Yıl: 2020 Cilt: 5 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 10 - 21 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.5336/healthsci.2019-65622 İndeks Tarihi: 05-12-2020

Vardiyalı Çalışan İşçilerin Fiziksel Aktivite, Duygudurumu ve Beslenme Alışkanlıkları Arasındaki İlişkinin Belirlenmesi

Öz:
Amaç: Vardiyalı çalışan işçilerin fiziksel aktivite, duygudurumuve beslenme alışkanlıkları arasındaki ilişkinin belirlenmesi amacıylaplanlanıp yürütülmüştür. Gereç ve Yöntemler: Çalışma, Ekim 2018-Aralık 2018 tarihleri arasında, Kahramanmaraş ilinde bir tekstil fabrikasındaçalışan ve çalışmaya gönüllü olarak katılmayı kabul eden, yaşaralığı 18-65 yıl olan toplam 450 işçi ile yürütülmüştür. İşçilerin demografiközellikleri, antropometrik ölçümleri, beslenme alışkanlıkları,fiziksel aktivite ve duygudurumları uygulanan anket formu ile belirlenmiştir.Bulgular: İşçilerin %80,3’ü erkek ve %89,0’ı haftada 6 günve günde 8 saat çalışmaktadır. Vardiya bilgilerine ulaşılan işçilerin(n=163) %48,5’i 08.00-16.00 saatleri arasında çalışmakta ve işçilerin%69,0’ı vardiyalı çalışmanın uyku kalitesini etkilediğini düşünmektedir.Kadın işçilerin (ort. 23,91±3,97 kg/m2) %59,5’inin normal, erkek işçilerin(ort. 26,85±3,83 kg/m2) %46,1’inin hafif şişman olduğusaptanmıştır. İşçilerin %60,0’ının yürüyüş yaptığı ve yürüyüş yapanların%22,0’ının haftada 2-3 kez yürüdüğü belirlenmiştir. İşçilerin%70,0’ı günde 3 ana öğün tüketirken, %50,0’ı ara öğün yapmamaktadır.Çalışanların öğün aralarında her gün çay-kahve (%78,0) ve meyve(%31,8), sonrasında en sık simit-poğaça (%21,5), kuruyemiş (%23,3)ve kek-pasta (%19,5) tükettikleri sonucuna ulaşılmıştır. İşçilerin güniçerisindeki tükettiği ara öğün sayısı arttıkça Beck Depresyon Ölçeği(BDÖ) puanlarının azaldığı saptanmıştır (r=0,12, p=0,01). BDÖ puanıile çikolata-şekerleme tüketim sıklığı arasındaki fark anlamlı bulunmuştur(p=0,023). İşçilerin uyku süreleri arttıkça BDÖ puanlarının azaldığısaptanmıştır (r=0,11,p=0,02). Sonuç: Bu çalışma sonunda,vardiyalı çalışan işçilerin uyku sürelerinin, duygudurumları ve beslenmealışkanlıklarını etkilediği sonucuna ulaşılmıştır. Buna göre; uykukalitesi ve süresi üzerinde yapılacak iyileştirmeler işçi sağlığı konusundaönemli birer adım olacaktır.
