Yıl: 2020 Cilt: 0 Sayı: 48 Sayfa Aralığı: 97 - 137 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 10-03-2021

DİYANET İŞLERİ BAŞKANLIĞI MESLEĞEHAZIRLIK EĞİTİM PROGRAMININ İÇERİK VE ETKİLİLİĞİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ

Öz:
Diyanet İşleri Başkanlığı, İslam Dininin inançları, ibadet ve ahlak esasları ile ilgili işleri yürütmek, din konusunda toplumu aydınlatmak ve ibadet yerlerini yönetmekle görevli devlet kurumudur. Başkanlık, bu hizmetleri istihdam ettiği personeli aracılığı ile sürdürmekte; daha etkin hizmet verebilmek için, personelini, kendine ait eğitim merkezlerinde ya da uygun mahallî ortamlarda hizmet içi eğitime tâbi tutmaktadır. Süre ve içerik bakımından farklı programlarla şekillendirilen bu eğitimlere ilgili personel alınmaktadır. Söz konusu eğitim programlarından biri de Mesleğe Hazırlık Eğitimi’dir. Din Hizmetleri sınıfında görev yapmak üzere istihdam edilen Kur’an Kursu Öğreticisi, İmam- Hatip ve Müezzin- Kayyım’ların zorunlu olarak alması gereken bu eğitimle, görevlilerin daha nitelikli hizmetler vermesini ve cami görevlilerinin bilgili ve donanımlı olmalarını temin etmek amaçlanmaktadır. Bu çalışmada, Mesleğe Hazırlık Eğitim Programının hedefleri, içeriği ve etkililiği araştırılmış; programın içeriği tahlil edildikten sonra uygulanan programın katılımcılara etkisi yapılan saha araştırması ile ölçülmeye çalışılmıştır. Çalışmanın temel amacı, Diyanet İşleri Başkanlığı’nca düzenlenen Mesleğe Hazırlık Eğitim Programının önemine dikkat çekmek, programın başlangıcından sonuna kadar tüm yapısal ve işlevsel sorunları imkânlar ölçüsünde tespit etmek, varsa tespit edilen bu sorunlara çözüm önerileri sunmaktır.
Anahtar Kelime:

Evaluation of the Content And Effectiveness of Preparation to Profession Training Program of Presidency of Religious Affairs

Öz:
Presidency of Religious Affairs is state institution which is charged with organizing the required affairs related to faith, rituals, and moral principles of Islam, as well as informing Muslim society on Islam and managing religious spaces for common rituals. Presidency is performing its main duty in terms of employee and staff members; and regularly it designs some periodical courses for preparing and educating those employee and staff members to the new conditions of the country. In this view, it renews the programs of the courses which is designed for a specific group of official personals. One of these educational programs is preparatory education for profession. This program is mandatory for teachers employed for public official Koranic Courses, Imams and muezzins in the mosques so that they can better service as a well educated and equipped persons. This study reflects an analysis on contents, purpose and efficiency of the program mentioned above, as well as it aims at determining the results of a field study executed on the participants of the program. Accordingly, this study puts an emphasis on the significance of this kind of programs by realizing some structural and functional problems of them. Finally it offers some possible solutions for this type of problems.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Aşlamacı, İbrahim. Öğrenci ve Öğretmenlerine Göre İmam- Hatip Liseleri, İstanbul: DEM Yayınları, 2017.
  • Ayas, Osman. Camilerde Görev Yapan İmamların Hizmet içi Eğitim İhtiyaçları. Yüksek Lisans Tezi, Ondokuz Mayıs Üniversitesi, 1998.
  • Aydın, M. Şevki. “Günümüzde İrşat Hizmetlerinde Görülen Bazı Yanlışlıklar”, 1. Din Şurası Tebliğ ve Müzakereleri. 1: 426- 432. Ankara: DİB Yayınları, 1995.
