Meslek Edindirme Kurslarındaki Kadınların Jinekolojik Kanserler Açısından Risk Faktörlerine ve Erken Uyarı Belirtilerine Göre Değerlendirilmesi

Gamze TESKERECİ, (Akdeniz Üniversitesi, Kumluca Sağlık Bilimleri Fakültesi, Doğum ve Kadın Hastalıkları Hemşireliği Anabilim Dalı, Antalya,Türkiye)
Selma ÖNCEL, (Akdeniz Üniversitesi, Hemşirelik Fakültesi,Halk Sağlığı Hemşireliği Anabilim Dalı,Antalya,Türkiye)
Ülkü Özer ARSLAN (Akdeniz Üniversitesi,Kumluca Sağlık Bilimleri Fakültesi,Hemşirelik Esasları Anabilim Dalı,Antalya,Türkiye)
STED/Sürekli Tıp Eğitimi Dergisi
0 0
Yıl: 2020 Cilt: 29 Sayı: 4 Sayfa Aralığı: 229 - 238 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.17942/sted.713748 İndeks Tarihi: 26-11-2020

Meslek Edindirme Kurslarındaki Kadınların Jinekolojik Kanserler Açısından Risk Faktörlerine ve Erken Uyarı Belirtilerine Göre Değerlendirilmesi

