Yıl: 2019 Cilt: 10 Sayı: 23 Sayfa Aralığı: 422 - 450 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.35415/sirnakifd.595414 İndeks Tarihi: 19-03-2021

Fıkıh Usulünde Te’vilin Mahiyeti

Öz:
Te’vil, genel olarak İslâm düşüncesinin oluşum süreçlerinde en etkili olan kavramlardan biridir. Dillerde yaşanan semantik değişim ve kaymalar kapsamında terim anlam kazanan ve fıkıh usulü içerisinde ictihâdın aklî bir yöntemi olarak değerlendirilen te’vilin fürû-i fıkhın şekillenmesinde önemli bir rol oynadığı hususunda şüphe yoktur. Sözlük anlamı itibariyle “dönmek, döndürmek, akıbet ve mahiyet” gibi anlamlar içeren te’vilden terimsel olarak “bir delilden dolayı lafzın zâhir anlamının terkedilerek muhtemel olduğu başka bir anlamda anlaşılması ve yeni anlama göre fıkhî neticelere varılması” kastedilmektedir. Bu anlamda ilke ve prensipleri usulcüler tarafından konan sahih te’vilin mâhiyeti, gerektirici unsurları, şartları ve çeşitlerinin bilinmesi önem arz etmektedir. Bu çalışmada te’vil bir fıkıh usulü kavramı olarak ele alınmış, te’vilin mâhiyeti ile sıhhat ve butlan açısından çeşitleri ve müctehidlerin te’vil vasıtasıyla füru-i fıkha dâir ortaya koydukları örnekler üzerinde durulmuştur. Ancak yapılan te’villerin tamamının sahih kabul edilmemesi sebebiyle süreç içerisinde usul eserlerinde “doğru, yanlış ve orta düzey” anlamında “yakın, uzak ve mutavassıt” nitelikleriyle anılan te’vil çeşitleri ortaya çıkmıştır. Bu durumda yapılacak olan te’vilde, Arap dilinin manâya delâlet özelliklerinin ihlâl edilmemesi, varılan neticenin zaruriyât-ı diniyyeye muhâlif olmaması ve ümmetin maslahatı çerçevesinde gerçekleşmesine dikkat edilmesi gerekmektedir. Neticede te’vilin günümüzde de fıkhî bir istinbât aracı olarak istifade edilebilecek bir kavram olduğu hususuna vurgu yapılmıştır.
Anahtar Kelime:

The Concept of Ta’wil in the Methodology of Fiqh

Öz:
Ta’wil is one of the most influential concepts in the formation process of Islamic thought in general. There is no doubt that the term ta’wil, which has gained meaning in the context of semantic changes and shifts in languages and is considered as a rational method of ijtihad in fiqh method, plays an important role in shaping the fürû-‘i fiqh. Ta’wil contains “turning, rotating, fate and nature” in terms of lexical meaning and it is meant “understanding the meaning of the word in a sense that it is possible to abandon the apparent meaning of a letter and reach fiqh conclusions according to the new meaning”. In this sense, it is important to know the nature, necessity, conditions and types of the authentic ta’wil which are laid down by the processors. In this study, ta’wil is considered a concept of fiqh and it is focused on some examples of ta’wil’s nature and quality and health and its kinds in terms of butlân (butlân is a violation of a mandatory provision relating to the subject of a transaction), sıhhat (sıhhat is a validity of a worship or a legal process) and some examples of mujtahids by means of fiqh. However, due to the fact that not all of the ta’wils are accepted as authentic, in the process, the types of ta’wils referred to as “close, distant and mutavassıt” in terms of “right, wrong and medium”. In this case, it should be paid attention that the characteristics of the meaning of the Arabic language should not be violated, the obtained result should not be contrary to the necessity of religion and that it should be realized within the framework of the Ummah’s good affairs. As a result, today it is emphasized that ta’wil is a concept that can be exploited as an instrument of fiqh today.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Âmidî, Ebû’l-Hasan Seyfuddîn Ali b. Ebî Muhammed b. Sâlim es-Sa’lebî. el-İhkâm fî usûli’l-ahkâm. Beyrut: Dârü’l-Kitâbi’l-‘Arabî, 1981.
