Yıl: 2020 Cilt: 23 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 446 - 452 Metin Dili: İngilizce İndeks Tarihi: 24-02-2021

An Econometric Analysis of Factors Affecting Fish Consumption: The Case of Tekirdag, Turkey

Öz:
The aim of this study was to determine the factors affecting the fishconsumption in Tekirdag province. The data were obtained from 270consumers selected by using random sampling method from 48000households living in Tekirdag province. Consumers' demographiccharacteristics were analyzed and responses for preferences about fishconsumption habits were discussed. In this study, Factor Analysis wasperformed to analyze the purchasing behavior of consumers about fishconsumption. Factor groups were named as “attitude towardsprocessed and canned products”, “conscious purchasing”, “opinionabout aquaculture”, “health benefits”, “impact on consumptionamount”. Factors affecting the amount of fish consumption per capitawere explained with Tobit model. Consumer’s income, education leveland factor groups derived from factor analysis were used asexplanatory variables in the model. According to the results consciouspurchasing factor, health benefits factor, consumer income andeducation level have positive effect on fish consumption. As a result ofthe study, it was observed that the increases in income level andconscious level would increase fish consumption. Based on the resultof the Tobit model, in order to increase fish consumption, consumersshould be informed about the health benefits of fish.
Anahtar Kelime:

Balık Tüketimini Etkileyen Faktörlerin Ekonometrik Analizi: Tekirdağ İli Örneği

Öz:
Bu çalışmanın amacı Tekirdağ ilindeki tüketicilerin balık tüketim miktarlarına etki eden faktörlerin belirlenmesidir. Tekirdağ ilinde yaşayan 48000 haneden tesadüfi örnekleme yöntemi kullanılarak seçilen 270 tüketici ile anket uygulaması yapılarak tüketicilerin demografik özellikleri ve balık tüketim alışkanlıkları ile ilgili yargılara verdikleri cevaplar ele alınmıştır. Çalışmada tüketicilerin balık tüketimi ile ilgili satın alma davranışlarını analiz etmek üzere faktör analizi kullanılmıştır. Faktör analizi sonunda elde edilen faktör grupları “işlenmiş ve konserve ürünlere karşı tutum”, “bilinçli satın alma”, “yetiştiriciliğe bakış”, “sağlığa fayda” ve “tüketim miktarına etki” olarak belirlenmiştir. Kişi başı balık tüketim miktarını etkileyen faktörler Tobit model yardımı ile açıklanmıştır. Modelde açıklayıcı değişken olarak tüketici geliri, eğitim durumu ve faktör analizinden elde edilen faktör grupları kullanılmıştır. Analiz sonucuna göre bilinçli satın alma faktörü, sağlığa fayda faktörü, tüketici geliri ve eğitim düzeyi anlamlı bulunmuştur. Çalışma sonucunda, gelir seviyesi ve bilinç düzeyindeki artışın balık tüketimini artıracağı tespit edilmiştir. Tobit modelinin sonuçlarına göre, balık tüketimini artırmak için tüketicilere balıkların sağlığa faydaları hakkında bilgi verilmelidir.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Adıgüzel F, Civelek O, Sayılı M, Büyükbay EO 2009. Tokat İli Almus İlçesinde Ailelerin Balık Tüketim Durumu. GOU Ziraat Fakültesi Dergisi, 26(2):35- 43.
  • Altintzoglou T, Vanhonacker F, Verbeke W, Luten J 2011. Association of Health Involvement and Attitudes Towards Eating Fish on Farmed and Wild Fish Consumption in Belgium, Norway and Spain. Aquaculture International, 19(3): 475–488.
  • Arvanitoyannis IS, Krystallis A, Panagiotaki P, Theodorou AJ 2004. A Marketing Survey on Greek Consumers’ Attitudes Towards Fish. Aquaculture International, 12(3): 259–279.
  • Aydın H, Dilek MK, Aydın K 2011. Trends in Fish and Fishery Products Consumption in Turkey. Turkish Journal of Fisheries and Aquatic Sciences, 11(3): 499-506.