Öz:
Amaç: Bu çalışmanın amacı meslek edindirmekurslarına devam eden kadınların jinekolojikkanserler açısından risk faktörlerini ve erkentanı/uyarı belirtilerini saptamaktır. Gereç-Yöntem: Bu çalışma kesitsel tiptedir. ÇalışmaTürkiye’nin güneyinde bir ilçedeki meslek edindirmekurslarına devam eden, araştırmaya katılmayagönüllü 314 kadın ile yürütülmüştür. Veriler Eylül-Aralık 2018 tarihleri arasında, araştırmacılartarafından toplanmıştır. Veriler literatüre dayalı olarakgeliştirilen “Jinekolojik Kanserlerde Risk Faktörleri veErken Uyarı Belirtileri Formu” kullanılarak eldeedilmiştir. Veriler SPSS 22 programı ile yüzde,ortalama, frekans ve standart sapma hesaplamasıyapılarak değerlendirilmiştir. Bulgular: Çalışmaya katılan kadınların yaş ortalaması36,6±10,6 (20-65)’dır. Kadınların %70,1’i dahaönce en az bir kez jinekolojik muayene olduğunu veyaklaşık yarısı daha önce en az bir kez pap-smearyaptırdığını belirtmiştir. Kadınların %60,8’i jinekolojikkanserler konusunda bilgisi olmadığını, %83,1’i bukonuda bilgi almak istediğini belirtmiştir. Araştırmasonucunda kadınların jinekolojik kanserlerin her birtürüne ilişkin en az bir risk faktörüne sahip olduğusaptanmıştır. Katılan kadınların yaklaşık yarısı pap-smear yaptırmadığını ve jinekolojik kanserlerkonusunda bilgisinin olmadığını ifade etmiştir. Sonuç: Kadınların jinekolojik kanserler konusundabilgi ve farkındalıklarını artırmaya yönelik olarakhemşirelerin izlem ve muayeneler sırasında tümfırsatları değerlendirerek, eğitim ve danışmanlıkyapmaları önerilmektedir.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • 1. World Health Statistics 2018: monitoring health forthe SDGs, sustainable development goals. Geneva:World Health Organization; 2016. 2 Nisan 2020tarihindehttps://apps.who.int/iris/bitstream/handle/10665/272596/9789241565585-eng.pdf?ua=1adresinden erişildi.
  • 2. Global Cancer Observatory, Cancer tomorrow. 30Nisan 2020 tarihindehttps://gco.iarc.fr/tomorrow/home adresindenerişildi.
  • 3. Turkey Source: Globocan 2018. 2 Nisan 2020tarihindehttp://gco.iarc.fr/today/data/factsheets/populations/792-turkey-fact-sheets.pdf adresinden erişildi.
  • 4. Taşkın L. Doğum ve Kadın Sağlığı Hemşireliği.Ankara: Akademisyen Kitabevi, 2016.
  • 5. Sağlık Bakanlığı Kanserle Savaş Dairesi Başkanlığı.Ulusal Kanser Programı 2009–2015. 31 Mart 2020tarihinde http://www.ssuk.org.tr/eski_site_verileri/pdf/Ulusal_Kanser_Kontrol_Programi_2009-2015.pdf adresinden erişildi.
  • 6. Büyükkayacı Duman N, Yüksel Koçak D, AlbayrakSA, Topuz Ş, Yılmazel G. Kırk yaş üstü kadınlarınmeme ve serviks kanseri taramalarına yönelik bilgive uygulamaları. JAREN. 2015; 1: 30-8.
  • 7. Gökgöz N, Aktaş D. Kadınların serviks kanseri vepap smear testi yaptırma durumlarına yönelikfarkındalık düzeylerinin belirlenmesi. YıldırımBeyazıt Üniversitesi Sağlık Bilimleri FakültesiHemşirelik E-Dergisi. 2015; 3: 11-23.
  • 8.Öztürk Y, Gürsoy E. Kadınların pap smear taramatestini yaptırmalarının önündeki engeller. Sürekli TıpEğitimi Dergisi. 2020;29: 61-8.
  • 9.Dal NA, Ertem G. Gynecological cancer awarenessscale development study. Journal of The Humanand Social Science Researches. 2017;6:2351-67.
  • 10. Kızılırmak A, Kocaöz S. The factors influencinghealth beliefs about cervical cancer and pap smeartest among the women at a university. Journal ofContinuing Medical Education. 2018;27:165-75.