  • Apaydın, H. Yunus. İslâm Hukuk Usulü. Ankara: Bilimsel Araştırma Yayınları, 2017.
  • Bâcî, Ebû’l-Velid. el-Hudûd fi’l-usûl. Thk. Nezih Hammâd. Beyrut: Müessesetü’lMer’ânî, 1973.
  • Bâcî, Ebû’l-Velid. İhkâmu’l-fusûl fî ahkâmi’l-usûl. Beyrut: Müessesetü’r-Risâle, 1949.
  • Bereketî, Seyyid Muhammed Amîm el-İhsân el-Müceddidî. et-Ta’rîfâtü’l-fıkhiyye. Beyrut: Dârü’l-Kütübi’l-‘İlmiyye, 2003.
  • Beyhakî, Ebû Bekir Ahmed b. Huseyn b. Ali b. Abdillâh en-Nisâbûrî. Ahkâmu’lKur’ân li’ş-Şâfiî. Thk. Muhammed b. Zâhid b. Huseyn el-Kevserî. 2 cilt. Kahire: Mektebetü’l-Hancî, 1414/1994.
  • Buhârî, Muhammed b. İsmail b. İbrahim. Sahîhu’l-Buhârî. Thk. Muhammed Züheyr b. Nasır. 9 cilt. B.y.: Dâru Tavki’n-Necat, 1422.
  • Cessâs, Ebû Bekir Ahmed b. Ali er-Râzî. Ahkâmu’l-Kur’ân. Thk. Muhammed Sadık el-Kamhâvî. 5 cilt. Beyrut: Dâru İhyâi’t-Türâsi’l-‘Arabî, 1405.
  • Cessâs, Ebû Bekir Ahmed b. Ali er-Râzî. el-Fusûl fi’l-usûl. Thk. Uceyl Câsim enNeşmî. 3 cilt. Kuveyt: y.y.,1985.
  • Cevherî, Ebû Nasr İsmail b. Hammâd. es-Sihâh tâcü’l-lüğa ve sihâhu’l-‘arabiyy. Thk. Muhammed Tamir. Kahire: Dârü’l-Hadis, 2009.
  • Cüveynî, Ebû’l-Me’âlî Abdülmelik. el-Burhân fî usûli’l-fıkh. Thk. Abdulazîm Mahmud ed-Dîb. 2 cilt. Kâhire: Dârü’l-Vefa, 2012.
  • Debûsî, Ebû Zeyd Ubeydullah b. Ömer b. İsa. Takvîmu’l-edille fî usûli’l-fıkh. Beyrut: Dârü’l-Kütübi’l-İlmiyye, 2001.
  • Düreynî, Muhammed Fethî. el-Menâhicü’l-usûliyye. Beyrut: Müessesetü’r-Risâle, 1997.
  • Ebû Dâvûd, Süleyman b. Eş’as es-Sicistânî. Sünen. Thk. Muhammed Muhyiddin Abdulhamîd. 4 cilt. Beyrut: el-Mektebetü’l-‘Asriyye, ts.
  • Ebu Ubeyde, Ma’mer b. el-Müsennâ et-Teymî el-Basrî. Mecâzü’l-Kur’ân. Thk. Fuâd Sezgin. 2 cilt. Kahire: Mektebetü’l-Hancı, 1381.
  • Ebû Zehra, Muhammed. Usûlü’l-fıkh. Kahire: Dârü’l-Fikri’l-‘Arabî, 1957.
  • Ebû’l-Kâsım Hüseyin b. Muhammed Râgıb el-İsfahânî, el-Müfredât fî Garîbi’l-Kur’ân. Thk. M. Seyyid Kilânî. Kahire: y.y., 1961.