  • Birch D, Lawley M 2014. The Role of Habit, Childhood Consumption, Familiarity and Attitudes Across Seafood Consumption Segments in Australia. Journal of Food Products Marketing, 20(1): 98–113.
  • Brécard D, Hlaimi B, Lucas S, Perraudeau Y, Salladarré F 2009. Determinants of Demand for Green Products: An Application to Eco-Label Demand for Fish in Europe. Ecological Economics, 69(1): 115–125.
  • Burger J, Gochfeld M 2009. Perceptions of The Risks and Benefits of Fish Consumption. Individual Choices to Reduce Risk and Increase Health Benefits. Environmental Research, 109(3): 343– 349.
  • Claret A, Guerrero L, Aguirre E, Rincón L, Hernández MD, Martínez I, Peleteiro JB, Grau A, RodriguezRodriguez C 2012. Consumer Preferences for Sea Fish Using Conjoint Analysis. Exploratory Study of The Importance of Country of Origin, Obtaining Method, Storage Conditions and Purchasing Price. Food Quality and Preference, 26(2): 259–266.
  • Cosmina M, Demartini E, Gaviglio A, Mauracher C, Prestamburgo S, Trevisan G 2012. Italian Consumers’ Attitudes Towards Small Pelagic Fish. New Medit, 11(1): 52–57.
  • Çokluk Ö, Şekercioğlu G, Büyüköztürk Ş 2010. Sosyal Bilimler İçin Çok Değişkenli İstatistik. Pagem Akademi, Ankara, 424 s.
  • Çolaklıoğlu FA, Ismen A, Ozen O, Cakır F, Yıgın C, Ormancı HB 2006. Çanakkale İlindeki Su Ürünleri Tüketim Davranışlarının Değerlendirilmesi. E.U. Journal of Fisheries & Aquatic Sciences, 23(1/3): 387-392.
  • Erdal G, Esengun K 2008. Tokat İlinde Balık Tüketimini Etkileyen Faktörlerin Logit Model ile Analizi. Ege Üniversitesi Su Ürünleri Dergisi, 25(3): 203-209.
  • FAO 2018. Fishery Statistical Databases. (Access Date: 30.10.2018). http://www.fao.org/faostat/ en/#data/CL
  • Gujarati ND 2001. Essential of Econometrics, Mc Graw Hill, New York. 849 pp. (Senesen, U; Senesen, G.G.), Literatur Publication, No:33, Istanbul.
  • Hall TE, Amberg SM 2013. Factors Influencing Consumption of Farmed Seafood Products in The Pacific Northwest. Appetite, 66(1): 1–9.
  • Hatırlı SA, Demircan V, Aktas AR 2004. Isparta İlinde Ailelerin Balık Tüketiminin Analizi. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 9(1): 245-256.
  • Honkanen P, Olsen SO, Verplanken B 2005. Intention to Consume Seafood: The Importance of Habit. Appetite, 45(2): 161–168.
  • Iton CWA, Hutchinson SD 2017. Socioeconomic Determinants of Frequency of Fish Purchasing Among Trinidad and Tobago Shoppers: A Binary Logit Analysis. Applied Studies in Agribusiness and Commerce, 11(1-2): 105-110.
  • Jaffry S, Pickering H, Ghulam Y, Whitmarsh D, Wattage P 2004. Consumer Choices for Quality and Sustainability Labelled Seafood Products in the UK. Food Policy, 29(3): 215–228.
  • Koc S, Sahin M 2018. Tobit Model ve Bir Uygulama. KSÜ Tarım ve Doğa Dergisi, 21(1): 73-80.
  • Korir L, Rizov M, Ruto E 2018. Analysis of Household Food Demand and Its Implications on Food Security in Kenya: An Application of QUAIDS Model. Agricultural Economics Society 92nd Annual Conference, April 16-18, 2018, Coventry (UK). McDonald JF, Moffitt RA 1980. The Uses of Tobit Analysis. The Review of Economics and Statistics, 62(2): 318-321.
  • Nakip M, 2003. Pazarlama Araştırmaları, Teknikler ve (SPSS Destekli) Uygulamalar. Seçkin Yayıncılık, Ankara.
