Gama ışınıyla (Kobalt 60) elde edilmiş mutant elma popülasyonunda sonbahar yaprak renk değişimi

Ayşe Nilgün ATAY, (Burdur Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi, Burdur Gıda Tarım ve Hayvancılık Meslek Yüksekokulu, Bitkisel ve Hayvansal Üretim Bölümü Bahçe Tarımı Programı, Burdur, Türkiye)
Ersin ATAY, (Burdur Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi, Burdur Gıda Tarım ve Hayvancılık Meslek Yüksekokulu, Bitkisel ve Hayvansal Üretim Bölümü Bahçe Tarımı Programı, Burdur, Türkiye)
Burak KUNTER (Türkiye Atom Enerjisi Kurumu Radyasyon ve Hızlandırıcı Teknolojileri Dairesi Başkanlığı, Ankara, Türkiye)
Derim
5 0
Yıl: 2020 Cilt: 37 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 95 - 101 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.16882/derim.2020.663488 İndeks Tarihi: 07-12-2020

Gama ışınıyla (Kobalt 60) elde edilmiş mutant elma popülasyonunda sonbahar yaprak renk değişimi

Öz:
Elmanın da yer aldığı ılıman iklim meyve türlerinde, sonbaharda yapraklara yeşil rengi veren klorofilparçalanmaya başlamakta ve yaprak dökümü öncesi renk değişimleri meydana gelmektedir. Sonbaharda görülenbu farklı yaprak renklerinin basitçe yaprak yaşlanmasının tesadüfi bir sonucu olmadığı kabul edilmekte ve bukonuda foto-koruma ve hayvan-bitki etkileşimlerine dayanan farklı hipotezler öne sürülmektedir. Özellikleantosiyanin kaynaklı kırmızı gibi koyu pigmentli yaprakların koruyucu veya savunma gibi bir işaret taşıdığıdüşünülmektedir. Bu çalışmada, sonbaharda yapraklarda görülen renk değişimleri hakkındaki mevcut bilgibirikimini arttırmak ve konunun daha iyi anlaşılmasına yardımcı olabilmek amacıyla ‘Amasya’ elmasında gamaışını uygulaması ile elde edilmiş mutant popülasyonda (n=374) sonbahar yaprak rengi değişimleri incelenmiştir.Renk kodlamaları, rengin yaprakların %80'inden fazla veya az olma durumuna göre tanımlanmış ve her çeşit veyamutant birey için ayrı ayrı değerlendirilmiştir. Yapılan değerlendirmeler sonucunda popülasyonun %82’sininsonbaharda sarı yaprak rengine sahip olduğu ve orijinal ‘Amasya’ elması ile aynı yaprak rengi grubunda yer aldığıbelirlenmiştir. ‘Granny Smith’, ‘Crissp Pink’ ve ‘Braeburn’ gibi ticari çeşitlerin sonbaharda yaprak renklerinin‘Amasya’ elmasına kıyasla oldukça yeşil kaldığı belirlenmiştir. Popülasyonda yaprak rengi tamamen kırmızı olanbirey bulunmadığı tespit edilmiştir. Ancak oldukça koyu pigmentlere sahip sarı-kırmızı grupta toplampopülasyonun %15’ini oluşturan 58 birey yer almıştır. Bu gruptaki bireylerde L* ve ho değerlerindeki azalış, dahayüksek antosiyanin pigmentine sahip olduğunun bir göstergesidir. Daha net bir polimorfizme sahip oldukları içinyaprak rengi farklı mutantlar ile yapılacak sonraki çalışmalar sonbahardaki bu renk değişimlerinin anlaşılmasındaönemli katkılar sağlayabilecektir.
Anahtar Kelime:

Autumn leaf colour changes in gamma-ray (Cobalt 60)-induced mutant apple population

