Sovyet Dönemi ile Sovyet Sonrası Dönemin Azerbaycan Tarih Ders Kitaplarında Türk ve Osmanlı Algısı

Yıl: 2020 Cilt: 0 Sayı: 21 Sayfa Aralığı: 185 - 205 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 27-11-2020

Sovyet Dönemi ile Sovyet Sonrası Dönemin Azerbaycan Tarih Ders Kitaplarında Türk ve Osmanlı Algısı

Öz:
Araştırmada, Sovyet döneminde yazılan, ardından Sovyetlerin çöküşünden sonra yenilenerek Azerbaycan’da okutulanTarih ders kitapları irdelenerek, karşılaştırmalı analiz yöntemiyle incelenmiştir. İncelenen dersliklerde dikkat ettiğimiz konu, o dönem yazılan Tarih ders kitaplarındaki, Türkiye ve Osmanlı imgesinin yeri olmaktadır. Çalışmada, Sovyet dönemiOrtaöğretim sınıf ders kitapları, Sovyet sonrası Cumhuriyetdönemi ortaöğretim sınıf ders kitaplarının yanı sıra Yüksekokulve Üniversitelerde okutulan kitapların da analizi yapılmaktadır. Sovyet döneminde öğretilen Tarih dersliklerinde hem Osmanlı hem de Türkiye algısına zaman zaman yeteri kadar yerverilmektedir. Nesnel tarzda anlatıma yer veren Sovyet derslikleri Türk Tarihinin birtakım kısımlarına daha çok yer vererekdikkatleri o alana toplamaya çalışmıştır. Sovyet döneminde yazılan Tarih dersliklerinde Osmanlı hasta devlet olarak nitelendirilmeye çalışılsa da Azerbaycan bağımsızlığını kazandıktanhemen sonra ders kitaplarındaki değişimin ardından, Osmanlının büyük bir devletçilik kültürüne sahip olduğu ve egemen tarih kuran kardeş halktan geldiği düşüncesi öğretilmeye yeltenilmiştir.
Anahtar Kelime:

The Perception of Turkish and Ottoman in the Azerbaijan History Textbooks of the Soviet Period and Post-Soviet Period

