ÜNİVERSİTE HASTANESİNE BAŞVURAN HASTALARIN TAMAMLAYICI VE ALTERNATİF TEDAVİ KULLANIMINA YÖNELİK TUTUM VE DAVRANIŞLARI
Yıl: 2020 Cilt: 21 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 258 - 263 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 01-12-2020
ÜNİVERSİTE HASTANESİNE BAŞVURAN HASTALARIN TAMAMLAYICI VE ALTERNATİF TEDAVİ KULLANIMINA YÖNELİK TUTUM VE DAVRANIŞLARI
Öz: AMAÇ: Tamamlayıcı ve alternatif tıp, dünyadaki birçok değişikkültürlerden kaynaklanmakta olup geniş bir uygulama yelpazesine sahiptir. Bu uygulamaları kullanan kişilerin özelliklerininve hangi nedenlerle bu uygulamalara yöneldiklerinin saptanması; hasta tatmini, tedavi etkinliği ve hizmeti sunanlar açısından önemlidir. Bu çalışmanın amacı, bir üniversite hastanesinebaşvuran kişilerin tamamlayıcı ve alternatif tedaviye yöneliktutum ve davranışlarını belirlemektir.GEREÇ VE YÖNTEM: Tanımlayıcı tipteki bu araştırma üniversite hastanesine başvuran 700 kişiye yüz yüze görüşme yöntemiile anket uygulanarak gerçekleştirildi. Anket formu içerisindesosyodemografik özellikler, tamamlayıcı ve alternatif tedavikullanım durumlarını değerlendiren, araştırmacı tarafından hazırlanmış sorular ile Bütüncül Tamamlayıcı ve Alternatif TıbbaKarşı Tutum Ölçeği (BTATÖ) yer almaktadır. İstatistiksel verilerIBM SPSS V20 istatistik programı kullanılarak değerlendirildi.İstatistiksel yöntem olarak tanımlayıcı istatistikler, ki-kare testi, Mann-Whitney U ve Kruskall–Wallis H testleri kullanıldı vep<0.05 anlamlı kabul edildi.BULGULAR: Katılımcıların ortalama yaşı 43.10±13.64; %56'sıkadındı ve %92.0’si tamamlayıcı ve alternatif tedavi hakkındabilgi sahibiydi. Katılımcıların BTATÖ ortalama skoru 29.51±5.70olarak bulundu. Kadınların, yüksek gelir düzeyine sahip sağlıklıolan kişilerin, sağlık algısı kötü kronik hastalığı olan ve tamamlayıcı tedavilerin kullanımı hakkında bilgisi olanların tutumpuanlarında istatistiksel olarak anlamlı farklılık vardı ve pozitifolarak bulundu (p<0.05 ).SONUÇ: Çalışma sonuçları, hem demografik değişkenlerinhem de bireyin sağlık özelliklerinin tamamlayıcı ve alternatifyöntemlere yönelik tutum üzerinde etkili olduğunu göstermektedir. Çalışmamızda, katılımcıların tamamlayıcı ve alternatiftıbba yönelik tutumlarının pozitif ve ılımlı olduğu bulunmuştur.
Anahtar Kelime: THE ATTITUDES AND BEHAVIORS OF PATIENTS ADMITTED TO UNIVERSITY HOSPITAL TOWARDS COMPLEMENTARY AND ALTERNATIVE THERAPIES
Öz: OBJECTIVE: Complementary and alternative medicine originates from various different cultures around the world and has a wide application range. Determining the characteristics of those who use these applications, ,and for what reasons they turned to these applications is important for the patient satisfaction, therapeutic effectiveness and service providers. The aim of this study is to determine the attitudes and behaviors of the individuals who applied to a university hospital towards complementary and alternative therapies. MATERIAL AND METHODS: This descriptive study was carried out by applying a face to face interview and questionnaire to 700 individuals. The questionnaire form includes questions prepared the researchers about the sociodemographic features, complementary and alternative therapies usage features and the attitudes towards Holistic Complementary and Alternative Medicine Questionnaire (HCAMQ). Statistical data were evaluated using IBM SPSS V20 statistical program. Descriptive statistics, chi-square test, Mann-Whitney U and Kruskall-Wallis H test were used for statistical analysis, and p<0.05 was considered significant. RESULTS: The mean age of the participants was found at 43.10±13.64; 56% of them were female. It was found that 92.0% of them were familiar with complementary and alternative therapies. The mean HCAMQ score of the participants was found as 29.51±5.70. There was a statistical significant difference in the attitude scores in terms of the women, healthy individuals with high income levels, those with chronic illnesses with poor health perception and knowledge about the use of complementary therapies (all p<0.05), and it was found to be positive. CONCLUSIONS: The results of the study show that both demographic variables and the health characteristics of the individual are effective on the attitude towards complementary and alternative methods. In the study, it was found that the attitudes of the participants towards complementary and alternative medicine were positive and moderate.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- 1. WHO 2000, General guidelines for methodologies on research and evaluation of traditional medicine. WHO/ EDM/TRM/2000.1, World Health Organization, Geneva
- 2. Ben-Arye E, Frenkel M, Klein A, Scharf M. Attitudes Toward Integration Of Complementary And Alternatice Medicine In Primary Care: Perspectives Of Patients, Physicians And Complementary Practitioners. Patient Education and Counseling 2008; 70:395-402.