  • Aytaç, Tufan. “Hizmet içi Eğitim Kavramı ve Uygulamada Karşılaşılan Sorunlar”. Millî Eğitim Dergisi 147 (2000): 66- 69.
  • Balay, Refik. “Küreselleşme, Bilgi Toplumu ve Eğitim”. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi 37/2 (2004): 61- 82.
  • Bardakoğlu, Ali. “3 Mart 1924 Kanunları ve Diyanet”. 21. Yüzyıl Türkiye’sinde Din ve Diyanet. Der. Ömer Menekşe. Ankara: DİB Yayınları, 2010.
  • Bulut, Mehmet. “Din Görevlisi Yetiştirme Sorunu ve Diyanet İşleri Başkanlığı’na Eleman Yetiştiren Kurum Olarak İmam-Hatip Okulları”, 2. Din Şurası Tebliğ ve Müzakereleri. 1: 542- 565. Ankara: DİB Yayınları, 2003.
  • Buyrukçu, Ramazan. Din Görevlisinin Mesleğini Temsil Gücü. 2. Baskı. Ankara: TDV Yayınları, 2005.
  • Büyüköztürk, Şener vd. Bilimsel Araştırma Yöntemleri. 15. Baskı. Ankara: Pegem Yayınları, 2013.
  • Çimen, Abdullah Emin. Hafızlık Tarihi ve Türkiye’de Hafızlık Kurumunun İşlevselliği. İstanbul: Sayfa Dijital Baskı, 2010.
  • Dam, Hasan. Yetişkinlerin Din Eğitimi. İstanbul: Üniversite Yayınları, 2015.
  • Dam, Hasan. “Camilerde Din Eğitimi ve Sorunları”, Türkiye’de Din Eğitimi ve Sorunları. ed. Mustafa Köylü. 275- 318. İstanbul: Dem Yayınları, 2018.
  • Dam, Hasan ve Ertürk, İdris, “Diyanet İşleri Başkanlığı Tashih-i Huruf Eğitim Programının İçerik ve Etkililiğinin Değerlendirilmesi”, Diyanet İlmî Dergi 55/2 (2019): 467- 494.
  • DİBTK, Diyanet İşleri Başkanlığı Teşkilat Kanunu. Resmi Gazete 12038 (2 Temmuz 1965). Erişim: 23 Mart 2020. https://www.mevzuat.gov.tr.
  • DİBAYY, Diyanet İşleri Başkanlığı Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliği. Resmî Gazete 29327 (15 Nisan https://www.mevzuat.gov.tr. 2015). Erişim: 25 Mart 2020.
  • DİBPY, Diyanet İşleri Başkanlığı Personel Yeterlikleri. Erişim: 21 Mart 2020. https://hukukmusavirligi.diyanet.gov.tr.
  • DİBHEY, Diyanet İşleri Başkanlığı Hizmet içi Eğitim Yönetmeliği. Erişim: 19 Mart 2020. https://hukukmusavirligi.diyanet.gov.tr.
  • Diyanet İşleri Başkanlığı, “Eğitim Hizmetleri Genel Müdürlüğü”, Erişim: 25 Mart 2020 https://egitimhizmetleri.diyanet.gov.tr.
  • Diyanet İşleri Başkanlığı, “İnsan Kaynakları Genel Müdürlüğü”, Erişim: 25 Mart 2020 https://insankaynaklari.diyanet.gov.tr.
  • DMK, Devlet Memurları Kanunu. Resmi Gazete 12056 (23 Temmuz 1965). Erişim: 23 Mart 2020. https://www.mevzuat.gov.tr.
  • Furat, Ayşe Zişan. “Nitelikli Din Görevlisi Yetiştirmede İlahiyat Fakültelerinde Sürdürülen Eğitim- Öğretim Faaliyetlerinin Yeterliliği”. Marife, (Bahar 2012): 83- 110.
