Sovyet Rusya’da “Öteki”nin Yeniden İnşası Sürecinde Olumsuz Adlandırmalar

Yıl: 2019 Cilt: 7 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 201 - 219 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.18795/gumusmaviatlas.620682 İndeks Tarihi: 26-02-2021

Sovyet Rusya’da “Öteki”nin Yeniden İnşası Sürecinde Olumsuz Adlandırmalar

Öz:
Sovyet iktidarı sosyalist düzenin tam manasıyla işlemeye başladığı İç Savaş sonrası dönemde kolektif kimliğin şekillenmesi için çaba göstermiştir. Bu bağlamda yeni sosyal gerçeklikle birlikte şekillenen “biz” ve “öteki” kimliklerinin oluşumuna katkı sunan unsurlardan biri de olumsuz adlandırmalar olur. Parti’nin güçlenme döneminde sosyalist ideolojinin cephe aldığı kapitalistler ve burjuva sınıfı “öteki” ilan edilirken, İç Savaş sonrası dönemde ise kendilerine muhalefet eden tüm birimler Sovyet halkının karşısında konumlandırılarak “öteki”leştirilir. “Biz”den olan vatansever, ülke için çalışan, düzenin koruyucusu iken diğer tarafta “öteki” sosyal düzeni bozan, ülkesine zarar veren ve halk düşmanıdır. Sosyalist düzen oturtulmadan önce daha çok Bolşevik lider kadrosunun söylemleri üzerinden işleyen bir dışlama mekanizması etkinken, ilerleyen dönemde yaftalama ve etiketleme şeklinde yürütülen bir “ötekileştirme” süreci dikkat çeker. Bu çalışmada Sovyetlerce geliştirilen “istenmeyen”in “öteki”leştirilmesi yaklaşımı üzerinde durulmakta, bu süreçte istifade edilen ve olumsuz adlandırmalara örnek teşkil eden kelimeler incelenmektedir.
Anahtar Kelime:

Negative Nomenclature in Soviet Russia in the Process of Reconstruction of “The Other”