  • Edip Salih, Muhammed. Tefsîru’n-nusûs fî’l-fıkhi’l-İslâmî. 2 cilt. Beyrut: y.y., 1993.
  • Emir Padişah, Muhammed Emin b. Mahmud el-Huseynî el-Buhârî el-Mekkî. Teysîru’t-tahrîr li İbni’l-Hümâm. Beyrut: Dârü’l-Kütübi’l-İlmiyye, ts.
  • Ensârî, Abdul‘ula Muhammed b. Nizâmuddîn. Fevâtihu’r-rahamût şerhu Müsellemi’ssübût fî usûli’l-fıkh li Abdişşekûr el-Bihârî. Zapt ve tsh. Abdullah Mahmut Muhammed Ömer. Beyrut: Dârü’l-Kütübi’l-İlmiyye, 2002.
  • Ensârî, Zekeriyya b. Muhammed b. Ahmed b. Zekeriyya. Gâyetü’l-vusûl fî şerhi lübbi’l-usûl. Kahire: Dârü’l-Kütübi’l-‘Arabiyyeti’l-Kübrâ, ts.
  • Ezherî, Ebû Mansûr Muhammed b. Ahmed. Tehzîbu’l-Lüğa. Thk. Muhammed ‘Avd Mur‘ib. Beyrut: Dâru İhyâi’t-Türâsi’l-‘Arabî, 2001.
  • Fahruddîn el-Harrânî, Ebû Abdillâh Muhammed b. el-Hadır b. Muhammed - Mecduddîn el-Harrânî, Ebû’l-Berekât Abdüsselâm b. Abdillâh b. Hadır - Takiyuddîn el-Harrânî, Ebû’l-Abbâs Ahmed b. Abdilhalîm b. Mecdiddîn Abdisselâm. el-Müsevvede fî usûli’l-fıkh. Thk. Ahmed ez-Zerevî. Beyrut: Dâru İbn Hazm, 1422.
  • Fîrûzâbâdî, Mecduddîn Muhammed b. Yakub. el-Kâmûsu’l-muhît. Thk. Muhammed Na’im el-Arkesusî. Beyrut: Müessesetü’r-Risâle, 2005.
  • Gazzâlî, Ebû Hâmid Muhammed. el-Mustasfâ min ‘ilmi’l-usûl. Thk. Hamza b. Züheyr Hâfız. 4 cilt. Medine: y.y., 1413.
  • Gazzâlî, Ebû Hâmid Muhammed. Şifâu’l-galîl fî beyâni’ş-şebeh ve’l-muhil ve mesâliki’tta‘lîl. Thk. Hamd el-Kubeysî. Bağdat: Matbaatü’l-İrşâd, 1971.
  • Hallâf, Abdulvehhâb. ‘İlmu usûli’l-fıkh. Kahire: Mektebetü’d-Da‘veti’l-İslâmiyye, 2002.
  • İbn Abdisselâm, Ebû Muhammed İzzeddin Abdülaziz. Kavâ‘idu’l-ahkâm fî mesâlihi’lenâm. Beyrut: Dârü’l-Ma‘rife, ts.
  • İbn Bedrân, Abdülkadir ed-Dımaşkî. el-Medhal ilâ mezhebi Ahmed b. Hanbel. Nşr. Abdullah b. Abdülmuhsin et-Türkî. Beyrut: y.y., 1985.
  • İbn Berhân, Ahmed b. Ali el-Bağdâdî. el-Vusûl ilâ’l-usûl. Thk. Abdulhamid Ali Ebu Zuneyd. 2 cilt. Riyâd: Mektebetü’l-Ma‘ârif, 1983.
  • İbn Cüzey, Ebû’l-Kâsım Muhammed b. Ahmed el-Kelâmbî el-Gırnâtî el-Mâlikî. etTeshîl fî ‘ulûmi’t-tenzîl. Beyrut: Dârü’l-Kütübi’l-İlmiyye, 1995.
