititilahiyat.578396
MLA AbdulKader Malek احلروف والوجود: دراسة مقارنة بني سفر يتسراه وابن عري. , 2019, ss.497 - 522. 10.14395/hititilahiyat.578396
AMA AbdulKader M احلروف والوجود: دراسة مقارنة بني سفر يتسراه وابن عري. . 2019; 497 - 522. 10.14395/hititilahiyat.578396
Vancouver AbdulKader M احلروف والوجود: دراسة مقارنة بني سفر يتسراه وابن عري. . 2019; 497 - 522. 10.14395/hititilahiyat.578396
IEEE AbdulKader M "احلروف والوجود: دراسة مقارنة بني سفر يتسراه وابن عري." , ss.497 - 522, 2019. 10.14395/hititilahiyat.578396
ISNAD AbdulKader, Malek. "احلروف والوجود: دراسة مقارنة بني سفر يتسراه وابن عري". (2019), 497-522. https://doi.org/10.14395/hititilahiyat.578396
APA AbdulKader M (2019). احلروف والوجود: دراسة مقارنة بني سفر يتسراه وابن عري. Hitit Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 18(36), 497 - 522. 10.14395/hititilahiyat.578396
Chicago AbdulKader Malek احلروف والوجود: دراسة مقارنة بني سفر يتسراه وابن عري. Hitit Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 18, no.36 (2019): 497 - 522. 10.14395/hititilahiyat.578396
MLA AbdulKader Malek احلروف والوجود: دراسة مقارنة بني سفر يتسراه وابن عري. Hitit Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, vol.18, no.36, 2019, ss.497 - 522. 10.14395/hititilahiyat.578396
AMA AbdulKader M احلروف والوجود: دراسة مقارنة بني سفر يتسراه وابن عري. Hitit Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi. 2019; 18(36): 497 - 522. 10.14395/hititilahiyat.578396
Vancouver AbdulKader M احلروف والوجود: دراسة مقارنة بني سفر يتسراه وابن عري. Hitit Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi. 2019; 18(36): 497 - 522. 10.14395/hititilahiyat.578396
IEEE AbdulKader M "احلروف والوجود: دراسة مقارنة بني سفر يتسراه وابن عري." Hitit Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 18, ss.497 - 522, 2019. 10.14395/hititilahiyat.578396
ISNAD AbdulKader, Malek. "احلروف والوجود: دراسة مقارنة بني سفر يتسراه وابن عري". Hitit Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 18/36 (2019), 497-522. https://doi.org/10.14395/hititilahiyat.578396