- 3. Frass M, Strassl RP, Friehs H, Mullner M, Kundi M, Kaye AD. Use and acceptance of complementary and alternative medicine among the general population and medical personnel: a systematic review. The Ochsner J. 2012; 12(1):45–56.
- 4. Erns E. Prevalence of use of complementary/alternative medicine: a systematic review. Bulletin of the World Health Organization, 2000, 78 (2):252-7.
- 5. Misawa J, Ichikawa R, Shibuya A, Maeda Y, Hishiki T, Kondo Y. Social determinants affecting the use of complementary and alternative medicine in Japan: An analysis using the conceptual framework of social determinants of health. PLoS ONE 2018; 13(7): e0200578. 6. Özcebe H, Sevencan F. Çocuklarda tamamlayıcı ve alternatif tıbbı konu alan araştırmaların değerlendirilmesi. Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Dergisi 2009;52:183-94.
- 7. Kav S, Hanoğlu Z, Algier L. Türkiye’de kanserli hastalarda tamamlayıcı ve alternatif tedavi yöntemlerinin kullanımı: literatür taraması UHOD 2008;1 8(1 ):32-8.
- 8. Düzen KÖ, Korkmaz M. Kanser hastalarında, semptom kontrolü ve tamamlayıcı ve alternatif tıp kullanımı. DEUHFED 2015;8(2): 67-76.
- 9. Kes D, Gökdoğan F, Tuna D. Hipertansiyonu olan hastaların tamamlayıcı ve alternatif tedavi kullanımı: Literatür taraması. TJCN 2016;7(1 2):40-55.
- 10. Çalık A. Diyabet tedavisinde kullanılan tamamlayıcı ve alternatif tedaviler: literatür derlemesi. Adnan Menderes Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi 2017;1 (2):79-84.
- 11. Çakmak S, Nural N. Kronik hastalıklarda tamamlayıcı ve alternatif tedavi uygulamaları. Turkiye Klinikleri J Intern Med Nurs-Special Topics 2017;3(2):57-64.
- 12. Bishop FL, Yardley L, Lewith GT A systematic review of beliefs involved in the use of complementary and alternative medicine. J Health Psychol 2017;12:851–67.
- 13. Sirois FM, Gick ML. An investigation of the health beliefs and motivations of complementary medicine clients. Soc Sci Med 2002;55 (6):1025-37.
- 14. Ganasegeran K, Rajendran AK, Al-Dubai SAR. Psycho-Socioeconomic Factors Affecting Complementary and Alternative Medicine Use among Selected Rural Communities in Malaysia: A Cross-Sectional Study. PLoS ONE 2014;9(11): e112124.
- 15. Ceyhan D, Yiğit TT. Güncel Tamamlayıcı ve Alternatif Tıbbi Tedavilerin Sağlık Uygulamalarındaki Yeri. DÜ Sağlık Bil Enst Derg 2016;6 (3): 178-89.
- 16. Bishop FL, Lewith GT: Who uses CAM? A narrative review of demographic characteristics and health factors associated with CAM use. Evid Based Complement Alternat Med 2010;7(1):11-28.
- 17. Öztürk R, Şatır DG, Sevil Ü. Jinekolojik kanserli hastaların tamamlayıcı ve alternatif tedavi kullanım durumları ve tutumlarının incelenmesi. Gaziantep Med J 2016;22(3):141-47.
- 18. Şahin N, Aydın D, Akay B. Hemşirelik öğrencilerinin bütüncül tamamlayıcı ve alternatif Tıbba karşı tutumlarının değerlendirilmesi. Balıkesir Sağlık Bil Derg 2019:8;21- 26.
- 19. Ergin A, Hatipoğlu C, Bozkurt Aİ, Mirza E, Kunak D, Karan C ve ark. Uzmanlık ve tıp öğrencilerinin tamamlayıcı-alternatif tıp hakkındaki bilgi düzeyleri ve tutumları. Pam Tıp Derg 2011;4(3): 136-43.
