Zemin Taşıma Gücünün Rijit ve Esnek Üstyapıların Kalınlıklarına ve Maliyetlerine Etkisi

TANYILDIZI, Mehmet Mahmut; Geçkil, Tacettin

Zemin Taşıma Gücünün Rijit ve Esnek Üstyapıların Kalınlıklarına ve Maliyetlerine Etkisi

Tacettin GEÇKİL, (İnönü Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, İnşaat Mühendisliği Bölümü, Malatya, Türkiye)

Mehmet Mahmut TANYILDIZI (2’nci Ordu Komutanlığı, Malatya, Türkiye)

Fırat Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi

26 1

Yıl: 2019 Cilt: 31 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 399 - 406 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 25-01-2021

Zemin Taşıma Gücünün Rijit ve Esnek Üstyapıların Kalınlıklarına ve Maliyetlerine Etkisi

Öz:

Yol otoriteleri, minimum bakım gerektiren, trafik güvenliği yüksek, uzun ömürlü ve ekonomik yolları hedeflemektedirler.Taşıma gücü zayıf zeminlerde ekonomik bir üstyapı inşası güç olmaktadır. Bu nedenle, esnek ve rijit üstyapılarınprojelendirilmesinde kullanılan zemin parametrelerinin seçiminde, ortam ve koşullara göre en uygun seçeneğin tercih edilmesiekonomik açıdan önem arz etmektedir. Bu çalışmada, esnek ve rijit yol üstyapısının projelendirilmesinde kullanılan AASHTO(1986) (American Association of State Highway and Transportation Officials) metodundaki ‘Taban Zemini Esneklik ModülüMR (psi)’ ile ‘Yatak Katsayısı k (pci)’ parametreleri, esnek ve rijit üstyapılarda hem maliyet hem de tabaka kalınlıkları açısındanaraştırılmıştır. Bu amaçla, esnek üstyapılarda esnek üstyapı sayısını en çok etkileyen parametre taban zemini esneklik modülü(MR) iken rijit üstyapılarda yatak katsayısı (k) üstyapı beton kaplama kalınlığını en az etkileyen parametre olarak tespitedilmiştir. Esnek üstyapılarda taban zemini esneklik modülü MR’nin gerçek değerinden %50 küçük değerin alınmış olmasıdurumunda çift şeritli bölünmüş (platform genişliği 20 m) 100 km uzunluğundaki esnek bir üstyapıda maliyetin yaklaşık2.568.000 TL artış gösterdiği, rijit üstyapıda ise yatak katsayısı (k)’nın gerçek değerinden %50 küçük değerin alınmış olmasıdurumunda çift şeritli bölünmüş (platform genişliği 20 m) 100 km uzunluğundaki rijit bir üstyapıda maliyetin yaklaşık 114.000TL artış gösterdiği tespit edilmiştir. Sonuçta, karayolu üstyapılarının tasarımı; tasarım ömrü boyunca tahmin edilen trafikyükleri ve çevre koşulları için üstyapı tabaka kalınlıklarının hesabı ve malzeme özelliklerinin belirlenmesi esasınadayandığından, ‘MR’ değerinin gerçek değerinden küçük alınması durumunda yatırım giderlerinin gereksiz yere artırılmış vebu durumun ekonomik zararlara yol açabileceği, ‘k’ değerinin ise üstyapı maliyetine önemli bir etkisinin olmadığı tespitedilmiştir.

Anahtar Kelime:

Effect of Bearing Capacity of Soil on the Thickness and Cost of Rigid and Flexible Superstructures

Öz:

Road authorities aim at long-lasting and economic roads that require minimal maintenance with high traffic safety. It is difficult to build an economic superstructure on poor bearing soil. Thus, it is economically important to choose the most suitable option for the environment and conditions in the selection of the floor parameters used for the design of flexible and rigid top structures. In this study, 'Floor Base Flexibility Module MR (psi)' and 'coefficient of soil reaction k (pci)' parameters in AASHTO (1986) (American Association of State Highway and Transportation Officials) method that have been used in the design of flexible and rigid road superstructure were investigated in flexible and rigid superstructures in terms of both cost and layer thicknesses. For this purpose, it has been determined that while the parameter that affects the flexible superstructure number in superstructures most is floor flexibility module (MR), the bed coefficient (k) in the rigid superstructures is the parameter that affects the thickness of the superstructure concrete cladding least. It is evaluated that the cost of a flexible pavilion with a double-stranded split (platform width 20 m) with a length of 100 kilometres increases by approximately 2.568.000 TL in the event that the base floor flexibility module has a value of %50 smaller than the actual value of MR in flexible superstructures, however it has also been determined in rigid superstructures that if a value which is %50 smaller than the actual value of the bed coefficient (k) is taken, the cost of a rigid superstructure with a double-strand split (platform width 20 m) is reduced by approximately 114.000 TL. As a result, it has been determined that since the design of the highway pavements is based on the determination of the superstructure layer thicknesses and material properties for the estimated traffic loads and environmental conditions throughout the design life, the investment costs are increased unnecessarily and this can cause economic losses if the ‘MR’ value is greater than the actual value, and ‘k’ value has no significant effect on the cost of superstructure.

Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

[1] Önal M.A, Temren, Z. Türkiye İle Bazı Avrupa Ülkelerinin Esnek Üstyapı Tasarımlarının Karşılaştırılması. 4’üncü Ulusal Asfalt Sempozyumu 2004; 224-243.
[2] Birinci F., Kalyoncuoğlu E.F., Saltan Ş, Tığdemir M. Yol Üstyapısı Ders Notu. Samsun, 2003.
[3] Whiteoak D., Lav A. H., Lav A. 2004, Shell Bitüm El kitabı, İsfalt, İstanbul.
[4] Cilason N. Toprak Stabilizasyonu, K.G.M., Yayın No:122, Ankara. 1964.
[5] Kök B.V, Yılmaz M, Geçkil A. Çimento Stabilizasyonlu Zeminin Esnek Üstyapı Maliyetine Etkisi. Pamukkale Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi Cilt 18, Sayı 3, 2012, Sayfa 165-172.
[6] Prabakar J, Dendorkar N, Morchhale R.K. Influence of Fly Ash on Strength Behavior of Typical Soils. Construction and Building Materials. 2004; 263–267.
[7] Senol A., Edil T.B., Bin-Shafque M.S., Acosta H.A., Benson C.H. Soft Subgrades’ Stabilization by Using Various Fly Ashes. Resources, Conservation and Recycling. 2006; 365–376.
[8] Lav A.H., Lav M.A., Goktepe A.B. Analysis and Design of a Stabilized Fly Ash as Pavement Base Material Fuel. 2006; 85, 2359–2370.
[9] Chauhan M.S., Mittal S., Mohanty B. Performance Evaluation of Silty Sand Subgrade Reinforced With Fly Ash and Fibre. Geotextiles and Geomembranes. 2008 429–435
[10] Cai Y., Shi B., Charles W.W., Ng, Tang, C. Effect of Polypropylene Fibre and Lime Admixture on Engineering Properties of Clayey. Soil Engineering Geology. 2006; 230–240.
[11] Gerald A., Miller U., Azadb S. Influence of Soil Type on Stabilization With Cement Kiln Dust. Construction and Building Materials. 2000; 89-97
[12] Dermatas D., Meng X. Utilization of Fly Ash For Stabilization/Solidifcation of Heavy Metal Contaminated Soils. Engineering Geology. 2003; 377–394.
[13] Eren S., Filiz M. Comparing the Conventional Soil Stabilization Methods To The Consolid System Used as an Alternative Admixture Matter in Isparta Darıdere Material. Construction and Building Materials. 2009; 2473–2480.
[14] Wu Z., Zhang Z., Tao M. Stabilizing Blended Calcium Sulfate Materials For Roadway Base Construction. Construction and Building Materials. 2010; 1861–1868.
[15] Porter O. James. Development of the Original Method for Highway Design. Transactions, American Society of Civil Engineers, 1950; 461-67.
[16] American Association of State Highway and Transportation Officials, AASHTO Guide for Design of Pavement Structures.Washington, D.C.: 1993.
[17] Ağar E., Sütaş İ., Öztaş G. Beton Yollar. İstanbul. İTÜ Yayınları,1998.
[18] Karayolları Genel Müdürlüğü, Yollar Fenni Şartnamesi. 170/2, 1989.
[19] http://www.birimfiyat.net, 2018.