  • 11. Atwa AME, Hassan HE, Ahmed SI. The impact ofa hospital-based awareness program on theknowledge of patients about breast cancer andcancer cervix. Int J Nurs Stud. 2019;4: 20-9.
  • 12. Boxell EM. Increasing awareness of gynecologicalcancer symptoms and reducing barriers to medicalhelp seeking: does health literacy play a role? JHealth Commun. 2014;17:265-79.
  • 13. Jones SC, Magee CA, Francis J, Luxford K,Gregory P, Zorbas H, Iverson DC. Australianwomen’s awareness of ovarian cancer symptoms,risk and protective factors, and estimates of ownrisk. Cancer Causes Cont. 2010;21:2231-9.
  • 14.Schlumbrecht M, Yarian R, Salmon K, Niven C,Singh D. Targeted ovarian cancer education forhispanic women: a pilot program in Arizona. JCommunity Health. 2016;41, 619-625.
  • 15.Trivers KF, Rodriguez JL, Hawkins NA, Cooper CP,Polonec L, Gelb CA. Intention to seek care forsymptoms associated with gynecologic cancers,Health Styles survey, 2008. Prev Chronic Dis.2011; 8:A144
  • 16. Akbayram HT. Do Women women have sufficientawareness of cervical cancer and the pap smeartest? Ahi Evran Med J.2019;3:12-7.
  • 17.Bekar M, Guler H, Evcili F, Demirel G, Duran O.Determining the knowledge of women and theirattitudes regarding gynecological cancerprevention. Asian Pac J Cancer Prev.2013;14:6055-9.
  • 18. Esin MN, Bulduk S, Ardıç A. Beliefs about cervicalcancer screening among Turkish married women. JCancer Educ. 2011;26: 510-5.
  • 19. Özçam H, Çimen G, Uzunçakmak C, Aydın S,Özcan T, Boran B. Evaluation of the knowledge,attitude, and behavior of female health workersabout breast cancer, cervical cancer, and routinescreening tests. İstanbul Med J. 2014;15:154-60.
  • 20.Asghari N. Bir üniversite hastanesinde tedavi olanjinekolojik onkolojik vakaların değerlendirilmesi.Selçuk Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü YüksekLisans Tezi, Konya, 2014.
  • 21. Pınar G, Algıer L, Doğan N, Kaya N. Jinekolojikkanserli bireylerde risk faktörlerinin belirlenmesi.International Journal of Hematology and Oncology.2008;18: 208-16.
  • 22. Abbey DC. Compliance for coding, billing &reimbursement: a systematic approach todeveloping a comprehensive. 2nd edition.NewYork: CRC Press; 2008.
  • 23. Brain KE, Smits S, Simon AE, Forbes LJ, Roberts C,Robbe IJ, Steward J, White C, Neal RD, Hanson J,ICBP Module 2 Working Group. Ovarian cancer symptom awareness and anticipated delayedpresentation in a population sample. BMC Cancer.2014; 14:17.
  • 24. Cooper CP, Polonec L, Stewart SL, Gelb CA.Gynaecologic cancer symptom awareness, concernand care seeking among US women: a multi-sitequalitative study. Fam Pract. 2013; 30:96-104.
  • 25. Freij M, Al Qadire M, Khadra M, ALBashtawy M,Tuqan W, Faqih M, Innabi A, Batiha A, Alhalaiqa F,Abd El-Razek A. Awareness and knowledge ofovarian cancer symptoms and risk factors: a surveyof Jordanian women. J Clin Nurs. 2018; 27:826-40.
  • 26. Goldstein CL, Susman EP, Lockwood S, Medlin EE,Behbakht K. Awareness of symptoms and riskfactors of ovarian cancer in a population of womenand healthcare providers. Clin J Oncol Nurs. 2015;19:206-12.
  • 27.Lockwood-Rayermann S, Donovan HS, Rambo D,Kuo CW. Women’s awareness of ovarian cancerrisks and symptoms. Am J Nurs. 2009; 109:36-45.
  • 28.Sağlık Bakanlığı Kadın ve Üreme Sağlığı DaireBaşkanlığı. Aile Sağlığı Hizmetlerinde Kadın veÜreme Sağlığı İzlem ve Danışmanlığı. 31 Mart2020 tarihindehttps://dosyaism.saglik.gov.tr/Eklenti/52962,kadin-ve-ureme-sagligi-izlem-danismanligipdf.pdf?0adresinden erişildi.
