Kanalizasyon Sistemlerinde Rehabilitasyonda Öncelikli Bölgelerin PROMETHEE ve MAUT Yöntemleri ile Belirlenmesi
Yıl: 2020 Cilt: 10 Sayı: 4 Sayfa Aralığı: 1066 - 1076 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.17714/gumusfenbil.695579 İndeks Tarihi: 22-02-2021
Kanalizasyon Sistemlerinde Rehabilitasyonda Öncelikli Bölgelerin PROMETHEE ve MAUT Yöntemleri ile Belirlenmesi
Öz: Kanalizasyon sistemlerinde, fiziksel, çevresel, hidrolik, işletme gibi faktörlere bağlı olarak hasar, tıkanma, çökme, geritepme gibi arızalar oluşmakta ve işletme koşulları bozulmaktadır. Bu arızaların sıklığının artması, sistem işletmemaliyetini, lokal olarak boru değiştirme, bakım-onarım maliyetini arttırmakta ve hizmet kalitesini düşürmektedir. Bunedenle, kanalizasyon sistemlerinde arızaya sebep olabilecek faktörler göz önüne alınarak rehabilitasyon önceliğininbelirlenmesi maliyetlerin düşürülmesi açısından önemlidir. Bu çalışmada, kanalizasyon sistemlerinde rehabilitasyonönceliğinin belirlenmesi için çoklu ölçütlü karar verme yöntemleri uygulanmıştır. Bu amaçla, detaylı literatüraraştırması yapılarak belirlenen 26 faktöre ait saha verileri esas alınarak Fuzzy Elemination and Choice TranslatingReality English (ENTROPI) yöntemi ile ağırlıklar hesaplanmıştır. Faktör ağırlıkları ve faktörlere ait saha verilerikullanılarak Preference Ranking Organization Method For Enrichment Evaluations-2 (PROMETHE-2) ve Multi‐Attribute Utility Theory (MAUT) yöntemine göre rehabilitasyonda öncelikli bölgeler belirlenmiştir. ENTROPI yöntemiile hesaplanan ağırlık katsayılarının incelenen problemin doğal yapısı ile uyumlu ve anlamlı olduğu görülmüştür. Faktörağırlıkları ve faktörlere ait saha verileri kullanılarak PROMETHE-2 ve MAUT yöntemine göre belirlenen önceliklibölgelerin, özellikle ilk 5 bölgenin genel anlamda uyumlu olduğu ve benzerlik gösterdiği söylenebilir.
Anahtar Kelime: Identification of Priority Regions in Rehabilitation in Sewerage Systems by PROMETHEE and MAUT Methods
Öz: Depending on factors such as physical, environmental, hydraulic, and operation in sewage systems, malfunctions such as damage, clogging, collapse, rebound occur and operating conditions deteriorate. The high frequency of these failures causes an increase in system operating costs and local pipe replacement, maintenance and repair costs and decreases the service quality. Therefore, it is important to determine the priority of rehabilitation by considering the factors that may cause failures and structural damages in the sewage systems. In this study, multiple criteria decisionmaking methods were applied to determine the priority of rehabilitation in sewage systems. For this purpose, weights of factors were calculated using the ENTROPI method based on the field data of 26 factors determined by conducting detailed literature research. Priority areas in rehabilitation were determined according to PROMETHE-2 and MAUT method using factor weights and field data of factors. The weight coefficients calculated with the ENTROPI method were found to be compatible and significant with the natural structure of the problem under study. Using the factor weights and the field data of the factors, it can be said that the priority regions determined according to the PROMETHE-2 and MAUT method, especially the first 5 regions, are generally compatible and show similarity.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Al-Zahrani, M., Abo-Monasar, A. ve Sadiq, R., 2015. Risk-Based Prioritization of Water Main Failure Using Fuzzy Synthetic Evaluation Technique.Journal of Water Supply: Research and Technology-AQUA, 65, 2, 145-161.
- Ammar, M. A., Moselhi, O. ve Zayed, T.M., 2012. Decision Support Model for Selection of Rehabilitation Methods of Water Mains. Structure and Infrastructure Engineering, 8, 847–855.
- Ana, E.V. ve Bauwens, W., 2010. Modeling The Structural Deterioration of Urban Drainage Pipes: The State-of-The-Art in Statistical Methods. Urban Water Journal, 7, 47–59.
- Barreto, W., Vojinovic, Z., Price, R. ve Solomatine, D., 2010. Multiobjective Evolutionary Approach to Rehabilitation of Urban Drainage Systems. Journal of Water Resources Planning and Management, 136, 547–554.
- Bowering, E.A., Peck, A.M. ve Simonovic, S.P., 2014. A Flood Risk Assessment to Municipal Infrastructure Due to Changing Climate Part I: Methodology. Urban Water Journal, 11, 20-30.
- Brans, J.P. ve Mareschal, B., 2005. Promethee Methods. (Pp 163-186) In: Multiple Criteria Decision Analysis: State of The Art Surveys. International Series in Operations Research & Management Science, 78. Springer, New York, NY.
