Türkiye-Kazakistan Arasındaki Ticari-Ekonomik İlişkiler, Türk Müteşebbislerinin Bu Ülkede Yaptıkları Yatırımların Boyutu ve Karşılaştıkları Sorunlar

Yıl: 2004 Cilt: 0 Sayı: 29 Sayfa Aralığı: 83 - 104 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Türkiye-Kazakistan Arasındaki Ticari-Ekonomik İlişkiler, Türk Müteşebbislerinin Bu Ülkede Yaptıkları Yatırımların Boyutu ve Karşılaştıkları Sorunlar

Öz:
1990'lı yıllarda Sovyetler Birliği'nin dağılmasından sonra bağımsızlığını kazanan Türk Cumhuriyetleri hakkında başta üniversitelerimiz olmak üzere DPT, HDTM ve TİKA gibi kuruluşlar tarafından bir çok araştırma yapılarak yayınlanmıştır. Ancak, yapılan araştırmalar arasında bilindiği kadarıyla Türk müteşebbislerinin bu ülkede yaptıkları yatırımların gerçek boyutunu belirlemeye yönelik bir araştırma yapılmamıştır. Bu çalışma, Sovyetler Birliği'nin dağılmasından sonra 16 Aralık 1991 tarihinde bağımsızlığını kazanan Kazakistan ile Türkiye arasındaki ticari-ekonomik ilişkilerin analizini yaparak, 1992-2002 döneminde Türk müteşebbislerin bu ülkede yaptıkları yatırımların gerçek boyutunu ve karşılaştıkları temel sorunların nelerden ibaret olduğunu tespit etmeyi amaçlamaktadır. Bu amaçla, araştırmaya Türk müteşebbislerinin yoğun olarak yatırım yaptıkları Kazakistan'ın önceki başşehri olan Almatı'dan başlayarak Cimkent, Türkistan ve Kentav şehirlerinde faaliyet gösteren 152 Türk firmasına örnekleme yoluyla seçilen, toplam 152 firmayla yüz yüze anket yapılarak müteşebbislerimizin yaptıkları yatırımların boyutu ve karşılaştıkları temel sorunlar tespit edilmeye çalışılmıştır. Yapılan ankette 78 soruya yer verilmiştir. Araştırma sonuçlan Kazakistan'da yatırım faaliyetinde bulunmuş olan Türk firmalarının büyük bir bölümünün Türk sermayesi ile kurulduğunu, l.000.000 Dolar ($) ve üzeri yatırım yapan firma oranının yüksekliğini, istihdam edilen yerli eleman sayısındaki yüksek oran ve bunların işe başlatılırken eğitime tabi tutulmalarını, firmalarımızın bu ülkede gerek yerel, gerekse yabancı firmalarla sürekli rekabet etmek zorunda olduklarını ortaya koymaktadır. Diğer taraftan, yatırımların iş hayatını aksatan altyapı eksiklikleri, vergi sistemindeki karışıklık ve vergi oranlarının yüksekliği ile aşın derecedeki bürokrasi temel sorunlar arasında yer almaktadır. Sonuçta, bu ülkede yatırım yapmış olan müteşebbislerimiz bir takım sorunlarla karşılaşmış olmalarına rağmen, büyümeyi ve bu ülkedeki yatırımlarını devam ettireceklerini belirtmektedirler.
Anahtar Kelime: ithalat ihracat ekonomik ilişkiler ticaret uluslararası ticaret Kazakistan Türkiye finansman yatırım

The Scope of Economic Relation Between Turkey and Kazakstan, Turkish Entrepeneurs' Investment in Kazahstan and Major Problems they Face

Öz:
This study aims to explore the size of Turkish entrepreneurs' investment in Kazakhstan and find out the major problems Turkish entrepreneurs faced in this country within the period of 1992-2002 by analysing the commercial and economic relations between Turkey and Kazakhstan following Kazakhstan's independence gained on 16 December 1991 with the dispersion of the Soviet Union. 152 Turkish firms were selected by using sampling methods and face-to-face questionnaire were carried out to collect data for the research purposes. The findings of the study show that the majority of Turkish firms operating in Kazakhstan were set up by Turkish capital; the proportion of the firms which made investment around 1,000,000 $ and above is high; the number of local employees in the firms is larger than their training needs are high; and Turkish firms face a severe foreigners; competition from the local and foreign companies.
Anahtar Kelime: Kazakhstan Turkey finance investment import export economic relations trade international trade