  • Kayadibi, Fahri. “Diyanet İşleri Başkanlığı Personelinin Eğitim ve Bilgi Seviyesinin Yükseltilmesi”. 2. Din Şurası Tebliğ ve Müzakereleri. 2: 426- 432. Ankara: DİB Yayınları, 2003.
  • Kayadibi, Fahri. “Cumhuriyet Döneminde Müftülükler”. Din Eğitimi Araştırmaları Dergisi 7, (2000): 143- 192.
  • Kayapınar, Hüseyin. “Diyanet İşleri Başkanlığı Hizmet içi Eğitim Hizmetleri”. 4. Din Şurası Tebliğ ve Müzakereleri. 807- 832. Ankara: DİB Yayınları, 2009.
  • Keyifli, Şükrü. Urfa ve Yöresinde Yaygın Din Eğitimi. Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi, 1997.
  • Kurt, Yaşar. “Kur’an’ın Korunmasında Hafızlık Müessesesi”. Hitit Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 11/22 (2012): 229- 251.
  • Özbek, Abdullah. “Günümüzde İrşat Görevi Yapacakların Eğitimi”. 1. Din Şurası Tebliğ ve Müzakereleri. 1: 191- 201. Ankara: DİB Yayınları, 1995.
  • Özdemir, Şuayip- Arıcı, İsmail. “Din Görevlilerinin Hazırlayıcı Eğitim Kursuna Yönelik Görüşleri”. Dini Araştırmalar 14/39 (2011): 87- 103.
  • Özdemir, Şuayip. Müftülerin Gözüyle Din Hizmetleri. İstanbul: Dem Yayınları, 2007.
  • Öztürk, Şükrü. “Diyanet İşleri Başkanlığı’nın Yaygın Din Eğitimi ve Hizmet içi Eğitim Faaliyetleri”. Cumhuriyetin 75. Yılında Türkiye’de Din Eğitimi ve Öğretimi İlmî Toplantısı. Haz. Fahri Unan- Yücel Hacaloğlu. 401- 410. Ankara: Türk Yurdu Yayınları, 1999.
  • Seyhan, Ahmet Emin. “Din Hizmetlerinde Verimlilik ve Kalite Açısından Hizmet içi Eğitimin Rolü ve Önemi”. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 2/14 (2011): 231- 248.
  • SÖZPER, Diyanet İşleri Başkanlığı Sözleşmeli İmam-Hatiplere Yönelik Hizmet İçi Eğitim Programı. Erişim: https://egitimhizmetleri.diyanet.gov.tr. 25 Mart 2020.
  • Sürgeç, Celal. Diyanet İşleri Başkanlığı ve Eğitim Faaliyetleri. Yüksek Lisans Tezi, Fırat Üniversitesi, 2010.
  • TCA, Türkiye Cumhuriyeti Anayasası. Resmi Gazete 17863 Mükerrer (9 Kasım 1982). Erişim: 23 Mart 2020. https://www.mevzuat.gov.tr.
  • Turan, İbrahim- Vural, Ayşe. “İHL Son Sınıf Öğrencilerinin Meslekî Yeterlik Algısı”. Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 11/3, (2019): 1745- 1760.
  • Yıldırım, Mustafa. “Fıkhî Bilgilerin Hayata Yansıtılması Bağlamında Din Görevlileri”. Dokuz Eylül Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 22, (2005): 95-106.
  • Yılgın, Mehmet. “Diyanet İşleri Başkanlığı Hizmet içi Din Eğitimi”. 4. Din Şurası Tebliğ ve Müzakereleri. 771- 784. Ankara: DİB Yayınları, 2009.
  • Yılgın, Mehmet. Din Eğitimi Açısından Din Görevlilerinin Mesleki Yeterlikleri ve Cemaatle Olan İlişkileri. Yüksek Lisans Tezi, Ondokuz Mayıs Üniversitesi, 1997.
APA Dam H, Ertürk İ (2020). DİYANET İŞLERİ BAŞKANLIĞI MESLEĞEHAZIRLIK EĞİTİM PROGRAMININ İÇERİK VE ETKİLİLİĞİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ. , 97 - 137.