APA	Geçkil T, TANYILDIZI M (2019). Zemin Taşıma Gücünün Rijit ve Esnek Üstyapıların Kalınlıklarına ve Maliyetlerine Etkisi. , 399 - 406.
Chicago	Geçkil Tacettin,TANYILDIZI Mehmet Mahmut Zemin Taşıma Gücünün Rijit ve Esnek Üstyapıların Kalınlıklarına ve Maliyetlerine Etkisi. (2019): 399 - 406.
MLA	Geçkil Tacettin,TANYILDIZI Mehmet Mahmut Zemin Taşıma Gücünün Rijit ve Esnek Üstyapıların Kalınlıklarına ve Maliyetlerine Etkisi. , 2019, ss.399 - 406.
AMA	Geçkil T,TANYILDIZI M Zemin Taşıma Gücünün Rijit ve Esnek Üstyapıların Kalınlıklarına ve Maliyetlerine Etkisi. . 2019; 399 - 406.
Vancouver	Geçkil T,TANYILDIZI M Zemin Taşıma Gücünün Rijit ve Esnek Üstyapıların Kalınlıklarına ve Maliyetlerine Etkisi. . 2019; 399 - 406.
IEEE	Geçkil T,TANYILDIZI M "Zemin Taşıma Gücünün Rijit ve Esnek Üstyapıların Kalınlıklarına ve Maliyetlerine Etkisi." , ss.399 - 406, 2019.
ISNAD	Geçkil, Tacettin - TANYILDIZI, Mehmet Mahmut. "Zemin Taşıma Gücünün Rijit ve Esnek Üstyapıların Kalınlıklarına ve Maliyetlerine Etkisi". (2019), 399-406.

APA	Geçkil T, TANYILDIZI M (2019). Zemin Taşıma Gücünün Rijit ve Esnek Üstyapıların Kalınlıklarına ve Maliyetlerine Etkisi. Fırat Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi, 31(2), 399 - 406.
Chicago	Geçkil Tacettin,TANYILDIZI Mehmet Mahmut Zemin Taşıma Gücünün Rijit ve Esnek Üstyapıların Kalınlıklarına ve Maliyetlerine Etkisi. Fırat Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi 31, no.2 (2019): 399 - 406.
MLA	Geçkil Tacettin,TANYILDIZI Mehmet Mahmut Zemin Taşıma Gücünün Rijit ve Esnek Üstyapıların Kalınlıklarına ve Maliyetlerine Etkisi. Fırat Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi, vol.31, no.2, 2019, ss.399 - 406.
AMA	Geçkil T,TANYILDIZI M Zemin Taşıma Gücünün Rijit ve Esnek Üstyapıların Kalınlıklarına ve Maliyetlerine Etkisi. Fırat Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi. 2019; 31(2): 399 - 406.
Vancouver	Geçkil T,TANYILDIZI M Zemin Taşıma Gücünün Rijit ve Esnek Üstyapıların Kalınlıklarına ve Maliyetlerine Etkisi. Fırat Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi. 2019; 31(2): 399 - 406.
IEEE	Geçkil T,TANYILDIZI M "Zemin Taşıma Gücünün Rijit ve Esnek Üstyapıların Kalınlıklarına ve Maliyetlerine Etkisi." Fırat Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi, 31, ss.399 - 406, 2019.
ISNAD	Geçkil, Tacettin - TANYILDIZI, Mehmet Mahmut. "Zemin Taşıma Gücünün Rijit ve Esnek Üstyapıların Kalınlıklarına ve Maliyetlerine Etkisi". Fırat Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi 31/2 (2019), 399-406.