Öz:
In the post-Civil War period when the socialist order began to function in full sense, the Soviet power strived to shape the collective identity. In this context, one of the factors contributing to the formation of “us” and “the other” identities formed with the new social reality is negative nomenclature. In the period of empowerment of the Party, the capitalists and the bourgeois class, which were sided against by socialist ideology, were declared “other”, while all opposing units were positioned against the Soviet people and as “other” in the post-Civil War period. The patriot, who is one of “us” and works for the country, is the protector of the order, but on the other side “the other” disrupts social order, harms his/her country and is an enemy of the people. In the following period, a process of “otherization” by labelling draws attention. This study focuses on the approach of “otherization” of “unwanted” developed by the Soviet Union and the words that are used as examples of negative nomenclatures in this period are examined.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • ANNENKOV, Yuri (1991). Dnevnik moih vstreç, Leningrad: İskusstvo, T.2.
  • BİLGİN, Nuri (1996). İnsan İlişkileri ve Kimlik, İstanbul: Sistem Yayıncılık.
  • Bol’şoy tolkovıy slovar’ russkogo yazıka (2000). Gl. Red. S.A. Kuznetsov, Sankt-Peterburg: Norint. Bol’şoy tolkovıy slovar’ russkih suşçestvitel’nıh (2009), Moskva: Ast-press.
  • CAN EMİR, Badegül (2019). Rus Edebiyatında Birinci Dünya Savaşı (Tarihsel Perspektif Işığında), İstanbul: Değişim Yayınları. ÇERVİNSKİ, Pyotr (2012). Negativno otsenoçnıye leksemı yazıka sovetskoy deystvitel’nosti oboznaçeniye lits, Riga: Palmarium Academic Publishing.
  • ÇETİN, Halis (2002 Mayıs). “Totalitarizm: İdeolojik ve Toplumsal İnşa Araçları”, C.Ü. Sosyal Bilimler Dergisi, No.1: 15-43.
  • ERGUN, Pervin (2013). “Türk Kültüründe Ölümle İlgili Bazı Terimler”, Millî Folklor, 100: 134-148.
  • HAYEK, Friedrich August von (1999). Kölelik Yolu, çev. Turhan Feyzioğlu ve Yıldıray Arsan, Ankara: Liberte Yayıncılık.
  • ELLUL, Jaques (1973). Propaganda: The Formation of Men’s Attitudes, New York: Vintage Books.
  • KRISKO, Vladimir (1999). Sekretı Psihologiçeskoy Voynı, Minsk: İzdatel’stvo ‘Harvest’.
  • KOROBKOVA, Olga (2011). “’Svoi-Çujiye’ v derolyutsionnom politiçeskom diskurse bol’şevikov i sovetskom totalitarnom diskurse”, Politiçeskaya kommunikatsiya, 4(38): 97-103.
  • Kratkiy Kurs (1950). İstoriya Vserossiyskoy Kommunistiçeskoy Partii Bol’şevikov (Pod. red. Komis. TSK VPK), Moskva: Politizdat.
  • LENİN, Vladimir (1967). Polnoye sobraniye soçineniy, T.8., Moskva: İzdatel'stvo politiçeskoy literaturı.
  • LENİN, Vladimir (1978). Polnoye sobraniye soçineniy, T.51., Moskva: İzdatel'stvo politiçeskoy literaturı.
  • LENİN, Vladimir (1918). “O demokratii i diktature”, Polnoye sobraniye soçineniy (izdaniye pyatoye), T. 37., Moskva: İzdatel'stvo politiçeskoy literaturı, str. 388-393.
  • MOKİYENKO, Valeriy; NİKİTİNA, Tatyana (1998). Tolkovıy slovar’ yazıka sovdepii, Harkov: Folio-press.
  • OJEGOV, Sergey (1952). Slovar’ russkogo yazıka, Moskva: Gosudarstvennoye izdatel’stvo inostrannıh i natsional’nıh slovarey izdatel’stvo.
  • PLATON (1995). Devlet, çev. Sebahattin Eyüboğlu ve M. Ali Cimcoz, İstanbul: Remzi Kitabevi. Ruskkiy semantiçeskiy slovar’. Tolkovıy slovar’, sistematizirovannıy po klassam slov i znaçeniy (2003). Pod obşçey red. N. Yu. Şvedovoy. Т. I (III), Moskva: RAN İnstitut russkogo yazıka.
  • SAKALLI, Nuray (2010). Sosyal Etkiler: Kim, Kimi Nasıl Etkiler?, 3. Basım, Ankara: İmge Kitabevi.