- 20. Sönmez CI, Başer DA, Küçükdağ HN, Kayar O, Acar İ, Güner PD. Tıp Fakültesi öğrencilerinin geleneksel ve tamamlayıcı tıp ile ilgili bilgi durumlarının ve davranışlarının değerlendirilmesi. Konuralp Tıp Dergisi 2018;10(3): 276-81.
- 21. Erin N. Complementary and alternative medicine. Holistic Nursing Practice 2006: September/October, 242-6.
- 22. Hyland ME, Lewith GT & Westoby C. Developing a measure of attitudes: the holistic complementary and alternative medicine questionnaire. Complementary Therapies in Medicine 2003;11(1): 33–38.
- 23. Erci B. Attitudes towards holistic complementary and alternative medicine: a sample of healthy people in Turkey. J Clin Nurs 2007; 16(4): 761-8.
- 24. Şahin S. Geleneksel, tamamlayıcı, alternatif tıp uygulamalarına genel bir bakış. Türk Aile Hek Derg 2017; 21 (4):159-62.
- 25. Aktaş B. Hemşirelik öğrencilerinin bütüncül tamamlayıcı ve alternatif tıbba karşı tutumları. JAREN 2017; 3(2):55-59.
- 26. Bulduklu Y. Hedef kitle bağlamında tamamlayıcı ve alternatif tıp uygulamaları. Selçuk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi, 2015;37:607-27.
- 27. Peltzer K, Pengpid S. Prevalence and Determinants of Traditional, Complementary and Alternative Medicine Provider Use among Adults from 32 Countries. Chin J Integr Med 2018;24(8):584-90.
- 28. Udo IA, Bassey OI, Bassey US, Akpan IV. Clinical and socio demographic profiles of complementary and alternative medicine users among outpatient clinic attendees in UYO. South-South Nigeria. Family Medicine & Medical Science Research 2014;3(1):1-5.
- 29. Harris PE, Cooper KL, Relton C, Thomas KJ. Prevalence of complementary and alternative medicine (CAM) use by the general population: a systematic review and update. Int J Clin Pract. 2012; 66 (10):924–39.
- 30. Öztürk M, Uskun E, Özdemir R, Çınar M, Alptekin F, Doğan M. Isparta İlinde Halkın Geleneksel Tedavi Tercihi. Turkiye Klinikleri J Med Ethics 2005; 13:179-86.
- 31. Araz NÇ, Taşdemir HS, Kılıç SP. Sağlık Bilimleri Fakültesi öğrencilerinin tıp dışı alternatif ve geleneksel uygulamalar konusundaki görüşlerinin değerlendirilmesi. Gümüşhane University Journal of Health Sciences: 2012;1(4):239-51.
APA | SENSOY N, Özdinç Ş, Yılmaz O, Cetin D, Tola D, doğantekin p, KURT G, Erden B (2020). ÜNİVERSİTE HASTANESİNE BAŞVURAN HASTALARIN TAMAMLAYICI VE ALTERNATİF TEDAVİ KULLANIMINA YÖNELİK TUTUM VE DAVRANIŞLARI. , 258 - 263. |
Chicago | SENSOY NAZLI,Özdinç Şerife,Yılmaz Oğuzhan,Cetin Deniz,Tola Dilara,doğantekin perihan,KURT Güler,Erden Berkay ÜNİVERSİTE HASTANESİNE BAŞVURAN HASTALARIN TAMAMLAYICI VE ALTERNATİF TEDAVİ KULLANIMINA YÖNELİK TUTUM VE DAVRANIŞLARI. (2020): 258 - 263. |
MLA | SENSOY NAZLI,Özdinç Şerife,Yılmaz Oğuzhan,Cetin Deniz,Tola Dilara,doğantekin perihan,KURT Güler,Erden Berkay ÜNİVERSİTE HASTANESİNE BAŞVURAN HASTALARIN TAMAMLAYICI VE ALTERNATİF TEDAVİ KULLANIMINA YÖNELİK TUTUM VE DAVRANIŞLARI. , 2020, ss.258 - 263. |