  • İbn Fâris, Ebû’l-Huseyn Ahmed b. Zekeriyya. Mu‘cemu mekâyîsi’l-lüğa. Thk. Abdusselâm Muhammed Hârûn. 6 cilt. Beyrut: Dârü’l-Fikr, 1979.
  • İbn Hâcib, Osman b Cemâlüddîn Ömer. Muhtasaru’l-muntehâ. Beyrut: Dârü’lKütübi’l-İlmiyye, 2004.
  • İbn Hanbel, Ebû Abdillâh Ahmed, Müsned. Thk. Ahmed Muhammed Şâkir. 8 cilt. Kahire: Dârü’l-Hadis, 1990.
  • İbn Hazm, Ali b. Ahmed. el-İhkâm fî usûli’l-ahkâm. Kâhire: Dâru’l-Hadis, 1403.
  • İbn Hazm, Ali b. Ahmed. en-Nübez fî usûli’l-fıkhı’z-zâhirî. Beyrut: Mektebetü’l-Hancî, 1989.
  • İbn Kesir, Ebû’l-Fidâ İsmail b. Ömer ed-Dımaşkî. el-Bidâye ve’n-nihâye. 10 cilt. Beyrut: Dârü’l-Fikr, 1986.
  • İbn Kudâme, Muvaffakuddîn Abdullah b. Ahmed el-Makdisî. Ravdatu’n-nâzır ve cünnetü’l-münâzır. Nşr. Seyfuddîn el-Kâtib. Beyrut: Dârü’l-Kitâbi’l-Arabî, 1981.
  • İbn Manzûr, Ebû’l-Fadl Cemâluddîn Muhammed b. Mukrim. Lisânü’l-Arab. 20 cilt. Beyrut: Dâru Sâdır, 1300.
  • İbn Muflih, Şemsuddîn Muhammed el-Makdisî el-Hanbelî. Usûlü’l-Fıkh. Thk. Fahd b. Muhammed es-Sedehân. 4 cilt. Riyâd: Mektebetü’l-Ubeykân, 1999.
  • İbn Rüşd, Ebû’l-Velîd Muhammed el-Kurtubî. Bidâyetü’l-müctehid ve nihâyetü’lmuktasıd. Beyrut: Dârü’l-Ma’rife, 1988.
  • İbn Rüşd, Ebû’l-Velîd Muhammed el-Kurtubî. ed-Darûrî fî usûlü’l-fıkh. Beyrut: Dârü’l-Ma’rife, 1988.
  • İbn Rüşd, Ebû’l-Velîd Muhammed el-Kurtubî. Faslu’l-makâl fî takrîri mâ Beyne’şşerî‘ati ve’l-hikmeti mine’l-ittisâl. Beyrut: Dârü’l-Ma’rife, 1988.
  • İbn Teymiyye, Ebû’l-Abbâs Takiyuddîn Ahmed b. Abdilhalîm b. Mecdiddîn Abdisselâm el-Harrânî. Mecmû’ul-fetâvâ. Nşr. Abdurrahman b. Muhammed el-Âsimî ve oğlu Muhammed. 35 cilt. Riyâd: Matbaatü Riyâd, 1995.
  • İbnü’l-Hümâm, Kemâluddîn Muhammed b. Abdilvâhid es-Sivâsî el-Hanefî. etTahrîr fî usûli’l-fıkh. Beyrut: Dârü’l-Kütübi’l-İlmiyye, ts.
  • İbnü’l-Hümâm, Kemâluddîn Muhammed b. Abdilvâhid es-Sivâsî el-Hanefî. Fethu’l-Kadîr, 10 cilt. Beyrut: Dâru’l-Fikr, ts.
  • İbnü’s-Sââtî, Muzafferuddîn Ahmed b. Ali. Bedî’u’n-nizâm ev Nihâyetü’l-vusûl ilâ ‘ilmi’l-usûl. Thk. S’ad b. Garir b. Mehdi es-Selmî. 2 cilt. Mekke: Câmi‘atü Ümmi’l-Kurâ, 1985.