Anahtar Kelime:

The Determination of the Relationship Between Physical Activity, Emotional Status and Eating Habits of Shift Workers

Öz:
Objective: This study is planned according to the physical activity, mood and nutritional habits of shift personnel. Material and Methods: The study was conducted between October 2018-December 2018 in Kahramanmaras with a total of 450 workers during 18-65 years of age who were a volunteer to accept this study. Demographic characteristics, anthropometric measurements, dietary habits, physical activity levels and emotional situations of workers were measured by a questionnaire form. Results: 80.3% of the workers are male and 89.0% are working 6 days a week and 8 hours a day. 48.5% of the workers who reached the shift information (n=163) were working between 08.00-16.00 and 69.0% of the workers think that shift work affected sleep. In this study, 59.5% of female workers (mean 23.91±3.97 kg/m2) had normal body mass indeks; 46.1% of male workers (mean 26.85±3.83 kg/m2) had overweight. It was determined that 60.0% of the workers were walking and 22.0% of them walking 2-3 times a week. While 70.0% of the workers consumed 3 main meals a day, 50.0% of them never consumed snacks. Workers were consumed mostly tea-coffee (78.0%) and fruit (31.8%), bakery (21.5%), nuts (23.3%) and cakes (19.5%) for a snack. As the number of snacks consumed by the workers increased during the day, the Beck Depression Scale (BDI) scores decreased (r=0.12, p=0.01). The difference between BDI and chocolate-sugar consumption frequency was significant (p=0.023). It was found that BDI scores decreased as workers' sleep times increased (r=0.11, p=0.02). Conclusion: As a result of this study, it has been concluded that the working hours of shift workers affect their sleep periods, mood and nutritional habits. According to this; improvements on sleep quality and duration will be an important step in occupational health.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • 1. Morselli L, Leproult R, Balbo M, Spiegel K. Role of sleep duration in the regulation of glucose metabolism and appetite. Best Pract Res Clin Endocrinol Metab. 2010;24(5):687-702. [Crossref] [PubMed] [PMC]
  • 2. Ma Y, Bertone ER, Stanek EJ 3rd, Reed GW, Hebert JR, Cohen NL, et al. Association between eating patterns and obesity in a free-living Us adult population. Am J Epidemiol. 2003;158(1):85-92. [Crossref] [PubMed]
  • 3. Di Lorenzo L, De Pergola G, Zocchetti C, L’abbate N, Basso A, Pannacciulli N, et al Effect of shift work on body mass index: results of a study performed in 319 glucose-tolerant men working in a southern Italian industry. Int J Obes Relat Metab Disord. 2003;27(11):1353- 8. [Crossref] [PubMed]
  • 4. Yıldız AN, Gedikli FG, Küçükbiçer B. vardiyalı çalışmalarda İş Sağlığı ve Güvenliği Konuları. Türkiye İşçi Sendikaları Konfederasyonu Yayını. Ankara: Aydoğdu Ofset; 2012. p.62.
  • 5. çekal N. [A research about nutrition behavior of women workers that working shift]. Sosyal Politika çalışmaları Dergisi. 2008;10(4):83-95.
  • 6. Özvurmaz S, Öncü AZ. [The effect of shitf working and rotating shifts on nurses]. Journal of Adnan Menderes University Health Sciences Faculty. 2018;2(1):39-46.
  • 7. Geliebter A, Gluck ME, Tanowitz M, Aronoff NJ, Zammit GK. Work-shift period and weight change. Nutrition. 2000;16(1):27-9. [Crossref] [PubMed]
  • 8. Sallinen M, Kecklund G. Shift work, sleep, and sleepiness-differences between shift schedules and systems. Scand J Work Environ Health. 2010;36(2):121-33. [Crossref] [PubMed]
  • 9. çalık KY, Aktaş S, Bulut HK, Anahar EÖ. [The effect of shitf working and rotating shifts on nurses]. Sağlık Bilimleri ve Meslekleri Dergisi. 2015;2(1):33-45. [Crossref]
  • 10. Nicholson PJ, D’Auria DA. Shift work, health, the working time regulations and health assessments. Occup Med (Lond). 1999;49(3): 127-37. [Crossref] [PubMed]
  • 11. An M, Colarelli SM, O’Brien K, Boyajian ME. Why we need more nature at work: effects of natural elements and sunlight on employee mental health and work attitudes. PloS One. 2016;11(5):E0155614. [Crossref] [PubMed] [PMC]
  • 12. Kılıç R, Hakan B, Erdoğan K. Depressıon and turnover intentıon among hotel employees. Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi. 2016;14(1):318-31.
  • 13. Ridge D, Broom A, Kokanović R, Ziebland S, Hill N. Depression at work, authenticity in question: experiencing, concealing and revealing. Health (London). 2017;23(3):344-61. [Crossref] [PubMed]
  • 14. Taştan K, Öztekin C, Kaya A, Demirhan B. [Depression levels and affecting factors of employees in a university hospital]. Ankara Med J. 2016;16(4):354-60. [Crossref]
  • 15. Bacak B, Kazancı E. [Assesment of pyhsiological, psychological and sociological effects that night shitf workers encounter in Turkish work life]. Hak İş Uluslararası Emek ve Toplum Dergisi. 2014;3(6).
  • 16. Beck AT, Ward CH, Mendelson M, Mock J, Erbaugh J. An inventory for measuring depression. Arch Gen Psychiatry. 1961;4(6):561-71. [Crossref] [PubMed]
  • 17. Hisli N. [A reliability and validity study of Beck Depression Inventory in a university student sample]. J Psychol. 1989;7(23):3-1.
