Yıl: 2020 Cilt: 10 Sayı: 4 Sayfa Aralığı: 961 - 971 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.17714/gumusfenbil.740635 İndeks Tarihi: 22-02-2021

Tünel Projelerinde Harita Mühendisliği Uygulamaları: Yeni Zigana Tüneli Örneği

Öz:
Bu çalışmada, Yeni Zigana Tüneli (YZT) projesindeki harita mühendisliği uygulamaları teknik ve hukuki işler olmaküzere iki bölüme ayrılarak incelenmektedir. Çalışmada, YZT projesinin inşaat aşaması öncesindeki harita mühendisliğialanını ilgilendiren teknik işleri yer kontrol noktaları tesisi, jeodezik referans sistemi seçimi, yükseklik sistemi ve jeoitmodeli seçimi, harita projeksiyonu seçimi, koordinat dönüşümü ve halihazır harita üretimi olarak gruplandırılarakincelenmiştir. YZT projesindeki hukuki işler ise kamulaştırma ve taşınmaz değerleme faaliyetleri olarak ele alınarakdeğerlendirilmiştir. Gelişen ölçme teknoloji sayesinde yersel ve uydu bazlı teknikler kullanılarak tünel projesininuygulanması için ihtiyaç duyulan harita bilgileri üretilebilmiştir. Yoğun bitki örtüsü ve elverişsiz topografya şartlarızaman zaman GNSS kullanımı engellemiştir. GNSS ile belirlenen elipsoit yükseklikleri yanında, geometrik nivelmanile ortometrik yükseklikler de belirlenmiştir. Hukuki işlerde karşılaşılan temel problemler ise kamulaştırmaçalışmalarının uzun sürmesi ve kıymet takdir komisyonu tarafından belirlenen, taşınmaz maliklerine ödenecek bedelinçoğu durumda gerçek değeri yansıtmaması nedeniyle maliklerle uzlaşma sağlanamamasıdır. İki boyutlu kadastroparsellerini ve bu parseller üzerindeki hakları tescil etmeyi amaçlayan mevcut kadastro sisteminin parsellerin altındanveya üstünden geçen nesnelerin (tünel, enerji nakil hattı gibi) de teknik ve hukuki bilgilerini yönetebilecek şekilde üçboyutlu bir yapıya kavuşması projelerin uygulanmasında yaşanan problemleri en aza indirecektir.
Anahtar Kelime:

Geomatics Engineering Applications in Tunnel Projects: New Zigana Tunnel Case

Öz:
In this study, geomatics engineering applications of New Zigana Tunnel (NZT) project are divided and examined into two parts as technical and legal works. In the study, technical works related to the field of geomatics engineering prior to the construction phase of the NZT project are examined by grouping them as establishment of ground control points, selection of geodetic reference system, definition of height system and geoid model, selection of map projection, coordinate transformation and map production. Also, the legal works in the NZT project are evaluated as expropriation and real estate valuation activities. Thanks to the developing surveying technology, the map information needed for the implementation of the tunnel project was able to be produced using terrestrial and satellite based surveying techniques. Sometimes, dense vegetation and unfavourable topography conditions prevented the use of GNSS. In addition to the ellipsoid heights determined by GNSS, orthometric heights were determined by geometric levelling. The main problems faced in legal works are that the expropriation works take a long time and the consensus cannot be reached with the owners because the price to be paid to the property owners does not reflect the real value in most cases. To minimize the problems faced current cadastral system, which aims registering two dimensional parcels and rights on these parcels, needs to be converted to a three dimensional structure that enables management of technical and legal information of objects located under or above (tunnel, power transmission line etc.) the cadastral parcels.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Ademoğlu, Y. 2008. Modern Tünelcilikte Jeodezik Çalışmaların Yönetimi. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü. İstanbul, 111s.
  • Ayan, T., Aksoy, A., Deniz, R., Arslan, E., Çelik, R.N., Özşamlı, C., Denli, H., Erol, S. ve Erol, Ö.B., 1999. İstanbul GPS Nirengi Ağı (IGNA) Teknik Raporu: Rap. No. 1997/3882, İstanbul Teknik Üniversitesi İnşaat Fakültesi, İstanbul.
  • Balcı, E., 2010. Kamulaştırma Maliyetinin İstanbul Ulaşım Yatırımlarına Etkilerinin İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Bahçeşehir Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü. İstanbul, 72s.
  • Baser, V., Uzun, B. ve Yildirim, V. 2019. An Alternative Method for Expropriation for Lanelike Projects in Planned Area: a Case Study From Trabzon in Turkey. Survey Review, 51(365), 147-153.
  • Besner, J., 2017. Cities Think Underground – Underground Space (also) for People. Procedia Engineering, 209, 49–55.
  • Broere, W., 2016. Urban Underground Space: Solving the Problems of Today’s Cities. Tunnelling and Underground Space Technology, 55, 245–248.