  • İsfahânî, Şemsuddîn Ebû’s-Senâ Mahmud b. Abdurrahman b. Ahmed. Beyânu’lmuhtasar şerhu muhtasarı İbn Hâcib. Cidde: Dârü’l-Medenî, 1986.
  • İsnevî, Ebû Muhammed Cemâlüddîn Abdürrahîm b. el-Hasan b. Alî el-Ümevî. Nihâyetü’s-sûl şerhu Minhâci’l-usûl li’l-Beydâvî. Beyrut: Dârü’l-Kütübi’lİlmiyye, 1993.
  • Kâdî Abdulcabbâr, Ebû’l-Hasan Kâdî’l-Kudât Ahmed el-Hemedânî. Şerhu’l-usûli’lhamse. Nşr. Abdulkerîm Osman. Kahire: y.y., 1965.
  • Karadâvî, Yusuf. Kur’ân’ı Anlamada Yöntem. Trc. Mehmet Nurullah Aktaş. İstanbul: Nida Yayınları, 2015.
  • Koca, Ferhât. “Fıkıh Usulünde Te’vil”. Kur’an’ın Bâtinî ve İşârî Yorumu. Ed. Mustafa Öztürk, 250-279. İstanbul: 29 Mayıs Üniversitesi Kur’an Araştırmaları Merkezi Yayınları, 2018.
  • Mansûrbillâh Kâsım, Huseyn b. Emîri’l-Mü’minîn İbn Muhammed. Hidâyetü’l‘ukûl ilâ gâyeti’s-sûl fî ‘ilmi’l-usûl. 2 cilt. el-Mektebetü’l-İslâmiyye, 1401.
  • Merdâvî, Alâuddîn Ebû’l-Hasan Ali b. Süleyman el-Hanbelî. et-Tahbîr şerhu’ttahrîr fî usûli’l-fıkh. Thk. Abdurrahman b. Abdullah el-Cübreyn. Riyâd: Mektebetü’r-Rüşd, 2000.
  • Mes’ûd, Cübrân. er-Râid. Beyrut: Dârü’l-‘İlm li’l-Melâyîn, 1992.
  • Minyâvî, Ebû’l-Munzir Mahmud b. Muhammed b. Mustafa b. Abdullatîf. Mu‘tasar min şerhi Muhtasari’l-usûl min ‘ilmi’l-usûl. Mısır: el-Mektebetü’ş-Şâmile, 2011.
  • Mucâhid, Ebû’l-Haccâc b. Cebr el-Mekkî el-Mahzûmî. Tefsîru Mucâhid. Thk. Muhammed Abdusselâm Ebû’l-Leyl. Mısır: Dâru’l-Fikri’l-İslâmî’l-Hadîse, 1989.
  • Muhtâr, Ömer Ahmed. Mu’cemu’l-Luğa el-mu‘âsıra. 4 cilt. Kahire: Âlemu’l-Kütüb, 2008.
  • Mukâtil, Ebû’l-Hasan b. Süleyman b. Beşîri’l-Ezdî el-Belhî. Tefsîru Mukâtil b. Süleymân. Thk. Abdullah Mahmûd Şahâte. Beyrut: Dâru İhyâi’t-Türâs, 1423.
  • Müberred, Ebû’l-Abbâs Muhammed b. Yezid. el-Kâmil fi’l-lüga ve’l-edeb. Thk. Abdulhamîd Hindâvî. 4 cilt. Suûdî Arabistan: Dâru’ş-Şuûni’l-İslâmiyye ve’l-Evkâf ve’d-Da‘ve ve’l-İrşâd, 1998.
  • Nahhâs, Ebû Ca’fer Ahmed b. Muhammed b. İsmail b. Yunus el-Murâdî en-Nahvî. İ‘râbu’l-Kur’ân. Thk. Abdulmun’im Halîl İbrahim. 5 cilt. Beyrut: Dâru’lKütübi’l-‘İlmiyye, 1421.