  • 29. Amosu AM, Degun AM, Babalola AO, ThomasMA. Level of specific knowledge, awareness,perception and screening behaviour regardingcarcinoma of the cervix among rural women in Iwolocal government area, Osun State, Nigeria. AnnBiol Res. 2011; 2:206-21.
  • 30. Bansal AB, Pakhare AP, Kapoor N, Mehrotra R,Kokane AM. Knowledge, attitude, and practicesrelated to cervical cancer among adult women: Ahospital-based cross-sectional study. J Nat Sc BiolMed. 2015; 6:324-8.
  • 31. Al-Naggar RA, Osman MT, Yuri V, Bobryshev YV,Yasmin S, Abdul Kadir AY. Ovarian cancer:knowledge of risk factors and symptoms amongworking Malaysian women. Middle East J Sci Res.2013;14:549-53.
  • 32.Fallowfield L, Fleissig A, Barrett J, Menon U,Jacobs I, Kilkerr J, Farewell V, on behalf ofUKCTOCS Trialists. Awareness of ovarian cancerrisk factors, beliefs and attitudes towardsscreening: baseline survey of 21715 womenparticipating in the UK Collaborative Trial of Ovarian Cancer Screening. Br J Cancer. 2010;103:454-61.
  • 33. Kolutek R, Aydın Avcı İ. Eğitim ve evde izlemin,evli kadınların meme ve serviks kanseri ile ilgili bilgidüzeylerine ve uygulamalarına etkisi. J BreastHealth. 2015; 11: 155-62.
  • 34. Gökgöz N, Aktaş D. Kadınların serviks kanseri vepap smear testi yaptırma durumlarına yönelikfarkındalık düzeylerinin belirlenmesi. YıldırımBeyazıt Üniversitesi Sağlık Bilimleri FakültesiHemşirelik E-Dergisi 2015, 3,13-23.
  • 35. Karabulutlu Ö, Pasinlioğlu T. Alanı sağlıkla ilgiliolmayan akademisyenlerin serviks kanserine ilişkinbilgi düzeylerinin ve farkındalığının incelenmesi,Kafkas J Med Sci. 2016; 6: 175-80.
  • 36. Kanbur A, Çapık C. Servikal kanserden korunma,erken tanı-tarama yöntemleri ve ebe/hemşireninrolü. Hacettepe Üniversitesi Sağlık BilimleriFakültesi Hemşirelik Dergisi. 2011; 18: 61-72.
  • 37. Yapucu Güneş Ü, Zaybak A, Eşer İ, Khorshid L.Sağlıklı bireylerde kanser risk faktörleri. EgeÜniversitesi Hemşirelik Yüksek Okulu Dergisi.2007; 23: 13-22.
  • 38. Vaccarella S, Herrero R, Snijders PJ, Dai M,Thomas JO, Hieu NT, Ferreccio C, Matos E, PossoH, de Sanjose S, Shin HR, Sukvirach S, Lazcano-Ponce E, Munoz N, Meijer CJ, Franceschi S.Smoking and human papillomavirus infection:pooled analysis of the International Agency forResearch on Cancer HPV Prevalence Surveys. Int JEpidemiol. 2008; 37: 536–46.
  • 39. Aref-Adib M, Freeman-Wang T. Cervical cancerprevention and screening: the role of humanpapillomavirus testing. The Obstet Gynaecol. 2016;18: 251–63.
  • 40. Aydoğdu SGM, Özsoy Ü. Serviks kanseri ve HPV.Androl Bul. 2018;20:25-9.
  • 41. Sağlık Bakanlığı (2018). Türkiye Kanserİstatistikleri 2015. 31 Mart 2020 tarihindehttps://hsgm.saglik.gov.tr/depo/birimler/kanserdb/istatistik/Turkiye_Kanser_Istatistikleri_2015.pdfadresinden erişildi.
  • 42. Aşçı Ö, Kocaöz S. Üreme organı tümörleri. In:Arslan Özkan H, ed. Hemşirelik ve ebelik için kadınsağlığı ve hastalıkları. Ankara: AkademisyenKitabevi, 2019.pp.673-720.
  • 43. Eroğlu K., Koç G. Jinekolojik Kanser kontrolü vehemşirelik. Hacettepe Üniversitesi HemşirelikFakültesi Dergisi. 2014; 1:77-9.
APA Yavaş G, öncel s, ÖZER Ü (2020). Meslek Edindirme Kurslarındaki Kadınların Jinekolojik Kanserler Açısından Risk Faktörlerine ve Erken Uyarı Belirtilerine Göre Değerlendirilmesi. , 229 - 238. 10.17942/sted.713748