  • Nalıncı S 2013. Amasya İli Merkez İlçedeki Hane Halkının Et Tüketim Alışkanlıkları ve Et Tüketimini Etkileyen Faktörler. Gaziosmanpaşa Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Tarım Ekonomisi Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, 162 sy.
  • Oguzhan P, Angis S, Atamanalp M 2009. Erzurum İlindeki Tüketicilerin Su Ürünleri Tüketim Alışkanlığının Belirlenmesi Üzerine Bir Araştırma. 15. Ulusal Su Ürünleri Sempozyumu, 01-04 Temmuz 2009, Rize.
  • Olsen SO 2003. Understanding the Relationship Between Age and Seafood Consumption. The Mediating Role of Attitude, Health Involvement and Convenience. Food Quality and Preference, 14(3): 199–209.
  • Orhan H, Yuksel O 2010. Burdur İli Su Ürünleri Tüketimi Anket Uygulaması. Süleyman Demirel Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 5(1): 1-7.
  • Pieniak Z, Verbeke W, Scholderer J 2010. HealthRelated Beliefs and Consumer Knowledges Determinants of Fish Consumption. Journal of Human Nutrition and Dietetics, 23(5): 480-488.
  • Sarı M, Demırulus H, Sogut B 2000 Van İlinde Öğrencilerin Balık Eti Tüketim Alışkanlığının Belirlenmesi Üzerine Bir Araştırma. Doğu Anadolu Bölgesi Su Ürünleri Sempozyumu, 28-30 Haziran 2000, Erzurum.
  • Sayılı M, Esengun K, Kayım M, Akca H 1999. Tokat Merkez İlçede Balık Tüketimini Etkileyen Faktörlerin Ekonometrik Analizi. GOÜ Ziraat Fakültesi Dergisi, 16(1): 9-27.
  • Sen B, Canpolat O, Sevim AF, Sonmez F 2008. Elazığ İlinde Balık Eti Tüketimi. Fırat Üniversitesi Fen ve Mühendislik Bilimleri Dergisi, 20(3):433-437.
  • Senol S, Saygı H 2001. Su Ürünleri Tüketimi İçin Bir Ekonometrik Model. E.Ü. Su Ürünleri Dergisi, 18(3-4): 383-390.
  • Sharma S 1996. Applied multivariate techniques. New York: John Wiley & Sons Inc.
  • SPSS: SPSS Professional Statistics 6.1. Chicago, IL: SPSS Inc, 397pp.
  • Tatlıdıl H, 2002. Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistiksel Analiz. Akademi Matbaası, Ankara, 424 sy.
  • Tavşancıl E 2002. Tutumların Ölçülmesi ve SPSS ile Veri Analizi. Nobel Yayıncılık, Ankara, 230 s.
  • Temel T, Uzundumlu AS 2015. Rize İlinde Hanelerin Balık Tüketimi Üzerine Etkili Olan Faktörlerin Belirlenmesi. Menba Su Ürünleri Fakültesi Dergisi, 3: 14-22.
  • Terin M 2019. Household Characteristics Influencing Fish Consumption in Van Province, Turkey. Italian Journal of Food Science, 31(3): 416-426.
  • Tobin J 1958. Estimation of Relationships for Limited Dependent Variables. Econometrica, 26(1): 24-36.
  • Tomic M, Kovacicek T, Matulic D 2016. Attitudes as Basis for Segmenting Croatian Fresh Fish Consumers. New Medit, 15(4): 63-71.
  • Trondsen T, Braaten T, Lund E, Eggen AE 2004. Health and Seafood Consumption Patterns Among Women Aged 45–69 Years. A Norwegian seafood consumption study. Food Quality and Preference, 15(2): 117–128.
  • Uzundumlu AS 2017. Determining Fish Consumption Behaviour Among Households and the Most Suitable Type of Fish in Erzurum Province. Iranian Journal of Fisheries Sciences, 16(2):684-697.
  • Verbeke W, Vackier I 2005. Individual Determinants of Fish Consumption. Application of The Theory of Planned Behaviour. Appetite, 44(1): 67–82.
  • Wan W, Hu W 2012. At-Home Seafood Consumptıon in Kentucky: A Double-Hurdle Model Approach. Southern Agricultural Economics Association Annual Meeting, February 4-7, 2012, Birmingham (AL).
