Yıl: 2020 Cilt: 13 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 72 - 94 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.25287Iohuiibf.535709 İndeks Tarihi: 26-11-2020

ALIŞVERİş MERKEZLERİNİN ÇKKV YÖNTEMLERİ İLE PERFORMANSLARıNIN ÖLÇÜLMESİ: YAzıN İNCELEMESİ

Öz:
Performans ölçümü işletmelerin bugünü ve yarını değerlendirmeleri, rekabette avantaj kazanmaları içinkullandıkları bir analiz yöntemidir. Kurumların hedeflerini ve bunları ne ölçüde gerçekleştiripgerçekleştiremediğini tespit etmek için yardımcı olmaktadır. İşletmeleri doğru yönetmek, iyileştirmek vegeliştirmek için ilk önce, doğru analiz ve ölçümleme gereklidir. Performans ölçümünde kullanılabilecekkriterler, sayısal ve sayısalolmayan niteliktedir. Geliştirilmiş birçok yöntem içinde, çok kriterli karar vermeyöntemleri de işletme performanslarının ölçülmesinde uygulanabilecek kolay, etkin ve sayısalolmayansübjektif kriterleri değerlendirebilen yöntemlerdir. Çalışmada, günümüzün modern yaşantısında vazgeçilmezbir yere sahip olan alışveriş merkezlerinin performans ölçüm problemi ele alınmıştır. Ele alınan problem için,alışveriş merkezlerinin. performans ölçümünün, çok kriterli karar verme yöntemleri uygulanarak yapılmışçalışmaların incelenmesi ile birlikte genel durum analizi yapılmıştır. Bu araştırmada, üç bölüm altında, toplamaltmış sekiz çalışma incelenmiştir. Yapılan çalışmalarda makaleler, yüksek lisans ve doktora tezleribulunmaktadır. Çalışma sonucunda, literatürdeki eksik alanlar ortaya çıkarılmıştır.
Anahtar Kelime:

MEASUREMENT OF PERFORMANCE OF SHOPPING CENTERS BY MCDM METHODS: REVIEW OF WRlTING

Öz:
Performance measurement is an analysis method used in the businesses sector to evaluate today and the future to gain competitive advantage. It helps to determine the objectives of the institutions and to what extent they are able to achieve them. Firstly, in order to manage, improve and deve/op business, correct analysis and measurement is necessary. The criteria that can be used in performance measurement are numerical and nonnumerical. In deve/oping various methods, multi-criteria decision-making methods are also easy, effective and non-quantitative subjective criteria that can be applied in measuring business performance. In this study, we discussed the performance measurement problem of shopping malls, which has an indispensable place in today's modern life. In order to solve the problem, shopping malls, performance measurement and multicriteria decision making methods were applied and general situation analysis was conducted. In this study, we examined sixty-eight studies under three sections. These are articles, master's and doctoral theses in the studies. As a result of the study, some of the missing areas in the literature were revealed.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Akat, Ö., Taşkın, Ç;& Özdem, A. (2006), "Uluslararası alışveriş merkezi tüketicilerinin satın alma davranışı: bursa ilinde bir uygulama". Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 2, 13-30.
  • Akıncı, G.M. (2013). "Gençler ve alışveriş merkezleri (AVM'ler): AVM kullanım tercihleri hakkında bir alan çalışması". Megaron, 8(2), 87-96.
  • Anselmsson, 1. (2016). "Effects of shopping centre re-ınvestments and ımprovements on sales and visit growth". 32, 139-50.
  • Ankan, F. & Küçükçe, Y.S. (2012). "Satın alma faaliyeti için bir tedarikçi seçimi - değerlendirme problemi ve çözümü", Gazi Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi Dergisi, 27(2): 255-264.
  • Athawale, V.M. & Chakraborty, S. (2010). "Facility location selection using PROMETHEE II method", Proceedings of the 2010 International Conference on Industrial Engineering and Operations Management Dhaka; 59-63.
  • Bakırtaş, H. (2010)." AVM'lerde mağaza içi atmosferin tüketim duyguları ve satın alma davranışı üzerindeki etkisi". Doktora Tezi, Sakarya Üniversitesi.
  • Behzadian, M., Kazemzadeh, R B., Albadvi, A, & Aghdasi, M. (2010). "Promethee: A comprehensive literature review on methodologies and applications". European Joumal ofOperational Research, 2010, 198-215.