  • SIMMEL, George (1956). Conflict and the Web of Group Affiliation, Glencoe: Free Press.
  • Slovar’ russkogo yazıka v 4-h tomah (1981-1984). Гл. ред. A.P.Yevgenyeva, 2-oe izd., Moskva: Russkiy yazık.
  • STALİN, İosif (1946). “Burjuaziya stavit lovuşku”, Soçineniya, T.1., Moskva: OGİZ, Gosudarstvennoye izdatel’stvo politiçeskoy literaturı, s. 179-184.
  • STALİN, İosif (1949). Soçineniya, T 12, Moskva: Gosudarstvennoye izdatel’stvo politiçeskoy literaturı, Erişim Tarihi: Ağustos 2019 (http://grachev62.narod.ru/stalin/t12/t12_01.htm).
  • Tolkovıy slovar’ russkogo yazıka kontsa ХХ v. Yazıkovıye izmeneniya (1998). Gl. Red. G. N. Sklyarevskaya, Sankt-Peterburg: Rossiyskaya Akademiya Nauk, İnstitut lingvistiçeskih issledovaniy.
  • Tolokovıy slovar’ russkogo yazıka (1935-1940). Pod. red. D.N.Uşakova (t. I-IV), Moskva: Gos. İn-t ‘Sov. Entsikl’, OGİZ, Gos. İzd-vo inostr. i nats. slov.
  • UŞAKOV, Dimitri (2006). Bol’şoy Tolkovıy slovar’ sovremennogo russkogo yazıka, Moskva: Al’ta-Print.
  • ÜNÜR, Ece (2013). “Görünmeyen Kimlikler: Öteki Kimliği Bağlamında “Kayıp Şehir” Dizisinin Analizi”, Akademik İncelemeler Dergisi, 2: 251-273.
  • YEFREMOVA, T. F. (2000). Novıy slovar’ russkogo yazıka, Tolkovo-slovoobrazovatel’nıy (т. 1-2), Moskva: Russkiy yazık.
  • ZDRAVOMISLOV, Andrey (1996). Sotsiologiya konflikta, Moskva: Aspekt Press.
APA Saraç H (2019). Sovyet Rusya’da “Öteki”nin Yeniden İnşası Sürecinde Olumsuz Adlandırmalar. , 201 - 219. 10.18795/gumusmaviatlas.620682
Chicago Saraç Hanife Sovyet Rusya’da “Öteki”nin Yeniden İnşası Sürecinde Olumsuz Adlandırmalar. (2019): 201 - 219. 10.18795/gumusmaviatlas.620682
MLA Saraç Hanife Sovyet Rusya’da “Öteki”nin Yeniden İnşası Sürecinde Olumsuz Adlandırmalar. , 2019, ss.201 - 219. 10.18795/gumusmaviatlas.620682
AMA Saraç H Sovyet Rusya’da “Öteki”nin Yeniden İnşası Sürecinde Olumsuz Adlandırmalar. . 2019; 201 - 219. 10.18795/gumusmaviatlas.620682
Vancouver Saraç H Sovyet Rusya’da “Öteki”nin Yeniden İnşası Sürecinde Olumsuz Adlandırmalar. . 2019; 201 - 219. 10.18795/gumusmaviatlas.620682
IEEE Saraç H "Sovyet Rusya’da “Öteki”nin Yeniden İnşası Sürecinde Olumsuz Adlandırmalar." , ss.201 - 219, 2019. 10.18795/gumusmaviatlas.620682
ISNAD Saraç, Hanife. "Sovyet Rusya’da “Öteki”nin Yeniden İnşası Sürecinde Olumsuz Adlandırmalar". (2019), 201-219. https://doi.org/10.18795/gumusmaviatlas.620682
APA Saraç H (2019). Sovyet Rusya’da “Öteki”nin Yeniden İnşası Sürecinde Olumsuz Adlandırmalar. Mavi Atlas, 7(2), 201 - 219. 10.18795/gumusmaviatlas.620682
Chicago Saraç Hanife Sovyet Rusya’da “Öteki”nin Yeniden İnşası Sürecinde Olumsuz Adlandırmalar. Mavi Atlas 7, no.2 (2019): 201 - 219. 10.18795/gumusmaviatlas.620682
MLA Saraç Hanife Sovyet Rusya’da “Öteki”nin Yeniden İnşası Sürecinde Olumsuz Adlandırmalar. Mavi Atlas, vol.7, no.2, 2019, ss.201 - 219. 10.18795/gumusmaviatlas.620682
AMA Saraç H Sovyet Rusya’da “Öteki”nin Yeniden İnşası Sürecinde Olumsuz Adlandırmalar. Mavi Atlas. 2019; 7(2): 201 - 219. 10.18795/gumusmaviatlas.620682
Vancouver Saraç H Sovyet Rusya’da “Öteki”nin Yeniden İnşası Sürecinde Olumsuz Adlandırmalar. Mavi Atlas. 2019; 7(2): 201 - 219. 10.18795/gumusmaviatlas.620682
IEEE Saraç H "Sovyet Rusya’da “Öteki”nin Yeniden İnşası Sürecinde Olumsuz Adlandırmalar." Mavi Atlas, 7, ss.201 - 219, 2019. 10.18795/gumusmaviatlas.620682
ISNAD Saraç, Hanife. "Sovyet Rusya’da “Öteki”nin Yeniden İnşası Sürecinde Olumsuz Adlandırmalar". Mavi Atlas 7/2 (2019), 201-219. https://doi.org/10.18795/gumusmaviatlas.620682