  • Çobanoğlu, S.İ., 2016. Kartografya ve Uygulamaları Ders Notları, Harita Genel Müdürlüğü Matbaası. Ankara, 232s.
  • Döner, F. ve Kaya, E., 2020. Enerji Nakil Hattı Projelerinin Uygulanmasında Arazi Mülkiyetinin Kazanılması Sürecinin Değerlendirilmesi. Geomatik Dergisi (Baskıda).
  • Eren, M., 2014. İki Farklı Yöntemle (NATM-TBM) ile Açılan Bir Tünelde Düşey Deformasyon/Deplasman’ların Belirlenmesi: M5 Metro Örneği. Yüksek Lisans Tezi, Yıldız Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü. İstanbul, 81s.
  • Faslak, Y., 2019. Karayolu Tünel İnşaatında Jeodezik Çalışmalar: Honaz Tüneli Örneği. Yüksek Lisans Tezi, Yıldız Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü. İstanbul, 200s.
  • Gengeç, N.E., 2010. Tünel Açma Çalışmalarında Yatay Yönlendirme Doğruluğunun Belirlenmesi. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü. İstanbul, 87s.
  • HGM, 2020. Harita Genel Müdürlüğü, Türkiye Ulusal Temel GPS Ağı (TUTGA), https://www.harita.gov.tr/ images/jeodezifaaliyetler/d5a4eb6752402a7.pdf
  • Hiironen, J., Riekkinen, K. ve Tuominen, H., 2015. The Impact of a New Subway Line on Property Values in Helsinki Metropolitan Area, FIG Working Week 2015, May 2015, Sofia, Bulgaria.
  • Ho, S. ve Rajabifard, A., 2016. Towards 3D-Enabled Urban Land Administration: Strategic Lessons from the BIM Initiative in Singapore. Land Use Policy, 57, 1-10.
  • Hunt, D.V.L., Nash, D. ve Rogers, C.D.F., 2014. Sustainable Utility Placement via Multi-Utility Tunnels. Tunnelling and Underground Space Technology, 39, 15–26.
  • Jensen, A.B.O. ve Almholt, A., 2014. Geodetic Infrastructure and Positioning for the Fehmarnbelt Fixed Link, FIG Working Week 2015, May 2015, Sofia, Bulgaria.
  • Kaliampakos, D., Benardos, A. ve Mavrikos, A., 2016. A Review on the Economics of Underground Space Utilization. Tunnelling and Underground Space Technology, 55, 236-244.
  • Kalkan, Y., Alkan, R.M. ve Yanalak, M. 2005. Ulaştırma Yapılarına İlişkin Mühendislik Projelerinde Yatay-Düşey Kontrol Ağlarının Oluşturulması: Üsküdar-Ümraniye II. Etap Hafif Metro Projesi Örneği, 10. Türkiye Harita Bilimsel ve Teknik Kurultayı, 28 Mart - 1 Nisan 2005, Ankara.
  • Karataş, K., Demir, O. ve Bıyık, C. 2007. Altyapı Tesislerinin Mülkiyetle İlişkisi: Trabzon Şehir Geçişi Tüneli Örneği, 11. Türkiye Harita Bilimsel ve Teknik Kurultayı, Nisan 2007, Ankara.
  • KGM, 2019. Karayolları Genel Müdürlüğü, İstatistikler, Köprü ve Tünel Bilgileri, Tünel Envanteri Bilgileri, https://www.kgm.gov.tr/SiteCollectionDocumen ts/KGMdocuments/Istatistikler/KopruveTunelBi lgileri/tunelenvanterbilgileri.pdf.
  • Köse, E., 2018. Tünel Çalışmalarında Harita Mühendisliği Uygulamaları: Yeni Zigana Tüneli Örneği. Yüksek Lisans Tezi, Gümüşhane Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü. Gümüşhane, 78s.
  • Lee, A.H.S., 2007. Engineering Survey System for TBM (Tunnel Boring Machine) Tunnel Construction., FIG Working Week 2007, May 2007, Hong Kong SAR, China.
  • Li, G. ve Huang, S., 2018. Control Survey for a 6.7 km Immersed Tunnel in Chinese Lingding Ocean, FIG Congress 2018, May 2018, Istanbul, Turkey.
  • Namlı, M., 2018. Üsküdar–Ümraniye–Çekmeköy Metro Hattında Yapılan Uygulama Değişikliklerinin Projeye Mali ve Süresel Etkisi. Ömer Halisdemir Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi, 7(1), 190-196.
  • Satır, B., 2007. Tünel Deformasyonlarının Jeodezik, Geoteknik ve Sonlu Eleman Yöntemleri ile Belirlenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü. Trabzon, 94s.
  • Seydanlıoğlu, A., 2009. Metro Tünellerinde Deformasyon Ölçmeleri 4.Levent – Ayazağa Metro Hattı Örneği. Yüksek Lisans Tezi, Yıldız Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü. İstanbul, 112s.