Öz:
In temperate deciduous fruits covering apples, the chlorophyll, gives the leaves green colour, begins to breakdown in autumn, and the colour changes occur before leaf fall. It is assumed that these different leaf colours observed in autumn are not simply an effect of leaf senescence, and several hypotheses based on photoprotection and animal-plant interactions have emerged. It is also suggested the dark pigments especially like red anthocyanin-derived have a warning signal as a protection or defense. In this study, autumn leaf colour changes in putative apple 'Amasya' mutants generated by gamma ray irradiation were investigated to provide the current knowledge on autumn colours. The colour codes were defined according to the presence on more or less than 80% of leaves and were assessed for each putative mutants and cultivar. It was determined that 82% of population had yellow leaf colour in autumn and was in the same leaf colour group as the original 'Amasya'. Leaf colours of 'Granny Smith', 'Crissp Pink' and 'Braeburn' were found to be quite green compared to 'Amasya'. There was no mutant with a completely red leaf colour in the population. However, in the yellow-red group with very dark pigments there were 58 mutants constituting 15% of the population. The decrease in L * and ho values in this group is an indication of a higher anthocyanin pigment. As they have a clearer polymorphism, further researches to be done with different leaf colour mutants may provide important contributions to understanding these colour changes in autumn.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Archetti, M., & Brown, S.P. (2004). The coevolution theory of autumn colours. Proceedings of the Royal Society of London B: Biological Sciences, 271:1219-1223.
  • Archetti, M., & Leather S.R. (2005). A test of the coevolution theory of autumn colours: colour preference of Rhopalosiphum padi on Prunus padus. Oikos, 110(2):339-343.
  • Archetti, M. (2009a). Evidence from the domestication of apple for the maintenance of autumn colours by coevolution. Proceedings of the Royal Society of London B: Biological Sciences, 276:2575-2580.
  • Archetti, M. (2009b). Classification of hypotheses for the evolution of autumn colours. Oikos, 118(3):328-333
  • Archetti, M., Döring, T.F., Hagen, S.B., Hughes, N.M., Leather, S.R., Lee, D.W., Lev-Yadun, S., Manetas, Y., Ougham, H.J., Schaberg, P.G., & Thomas, H. (2009). Unravelling the evolution of autumn colours: an interdisciplinary approach. Trends in Ecology and Evolution, 24(2):166-173.
  • Atay, A.N., Koyuncu, F., Atay, E., & Koyuncu, M.A. (2012). Hasat öncesi etefon uygulamasının starking delicious elmasında renklenme ve meyve kalitesi üzerine etkisi. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 49(1):107-112.
  • Atay, A.N., Atay, E., Lauri, P.E., Kunter, B., & Kantoğlu, K.Y. (2018). Phenotyping gamma-rayinduced mutant population of ‘Amasya’ apple for architectural traits, precocity, floral phenology and fruit characteristics. Scientia Horticulturae, 233:195-203.
  • Chittka, L., & Döring, T.F. (2007). Are autumn foliage colors red signals to aphids? PLoS Biology 5:1640–1644. Davis, P.H. (1972). Flora of Turkey and The East Aegean Islands, Vol. 4. Edinburgh.
  • Döring, T., & Chittka, L.L. (2007). Visual ecology of aphids – a critical review on the role of colours in host finding. Arthropod Plant Interact. 1:3-16.
  • Döring, T.F., Archetti, M., & Hardie, J. (2009). Autumn leaves seen through herbivore eyes. Proc. R. Soc. B. 276, 121–127. doi:10.1098/rspb.2008.0858.
  • Fairchild, M.D. (2005). Color appearance models. 2nd ed. John Wiley, Chichester, England.
  • Feild, T.S., Lee, D.W., & Holbrook, N.M. (2001). Why leaves turn red in autumn. the role of anthocyanins in senescing leaves of red-osier dogwood. Plant Physiology, 127:566-574.
  • Hamilton, W.D., & Brown, S.P. (2001). Autumn tree colours as a handicap signal. Proceedings of the Royal Society of London B: Biological Sciences, 268:1489-1493.
  • Hoch, W.A., Zeldin, E.L., & McCown, B.H. (2001). Physiological significance of anthocyanins during autumnal leaf senescence. Tree Physiology, 21:1-8.
  • Lee, D.W. (2002). Anthocyanins in autumn leaf senescence. Advances in Botanical Research, 37:147-165.
  • Lee, D.W., O’Keefe, J., Holbrook, N.M., & Feild, T.S. (2003). Pigment dynamics and autumn leaf senescence in a New England deciduous forest, eastern USA. Ecological Research, 18:677-694.