  • Nemle, Abdulkerim b. Ali b. Muhammed, el-Câmi‘ li mesâili usûlü’l-fıkh ve tatbikâtihâ ‘ala’l-mezhebi’r-râcih. Riyâd: Mektebetü’r-Rüşd, 2000.
  • Nemle, Abdülkerim b. Ali b. Muhammed, İthâfü zevi’l-besâir bi şerhi ravdati’n-nâzır li İbn Kudâme. Riyâd: Dârü’l-‘Âsime, 1996.
  • Nisâbûrî, Ebû Bekr Muhammed b. el-Hasen İbn Fûrek el-İsfahânî. el-Hudûd fî’lusûl. Thk. Muhammed es-Süleymânî. Beyrut: Dâru’l-Garbi’l-İslâmî, 1999.
  • Okumuş, Mesut. “Gazzâlî’nin Te’vil Yönteminin İbn Rüşd Üzerindeki Etkileri”. İslâmi İlimler Dergisi, 5/1 (Bahar, 2010): 107-132.
  • Parlak, Ali. Zâhirî Te’vil Geleneği ve Dil Tasavvuru. Çukurova Üniversitesi İlahiyat Fakultesi Dergisi 13/2 (2013): 189-215.
  • Pezdevî, Fahru’l-İslâm Ali b. Muhammed b. Hüseyin. Kenzü’l-vüsûl ilâ ma’rifeti’lusûl. 4 cilt. Dersaâdet: y.y., 1890.
  • Râzî, Ebû Abdillâh Fahreddîn Muhammed b. Ömer b. Huseyn et-Taberistânî. el-Mahsûl fî ‘ilmi’l-usûl. Thk. Tahâ Cabir Fayyâz el-‘Ülvânî. 6 cilt. Beyrut: Müessesetü’r-Risale, 1997.
  • Sağlam, Hadi. “İslâm Hukuk Metodolojisindeki Te’vilin Hüküm İstinbâtında Yeri ve Önemi Hakkında Örneklerle Genel Bir Değerlendirme (Yorumbilim Tekniği)” İslam Hukuku Araştırmaları Dergisi 21 (2013): 95-129.
  • Semerkandî, Alâuddîn Şemsu’n-nazar Ebû Bekir Muhammed b. Ahmed. Mîzânu’lusûl fî netâici’l-‘ukûl. Thk. Muhammed Zeki Abdülber. Katar: y.y., 1984.
  • Serahsî, Ebû Bekir Muhammed b. Ahmed b. Ebî Sehl. Usûlü’s-Serahsî. Beyrut: Dârü’l-Ma’rife, ts.
  • Sicistânî, Muhammed b. Uzeyz/Ebû Bekir el-Uzeyrî. Garîbu’l-Kur’ân/Nüzhetü’l-Kulûb. Thk. Muhammed Edîb Abdulvâhit Cemrân. Suriye: Dâru Kuteybe, 1995.
  • Süyûtî, Celâluddîn. Şerhu’l-kevkebi’s-sâti’. Thk. Muhammed İbrahim el-Hifnâvî. Kahire: Mektebetü’l-İmân, 2000.
  • Süsve, Abdülmecîd Muhammed. “Davâbitü’t-te’vîl ‘inde’l-usûliyyîn”. Havliyyetü Külliyeti’d-Dirâsâti’ş-Şerîa ve’l-Kânûn ve’d-Dirâsâti’l-İslâmiyye 22 (2004).
  • Şa’bân, Zekiyyüddîn. İslâm Hukuk İlminin Esasları. Trc. İbrahim Kâfi Dönmez. Ankara: TDV Yayınları, 2000.
  • Şâfiî, Muhammed b. İdrîs. el-Müsned. Beyrut: Dârü’l-Kütübi’l-İlmiyye, 1400.