Chicago Dam Hasan,Ertürk İdris DİYANET İŞLERİ BAŞKANLIĞI MESLEĞEHAZIRLIK EĞİTİM PROGRAMININ İÇERİK VE ETKİLİLİĞİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ. (2020): 97 - 137.
MLA Dam Hasan,Ertürk İdris DİYANET İŞLERİ BAŞKANLIĞI MESLEĞEHAZIRLIK EĞİTİM PROGRAMININ İÇERİK VE ETKİLİLİĞİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ. , 2020, ss.97 - 137.
AMA Dam H,Ertürk İ DİYANET İŞLERİ BAŞKANLIĞI MESLEĞEHAZIRLIK EĞİTİM PROGRAMININ İÇERİK VE ETKİLİLİĞİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ. . 2020; 97 - 137.
Vancouver Dam H,Ertürk İ DİYANET İŞLERİ BAŞKANLIĞI MESLEĞEHAZIRLIK EĞİTİM PROGRAMININ İÇERİK VE ETKİLİLİĞİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ. . 2020; 97 - 137.
IEEE Dam H,Ertürk İ "DİYANET İŞLERİ BAŞKANLIĞI MESLEĞEHAZIRLIK EĞİTİM PROGRAMININ İÇERİK VE ETKİLİLİĞİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ." , ss.97 - 137, 2020.
ISNAD Dam, Hasan - Ertürk, İdris. "DİYANET İŞLERİ BAŞKANLIĞI MESLEĞEHAZIRLIK EĞİTİM PROGRAMININ İÇERİK VE ETKİLİLİĞİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ". (2020), 97-137.
APA Dam H, Ertürk İ (2020). DİYANET İŞLERİ BAŞKANLIĞI MESLEĞEHAZIRLIK EĞİTİM PROGRAMININ İÇERİK VE ETKİLİLİĞİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ. Ondokuz Mayıs Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 0(48), 97 - 137.
Chicago Dam Hasan,Ertürk İdris DİYANET İŞLERİ BAŞKANLIĞI MESLEĞEHAZIRLIK EĞİTİM PROGRAMININ İÇERİK VE ETKİLİLİĞİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ. Ondokuz Mayıs Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 0, no.48 (2020): 97 - 137.
MLA Dam Hasan,Ertürk İdris DİYANET İŞLERİ BAŞKANLIĞI MESLEĞEHAZIRLIK EĞİTİM PROGRAMININ İÇERİK VE ETKİLİLİĞİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ. Ondokuz Mayıs Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, vol.0, no.48, 2020, ss.97 - 137.
AMA Dam H,Ertürk İ DİYANET İŞLERİ BAŞKANLIĞI MESLEĞEHAZIRLIK EĞİTİM PROGRAMININ İÇERİK VE ETKİLİLİĞİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ. Ondokuz Mayıs Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi. 2020; 0(48): 97 - 137.
Vancouver Dam H,Ertürk İ DİYANET İŞLERİ BAŞKANLIĞI MESLEĞEHAZIRLIK EĞİTİM PROGRAMININ İÇERİK VE ETKİLİLİĞİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ. Ondokuz Mayıs Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi. 2020; 0(48): 97 - 137.
IEEE Dam H,Ertürk İ "DİYANET İŞLERİ BAŞKANLIĞI MESLEĞEHAZIRLIK EĞİTİM PROGRAMININ İÇERİK VE ETKİLİLİĞİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ." Ondokuz Mayıs Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 0, ss.97 - 137, 2020.
ISNAD Dam, Hasan - Ertürk, İdris. "DİYANET İŞLERİ BAŞKANLIĞI MESLEĞEHAZIRLIK EĞİTİM PROGRAMININ İÇERİK VE ETKİLİLİĞİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ". Ondokuz Mayıs Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 48 (2020), 97-137.