  • Mannisto, E., Holopainen, J.K., Haikio, E., & Klemola, T. (2017). A field study with geometrid moths to test the coevolution hypothesis of red autumn colours in deciduous trees The Netherlands Entomological Society Entomologia Experimentalis et Applicata, 165:29-37.
  • Moore, P.P. (1997). Estimation of anthocyanin concentration from color meter measurements of red raspberry fruit. Hortscience, 32(1):135.
  • Ougham, H.J., Thomas, H., & Archetti, M. (2008). The adaptive value of leaf colour. New Phytologist, 179:9-13.
  • Ramirez, C.C., Lavandero, B., & Archetti, M. (2007). Coevolution and the adaptive value of autumn tree colours: Colour preference and growth rates of a southern beech aphid. Journal of Evolutionary Biology, 21:49-56. Schaberg, P.G., Van Den Berg, A.K., Murakami,
  • P.F., Shane, J.B., & Donnelly, J.R. (2003). Factors influencing red expression in the autumn foliage of sugar maple trees. Tree Physiology. 23:325-333.
  • Schaefer, H.M., & Rolshausen, G. (2007). Aphids do not attend to leaf colour as visual signal, but to the handicap of reproductive investment. Biology Letters, 3:1-4.
  • Tanaka, Y., Sasaki, N., & Ohmiya, A. (2008). Biosynthesis of plant pigments: anthocyanins, betalains and carotenoids. Plant Journal, 54:733- 749.
  • Whale, S., Singh, Z., Behboudian, H., Janes, A., & Dhaliwal, S. (2008). Fruit quality in ‘Crips Pink’ apple, especially colour, as affected by preharvest sprays of aminoethoxyvinylglicine and ethephon. Scientia Horticulturae, 115(4):342-351.
APA Atay A, ATAY E, KUNTER B (2020). Gama ışınıyla (Kobalt 60) elde edilmiş mutant elma popülasyonunda sonbahar yaprak renk değişimi. , 95 - 101. 10.16882/derim.2020.663488
Chicago Atay A. Nilgün,ATAY Ersin,KUNTER Burak Gama ışınıyla (Kobalt 60) elde edilmiş mutant elma popülasyonunda sonbahar yaprak renk değişimi. (2020): 95 - 101. 10.16882/derim.2020.663488
MLA Atay A. Nilgün,ATAY Ersin,KUNTER Burak Gama ışınıyla (Kobalt 60) elde edilmiş mutant elma popülasyonunda sonbahar yaprak renk değişimi. , 2020, ss.95 - 101. 10.16882/derim.2020.663488
AMA Atay A,ATAY E,KUNTER B Gama ışınıyla (Kobalt 60) elde edilmiş mutant elma popülasyonunda sonbahar yaprak renk değişimi. . 2020; 95 - 101. 10.16882/derim.2020.663488
Vancouver Atay A,ATAY E,KUNTER B Gama ışınıyla (Kobalt 60) elde edilmiş mutant elma popülasyonunda sonbahar yaprak renk değişimi. . 2020; 95 - 101. 10.16882/derim.2020.663488
IEEE Atay A,ATAY E,KUNTER B "Gama ışınıyla (Kobalt 60) elde edilmiş mutant elma popülasyonunda sonbahar yaprak renk değişimi." , ss.95 - 101, 2020. 10.16882/derim.2020.663488
ISNAD Atay, A. Nilgün vd. "Gama ışınıyla (Kobalt 60) elde edilmiş mutant elma popülasyonunda sonbahar yaprak renk değişimi". (2020), 95-101. https://doi.org/10.16882/derim.2020.663488
APA Atay A, ATAY E, KUNTER B (2020). Gama ışınıyla (Kobalt 60) elde edilmiş mutant elma popülasyonunda sonbahar yaprak renk değişimi. Derim, 37(1), 95 - 101. 10.16882/derim.2020.663488
Chicago Atay A. Nilgün,ATAY Ersin,KUNTER Burak Gama ışınıyla (Kobalt 60) elde edilmiş mutant elma popülasyonunda sonbahar yaprak renk değişimi. Derim 37, no.1 (2020): 95 - 101. 10.16882/derim.2020.663488
MLA Atay A. Nilgün,ATAY Ersin,KUNTER Burak Gama ışınıyla (Kobalt 60) elde edilmiş mutant elma popülasyonunda sonbahar yaprak renk değişimi. Derim, vol.37, no.1, 2020, ss.95 - 101. 10.16882/derim.2020.663488
AMA Atay A,ATAY E,KUNTER B Gama ışınıyla (Kobalt 60) elde edilmiş mutant elma popülasyonunda sonbahar yaprak renk değişimi. Derim. 2020; 37(1): 95 - 101. 10.16882/derim.2020.663488
Vancouver Atay A,ATAY E,KUNTER B Gama ışınıyla (Kobalt 60) elde edilmiş mutant elma popülasyonunda sonbahar yaprak renk değişimi. Derim. 2020; 37(1): 95 - 101. 10.16882/derim.2020.663488
IEEE Atay A,ATAY E,KUNTER B "Gama ışınıyla (Kobalt 60) elde edilmiş mutant elma popülasyonunda sonbahar yaprak renk değişimi." Derim, 37, ss.95 - 101, 2020. 10.16882/derim.2020.663488
ISNAD Atay, A. Nilgün vd. "Gama ışınıyla (Kobalt 60) elde edilmiş mutant elma popülasyonunda sonbahar yaprak renk değişimi". Derim 37/1 (2020), 95-101. https://doi.org/10.16882/derim.2020.663488
Sayfa Oluşturulma Tarihi
23-04-2024 15:49

İLETİŞİM

TÜBİTAK ULAKBİM TR Dizin

Yüzüncüyıl, İşçi Blokları Mahallesi

Muhsin Yazıcıoğlu Caddesi No:51/C

06530 Çankaya / ANKARA +90 (312) 298 92 00

trdizin@tubitak.gov.tr

TÜBİTAK ULAKBİM Ulusal Akademik Ağ ve Bilgi Merkezi Cahit Arf Bilgi Merkezi © Tüm Hakları Saklıdır. Gizlilik Politikası Kullanım Şartları