  • Bentes, A V. .Carneiro J., Da Silva J. F. & Kimura H. (2012). "Multidimensional assessment of organizational performance Integrating Bse and AHP". Joumal of Business Research, 65(12): 1790-179
  • Bij. J. D. & Vissers, J. M. H. (1999). "Monitoring health care processes: a franıework for performans ındicators". International Joumal of Health Care Quality Assurance, (12) 5, 214-221.
  • Brans, J.P., Vıncke, P. & Mareschal, B. (1986). "How to Select and How to Rank Projects: The PROMETHEE Method".European Joumal ofOperational Research, 24,228-238.
  • Brignall, T. J., Fitzgerald, L., Johnston, R & Silvestro, R (1991). "Performance measurement in service businesses". Management Accounting, 69(10), 34-36.
  • Büyükselçuk, Ç.E., Üner, Ö. & Özkan, Ç. (2005). "Kobilerde çalışma koşulları - çalışan menınuniyeti ilişkisi". V. Ulusal Üretim Araştırmalan Sempozyumu, İstanbul Ticaret Üniversitesi, İstanbul.
  • Cengiz, E. & Özden, B. (2002). "Perakendecilikte büyük alışveriş merkezleri ve tüketicilerin büyük alışveriş merkezleri ile ilgili tutumlarım tespit etmeye yönelik bir araştırma". Ege Akademik Bakış, Ege Üniversitesi İktisadi ve İdari Siyasi Bilimler Dergisi, 2(1), 65-78.
  • Chang, H.H. & Huang, w.e., (2006), "Application of a quantification SWOT analytical method", Mathematical and Computer Modelling 43,158-169.
  • Chakraborty, S., Zavadskas, E. K. & Antucheviciene J. (2015). "Applications ofWASPAS method as a multicriteria decision-making tool", Economic Computation & Economic Cybernetics Studies & Research 49(1),1-17.
  • Chebat, J. e., Sirgy, M. J. & Grzeskowiak, S. (2010). "How can shopping mall management best capture mall ımage?". Joumal of Business Research, 63(7) ,735-740.
  • Çelik, H. (2011). "Alışveriş merkezlerinde hizmet kalitesi algısı ve bir araştırma". Süleyman Demirel Üniversitesi İİBF Dergisi, 16(3),439-444.
  • Çelikdin, AE. (2014). "Balanced scorecard sisteminde Swot analizi ile Alıp kullammı: yem sektöründe bir uygulanıa". Yüksek Lisans Tezi, Aksaray Üniversitesi.
  • Dağdeviren, M. & Eraslan, E. (2008). "PROMETHEE sıralanıa yöntemi ile tedarikçi seçimi",.Gazi Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi Dergisi, 23(1), 69-75.
  • Das, G., & Varshneya, G. (2017). "Consumer emotions: Deterrninants and outcomes in a shopping mall". Joumal ofRetailing and Consumer Services, 38,177-85.
  • Demirci, T. (2013). "Analitik hiyerarşi sürecine dayalı kredi değerleme modeli". Dokuz Eylül Üniversitesi, Yüksek lisans tezi
  • Dündar, S. (2008). "Ders seçiminde analitik hiyerarşi proses uygulaması". Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 13:217-226
  • Durdudiler, M. (2006). "Perakende sektöründe tedarikçi performans değerlemesinde Alıp ve Bulanık Alıp uygulanıası". Yüksek Lisans Tezi, Yıldız Teknik Üniversitesi.
  • Dyson, RG., (2004)."Strategic development and SWOT analysis at the University of Warwick", European Joumal ofOperational Research, 152,631-640.
  • El-Adly, MJ. (2007), "Shopping malls attractiveness: a segmentation approach". International Joumal of Retail & Distribution Management, Vol. 35 No. 11, pp. 936-950.
  • El-Adly, M. i. & Eid, R (2016). "An Empirical Study of the Relationship between Shopping Environment, Customer Perceived Value, Satisfaction, and Loyalty in the UAE Malls Context". 31 217-27.
  • El-Abd, W., Kanıel, B., Afify, M. & Dorra, M. (2018)." Assessment of skylight design configurations on daylighting performance in shopping malls: a case study". Solar Energy, 170,358-368. Eva Gayrimenkul Değerleme, http://www.evagyd.com/.
  • Friedman, M. (1997) "A guide to developing, using performance measures in results-based budgeting".Prepared for The Finance Project, http://www .fınanceproject.org/Publications/measures.html
  • Genç, T. & Masca, M. (2013). "TOPSIS ve PROMETHEE yöntemleri ile elde edilen üstünlük sıralanıalarının bir uygulama üzerinden karşılaştınlması", Afyon Kocatepe Üniversitesi İİBF Dergisi, 15(2),539-566.