  • Sun, F., Liu, C. ve Zhou, X., 2017. Utilities Tunnel’s Finance Design for the Process of Construction and Operation. Tunnelling and Underground Space Technology, 69, 182–186.
  • Tanrıvermiş, H., Akipek, Ş., Bayramin, İ., Gün, A.S. ve Aliefendioğlu, Y., 2008. Bağbaşı Barajı ve Hidroelektrik Santrali ve Mavi Tünel Projesi Kamulaştırma Alanındaki Arazilerin Gelirleri, Kapitalizasyon Oranları ve Birim Arazi Değerlerinin Araştırılması. Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Taşınmaz Geliştirme Anabilim Dalı Yayın No:2, Ankara.
  • Ünlütepe, A. ve Messing, M. 2005. Tünel Ölçme Uygulamalarında Son Yenilikler, 2. Mühendislik Ölçmeleri Sempozyumu, Kasım 2005, İstanbul.
  • Wang, T., Tan, L., Xie, S. ve Ma, B., 2018. Development and Applications of Common Utility Tunnels in China. Tunnelling and Underground Space Technology, 76, 92–106.
  • Yalçınkaya, M., Satır, B. ve Akköse, M., 2006. Determining the Displacement Occurred in the Tunnels Using Different Measurement and Finite Elements Methods: A Case Study for Trabzon-2 Tunnel, 3rd IAG Symposium, May 2006, Baden, Austria.
  • Yüceses, O. 2019. Karayolu Tünellerinde Jeodezik ve Jeoteknik Yöntemlerle Deformasyon Analizi. Yüksek Lisans Tezi, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü. Çanakkale, 255s.
APA DONER F (2020). Tünel Projelerinde Harita Mühendisliği Uygulamaları: Yeni Zigana Tüneli Örneği. , 961 - 971. 10.17714/gumusfenbil.740635
Chicago DONER FATIH Tünel Projelerinde Harita Mühendisliği Uygulamaları: Yeni Zigana Tüneli Örneği. (2020): 961 - 971. 10.17714/gumusfenbil.740635
MLA DONER FATIH Tünel Projelerinde Harita Mühendisliği Uygulamaları: Yeni Zigana Tüneli Örneği. , 2020, ss.961 - 971. 10.17714/gumusfenbil.740635
AMA DONER F Tünel Projelerinde Harita Mühendisliği Uygulamaları: Yeni Zigana Tüneli Örneği. . 2020; 961 - 971. 10.17714/gumusfenbil.740635
Vancouver DONER F Tünel Projelerinde Harita Mühendisliği Uygulamaları: Yeni Zigana Tüneli Örneği. . 2020; 961 - 971. 10.17714/gumusfenbil.740635
IEEE DONER F "Tünel Projelerinde Harita Mühendisliği Uygulamaları: Yeni Zigana Tüneli Örneği." , ss.961 - 971, 2020. 10.17714/gumusfenbil.740635
ISNAD DONER, FATIH. "Tünel Projelerinde Harita Mühendisliği Uygulamaları: Yeni Zigana Tüneli Örneği". (2020), 961-971. https://doi.org/10.17714/gumusfenbil.740635
APA DONER F (2020). Tünel Projelerinde Harita Mühendisliği Uygulamaları: Yeni Zigana Tüneli Örneği. Gümüşhane Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, 10(4), 961 - 971. 10.17714/gumusfenbil.740635
Chicago DONER FATIH Tünel Projelerinde Harita Mühendisliği Uygulamaları: Yeni Zigana Tüneli Örneği. Gümüşhane Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi 10, no.4 (2020): 961 - 971. 10.17714/gumusfenbil.740635
MLA DONER FATIH Tünel Projelerinde Harita Mühendisliği Uygulamaları: Yeni Zigana Tüneli Örneği. Gümüşhane Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, vol.10, no.4, 2020, ss.961 - 971. 10.17714/gumusfenbil.740635
AMA DONER F Tünel Projelerinde Harita Mühendisliği Uygulamaları: Yeni Zigana Tüneli Örneği. Gümüşhane Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi. 2020; 10(4): 961 - 971. 10.17714/gumusfenbil.740635
Vancouver DONER F Tünel Projelerinde Harita Mühendisliği Uygulamaları: Yeni Zigana Tüneli Örneği. Gümüşhane Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi. 2020; 10(4): 961 - 971. 10.17714/gumusfenbil.740635
IEEE DONER F "Tünel Projelerinde Harita Mühendisliği Uygulamaları: Yeni Zigana Tüneli Örneği." Gümüşhane Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, 10, ss.961 - 971, 2020. 10.17714/gumusfenbil.740635
ISNAD DONER, FATIH. "Tünel Projelerinde Harita Mühendisliği Uygulamaları: Yeni Zigana Tüneli Örneği". Gümüşhane Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi 10/4 (2020), 961-971. https://doi.org/10.17714/gumusfenbil.740635