Çinlilerin İslamiyeti Yayma Çabaları: Amiral Zheng He Örneği
Yıl: 2019 Cilt: 0 Sayı: 33 Sayfa Aralığı: 291 - 312 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.31591/istem.546961 İndeks Tarihi: 08-02-2021
Çinlilerin İslamiyeti Yayma Çabaları: Amiral Zheng He Örneği
Öz: Çin’in İslam ve Müslümanlarla ilişkisi her zaman merak ve tartışma konusudur. Genel olaraksöz konusu ilişkinin düşmanca nitelik taşıdığı kabul edilir. Acaba bu bir olgu mu algı mıdır? Bunun cevabı İslâm’ın yayılış tarihine yeni boyutlar getireceği gibi geçmişten günümüze Çin-İslamilişkilerine de ışık tutacaktır. Bu bağlamda Çinli amiral Zheng He’nin faaliyetleri ilgi çekicidir.Zheng He Ming hanedanlığı döneminde (1368-1644) Müslüman bir ailede dünyaya geldi.Yongle imparatoru tarafından donanmaya amiral olarak atandı. 1405-1433 yılları arasındaHint Okyanusu’ndan Afrika sahiline kadar filosuyla yedi kez seyahat düzenledi, 36 yeri ziyaretetti. Onun mesela Endonezya’ya olan seferinde önceliği ticaretten çok elçi gibi barış ve Mingİmparatorluğu’nun hakimiyeti ve gücünü anlatmaktı. Zheng He’nin yolculuklarına ilişkin Mingtarihi kayıtları ve diğerlerince yazılanlar güvenilir kaynaklardır. Ancak literatürde İslam’ı GüneyAsya’da yaymadaki rolüne ilişkin bilgi yok denecek kadar azdır. Bununla beraber yerel tarih vesözlü tarihte bu konuda birçok rivayet ve menkıbe bulunmaktadır. Zheng He ve yardımcılarıbaşlangıçta İslamiyeti Java’daki Çin topluluğuna yaymışlardı. Daha sonra bu Çin kökenli Müslümanlar İslam’ın Java ve Güney Asya’da yayılmasında büyük roller oynadılar. Bu makale sözkonusu bu olguya ışık tutmayı amaçlayan bir çalışmadır.
Anahtar Kelime: Chinese Efforts to Spread of Islam: Admiral Zheng He Case
Öz: China’s relationship with Islam and Muslims is always a matter of curiosity and debate. In general, it is assumed that the relationship is hostile. Is this a case or a perception? The answer to this will bring new dimensions to the history of the spread of Islam and will shed light on the relations between China and Islam from past to present. In this context, Chinese Admiral Zheng He’s activities are interesting. During the Ming Dynasty (1368-1644) Zheng He was born in a Muslim family. He was appointed as Admiral of the fleet by the emperor Yongle. Between 1405-1433, he traveled seven times with his fleet from the Indian Ocean to the African coast and visited 36 places. Zheng He didn’t primarily go for trading, he also went to make peace like an ambassador and talk about the Ming Empire’s dominance and strength. Ming history records about Zheng He voyages and those were written by others are reliable sources but there is almost negligible record on the role of Zheng He in spreading Islam in South Asia. On the other hand, local history and oral history had many tale and rumored stories about this. Zheng He and his subordinates initially spread Islam to Chinese community in Java. Later those Chinese Muslims played major roles in spreading Islam in Java and South Asia. Aim of this article is a modest attempt to shed light on this phenomenon.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- » Ceylan, Fatma Ecem. “Müslüman Amiral Zheng He’nın Aile Tarihine Bir Bakış,Current Reseaarch in Social Sciences, 2(2),(Nisan 2016):37-45.
- » Fei, Xin. Xing Cha Sheng Lan Denizaşırı ülkelerdeki görevlerin genel
- » Araştırması (星槎胜览), China:Beijing Zhonghua Book Company (中华 书局),1954.
- » Graaf, Hermanus Johannes de Graaf- Pigeaud, Th.G.Th.Chinese Muslims in ]ava in the 15th and 16th Centuries: Malay Annals of Semerang and Cerbon, Australia: Melbourne Monash University,1984.
- » Gong, Zeng.Record of Countries in the Western Oceans (西洋藩国志), China: Beijing Zhonghua Book Company (中华书局),1981.
- » Hong, Changzuo. “Hazine Gemilerinin Kalıntıları ve Hazine Gemilerinin Büyüklüğü
- » (宝船厂遗址及宝船尺度问题)’’. Zheng He’nın Batı Okyanuslarına Yolculukları
- » Hakkında Seçilmiş Makaleler 1905-2005 (郑 和下西洋研究文选 1905-2005). Ed. Zheng
- » He Batı Okyanuslarına Seyahatleri 600. Yıldönümü anısı etkinlik hazırlama grubu(郑和下
- » 西洋600 周年纪念活动筹备小组编).664-670. China:Beijing Ocean Press,2005.