Belge Türü: Makale Makale Türü: Olgu Sunumu Erişim Türü: Bibliyografik
  • BATMAZ, Nihat (2001), "Gelişimi ve Üretim Yapısıyla Kazakistan Ekonomisinin Bağımsızlık Öncesi ve Sonrası Dönemde Karşılaştırmalı Bir Analizi", Bağımsızlığının 10. Yıl Dönümünde Kazakistan Cumhuriyeti'nin Eğitim ve Ekonomik Meseleleri İlmi Uluslararası Kongresi, 23-26 Kasım Türkistan.
  • BDT Yıllık İstatistikleri, Moskova 1996.
  • ÇARIKÇI, Emin (1995), Türkiye'de İç ve Dış Ekonomik Gelişmeler, Adım Yayıncılık, Makale No:28-30, Ankara.
  • ÇARIKÇI, Emin (2002), "Türk Cumhuriyetlerinde Ekonomik Gelişmeler ve Kazakistan Örneği, DTM Dergisi, Özel Sayı, Ocak-2002, Ankara, ss.19-44.
  • DPT, 8. BYKP. Türkiye ile Türk Cumhuriyetleri ve Bölge Ülkeleri İlişkileri, Özel İhtisas Komisyonu Raporu, Ankara 2000.
  • EIU Country Report (2001), The Economist Intelligence Unit.
  • GROS, D. ve Suhrcke M. (2000), "Ten Years After: What is Special About Transition Countries" EBRD Working Paper.
  • GUMPEL, W (1994), Orta Asya Türk Cumhuriyetleri'nde Ekonomik ve Politik Gelişme Doğu Avrupa Yayınları, 44. yıl Kazakistan Cumhuriyeti İstati s-tik Aj ansı, İstatistik Basın Bülteni 4' 2000, Almatı 2001.
  • NURKSE, Ragner (1970), "Patterns of Trade and Development", Problems of Capital Formation in Underdeveloped Countries and Patterns of Trade and Development, Oxford University Press.
  • OLEH, H. ve Odling, J. SMEE (2000), "Political Economy of Stalled Reforms" Vol 37.No 3, s.46 Finance Development, A Quarterly Magazine of the IMF. Prevedencev, V.Ryknok (1991), Truda İ Migraclja Naselenija SSSR, in Voprosy Ekonomiki.
  • SEYİDOĞLU, Halil (2001), Uluslararası İktisat Geliştirilmiş 14.Baskı, Güzem Yayınları, İstanbul.
  • Stern, Nicholas (1998), "The Future Of The Economic Transition", (Working Paper), No.30, EBRD Yayını, Temmuz 1998.
  • ŞAHİN, Hüseyin (2002), Türkiye Ekonomisi Ezgi Kitabevi Yayınları, 7. Baskı, Bursa
  • T.C. Almatı Büyükelçiliği. Ticaret Müşavirliği Verileri, Almatı 2002.
  • TİKA, "Ülke Profilleri", İkinci Baskı, Mayıs 2001, Ankara.
  • TOBB (2000), "Kazakistan / Tarım ve Tarıma Dayalı Sanayiinin Yapısı ve Türkiye île İlişkileri Açısından Değerlendirilmesi "Yayın No: Genel 308: BÖM:34, Ankara.
  • Transition Economies, An IMF Perspective On Progress and Prospects, November 2000.
  • EBRD (1999), Transition Report, Ten Years of Transition - Economic Transition in Central and Eastern Europe , the Baltic States and the CIS, EBRD London.
  • TURAN, F. ve A.ÖZDEMİR. (2002), "Türkiye Türk Cumhuriyetleri Ticarî ve Ekonomik İlişkileri Hakkında Değerlendirme", DTM, Dış Ticaret Dergisi, Özel Sayı Ocak.
  • YAMAN, Şahin (2002), "Türk Cumhuriyetlerinde Ekonomik Reformların 10.Yılı"DTM Dergisi Özel Sayı, Ocak.
  • VİTO, T. ve George, Tsibiuris (2000), "Fiscal Reform Over Ten Years of Transition" IMF Working Paper, WP/00/113/IMF.