  • Girginer, N. & Kaygısız, Z. (2009). "İstatistiksel yazılım seçiminde analitik hiyerarşi süreci ve 0-1 hedef progranılama yöntemlerinin birlikte kullanımı". Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 10 (1), 211-233.
  • Griffith, J.R. (1999). The Well-Managed Healthcare Organization,. USA, Chicago: Illinois AUPHA Press.
  • Gül, M., Çelik, E., Güneri, AF. & Gümüş, AT. (2012). "simulasyon ile bütünleşik çok kriterli karar verme: bir hastane acil departmanı için senaryo seçimi uygulaması", İstanbul Ticaret Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, 22, 1-18.
  • Güven M. & Çelik N. (2007). "Analitik Hiyerarşi Süreci yöntemi ile otel işletmelerinde hizmet kalitesini değerlendirme: bartın örneği". Zonguldak Karaelmas Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 3 (6),1-20.
  • Gayrimenkul ve Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı Derneği (GYODER), "Türkiye Gayrimenkul Sektörü 2018 4.Çeyrek Raporu" Sayı 15,2019.
  • Haj-Salem, N., Chebat, 1. e., Michon, R. & Oliveira, S. (2016). "Why male and female shoppers do not see mallloyalty through the sanıe lens? The mediating role of self-congruity". Joumal of Business Research, Elsevier, 69(3),1219-1227.
  • Işık, Z. (2009). "İnşaat sektöründe performans ölçümü için kavramsal bir model", Doktora Tezi, Orta Doğu Teknik Üniversitesi.
  • İbicioğlu, H. (2005). "Alışveriş Merkezleri: Demografık etkenler ve tüketici tutumlarının incelenmesine yönelik bir araştırrna".Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 10(1), 43-55.
  • İlter, B. Özgen, Ö. & Aykol, B. (2009). "lise öğrencilerinin alışveriş merkezlerine gereksinimlerinin kano modeli ile sınıflandınlması; izmir ili uygulaması ".Dokuz Eylül Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, 8(2),141-162
  • Kabadayı, E.T. (2002). "İşletmelerdeki Üretim Performans ÖlçütlerininGelişimi, Özellikleri ve Sürekli İyileştirme ile İlişkisi", DoğuşÜniversitesi Dergisi, 6, 61-75.
  • Kesari, B. & Atulkar, S. (2016) "Satisfaction ofMall Shoppers: A Study on Perceived Utilitarian and Hedonic Shopping Values",.Joumal ofRetailing and Consumer Services 31, 22-31.
  • Köksal, Y. & Aydın, E.E. (2015)."Tüketicilerin alışveriş merkezleri algısı üzerine karşılaştırmalı bir inceleme: göller bölgesi örneği". Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi,11(24), 231-248.
  • Köksal, Y. & Emirza, E. (2011). "Kuruluş Yeri Açısından Cadde ve Alış Evriş Merkezi Mağazacılığının Karşılaştırılması: Ankara İlinde Bir Araştırma." Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8(16), 75-87.
  • Kurttila, M., Pesonen, M., Kangas, 1. & Kajanus, M., (2000)". "Utilizing the analytical hierarchy process (AHP) in SWOT analysis - a hybrid method and its application to a forest certification case", Forest Policyand Economics, 1 (1),41-52.
  • Macharis, e., Springael, J., De Brucker, K., & Verbeke, A (2004). "Promethee and AHP: The design of operational synergies in multicriteria analysis. Strengthening Promethee with ideas of AHP". European Joumal ofOperational Research, 153,307-317.
  • Manteghi & Zohrebi (2011)."A proposed comprehensive franıework for formulating strategy, s. a hybrid of balanced scorecard, SWOT analysis, porter s generic strategies and fuzzy quality function deployment", Procedia Social and Behavioral Sciences Dergisi, 15,2068-2073.
  • Mehmet S. & Kaya S. 2010. "Hastanelerde performans ölçümü", Verimlilik Dergisi, 4, 25-47.
  • Mittal, A & Jhamb, D. (2016). "Determinants ofShopping Mall Attractiveness: The Indian Context". Procedia Economics and Finance, 37.16 386-390.
  • Mousakhani M., RAHMANi H. & HAMiDi N. (2010)."Hospitals ranking using fuzzyanalytic hierarchy process balanced score card", Asian Joumal Of Management Research (Online Open Access Publishing Platform For Management Research), 666-678.