  • Yesilsu AF, Ozyurt G, Dagtekin M, Alp-Erbay E 2019. Wild Fish vs. Farmed Fish: Consumer Perception in Turkey. Aquaculture Studies, 19(1): 37-43.
  • Yuksel F, Karaton-Kuzgun N, Ozer EI 2011. Tunceli İli Balık Tüketim Alışkanlığının Belirlenmesi. Karadeniz Fen Bilimleri Dergisi, 2(5): 28-36.
APA Abdikoglu D, AZABAGAOGLU M, UNAKITAN G (2020). An Econometric Analysis of Factors Affecting Fish Consumption: The Case of Tekirdag, Turkey. , 446 - 452.
Chicago Abdikoglu Derya Ilkay,AZABAGAOGLU MECIT OMER,UNAKITAN GOKHAN An Econometric Analysis of Factors Affecting Fish Consumption: The Case of Tekirdag, Turkey. (2020): 446 - 452.
MLA Abdikoglu Derya Ilkay,AZABAGAOGLU MECIT OMER,UNAKITAN GOKHAN An Econometric Analysis of Factors Affecting Fish Consumption: The Case of Tekirdag, Turkey. , 2020, ss.446 - 452.
AMA Abdikoglu D,AZABAGAOGLU M,UNAKITAN G An Econometric Analysis of Factors Affecting Fish Consumption: The Case of Tekirdag, Turkey. . 2020; 446 - 452.
Vancouver Abdikoglu D,AZABAGAOGLU M,UNAKITAN G An Econometric Analysis of Factors Affecting Fish Consumption: The Case of Tekirdag, Turkey. . 2020; 446 - 452.
IEEE Abdikoglu D,AZABAGAOGLU M,UNAKITAN G "An Econometric Analysis of Factors Affecting Fish Consumption: The Case of Tekirdag, Turkey." , ss.446 - 452, 2020.
ISNAD Abdikoglu, Derya Ilkay vd. "An Econometric Analysis of Factors Affecting Fish Consumption: The Case of Tekirdag, Turkey". (2020), 446-452.
APA Abdikoglu D, AZABAGAOGLU M, UNAKITAN G (2020). An Econometric Analysis of Factors Affecting Fish Consumption: The Case of Tekirdag, Turkey. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Tarım ve Doğa Dergisi, 23(3), 446 - 452.
Chicago Abdikoglu Derya Ilkay,AZABAGAOGLU MECIT OMER,UNAKITAN GOKHAN An Econometric Analysis of Factors Affecting Fish Consumption: The Case of Tekirdag, Turkey. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Tarım ve Doğa Dergisi 23, no.3 (2020): 446 - 452.
MLA Abdikoglu Derya Ilkay,AZABAGAOGLU MECIT OMER,UNAKITAN GOKHAN An Econometric Analysis of Factors Affecting Fish Consumption: The Case of Tekirdag, Turkey. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Tarım ve Doğa Dergisi, vol.23, no.3, 2020, ss.446 - 452.
AMA Abdikoglu D,AZABAGAOGLU M,UNAKITAN G An Econometric Analysis of Factors Affecting Fish Consumption: The Case of Tekirdag, Turkey. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Tarım ve Doğa Dergisi. 2020; 23(3): 446 - 452.
Vancouver Abdikoglu D,AZABAGAOGLU M,UNAKITAN G An Econometric Analysis of Factors Affecting Fish Consumption: The Case of Tekirdag, Turkey. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Tarım ve Doğa Dergisi. 2020; 23(3): 446 - 452.
IEEE Abdikoglu D,AZABAGAOGLU M,UNAKITAN G "An Econometric Analysis of Factors Affecting Fish Consumption: The Case of Tekirdag, Turkey." Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Tarım ve Doğa Dergisi, 23, ss.446 - 452, 2020.
ISNAD Abdikoglu, Derya Ilkay vd. "An Econometric Analysis of Factors Affecting Fish Consumption: The Case of Tekirdag, Turkey". Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Tarım ve Doğa Dergisi 23/3 (2020), 446-452.