- » Hong, Huanchun. “Zheng He batı okyanusuna yolculukları ve Erken Ming dönemi dış dostane ilişkileri(明初对外友好关系与郑和下西洋)’’. Zheng He üzerine yüzyılın araştırmalarından seçilmiş makaleler (郑和研究百年论文选). Eds. Wang Tianyou - Wan Ming.119- 137.China: Beijing University Press,2004.
- » Huang, Shengzheng. Batı Okyanusunda Ticaretin Listesi(西洋朝贡典录). China: Beijing, Zhonghua Book Company (中华书局), 2000.
- » Joe, Liem Tian.Semerang Tarihçesi:1416-1931(Dari Djamannja Sam Poo Sampai Terhapoesnja Kongkoan). Indonesia:Hasta Wahana, 2004.
- » Leslie, Donald Daniel. Islam In Traditional China: A Short History To 1800.Australia: Canberra College of Advanced Studies,1986.
- » Levathes, Louis.When China Ruled to the Seas: The treasure fleet of the Dragon Throne . New York:Oxford University Press, 1994.
- » Ma, Huan.Ying Ya Sheng Lan Okyanusların Genel Araştırması (瀛涯胜览).China: Beijing, Zhonghua Book Company (中华 书局),1985.
- » Özay, Mehmet. “Çin donanması’nın Müslüman Türk Amirali: Cheng Ho (1371-1433)”, Güneydoğu Asya Çalışmaları,( Aralık 2011):5.
- » Shihou, Li. “Seyyid Ajall ve Zheng Ailesinin Şeceresi Üzerine Yeni Araştırmalar(郑氏家谱首序)及(赛典赤家谱)新证)”. Zheng He Üzerine Yüzyılın Araştırmalarından Seçilmiş Makaleler (郑和研究百年论文选), Eds. Wang Tianyou - Wan Ming.130-136. China: Beijing University Press,2004.
- » Suryadinata, Leo. “Zheng He, Semerang and Islamization of Java Between History and Legend”.Admiral Zheng He and South East Asia. ed. L.Suryadinata.72-93.Singapore: Seng Lee Press Pte.Ltd.,2005.
- » Tingyu, Zhang.Ming Tarihi(明史).erişim:15 Ocak 2019. http://gj.zdic.net/archive.php?aid=784
- » Tong, Shuye. “Zheng He’nın Batı Okyanusuna Seyahatlerinin Doğasını Gözden Geçirme (重论”郑和下西洋”事件之贸易性质)”. Zheng He Üzerine Yüzyılın Araştırmalarından Seçilmiş Makaleler (郑和研究百年论文选).Eds. Wang Tianyou - Wan Ming.60- 67.China: Beijing University Press,2004.
- » Viviano, F. “China’s Great Armada’’. National Geographic(July 2005):34-36.
- » Xi, Longfei. “Nanjing Hazine tersanesi gemi kalıntılarının keşfinden Zheng He’nın hazine gemileri hakkında görüş (从南京宝船厂遗址的发掘成果看郑和的宝船)”. Zheng He’nın Batı Okyanuslarına Yolculukları Hakkında Seçilmiş Makaleler 1905-2005 (郑 和下西洋研究文选 1905-2005). Ed. Zheng He Batı Okyanuslarına seyahatleri 600. Yıldönümü anısı etkinlik hazırlama grubu(郑和下西洋600周年纪念活动筹备小组编).685- 690.China: Beijing Ocean Press,2005.
- » Xiang, Da. “Hadım Sanbao’nun Batı Denizlerine Yolculukları Hakkında Bazı kaynaklar(关于三宝太监下西洋的几种资料)”.Zheng He’nın Batı Okyanuslarına Seyahatleri Hakkında Seçilmiş Makaleler1905-2005 (郑和研究百年论文选1905-2005.ed. Zheng He Batı Okyanuslarına seyahatleri 600. Yıldönümü anısı etkinlik hazırlama grubu(郑和下西洋600周年纪念活动筹备小组编).9-31.China:Beijing University Press,2004.
- » Yang, Wei. “Admiral Zheng He’s Voyages to the West Oceans”. Maritime Asia 19/2 (Fall 2014):26-30.
- » Yang, Yi. “The Global life of Zheng He”. UNIVERSITÂT WIEN Global History and Global Studies(February 2014):1-22 , erişim:15 Ocak 2019.https://www.academia.edu /6783621/ The_Global_ Life_of_Zheng_He
- » Yuanzi, Kong. Çin ve Endonezya Arasında Kültürel Degişim (中国印度尼西亚文流).
- » China: Pekin Üniversitesi Yayınları(北京大学出版社),1999.