  • 18. Baysal A. Beslenme. 13. Baskı. Ankara: Hatiboğlu Yayınevi; 2011. p.5-20.
  • 19. Bekar A, Ersoy AF. [The evaluation of energy expenditure and nutritional status of the workers in the industry]. vocational Education. 2011;6(3):84-108.
  • 20. Resmi Gazete (06.04.2004, Sayı: 25425) sayılı İş Kanununa İlişkin çalışma Süreleri Yönetmeliği; 2004. p.1. Erişim tarihi: Mayıs 2017.
  • 21. Axelsson J, Akerstedt T, Kecklund G, Lowden A. Tolerance to shift work-how does it relate to sleep and wakefulness? Int Arch Occup Environ Health. 2004;77(2):121-9. [Crossref] [PubMed]
  • 22. Ergüney S, Tan M, Sivrikaya S, Erdem N. [Occupational risks that nurses face]. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi. 2001;4(1):63-74.
  • 23. Özvurmaz S, Öncü AZ. [The effect of shift working and rotating shifts on nurses]. Journal of Adnan Menderes University Health Sciences Faculty. 2018;2(1):39- 46.
  • 24. Zverev YP, Misiri HE. Perceived effects of rotating shift work on nurses’ sleep quality and duration. Malawi Med J. 2009;21(1):19-21. [Crossref] [PubMed] [PMC]
  • 25. Selvi Y, Güzel Özdemir P, Aydın A, Beşiroğlu L. [Influence of night shift work on psychologic state and quality of life in health workers]. Düşünen Adam Psikiyatri ve Nörolojik Bilimler Dergisi. 2010;23(4):238-43. [Crossref]
  • 26. Knutsson A. Health disorders of shift workers. Occup Med (Lond). 2003;53(2):103-8. [Crossref] [PubMed]
  • 27. Theorell T, Åkerstedt T. Day and night work: changes in cholesterol, uric acid, glucose and potassium in serum and in circadian patterns of urinary catecholamine excretion. A longitudinal cross-over study of railway workers. Acta Med Scand. 1976;200(1-2):47-53. [Crossref] [PubMed]
  • 28. Gustafsson PE. Persson M, Hammarström A. Socio-economic disadvantage and body mass over the life course in women and men: results from the northern swedish cohort. Eur J Public Health. 2011;22(3):322-7. [Crossref] [PubMed]
  • 29. Rahe C, Czira ME, Teismann H, Berger K. Associations between poor sleep quality and different measures of obesity. Sleep Med. 2015;16(10):1225-8. [Crossref] [PubMed]
  • 30. Pandalai SP, Schulte PA, Miller DB. Conceptual heuristic models of the interrelationships between obesity and the occupational environment. Scand J Work Environ Health. 2013;39(3):221-32. [Crossref] [PubMed] [PMC]
  • 31. Karlsson B, Knutsson A, Lındahl B. Is there an association between shift work and having a metabolic syndrome? Results from a population based study of 27 485 people. Occup Environ Med. 2001;58(11):747-52. [Crossref] [PubMed] [PMC]
  • 32. Sözen S, Bilir N, Yıldız AN, Yıldız E, Sözen T. [Nutrition habits and related anthropometric measurements of employees working at an institution of metal industry]. Toplum Hekimliği Bülteni. 2009;28(3):7-14.