  • Osuna, E. E & Aranda, A, "Combining SWOT and AHP techniques for strategic planning", Proceedings of ISAHP 2007, Vina del Mar, ehile.
  • Ömürbek, N., Karaatlı, M., Eren, H. & Şanlı, B. (2014). "AHP temelli promethee sıralanıa yöntemi ile hafif ticari araç seçimi". Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 19 (4), 47-64.
  • Özdemir, A & Özveri, O. (2004). "çok kriterli envanter sınıflandınlmasında analitik hiyerarşi sürecinin uygulanması".Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Cilt 19(2),137-154.
  • Özer, A (2009)."Performans yönetimi uygulanıalarında performansın ölçümü ve değerlendirilmesi", Yönetim ve Ekonomi Dergisi,73,3-29.
  • Özgüven, N. (2012). "Promethee sıralanıa yöntemi ile özel alışveriş siteleri üzerine bir araştırma". Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 27,195-201.
  • Reynolds, K.E., Ganesh, 1. & Luckett, M. (2002). "Traditional Malls vs. Factory Out1ets: Comparing Shopper Typologies and Implications for Retail Strategy"Joumal of Business Research, 55(9), 687-696.
  • Saaty, T.L. (2008). "Decision making with the analytic hierarchy process". International Joumal of Services Sciences, 1(1),83-98.
  • Shang, Y. Z., Li, B. Z., Baldwin, AN., Ding, Y., W. Yu., & Cheng, L. (2016). "Investigation ofındoor air quality in shopping malls during summer in western china using subjective surveyand field measurement". Building and Environment, 108, 1-11.
  • Soba, M. (2012). "Promethee yöntemi kullanarak en uygun panelvan otomobil seçimi ve bir uygulanıa", Joumal ofYasar University, 28(7): 4708-4721.
  • Sultana, A & Kumar, A (2012). "Ranking ofbiomass pellets by integration of economic, environmental and technical factors". Biomass and Bioenergy, 39, 344-355.
  • Tatkan, A (2018). "Isparta İli Yenişarbademli ilçesinin ekoturizm potansiyelinin swot analizi aracılığıyla belirlenmesi". İzmir Katip Çelebi Üniversitesi, Yüksek Lisans Tezi.
  • Theodorou, S., Florides, G., & Tassou, S. (2010). "The use of multiple criteria decision making methodologies for the promotion of RES through funding schemes in Cyprus, A review". Energy Policy, 38. 7783- 7792
  • Tokpunar, İ. (2014). "Tedarik zinciri yönetiminde talep tahmin doğruluğunu arttırmak için radar diyagramının kullanımı", Bahçeşehir Üniversitesi, Yüksek Lisans Tezi.
  • Turcksin, L., Bernardini, A, & Macharis, C. A (2011). "Combined AHP-Promethee approach for selecting the most appropriate policy scenario to stimulate a c1ean vehic1e fleet". Procedia Social and Behavioral Sciences, 20, 954-965.
  • Ünal, Ö. F.(2011) ."Analitik Hiyerarşi Prosesi ve personel seçimi alamnda uygulamalan". Akdeniz Üniversitesi Uluslararası Alanya İşletme Fakültesi Dergisi, 3(2),18-38
  • Yetmen, A & Kişi, H. (2011). "Kentsel toplu taşımacılıkta kurumsal performans ve çalışan menınuniyeti: izmir'de eshot üzerine bir araştırma". Dokuz Eylül Üniversitesi Denizcilik Fakültesi Dergisi, 3 (1), 85- 106.
  • Yıldırım, T. (2010). "İstanbul'da bulunan alışveriş merkezlerinin gelişim-değişim süreçleri ve tasarım kriterlerinin karşılaştırmalı analizi". Yüksek lisans Tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbuL.
  • Wakefield, K. L. & Baker, 1. (1998). "Excitement at themall: deterrninants and effects on shopping response". Joumal ofRetailing, (74),515-540.
  • Wickranıasinghe, V. & Takano, S. (2010). "Application of combined SWOT and analytic hierarchy process (AHP) for tourism revival strategic marketing planning: A case of Sri Lanka tourism.". Joumal of the Eastern Asia Society for Transportation Studies, 8, 954-969.
  • Zhu, Z., Xu, L., Chen, G., & Li, Y. (2010). "Optimization on tribological properties of aranıid fibre and eaS04 whisker reinforced non-metallic friction material with analytic hierarchy process and preference ranking organization method for enrichment evaluations". Materials and Design, 31, 551-555.