Öz:
In the study, History textbooks written in the Soviet period and then renewed after the collapse of the Soviet Union were examined and examined by comparative analysis method. We pay attention in classrooms studied the subject, history textbooks written in that period, Ottoman Turkey and is the location of the image. In this study, secondary school classroom textbooks in the Soviet period, secondary school classroom textbooks in the post-Soviet Republic period, as well as the books taught in colleges and universities are analyzed. During the Soviet era in the history taught in classrooms as well as Ottoman Turkey from time to time, it is given enough space perception. In addition to the information; visuals, maps and primary sources do not hesitate to use the education system of the period, the desired effect on the students to do more than necessary. Although it was tried to characterize the Ottoman state as a sick state in the history classrooms written in the Soviet period, after the change in the textbooks immediately after gaining the independence of Azerbaijan, it was attempted to teach that the Ottomans had a great statist culture and came from the brotherly people who established a sovereign history.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Bozkuş, Yıldız Deveci. “Ermeni Tarih Ders Kitaplarında Türk İmgesi”. Yeni Türkiye, 2014.sayı 60: s.79-117
  • Eliyev Veli. 6. Sinif .Qedim Dünya Tarixi. Bakü:2003. Çaşıoğlu
  • Fedosov İvan. 8-9 sinif. SSRİ Tarihi. Bakü: Bilik 1938
  • Huseynov Eli., 6. Sınıf. Azerbaycan Tarihi. Bakü: Şerq Gerb. 2003
  • İsmayılov Eli. 11. sinif Azerbaycan Tarixi. Bаkı: Öyretmen. 1995.
  • Korovkin Feodor. Petroviç. SSRİ Tarixi. Bakı. Maarif. 1984
  • Leybengrub Pavel. 7. Sınıf. SSRİ Tarihi. Bakü: Bilik1938.
  • Maharramova Nigar, Şimşek Ahmet. “Sovyetler Birliği Döneminde Rusya’da Okutulan Tarih Ders Kitaplarında Türk İmajı.” CTAD. Ankara, Sayı 26 Güz, 2017. s.178-192
  • Mahmudlu Yagub. 7. sinif. Azerbaycan Tarihi. Bakü: Çaşıoğlu. 2003
  • Mahmudlu Yagub. 7. sinif. Ümumi Tarix. Bakü:Maarif. 2006
  • Mahmudlu Yagub. 8.Sınıf .Orta Esrler Tarihi. Bakı: Aspoliqraf. 2007
  • Mahmudlu Yagub. 8.sınıf. Azerbaycan Tarihi. Bakü: Maarif. 2005
  • Mahmudlu Yagub., Gocayev, E., Halilov. R. TQDK`nın “Orta Esrler Tarixi” dersliyi üzerinde Yekun Rey. Bakı: Aspoligraf. 2012
  • Mahmudlu Yagub., Xelilov, R. 5. Sinif. Veten Tarihi. Bakı: Maarif. 2003
  • Mehmet Ali Kapak. “Sovyetler Birliği Dönemi Ders Kitaplarinda Eskiçağ Tarihi ve Eski Türk Tarihi’nin Öğretimi”. Ankara, USAD.Güz:sayı 5. 2016.s.45-67
  • Memmedov İshag. 11. Sinif. En Yeni Tarix. Bakü: Bilik. 2003
  • Ostrovski, V.P., Startsev, V.İ., Starkov, B.A., Smirnov G.M. 11. Sinif. SSRİ Tarixi. Bakü: Maarif. 1991
  • Pingel F. “UNESCO Guidebook on Textbook Research and Textbook Revision” /Braunschweig, Georg Eckert Instıtute for International Textbook Research. Paris, 2010. s.1-63.
  • Strigunov Feodor. 7-8 sinif. Azerbaycan Tarixi. Bakü: Azerneşr.1938
  • Şestakov Vasili. 4. Sinif. SSRİ Tarixi.Bakü: Azerneşr. 1938
  • Vagin Aleksey. Orta mektebde tarixin tedrisi metodikası: metodlar haqqında telim: ders nezeriyyesi. Bakı. Maarif. 1973
  • Veliyev Tofiq. 10. Sinif. Yeni Tarix. Bakü: Çırag. 2003
  • Ziya Bünyadov, https://tr.wikipedia.org/wiki/Ziya_B%C3%BCnyado (Erişim: 05.07.2019)
  • Виппер Роберт. Древняя Европа и Восток. Петроград: Гос. изд-во. 1923
  • Виппер Роберт. Учебник Истории.. Рига: Акционер о-во Вальтерс и Рапа. 1925
  • Волков Вадим. “Kонцепция Культурности, 1935–1938 Годы: Советская Цивилизация И Повседневность И Повседневность Сталинского Времени”. Социологические Исследования.№1/2. 1996. s. 194–214.
  • Голин Эмил. История Средних Веков: учеб. пособие для 6-го класса вечерней (сменной) школы. Москва: Учпедгиз. 1963
  • Фураев Виктор. Новейшая История Зарубежных Стран: учебник. Москва: Просвещение: 1989
  • Özgür Aktaş. Azerbaycan Tarihi Ders Kitaplarının Değerlendirilmesi. İgdır Universitesi Sosyal Bilgiler Dergisi.Sayı 19. Temmuz 2019. s.191-212
  • Refik Turan, Azerbaycanda Okutulan Ata Yurdu Ders Kitabında Azerbaycan Ulusal Kimliğinin Temsili. SUTAD, Güz, 2017(42). s.593-612
APA Nezirli Z (2020). Sovyet Dönemi ile Sovyet Sonrası Dönemin Azerbaycan Tarih Ders Kitaplarında Türk ve Osmanlı Algısı. , 185 - 205.
Chicago Nezirli Zarifa Sovyet Dönemi ile Sovyet Sonrası Dönemin Azerbaycan Tarih Ders Kitaplarında Türk ve Osmanlı Algısı. (2020): 185 - 205.
MLA Nezirli Zarifa Sovyet Dönemi ile Sovyet Sonrası Dönemin Azerbaycan Tarih Ders Kitaplarında Türk ve Osmanlı Algısı. , 2020, ss.185 - 205.
AMA Nezirli Z Sovyet Dönemi ile Sovyet Sonrası Dönemin Azerbaycan Tarih Ders Kitaplarında Türk ve Osmanlı Algısı. . 2020; 185 - 205.
Vancouver Nezirli Z Sovyet Dönemi ile Sovyet Sonrası Dönemin Azerbaycan Tarih Ders Kitaplarında Türk ve Osmanlı Algısı. . 2020; 185 - 205.
IEEE Nezirli Z "Sovyet Dönemi ile Sovyet Sonrası Dönemin Azerbaycan Tarih Ders Kitaplarında Türk ve Osmanlı Algısı." , ss.185 - 205, 2020.
ISNAD Nezirli, Zarifa. "Sovyet Dönemi ile Sovyet Sonrası Dönemin Azerbaycan Tarih Ders Kitaplarında Türk ve Osmanlı Algısı". (2020), 185-205.
APA Nezirli Z (2020). Sovyet Dönemi ile Sovyet Sonrası Dönemin Azerbaycan Tarih Ders Kitaplarında Türk ve Osmanlı Algısı. Iğdır Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 0(21), 185 - 205.
Chicago Nezirli Zarifa Sovyet Dönemi ile Sovyet Sonrası Dönemin Azerbaycan Tarih Ders Kitaplarında Türk ve Osmanlı Algısı. Iğdır Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 0, no.21 (2020): 185 - 205.
MLA Nezirli Zarifa Sovyet Dönemi ile Sovyet Sonrası Dönemin Azerbaycan Tarih Ders Kitaplarında Türk ve Osmanlı Algısı. Iğdır Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, vol.0, no.21, 2020, ss.185 - 205.
AMA Nezirli Z Sovyet Dönemi ile Sovyet Sonrası Dönemin Azerbaycan Tarih Ders Kitaplarında Türk ve Osmanlı Algısı. Iğdır Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 2020; 0(21): 185 - 205.
Vancouver Nezirli Z Sovyet Dönemi ile Sovyet Sonrası Dönemin Azerbaycan Tarih Ders Kitaplarında Türk ve Osmanlı Algısı. Iğdır Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 2020; 0(21): 185 - 205.
IEEE Nezirli Z "Sovyet Dönemi ile Sovyet Sonrası Dönemin Azerbaycan Tarih Ders Kitaplarında Türk ve Osmanlı Algısı." Iğdır Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 0, ss.185 - 205, 2020.
ISNAD Nezirli, Zarifa. "Sovyet Dönemi ile Sovyet Sonrası Dönemin Azerbaycan Tarih Ders Kitaplarında Türk ve Osmanlı Algısı". Iğdır Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 21 (2020), 185-205.