  • 33. Avcı İA, Erdoğan TK. [Hazelnut factory workers in working in the evaluation of the frequency of obesity and healthy life habits]. TAF Prev Med Bull. 2015;14(5):364-9. [Crossref]
APA Muftuoglu S, Parlakyiğit A (2020). Vardiyalı Çalışan İşçilerin Fiziksel Aktivite, Duygudurumu ve Beslenme Alışkanlıkları Arasındaki İlişkinin Belirlenmesi. , 10 - 21. 10.5336/healthsci.2019-65622
Chicago Muftuoglu Selen,Parlakyiğit Ayça Vardiyalı Çalışan İşçilerin Fiziksel Aktivite, Duygudurumu ve Beslenme Alışkanlıkları Arasındaki İlişkinin Belirlenmesi. (2020): 10 - 21. 10.5336/healthsci.2019-65622
MLA Muftuoglu Selen,Parlakyiğit Ayça Vardiyalı Çalışan İşçilerin Fiziksel Aktivite, Duygudurumu ve Beslenme Alışkanlıkları Arasındaki İlişkinin Belirlenmesi. , 2020, ss.10 - 21. 10.5336/healthsci.2019-65622
AMA Muftuoglu S,Parlakyiğit A Vardiyalı Çalışan İşçilerin Fiziksel Aktivite, Duygudurumu ve Beslenme Alışkanlıkları Arasındaki İlişkinin Belirlenmesi. . 2020; 10 - 21. 10.5336/healthsci.2019-65622
Vancouver Muftuoglu S,Parlakyiğit A Vardiyalı Çalışan İşçilerin Fiziksel Aktivite, Duygudurumu ve Beslenme Alışkanlıkları Arasındaki İlişkinin Belirlenmesi. . 2020; 10 - 21. 10.5336/healthsci.2019-65622
IEEE Muftuoglu S,Parlakyiğit A "Vardiyalı Çalışan İşçilerin Fiziksel Aktivite, Duygudurumu ve Beslenme Alışkanlıkları Arasındaki İlişkinin Belirlenmesi." , ss.10 - 21, 2020. 10.5336/healthsci.2019-65622
ISNAD Muftuoglu, Selen - Parlakyiğit, Ayça. "Vardiyalı Çalışan İşçilerin Fiziksel Aktivite, Duygudurumu ve Beslenme Alışkanlıkları Arasındaki İlişkinin Belirlenmesi". (2020), 10-21. https://doi.org/10.5336/healthsci.2019-65622
APA Muftuoglu S, Parlakyiğit A (2020). Vardiyalı Çalışan İşçilerin Fiziksel Aktivite, Duygudurumu ve Beslenme Alışkanlıkları Arasındaki İlişkinin Belirlenmesi. Türkiye Klinikleri Sağlık Bilimleri Dergisi, 5(1), 10 - 21. 10.5336/healthsci.2019-65622
Chicago Muftuoglu Selen,Parlakyiğit Ayça Vardiyalı Çalışan İşçilerin Fiziksel Aktivite, Duygudurumu ve Beslenme Alışkanlıkları Arasındaki İlişkinin Belirlenmesi. Türkiye Klinikleri Sağlık Bilimleri Dergisi 5, no.1 (2020): 10 - 21. 10.5336/healthsci.2019-65622
MLA Muftuoglu Selen,Parlakyiğit Ayça Vardiyalı Çalışan İşçilerin Fiziksel Aktivite, Duygudurumu ve Beslenme Alışkanlıkları Arasındaki İlişkinin Belirlenmesi. Türkiye Klinikleri Sağlık Bilimleri Dergisi, vol.5, no.1, 2020, ss.10 - 21. 10.5336/healthsci.2019-65622
AMA Muftuoglu S,Parlakyiğit A Vardiyalı Çalışan İşçilerin Fiziksel Aktivite, Duygudurumu ve Beslenme Alışkanlıkları Arasındaki İlişkinin Belirlenmesi. Türkiye Klinikleri Sağlık Bilimleri Dergisi. 2020; 5(1): 10 - 21. 10.5336/healthsci.2019-65622
Vancouver Muftuoglu S,Parlakyiğit A Vardiyalı Çalışan İşçilerin Fiziksel Aktivite, Duygudurumu ve Beslenme Alışkanlıkları Arasındaki İlişkinin Belirlenmesi. Türkiye Klinikleri Sağlık Bilimleri Dergisi. 2020; 5(1): 10 - 21. 10.5336/healthsci.2019-65622
IEEE Muftuoglu S,Parlakyiğit A "Vardiyalı Çalışan İşçilerin Fiziksel Aktivite, Duygudurumu ve Beslenme Alışkanlıkları Arasındaki İlişkinin Belirlenmesi." Türkiye Klinikleri Sağlık Bilimleri Dergisi, 5, ss.10 - 21, 2020. 10.5336/healthsci.2019-65622
ISNAD Muftuoglu, Selen - Parlakyiğit, Ayça. "Vardiyalı Çalışan İşçilerin Fiziksel Aktivite, Duygudurumu ve Beslenme Alışkanlıkları Arasındaki İlişkinin Belirlenmesi". Türkiye Klinikleri Sağlık Bilimleri Dergisi 5/1 (2020), 10-21. https://doi.org/10.5336/healthsci.2019-65622