- Brans, J.P., Vincke, Ph. ve Mareschal, B., 1985. How to Select and How to Rank Projects: The Promethee Method. European Journal of Operational Research, 24, 228-238.
- Chang, C.-I., Du, Y., Wang, J., Guo S.-M., Thouin, P.D., 2006. Survey and Comparative Analysis of Entropy and Relative Entropy Thresholding Techniques. IEE Proceedings - Vision, Image and Signal Processing, 6, 837 – 850.
- Chughtai, F. ve Zayed, T., 2008. Infrastructure Condition Prediction Models for Sustainable Sewer Pipelines. Journal of Performance of Constructed Facilities, 22, 333–341.
- Ennaouri, I. ve Fuamba, M., 2013. New Integrated Condition-Assessment Model for Combined Storm-Sewer Systems. Journal of Water Resources Planning and Management, 139, 53– 64.
- Fishburn P., 1967. Additive Utilities with Finite Sets: Applications in The Management Sciences. Naval Research Logistics Quarterly, 14(1), 1- 13.
- Hlodversdottir, A.O., Bjornsson, B., Andradottir, H. O., Eliasson, J. ve Crochet, P., 2015. Assessment of Flood Hazard in A Combined Sewer System in Reykjavik City Centre. Water Science and Technology, 71, 1471–1477.
- Hosseini, S. M. ve Ghasemi, A., 2012. Hydraulic Performance Analysis of Sewer Systems with Uncertain Parameters. Journal of Hydroinformatics, 14, 682-696.
- Inanloo, B., Tansel, B., Shams, K., Jin, X. ve Gan, A., 2016. A Decision Aid GIS-Based Risk Assessment and Vulnerability Analysis Approach for Transportation and Pipeline Networks. Safety Science, 84, 57–66.
- Keeney, R. ve Fishburn, P., 1974. Seven Independence Concepts and Continuous Multiattribute Utility Functions. Journal of Mathematical Psychology, 11(3), 294-327
- Kessili, A. ve Benmamar, S., 2016. Prioritizing Sewer Rehabilitation Projects Using AHPPROMETHEE II Ranking Method. Water Science and Technology, 73, 283–291.
- Kim, E.S., Baek, C.W. ve Kim, J.H., 2005. Estimate of Pipe Deterioration and Optimal Scheduling of Rehabilitation. Water Science and Technology: Water Supply, 5, 39–46.
- Lee, P. T. W., Lın, C. W., Shın ve S. H., 2012. A Comparative Study on Financial Positions of Shipping Companies in Taiwan and Korea Using Entropy and Grey Relation Analysis. Expert Systems with Applications, 39, 5649- 5657.
- Loken, E., 2007. Use of Multicriteria Decision Analysis Methods for Energy Planning Problems. Renewable and Sustainable Energy Reviews, 11, 1584-1595.
- Marzouk, M., Hamid, S. A. ve El-Said, M., 2015. A Methodology for Prioritizing Water Mains Rehabilitation In Egypt. HBRC Journal, 11, 114–128.
- Orhan, C., 2018. Atık Su Sistemlerinde Rehabilitasyon İçin Öncelikli Bölgelerin Belirlenmesi. Yüksek Lisans Tezi, İnönü Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü. 120s.
- Riley, M.A., Baker, A.A., Schmit, J.M. ve Weaver, E., 2010. Effects of Visual and Auditory ShortTerm Memory Tasks on The Spatiotemporal Dynamics and Variability of Postural Sway. Journal of Motor Behavior, 37, 311-324.
- Rokstad, M. M. ve Ugarelli, R. M., 2015. Evaluating The Role of Deterioration Models for Condition Assessment of Sewers. Journal of Hydroinformatics, 17, 789–804.
- Roozbahani, A. ve Banafsheh, Z., 2012. PROMETHEE With Precedence Order in The Criteria (PPOC) As A New Group Decision Making Aid: An Application in Urban Water Supply Management. Water Resources Management, 26, 3581–99.
- Shahata, K. ve Zayed, T., 2010. Integrated DecisionSupport Framework for Municipal Infrastructure Asset. ASCE Pipelines Proceedings, 514, 1492–1502.
- Tagherouit, W. B., Bennis, S. ve Bengassem, J., 2011. A Fuzzy Expert System for Prioritizing Rehabilitation of Sewer Networks. ComputerAided Civil and Infrastructure Engineering, 26, 146–152.
- Tscheikner-Gratl, F., Sitzenfrei, R., Rauch, W. ve Kleidorfer, M., 2016. Integrated Rehabilitation Planning of Urban Infrastructure Systems Using A Street Section Priority Model. Urban Water Journal, 13, 28-40.
- Vucijak, B. ve Ceric, A., 2011. Multicrtieria Prioritization of Wastewater Projects on Example of Bihac Municipality. Annals of DAAAM And Proceedings of The International DAAAM Symposium. 22, 933–935.