APA BATMAZ N (2004). Türkiye-Kazakistan Arasındaki Ticari-Ekonomik İlişkiler, Türk Müteşebbislerinin Bu Ülkede Yaptıkları Yatırımların Boyutu ve Karşılaştıkları Sorunlar. , 83 - 104.
Chicago BATMAZ Nihat Türkiye-Kazakistan Arasındaki Ticari-Ekonomik İlişkiler, Türk Müteşebbislerinin Bu Ülkede Yaptıkları Yatırımların Boyutu ve Karşılaştıkları Sorunlar. (2004): 83 - 104.
MLA BATMAZ Nihat Türkiye-Kazakistan Arasındaki Ticari-Ekonomik İlişkiler, Türk Müteşebbislerinin Bu Ülkede Yaptıkları Yatırımların Boyutu ve Karşılaştıkları Sorunlar. , 2004, ss.83 - 104.
AMA BATMAZ N Türkiye-Kazakistan Arasındaki Ticari-Ekonomik İlişkiler, Türk Müteşebbislerinin Bu Ülkede Yaptıkları Yatırımların Boyutu ve Karşılaştıkları Sorunlar. . 2004; 83 - 104.
Vancouver BATMAZ N Türkiye-Kazakistan Arasındaki Ticari-Ekonomik İlişkiler, Türk Müteşebbislerinin Bu Ülkede Yaptıkları Yatırımların Boyutu ve Karşılaştıkları Sorunlar. . 2004; 83 - 104.
IEEE BATMAZ N "Türkiye-Kazakistan Arasındaki Ticari-Ekonomik İlişkiler, Türk Müteşebbislerinin Bu Ülkede Yaptıkları Yatırımların Boyutu ve Karşılaştıkları Sorunlar." , ss.83 - 104, 2004.
ISNAD BATMAZ, Nihat. "Türkiye-Kazakistan Arasındaki Ticari-Ekonomik İlişkiler, Türk Müteşebbislerinin Bu Ülkede Yaptıkları Yatırımların Boyutu ve Karşılaştıkları Sorunlar". (2004), 83-104.
APA BATMAZ N (2004). Türkiye-Kazakistan Arasındaki Ticari-Ekonomik İlişkiler, Türk Müteşebbislerinin Bu Ülkede Yaptıkları Yatırımların Boyutu ve Karşılaştıkları Sorunlar. Bilig / Türk Dünyası Sosyal Bilimler Dergisi, 0(29), 83 - 104.
Chicago BATMAZ Nihat Türkiye-Kazakistan Arasındaki Ticari-Ekonomik İlişkiler, Türk Müteşebbislerinin Bu Ülkede Yaptıkları Yatırımların Boyutu ve Karşılaştıkları Sorunlar. Bilig / Türk Dünyası Sosyal Bilimler Dergisi 0, no.29 (2004): 83 - 104.
MLA BATMAZ Nihat Türkiye-Kazakistan Arasındaki Ticari-Ekonomik İlişkiler, Türk Müteşebbislerinin Bu Ülkede Yaptıkları Yatırımların Boyutu ve Karşılaştıkları Sorunlar. Bilig / Türk Dünyası Sosyal Bilimler Dergisi, vol.0, no.29, 2004, ss.83 - 104.
AMA BATMAZ N Türkiye-Kazakistan Arasındaki Ticari-Ekonomik İlişkiler, Türk Müteşebbislerinin Bu Ülkede Yaptıkları Yatırımların Boyutu ve Karşılaştıkları Sorunlar. Bilig / Türk Dünyası Sosyal Bilimler Dergisi. 2004; 0(29): 83 - 104.
Vancouver BATMAZ N Türkiye-Kazakistan Arasındaki Ticari-Ekonomik İlişkiler, Türk Müteşebbislerinin Bu Ülkede Yaptıkları Yatırımların Boyutu ve Karşılaştıkları Sorunlar. Bilig / Türk Dünyası Sosyal Bilimler Dergisi. 2004; 0(29): 83 - 104.
IEEE BATMAZ N "Türkiye-Kazakistan Arasındaki Ticari-Ekonomik İlişkiler, Türk Müteşebbislerinin Bu Ülkede Yaptıkları Yatırımların Boyutu ve Karşılaştıkları Sorunlar." Bilig / Türk Dünyası Sosyal Bilimler Dergisi, 0, ss.83 - 104, 2004.
ISNAD BATMAZ, Nihat. "Türkiye-Kazakistan Arasındaki Ticari-Ekonomik İlişkiler, Türk Müteşebbislerinin Bu Ülkede Yaptıkları Yatırımların Boyutu ve Karşılaştıkları Sorunlar". Bilig / Türk Dünyası Sosyal Bilimler Dergisi 29 (2004), 83-104.