  • Şâşî, Ebû Ali el-Hanefi. Usûlü’ş-Şâşî. Beyrut: Dârü’l-Kitâb, 1982.
  • Şâtibî, Ebû İshâk İbrahim b. Musa b. Muhammed el-Lahmî el-Gırnâtî. el-Muvâfakât fî Usûli’ş-Şerî’a. Thk. Ebû Ubeyde Meşhur b. Hasan. 7 cilt. Dâru İbn Affân, 1997.
  • Şevkânî, Muhammed b. Ali b. Muhammed. İrşâdu’l-fuhûl ilâ tahkîki’l-hakki min ‘ilmi’l-usûl. Thk. Mustafa Saîd el-Hin, Muhyiddin Dib Mestû. Dımaşk: Dârü’l-Kelimi’t-Tayyib, 2009.
  • Şirâzî, Ebû İshâk İbrâhim b. Ali b. Yusuf el-Fîrûzâbâdî. el-Lüma‘ fî usûli’l-fıkh. Thk. Muhyiddin Dib Mestu, Yusuf Ali Bedivî. Beyrut: Dâru İbn Kesir, 2008.
  • Taberî, Ebû Cafer Muhammed b. Cerîr. Câmi’u’l-beyân ‘an tevîli âyi’l-Kur’ân. Thk. Abdullah b. Abdilmuhsin et-Türkî. 24 cilt. Kahire: Dârü Hecer, 2001.
  • Tavîle, Abdulvehhâb Abdüsselâm. Eserü’l-lüğa fî ihtilâfi’l-müctehidîn. B.y.: Dârü’sSelâm, 2000.
  • Teftâzânî, Sa’duddin Mes‘ud b.Ömer. Şerhu’t-Telvîh ‘ala’t-Tavdîh. 10 cilt. Mısır: Mektebetü Subayh, ts.
  • Tenâhî, Mahmud Muhammed. Min esrâri’l-lüga fi’l-Kitâbi ve’s-sünne. el-Mektebetü’lMekiyye, 2008.
  • Tilimsânî, Abdullah Muhammed b. Ahmed el-Mâlikî. Miftâhu’l-vusûl ilâ binâi’l-fürû‘i ‘alâ’l-usûl. Thk. Abdulvehhâb Abdullatîf. Kahire: Mektebetü’r-Reşâd, ts.
  • Tirmizî, Ebû Îsâ Muhammed es-Sülemî. Sünen. Thk. Ahmed Muhammed Şâkir, Fuâd Abdulbâkî, İbrahim Atve. 4 cilt. Mısır: Mektebetü Mustafa el-Bâbî elHalebî, 1975.
  • Yemânî, Abdurrahman b. Yahya b. Ali b. Muhammed el-Ma’lemî el-Âtmî. Risâletün fî hakîkati’t-te’vîl. Thk. Cerîr İbnü’l-Arabî Ebî Mâlik el-Cezâirî. Riyâd: Dâru Atlasi’l-Hadrâ, 2005.
  • Zebîdî, Muhammed b. Muhammed b. Abdurrezzak el-Murtaza. Tâcü’l-‘arûs min cevâhiri’l-kâmûs. Thk. Abdüssettâr Ahmed Ferac. 40 cilt. Kuveyt: et-Türâsü’lArabî, 1965.
  • Zemahşerî, Cârullâh Ebû’l-Kâsım Mahmud b. Ömer. Esâsü’l-belâğa. Kahire: y.y., 1960.
  • Zerkeşî, Bedruddîn Muhammed b. Bahâdır b. Abdullah. el-Bahru’l-muhît fî usûli’lfıkh. Nşr. Abdülkadir Abdullah el-Ânî. 6 cilt. Kuveyt: Vezâretü’l-Evkâf ve’şŞuûni’l-İslâmiyye, 1992.
  • Zeydân, Abdulkerîm. el-Vecîz fî usûli’l-fıkh. Beyrut: Müessesetü Kurtubâ, 1987.