Chicago Yavaş Gamze,öncel selma,ÖZER Ülkü Meslek Edindirme Kurslarındaki Kadınların Jinekolojik Kanserler Açısından Risk Faktörlerine ve Erken Uyarı Belirtilerine Göre Değerlendirilmesi. (2020): 229 - 238. 10.17942/sted.713748
MLA Yavaş Gamze,öncel selma,ÖZER Ülkü Meslek Edindirme Kurslarındaki Kadınların Jinekolojik Kanserler Açısından Risk Faktörlerine ve Erken Uyarı Belirtilerine Göre Değerlendirilmesi. , 2020, ss.229 - 238. 10.17942/sted.713748
AMA Yavaş G,öncel s,ÖZER Ü Meslek Edindirme Kurslarındaki Kadınların Jinekolojik Kanserler Açısından Risk Faktörlerine ve Erken Uyarı Belirtilerine Göre Değerlendirilmesi. . 2020; 229 - 238. 10.17942/sted.713748
Vancouver Yavaş G,öncel s,ÖZER Ü Meslek Edindirme Kurslarındaki Kadınların Jinekolojik Kanserler Açısından Risk Faktörlerine ve Erken Uyarı Belirtilerine Göre Değerlendirilmesi. . 2020; 229 - 238. 10.17942/sted.713748
IEEE Yavaş G,öncel s,ÖZER Ü "Meslek Edindirme Kurslarındaki Kadınların Jinekolojik Kanserler Açısından Risk Faktörlerine ve Erken Uyarı Belirtilerine Göre Değerlendirilmesi." , ss.229 - 238, 2020. 10.17942/sted.713748
ISNAD Yavaş, Gamze vd. "Meslek Edindirme Kurslarındaki Kadınların Jinekolojik Kanserler Açısından Risk Faktörlerine ve Erken Uyarı Belirtilerine Göre Değerlendirilmesi". (2020), 229-238. https://doi.org/10.17942/sted.713748
APA Yavaş G, öncel s, ÖZER Ü (2020). Meslek Edindirme Kurslarındaki Kadınların Jinekolojik Kanserler Açısından Risk Faktörlerine ve Erken Uyarı Belirtilerine Göre Değerlendirilmesi. STED/Sürekli Tıp Eğitimi Dergisi, 29(4), 229 - 238. 10.17942/sted.713748
Chicago Yavaş Gamze,öncel selma,ÖZER Ülkü Meslek Edindirme Kurslarındaki Kadınların Jinekolojik Kanserler Açısından Risk Faktörlerine ve Erken Uyarı Belirtilerine Göre Değerlendirilmesi. STED/Sürekli Tıp Eğitimi Dergisi 29, no.4 (2020): 229 - 238. 10.17942/sted.713748
MLA Yavaş Gamze,öncel selma,ÖZER Ülkü Meslek Edindirme Kurslarındaki Kadınların Jinekolojik Kanserler Açısından Risk Faktörlerine ve Erken Uyarı Belirtilerine Göre Değerlendirilmesi. STED/Sürekli Tıp Eğitimi Dergisi, vol.29, no.4, 2020, ss.229 - 238. 10.17942/sted.713748
AMA Yavaş G,öncel s,ÖZER Ü Meslek Edindirme Kurslarındaki Kadınların Jinekolojik Kanserler Açısından Risk Faktörlerine ve Erken Uyarı Belirtilerine Göre Değerlendirilmesi. STED/Sürekli Tıp Eğitimi Dergisi. 2020; 29(4): 229 - 238. 10.17942/sted.713748
Vancouver Yavaş G,öncel s,ÖZER Ü Meslek Edindirme Kurslarındaki Kadınların Jinekolojik Kanserler Açısından Risk Faktörlerine ve Erken Uyarı Belirtilerine Göre Değerlendirilmesi. STED/Sürekli Tıp Eğitimi Dergisi. 2020; 29(4): 229 - 238. 10.17942/sted.713748
IEEE Yavaş G,öncel s,ÖZER Ü "Meslek Edindirme Kurslarındaki Kadınların Jinekolojik Kanserler Açısından Risk Faktörlerine ve Erken Uyarı Belirtilerine Göre Değerlendirilmesi." STED/Sürekli Tıp Eğitimi Dergisi, 29, ss.229 - 238, 2020. 10.17942/sted.713748
ISNAD Yavaş, Gamze vd. "Meslek Edindirme Kurslarındaki Kadınların Jinekolojik Kanserler Açısından Risk Faktörlerine ve Erken Uyarı Belirtilerine Göre Değerlendirilmesi". STED/Sürekli Tıp Eğitimi Dergisi 29/4 (2020), 229-238. https://doi.org/10.17942/sted.713748
Sayfa Oluşturulma Tarihi
26-04-2024 8:2

İLETİŞİM

TÜBİTAK ULAKBİM TR Dizin

Yüzüncüyıl, İşçi Blokları Mahallesi

Muhsin Yazıcıoğlu Caddesi No:51/C

06530 Çankaya / ANKARA +90 (312) 298 92 00

trdizin@tubitak.gov.tr

TÜBİTAK ULAKBİM Ulusal Akademik Ağ ve Bilgi Merkezi Cahit Arf Bilgi Merkezi © Tüm Hakları Saklıdır. Gizlilik Politikası Kullanım Şartları