Yıl: 2019 Cilt: 10 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 202 - 209 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.21492/inuhfd.569913 İndeks Tarihi: 29-01-2021

KANT DÜŞÜNCESİNDE HUKUKUN SINIR HATLARI

Öz:
Hukuk Fakültelerinde üretilen Türkçe hukuk felsefesi literatüründe Kant, hukuka bir ahlak felsefesi gözlüğüyle bakıyormuş gibidir. Filozofun normatif dizgelere ilişkin düşünceleri, toptancı bir tavırla kategorik emperatifin gölgesi altına sokulur ve hukuka dair yazdığı spesifik metin kısa değinilerle geçiştirilir. Böyle bir algının doğal hukukçu bir Kant imgesine işaret etmesi de beklenir bir sonuçtur. Oysa Kant, kimi zaman doğal hukukun katili olarak adlandırılan bir filozof olarak, hukuku aklın ilkeleriyle beraber analiz etmiş, ilk iş olarak onu ahlaktan ayırt ederek sınırlarını çizmiş ve sadece dışsallaşmış eylemlerin alanına yerleştirmiştir. “Kant Düşüncesinde Hukukun Sınır Hatları” adını taşıyan bu çalışmada, yapay bir doğal hukukçuluk – hukuki pozitivizm çatışmasından kaçınılarak filozofun hukuka iliş kin tartıştığı bazı sınır meseleleri yeniden ele alı nmış, böylece onun kurguladığı sistemin bütününü göz önüne alan bir fikir oluşturulmaya çalışılmıştır. Bunun için öncelikle hukuk-ahlak ayrımına ilişkin değiniler gün ışığı na çıkarılmış, ikinci olarak doğa durumu-doğal hak-doğal hukuk kavramları ele alınmış, son olarak ise filozofun ya şadığı dönemde büyük hayranlık duyduğu Fransız Devrimine mercek tutulmuştur. Zira Kant’ın bazı yazılarında devrim düşmanlığı yaptığı gayet net bilinen bir gerçektir. Bu sınır boylarında götürülen tartışma neticesinde filozofun yaptığı ayrımların onun sistem anlayışını nasıl tamamladığına dikkat çekilerek hukuk felsefesinin bu saptama ışığında değerlendirilmesi gereğine vurgu yapılmıştır.
Anahtar Kelime:

BORDERLINES OF LAW IN KANTIAN THOUGHT

Öz:
In Turkish legal literature, Immanuel Kant is reflected as if he inspects law through eye -glasses of ethics, the philosopher’s ideas about normative systems are considered as a totality and analyzed under the shadow of categorical imperative, which is backed by a total ignorance of his Rechtslehre. It is then an expected outcome that Kant is considered as a natural lawyer. But Kant, sometimes referred to as the killer of natural law put so much effort to draw a border line between law and morality, understood law as a matter of reason and limited its exercise to the external actions of humans. In this article with the title, “Borderlines of Law in Kantian Thought” an artificial contradiction between natural law and legal positivism is avoided and some issues that lie on the borders of Kantian legal thought are raised. As a result of a systemic approach, firstly a clear-cut line between law and morality is drawn, secondly the concepts of natural state, natural rights and natural law are clarified and finally the tension between Kant’s hail to the French Revolution and his strict ideas against the concept of revolution is discussed.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • ARENDT, Hannah: Kant’ı n Siyaset Felsefesi Üzerine Dersler, Der: Ronald Beiner, Çev. Devrim Sezer/ İsmail Ilgar, İletişim Yayınları, İstanbul 2019.
  • BINDER, Julius: Philosophie des Rechts, Stilke, Berlin 1925.
  • ÇAĞIL, Orhan Münir: Filozof İmmanuel Kant’ın Sisteminde Ahlâk ve Hukukun Felsefi Temelleri”, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, S.3-4, 1951, s.1106-1133.
  • ÇÖREKÇİOĞLU, Hakan: Kant’tan Bir Sivil İtaatsizlik Teorisi Üretmek Mümkün mü?”, Kant Felsefesinin Politik Evreni, ed. Hakan Çörekçioğlu, Ayrıntı Yayınları, İstanbul 2017, s.292- 313.
  • DELEUZE, Gilles: Kant’ın Eleştirel Felsefesi, Çev. Taylan Altuğ, Payel Yayınları, İstanbul 1995.
  • DURSUN, Yücel: Felsefe ve Matematikte Analitik/Sentetik Ayrımı, İmge Kitabevi, Ankara 2015.
  • ESGÜN, Toros Güneş: Kant’ın Hukuk Öğretisinde Yurttaşlık Durumuna Geçiş ve İzin Verici Yasanın Olanakları, Felsefe ve Sosyal Bilimler Dergisi, Bahar, Sayı: 23, 2017, s. 139-158.
  • GEIER, Manfred: Kant’ın Dünyası, Çev. Erol Özbek, İletişim Yayınları, 2. Bası, İstanbul 2018.
  • GÜRİZ, Adnan: Hukuk Felsefesi, Siyasal Kitabevi, Ankara 2010.
  • HEGEL, G.W.F: Hukuk Felsefesinin Prensipleri, Çev: Cenap Karakaya, Sosyal Yayınlar, İstanbul 2004.
  • HEIMSOETH, Heinz: Kant’ın Felsefesi, 5. Bası, Çev. Takiyettin Mengüşoğlu, Doğubatı Yayınları, Ankara 2018.
  • IŞIKTAÇ, Yasemin: Hukuk Felsefesi, Filiz Kitabevi Yayınları, İstanbul 2010.
  • İLYENKOV, Evald Vasilyeviç: Diyalektik Mantık, Çev. Alper Birdal, Yazılama Yayınevi, İstanbul 2009.
  • KANT, Immanuel: Ahlâk Metafiziğinin Temellendirilmesi, Çev. İoanna Kuçuradi, Beşinci Bası, Türkiye Felsefe Kurumu Yayınları, Ankara 2013.
  • KANT, Immanuel: Pratik Aklın Eleştirisi, Çev. İoanna Kuçuradi, Ülker Gökberk, Füsun Akatlı, Hacettepe Üniversitesi Yayınları, Ankara 1980.
  • KANT, Immanuel: Immanuel Kant’s Rechtslehre, Tugendlehre und Erziehungslehre, ed. Friedrich Wilhelm Schubert, Leopold Voss, Leipzig: 1838.
  • KANT, Immanuel: Zum Ewigen Frieden, Ein Philosophisher Entwurf. Web erişim: https://homepage.univie.ac.at/benjamin.opratko/ip2010/kant.pdf. (Erişim tarihi: 05.04.2019).
  • KANT, Immanuel: Die Religion innerhalb der Grenzen der bloßen Vernunft, 97-98. Web erişim: http://www.gutenberg.org/files/56182/56182-h/56182-h.htm. (Erişim tarihi: 03.04.2019).
  • KANT, Immanuel; The Metaphysics of Morals, Çev. Mary Gregor, Cambridge University Press, Cambridge, 2013.
  • RADBRUCH, Gustav: Rechtsphilosophie, K.H. Koehler Verlag, Stuttgart 1950.
  • WALDRON, Jeremy: Kant’s Legal Positivism, Harvard Law Review, Vol. 109, No. 7, May 1996, s. 1535-1566.
APA Çataloluk G (2019). KANT DÜŞÜNCESİNDE HUKUKUN SINIR HATLARI. , 202 - 209. 10.21492/inuhfd.569913
Chicago Çataloluk Gökçe KANT DÜŞÜNCESİNDE HUKUKUN SINIR HATLARI. (2019): 202 - 209. 10.21492/inuhfd.569913
MLA Çataloluk Gökçe KANT DÜŞÜNCESİNDE HUKUKUN SINIR HATLARI. , 2019, ss.202 - 209. 10.21492/inuhfd.569913
AMA Çataloluk G KANT DÜŞÜNCESİNDE HUKUKUN SINIR HATLARI. . 2019; 202 - 209. 10.21492/inuhfd.569913
Vancouver Çataloluk G KANT DÜŞÜNCESİNDE HUKUKUN SINIR HATLARI. . 2019; 202 - 209. 10.21492/inuhfd.569913
IEEE Çataloluk G "KANT DÜŞÜNCESİNDE HUKUKUN SINIR HATLARI." , ss.202 - 209, 2019. 10.21492/inuhfd.569913
ISNAD Çataloluk, Gökçe. "KANT DÜŞÜNCESİNDE HUKUKUN SINIR HATLARI". (2019), 202-209. https://doi.org/10.21492/inuhfd.569913
APA Çataloluk G (2019). KANT DÜŞÜNCESİNDE HUKUKUN SINIR HATLARI. İnönü Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 10(1), 202 - 209. 10.21492/inuhfd.569913
Chicago Çataloluk Gökçe KANT DÜŞÜNCESİNDE HUKUKUN SINIR HATLARI. İnönü Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 10, no.1 (2019): 202 - 209. 10.21492/inuhfd.569913
MLA Çataloluk Gökçe KANT DÜŞÜNCESİNDE HUKUKUN SINIR HATLARI. İnönü Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, vol.10, no.1, 2019, ss.202 - 209. 10.21492/inuhfd.569913
AMA Çataloluk G KANT DÜŞÜNCESİNDE HUKUKUN SINIR HATLARI. İnönü Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi. 2019; 10(1): 202 - 209. 10.21492/inuhfd.569913
Vancouver Çataloluk G KANT DÜŞÜNCESİNDE HUKUKUN SINIR HATLARI. İnönü Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi. 2019; 10(1): 202 - 209. 10.21492/inuhfd.569913
IEEE Çataloluk G "KANT DÜŞÜNCESİNDE HUKUKUN SINIR HATLARI." İnönü Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 10, ss.202 - 209, 2019. 10.21492/inuhfd.569913
ISNAD Çataloluk, Gökçe. "KANT DÜŞÜNCESİNDE HUKUKUN SINIR HATLARI". İnönü Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 10/1 (2019), 202-209. https://doi.org/10.21492/inuhfd.569913