  • Zeylaî, Cemâluddîn Ebû Muhammed b. Abdillâh b. Yusuf el-Hanefi. Kahire: Nasbu’r-Râye li’l-ehâdîsi’l-hidâye. B.y.: Dârü’l-Hadis, ts.
  • Zuhaylî, Vehbe. Usûlü’l-fıkhi’l-İslâmî. Dımaşk: Dârü’l-Fikr, 1986.
  • Züheyr, Muhammed Ebû’n-Nûr. Usûlü’l-fıkh. Kahire: el-Mektebetü’l-Ezheriyyeti li’t-Türâs, ts.
APA DENİZ A (2019). Fıkıh Usulünde Te’vilin Mahiyeti. , 422 - 450. 10.35415/sirnakifd.595414
Chicago DENİZ Abdulbaki Fıkıh Usulünde Te’vilin Mahiyeti. (2019): 422 - 450. 10.35415/sirnakifd.595414
MLA DENİZ Abdulbaki Fıkıh Usulünde Te’vilin Mahiyeti. , 2019, ss.422 - 450. 10.35415/sirnakifd.595414
AMA DENİZ A Fıkıh Usulünde Te’vilin Mahiyeti. . 2019; 422 - 450. 10.35415/sirnakifd.595414
Vancouver DENİZ A Fıkıh Usulünde Te’vilin Mahiyeti. . 2019; 422 - 450. 10.35415/sirnakifd.595414
IEEE DENİZ A "Fıkıh Usulünde Te’vilin Mahiyeti." , ss.422 - 450, 2019. 10.35415/sirnakifd.595414
ISNAD DENİZ, Abdulbaki. "Fıkıh Usulünde Te’vilin Mahiyeti". (2019), 422-450. https://doi.org/10.35415/sirnakifd.595414
APA DENİZ A (2019). Fıkıh Usulünde Te’vilin Mahiyeti. ŞIRNAK ÜNİVERSİTESİ İLAHİYAT FAKÜLTESİ DERGİSİ, 10(23), 422 - 450. 10.35415/sirnakifd.595414
Chicago DENİZ Abdulbaki Fıkıh Usulünde Te’vilin Mahiyeti. ŞIRNAK ÜNİVERSİTESİ İLAHİYAT FAKÜLTESİ DERGİSİ 10, no.23 (2019): 422 - 450. 10.35415/sirnakifd.595414
MLA DENİZ Abdulbaki Fıkıh Usulünde Te’vilin Mahiyeti. ŞIRNAK ÜNİVERSİTESİ İLAHİYAT FAKÜLTESİ DERGİSİ, vol.10, no.23, 2019, ss.422 - 450. 10.35415/sirnakifd.595414
AMA DENİZ A Fıkıh Usulünde Te’vilin Mahiyeti. ŞIRNAK ÜNİVERSİTESİ İLAHİYAT FAKÜLTESİ DERGİSİ. 2019; 10(23): 422 - 450. 10.35415/sirnakifd.595414
Vancouver DENİZ A Fıkıh Usulünde Te’vilin Mahiyeti. ŞIRNAK ÜNİVERSİTESİ İLAHİYAT FAKÜLTESİ DERGİSİ. 2019; 10(23): 422 - 450. 10.35415/sirnakifd.595414
IEEE DENİZ A "Fıkıh Usulünde Te’vilin Mahiyeti." ŞIRNAK ÜNİVERSİTESİ İLAHİYAT FAKÜLTESİ DERGİSİ, 10, ss.422 - 450, 2019. 10.35415/sirnakifd.595414
ISNAD DENİZ, Abdulbaki. "Fıkıh Usulünde Te’vilin Mahiyeti". ŞIRNAK ÜNİVERSİTESİ İLAHİYAT FAKÜLTESİ DERGİSİ 10/23 (2019), 422-450. https://doi.org/10.35415/sirnakifd.595414