APA nebati e (2020). ALIŞVERİş MERKEZLERİNİN ÇKKV YÖNTEMLERİ İLE PERFORMANSLARıNIN ÖLÇÜLMESİ: YAzıN İNCELEMESİ. , 72 - 94. 10.25287Iohuiibf.535709
Chicago nebati emine elif ALIŞVERİş MERKEZLERİNİN ÇKKV YÖNTEMLERİ İLE PERFORMANSLARıNIN ÖLÇÜLMESİ: YAzıN İNCELEMESİ. (2020): 72 - 94. 10.25287Iohuiibf.535709
MLA nebati emine elif ALIŞVERİş MERKEZLERİNİN ÇKKV YÖNTEMLERİ İLE PERFORMANSLARıNIN ÖLÇÜLMESİ: YAzıN İNCELEMESİ. , 2020, ss.72 - 94. 10.25287Iohuiibf.535709
AMA nebati e ALIŞVERİş MERKEZLERİNİN ÇKKV YÖNTEMLERİ İLE PERFORMANSLARıNIN ÖLÇÜLMESİ: YAzıN İNCELEMESİ. . 2020; 72 - 94. 10.25287Iohuiibf.535709
Vancouver nebati e ALIŞVERİş MERKEZLERİNİN ÇKKV YÖNTEMLERİ İLE PERFORMANSLARıNIN ÖLÇÜLMESİ: YAzıN İNCELEMESİ. . 2020; 72 - 94. 10.25287Iohuiibf.535709
IEEE nebati e "ALIŞVERİş MERKEZLERİNİN ÇKKV YÖNTEMLERİ İLE PERFORMANSLARıNIN ÖLÇÜLMESİ: YAzıN İNCELEMESİ." , ss.72 - 94, 2020. 10.25287Iohuiibf.535709
ISNAD nebati, emine elif. "ALIŞVERİş MERKEZLERİNİN ÇKKV YÖNTEMLERİ İLE PERFORMANSLARıNIN ÖLÇÜLMESİ: YAzıN İNCELEMESİ". (2020), 72-94. https://doi.org/10.25287Iohuiibf.535709
APA nebati e (2020). ALIŞVERİş MERKEZLERİNİN ÇKKV YÖNTEMLERİ İLE PERFORMANSLARıNIN ÖLÇÜLMESİ: YAzıN İNCELEMESİ. Ömer Halisdemir Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 13(1), 72 - 94. 10.25287Iohuiibf.535709
Chicago nebati emine elif ALIŞVERİş MERKEZLERİNİN ÇKKV YÖNTEMLERİ İLE PERFORMANSLARıNIN ÖLÇÜLMESİ: YAzıN İNCELEMESİ. Ömer Halisdemir Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 13, no.1 (2020): 72 - 94. 10.25287Iohuiibf.535709
MLA nebati emine elif ALIŞVERİş MERKEZLERİNİN ÇKKV YÖNTEMLERİ İLE PERFORMANSLARıNIN ÖLÇÜLMESİ: YAzıN İNCELEMESİ. Ömer Halisdemir Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, vol.13, no.1, 2020, ss.72 - 94. 10.25287Iohuiibf.535709
AMA nebati e ALIŞVERİş MERKEZLERİNİN ÇKKV YÖNTEMLERİ İLE PERFORMANSLARıNIN ÖLÇÜLMESİ: YAzıN İNCELEMESİ. Ömer Halisdemir Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 2020; 13(1): 72 - 94. 10.25287Iohuiibf.535709
Vancouver nebati e ALIŞVERİş MERKEZLERİNİN ÇKKV YÖNTEMLERİ İLE PERFORMANSLARıNIN ÖLÇÜLMESİ: YAzıN İNCELEMESİ. Ömer Halisdemir Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 2020; 13(1): 72 - 94. 10.25287Iohuiibf.535709
IEEE nebati e "ALIŞVERİş MERKEZLERİNİN ÇKKV YÖNTEMLERİ İLE PERFORMANSLARıNIN ÖLÇÜLMESİ: YAzıN İNCELEMESİ." Ömer Halisdemir Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 13, ss.72 - 94, 2020. 10.25287Iohuiibf.535709
ISNAD nebati, emine elif. "ALIŞVERİş MERKEZLERİNİN ÇKKV YÖNTEMLERİ İLE PERFORMANSLARıNIN ÖLÇÜLMESİ: YAzıN İNCELEMESİ". Ömer Halisdemir Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 13/1 (2020), 72-94. https://doi.org/10.25287Iohuiibf.535709