- » Zeng, Guoxin. “Zheng He’nın Batı Okyanuslarına Seyahatlerinin Asıl Amacı Nedir ( 郑 和 下 西 洋 的 真 正 目 的 是 什 么 )”.http://blog.sina.com.cn/s/ blog _b3787a830101px3h.html. Erişim:15 Ocak 2019
- » Zheng, Hesheng - Zheng, Yijun. “Zheng He Batı Okyanusundaki Seyahat Gemileri
- » Hakkında(略论郑和下西洋的船). Zheng He’nın Batı Okyanuslarına Yolculukları Hakkında
- » Seçilmiş Makaleler 1905-2005 (郑 和下西洋研究文选 1905-2005), Ed. Zheng He Batı
- » Okyanuslarına Seyahatleri 600. Yıldönümü anısı etkinlik hazırlama grubu(郑和下西洋
- » 600周年纪念活动筹备小组编).631-642. China:Beijing Ocean Press,2005.
- » Zheng, Hesheng-Zheng, Yijun. Zheng He Batı Okyanusuna Seyahatleri Bilgilerinin
- » Derlemesi ( 郑和下西洋资料 汇编 ) .China:Beijing, Ocean Press (海 洋出版社),2005.
- » Zheng, Hesheng - Zheng, Yijun. “Zheng He Batı Okyanuslarına Seyahat Hikayeleri
- » Hakkında Yeni Bulgular (郑和下西洋史事新证)”. Zheng He’nın Batı Okyanuslarına Yolculukları Hakkında Seçilmiş Makaleler 1905-2005(郑 和下西洋研究文选 1905-2005). Ed. Zheng HeBatı Okyanuslarına seyahatleri 600.Yıldönümü anısı etkinlik hazırlama grubu(郑和下西洋600周年纪念活动筹备小组编).712-722. China:Beijing Ocean Press,2005.
| APA | Parlakyigit A (2019). Çinlilerin İslamiyeti Yayma Çabaları: Amiral Zheng He Örneği. , 291 - 312. 10.31591/istem.546961 |
| Chicago | Parlakyigit Aziz Musa Çinlilerin İslamiyeti Yayma Çabaları: Amiral Zheng He Örneği. (2019): 291 - 312. 10.31591/istem.546961 |
| MLA | Parlakyigit Aziz Musa Çinlilerin İslamiyeti Yayma Çabaları: Amiral Zheng He Örneği. , 2019, ss.291 - 312. 10.31591/istem.546961 |
| AMA | Parlakyigit A Çinlilerin İslamiyeti Yayma Çabaları: Amiral Zheng He Örneği. . 2019; 291 - 312. 10.31591/istem.546961 |
| Vancouver | Parlakyigit A Çinlilerin İslamiyeti Yayma Çabaları: Amiral Zheng He Örneği. . 2019; 291 - 312. 10.31591/istem.546961 |
| IEEE | Parlakyigit A "Çinlilerin İslamiyeti Yayma Çabaları: Amiral Zheng He Örneği." , ss.291 - 312, 2019. 10.31591/istem.546961 |
| ISNAD | Parlakyigit, Aziz Musa. "Çinlilerin İslamiyeti Yayma Çabaları: Amiral Zheng He Örneği". (2019), 291-312. https://doi.org/10.31591/istem.546961 |
| APA | Parlakyigit A (2019). Çinlilerin İslamiyeti Yayma Çabaları: Amiral Zheng He Örneği. İstem, 0(33), 291 - 312. 10.31591/istem.546961 |
| Chicago | Parlakyigit Aziz Musa Çinlilerin İslamiyeti Yayma Çabaları: Amiral Zheng He Örneği. İstem 0, no.33 (2019): 291 - 312. 10.31591/istem.546961 |
| MLA | Parlakyigit Aziz Musa Çinlilerin İslamiyeti Yayma Çabaları: Amiral Zheng He Örneği. İstem, vol.0, no.33, 2019, ss.291 - 312. 10.31591/istem.546961 |
| AMA | Parlakyigit A Çinlilerin İslamiyeti Yayma Çabaları: Amiral Zheng He Örneği. İstem. 2019; 0(33): 291 - 312. 10.31591/istem.546961 |
| Vancouver | Parlakyigit A Çinlilerin İslamiyeti Yayma Çabaları: Amiral Zheng He Örneği. İstem. 2019; 0(33): 291 - 312. 10.31591/istem.546961 |
| IEEE | Parlakyigit A "Çinlilerin İslamiyeti Yayma Çabaları: Amiral Zheng He Örneği." İstem, 0, ss.291 - 312, 2019. 10.31591/istem.546961 |
| ISNAD | Parlakyigit, Aziz Musa. "Çinlilerin İslamiyeti Yayma Çabaları: Amiral Zheng He Örneği". İstem 33 (2019), 291-312. https://doi.org/10.31591/istem.546961 |