AMA | SENSOY N,Özdinç Ş,Yılmaz O,Cetin D,Tola D,doğantekin p,KURT G,Erden B ÜNİVERSİTE HASTANESİNE BAŞVURAN HASTALARIN TAMAMLAYICI VE ALTERNATİF TEDAVİ KULLANIMINA YÖNELİK TUTUM VE DAVRANIŞLARI. . 2020; 258 - 263. |
Vancouver | SENSOY N,Özdinç Ş,Yılmaz O,Cetin D,Tola D,doğantekin p,KURT G,Erden B ÜNİVERSİTE HASTANESİNE BAŞVURAN HASTALARIN TAMAMLAYICI VE ALTERNATİF TEDAVİ KULLANIMINA YÖNELİK TUTUM VE DAVRANIŞLARI. . 2020; 258 - 263. |
IEEE | SENSOY N,Özdinç Ş,Yılmaz O,Cetin D,Tola D,doğantekin p,KURT G,Erden B "ÜNİVERSİTE HASTANESİNE BAŞVURAN HASTALARIN TAMAMLAYICI VE ALTERNATİF TEDAVİ KULLANIMINA YÖNELİK TUTUM VE DAVRANIŞLARI." , ss.258 - 263, 2020. |
ISNAD | SENSOY, NAZLI vd. "ÜNİVERSİTE HASTANESİNE BAŞVURAN HASTALARIN TAMAMLAYICI VE ALTERNATİF TEDAVİ KULLANIMINA YÖNELİK TUTUM VE DAVRANIŞLARI". (2020), 258-263. |
APA | SENSOY N, Özdinç Ş, Yılmaz O, Cetin D, Tola D, doğantekin p, KURT G, Erden B (2020). ÜNİVERSİTE HASTANESİNE BAŞVURAN HASTALARIN TAMAMLAYICI VE ALTERNATİF TEDAVİ KULLANIMINA YÖNELİK TUTUM VE DAVRANIŞLARI. Afyon Kocatepe Üniversitesi Kocatepe Tıp Dergisi, 21(3), 258 - 263. |
Chicago | SENSOY NAZLI,Özdinç Şerife,Yılmaz Oğuzhan,Cetin Deniz,Tola Dilara,doğantekin perihan,KURT Güler,Erden Berkay ÜNİVERSİTE HASTANESİNE BAŞVURAN HASTALARIN TAMAMLAYICI VE ALTERNATİF TEDAVİ KULLANIMINA YÖNELİK TUTUM VE DAVRANIŞLARI. Afyon Kocatepe Üniversitesi Kocatepe Tıp Dergisi 21, no.3 (2020): 258 - 263. |
MLA | SENSOY NAZLI,Özdinç Şerife,Yılmaz Oğuzhan,Cetin Deniz,Tola Dilara,doğantekin perihan,KURT Güler,Erden Berkay ÜNİVERSİTE HASTANESİNE BAŞVURAN HASTALARIN TAMAMLAYICI VE ALTERNATİF TEDAVİ KULLANIMINA YÖNELİK TUTUM VE DAVRANIŞLARI. Afyon Kocatepe Üniversitesi Kocatepe Tıp Dergisi, vol.21, no.3, 2020, ss.258 - 263. |
AMA | SENSOY N,Özdinç Ş,Yılmaz O,Cetin D,Tola D,doğantekin p,KURT G,Erden B ÜNİVERSİTE HASTANESİNE BAŞVURAN HASTALARIN TAMAMLAYICI VE ALTERNATİF TEDAVİ KULLANIMINA YÖNELİK TUTUM VE DAVRANIŞLARI. Afyon Kocatepe Üniversitesi Kocatepe Tıp Dergisi. 2020; 21(3): 258 - 263. |
Vancouver | SENSOY N,Özdinç Ş,Yılmaz O,Cetin D,Tola D,doğantekin p,KURT G,Erden B ÜNİVERSİTE HASTANESİNE BAŞVURAN HASTALARIN TAMAMLAYICI VE ALTERNATİF TEDAVİ KULLANIMINA YÖNELİK TUTUM VE DAVRANIŞLARI. Afyon Kocatepe Üniversitesi Kocatepe Tıp Dergisi. 2020; 21(3): 258 - 263. |
IEEE | SENSOY N,Özdinç Ş,Yılmaz O,Cetin D,Tola D,doğantekin p,KURT G,Erden B "ÜNİVERSİTE HASTANESİNE BAŞVURAN HASTALARIN TAMAMLAYICI VE ALTERNATİF TEDAVİ KULLANIMINA YÖNELİK TUTUM VE DAVRANIŞLARI." Afyon Kocatepe Üniversitesi Kocatepe Tıp Dergisi, 21, ss.258 - 263, 2020. |
ISNAD | SENSOY, NAZLI vd. "ÜNİVERSİTE HASTANESİNE BAŞVURAN HASTALARIN TAMAMLAYICI VE ALTERNATİF TEDAVİ KULLANIMINA YÖNELİK TUTUM VE DAVRANIŞLARI". Afyon Kocatepe Üniversitesi Kocatepe Tıp Dergisi 21/3 (2020), 258-263. |