- Zhu, Z., Chen, Z., Chen, X. ve He, P., 2016. Approach for Evaluating Inundation Risks in Urban Drainage Systems. Science of The Total Environment, 553, 1–12.
| APA | BOZKURT C, FIRAT M (2020). Kanalizasyon Sistemlerinde Rehabilitasyonda Öncelikli Bölgelerin PROMETHEE ve MAUT Yöntemleri ile Belirlenmesi. , 1066 - 1076. 10.17714/gumusfenbil.695579 |
| Chicago | BOZKURT CANSU,FIRAT Mahmut Kanalizasyon Sistemlerinde Rehabilitasyonda Öncelikli Bölgelerin PROMETHEE ve MAUT Yöntemleri ile Belirlenmesi. (2020): 1066 - 1076. 10.17714/gumusfenbil.695579 |
| MLA | BOZKURT CANSU,FIRAT Mahmut Kanalizasyon Sistemlerinde Rehabilitasyonda Öncelikli Bölgelerin PROMETHEE ve MAUT Yöntemleri ile Belirlenmesi. , 2020, ss.1066 - 1076. 10.17714/gumusfenbil.695579 |
| AMA | BOZKURT C,FIRAT M Kanalizasyon Sistemlerinde Rehabilitasyonda Öncelikli Bölgelerin PROMETHEE ve MAUT Yöntemleri ile Belirlenmesi. . 2020; 1066 - 1076. 10.17714/gumusfenbil.695579 |
| Vancouver | BOZKURT C,FIRAT M Kanalizasyon Sistemlerinde Rehabilitasyonda Öncelikli Bölgelerin PROMETHEE ve MAUT Yöntemleri ile Belirlenmesi. . 2020; 1066 - 1076. 10.17714/gumusfenbil.695579 |
| IEEE | BOZKURT C,FIRAT M "Kanalizasyon Sistemlerinde Rehabilitasyonda Öncelikli Bölgelerin PROMETHEE ve MAUT Yöntemleri ile Belirlenmesi." , ss.1066 - 1076, 2020. 10.17714/gumusfenbil.695579 |
| ISNAD | BOZKURT, CANSU - FIRAT, Mahmut. "Kanalizasyon Sistemlerinde Rehabilitasyonda Öncelikli Bölgelerin PROMETHEE ve MAUT Yöntemleri ile Belirlenmesi". (2020), 1066-1076. https://doi.org/10.17714/gumusfenbil.695579 |
| APA | BOZKURT C, FIRAT M (2020). Kanalizasyon Sistemlerinde Rehabilitasyonda Öncelikli Bölgelerin PROMETHEE ve MAUT Yöntemleri ile Belirlenmesi. Gümüşhane Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, 10(4), 1066 - 1076. 10.17714/gumusfenbil.695579 |
| Chicago | BOZKURT CANSU,FIRAT Mahmut Kanalizasyon Sistemlerinde Rehabilitasyonda Öncelikli Bölgelerin PROMETHEE ve MAUT Yöntemleri ile Belirlenmesi. Gümüşhane Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi 10, no.4 (2020): 1066 - 1076. 10.17714/gumusfenbil.695579 |
| MLA | BOZKURT CANSU,FIRAT Mahmut Kanalizasyon Sistemlerinde Rehabilitasyonda Öncelikli Bölgelerin PROMETHEE ve MAUT Yöntemleri ile Belirlenmesi. Gümüşhane Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, vol.10, no.4, 2020, ss.1066 - 1076. 10.17714/gumusfenbil.695579 |
| AMA | BOZKURT C,FIRAT M Kanalizasyon Sistemlerinde Rehabilitasyonda Öncelikli Bölgelerin PROMETHEE ve MAUT Yöntemleri ile Belirlenmesi. Gümüşhane Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi. 2020; 10(4): 1066 - 1076. 10.17714/gumusfenbil.695579 |
| Vancouver | BOZKURT C,FIRAT M Kanalizasyon Sistemlerinde Rehabilitasyonda Öncelikli Bölgelerin PROMETHEE ve MAUT Yöntemleri ile Belirlenmesi. Gümüşhane Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi. 2020; 10(4): 1066 - 1076. 10.17714/gumusfenbil.695579 |
| IEEE | BOZKURT C,FIRAT M "Kanalizasyon Sistemlerinde Rehabilitasyonda Öncelikli Bölgelerin PROMETHEE ve MAUT Yöntemleri ile Belirlenmesi." Gümüşhane Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, 10, ss.1066 - 1076, 2020. 10.17714/gumusfenbil.695579 |
| ISNAD | BOZKURT, CANSU - FIRAT, Mahmut. "Kanalizasyon Sistemlerinde Rehabilitasyonda Öncelikli Bölgelerin PROMETHEE ve MAUT Yöntemleri ile Belirlenmesi". Gümüşhane Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi 10/4 (2020), 1066-1076. https://doi.org/10.17714/gumusfenbil.695579 |
