KALEM İŞİ SANATINDA YENİ TASARIM VE TEKNİKLER:AHMET HAMDİ AKSEKİ CAMİİ ÖRNEĞİ

Yıl: 2018 Cilt: 0 Sayı: 31 Sayfa Aralığı: 21 - 33 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.31591/istem.413649 İndeks Tarihi: 05-02-2021

KALEM İŞİ SANATINDA YENİ TASARIM VE TEKNİKLER:AHMET HAMDİ AKSEKİ CAMİİ ÖRNEĞİ

Öz:
Geleneksel sanatlar içerisinde yer alan kalem işi sanatı mimari yapılarımızın iç mekân tezyini için her dönemde kullanılmıştır. Tezyinat tarihi içerisinde değerlen-dirdiğimizde sivil veya dini mimaride olsun hemen her yapıda, iç mekânların kubbe, tavan ve duvar yüzeyleri gibi alanların bezenmesinde tercih edilen yöntem olmuş-tur.Kalem işi sanatı mimaride uygulandıkları zeminin malzemelerine göre isimlendi-rilmiştir. Bunlar sıva üzeri, ahşap üzeri, deri ve bez üzeri, taş ve mermer üzeri kalem işi olarak bilinmektedir. Sözünü ettiğimiz bu tekniklere ait örnekleri sivil mimarinin yanında özellikle dini mimarimizin ana yapısı olan camilerde çok fazla görmek mümkündür.Günümüzde değişen şartlar ve gelişen inşa teknolojileri sayesinde, klasik cami mimarimizde de farklı boyutta örnekler ortaya çıkmaya başlamıştır. Yapı hacminde-ki fiziki değişiklikler, beraberinde sanatçıları iç mekân tezyinatında da değişim ara-yışlarına sevk etmiştir. Söz konusu çağın ve teknolojinin getirdiği imkânların tezyi-nat alanında kullanılmasıyla kalem işi sanatında da bir takım yeniliklerin vücûd bul-duğu gözlemlenmektedir.Klasik cami mimarimizde kullanılagelen kalem işi tekniğine ilave bugün farklı malzeme ve tekniklerle yapılan “naht tekniği” kalem işleri almıştır. Bu uygulamanın en güzel örneklerinden biri Ankara Ahmet Hamdi Akseki Camii’nde görülmektedir.Cami iç mekân dekorasyonunda bugüne kadar kullanılmayan naht tekniği ilk de-fa bu camide uygulanmıştır. Bu itibarla caminin tezyinatı görsellik ve yenilik bağla-mında çok farklı bir konuma sahiptir.
Anahtar Kelime:

New Design And Techniques in Painting Decoration Art: Ahmet Hamdi Akseki Mosque Example

Öz:
Painting decoration which is one of the fine arts, is used fondly in interior decora-tions of our architectural structures. In the past, whether in civil or ecclesiastical architecture, painting decorations seen in almost every architectural structure, adorned the areas such as domes, ceilings and wall surfaces of interiors. Painting decorations are named according to the surface materials on which they are applied. These are known as on-stucco, on-wood, on-leather and on-cloth, on-stone and on-marble painting decorations. The examples of these techniques we mentioned, alongside the buildings of civil architecture, can be widely seen par-ticularly in mosques, which are the main structures of our ecclesiastical architecture. Today, thanks to changing circumstances and evolving building technologies, examples in different sizes in our classic mosque architecture have begun to emer-ge. Physical changes in the structure volumes, has referred the artists to a quest for change in interior decorations. By using the opportunities brought by the era and the technology in the field of decoration, formations of a number of novelties in painting decoration art have been observed. Today, the place of on-stucco techniques used in our classic mosque architectu-re has been taken by painting decoration art works made with different materials and techniques. One of these techniques is the “engraving technique" applied on Ahmet Hamdi Akseki Mosque in Ankara. In the method used in the preparation of this proceeding, initially the publicati-ons on painting decoration and information on the related structure have been scanned. More importantly, interviews were made with the designer of the decora-tion, muralist Semih İrteş, designer of the writings, calligrapher Hüseyin Kutlu and the implementing craftsmen. Finally, proceeding was written by taking the photog-raphs of the decoration during its implementation and after its completion.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Anonim, Diyanet İşleri Başkanlığı, Ahmet Hamdi Akseki Camii, Ankara 2013.
  • »BAYSAL, Ali Fuat, Türk Tezyinat Sanatında Kalem İşleri, Konya 2017.
  • »BAYSAL, Ali Fuat; Yazı ve Tezyinatıyla Edirne Eski Camii,Edirne 2014.
  • »BİROL, İnci, A. Türk Tezyini Sanatlarında DesenTasarımı, Çizim Tekniği ve Çeşitleri, İstanbul 2009.
  • »BİROL, İnci, A. ve DERMAN, Çiçek, Türk Tezyini Sanatlarında Motifler, İstanbul 2012.
  • »BOLAY, Süleyman, Hayri, “Ahmet Hamdi Akseki”, TDV. İslam Ansiklopedisi, C.2, İstanbul 1989, s. 293-295.
  • ÇAYCI, Ahmet,İslam Mimarisinde Anlam ve Sembol, Konya 2017.
  • »ERTUNÇ, Ö. Çiğdem, “Anadolu Selçuklu Dönemi Taçkapıları Süsleme Şeritlerinde Tezyinat”, Pamukkale Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, Denizli 2006, S.5, s.114-131.
  • »İRTEŞ, M. Semih, (Mimar Nakkaş)»KESKİNER, Cahide, Türk Motifleri, İstanbul 1990.
  • »KUTLU, Hüseyin, (Hattat)»NEMLİOĞLU, Candan, “Yerinde Korunmayan Taşınmaz Eserlerin Müzelerde Teşhiri İçin Gerekli Uygulama”, Kuruluşunun 150.’nci Yılında Türk Müzeciliği Sempozyum III Bildirileri,İstanbul 1996, s.162-167.
  • »YETKİN, Suut, Kemal, Estetik,İstanbul 1947.
  • »Kur’an-Kerîm, Şems Sûresi (1-7).
  • »Kur’an-Kerîm, Yasîn Sûresi (36-40, 82-83).
  • »Kur’an-Kerîm, Saffât Sûresi (180-182).
  • »Kur’an-Kerîm, Teğâbün Sûresi (1-3).
  • »Kur’an-Kerîm, Hadîd Sûresi (1-2)..
APA BAYSAL A (2018). KALEM İŞİ SANATINDA YENİ TASARIM VE TEKNİKLER:AHMET HAMDİ AKSEKİ CAMİİ ÖRNEĞİ. , 21 - 33. 10.31591/istem.413649
Chicago BAYSAL Ali Fuat KALEM İŞİ SANATINDA YENİ TASARIM VE TEKNİKLER:AHMET HAMDİ AKSEKİ CAMİİ ÖRNEĞİ. (2018): 21 - 33. 10.31591/istem.413649
MLA BAYSAL Ali Fuat KALEM İŞİ SANATINDA YENİ TASARIM VE TEKNİKLER:AHMET HAMDİ AKSEKİ CAMİİ ÖRNEĞİ. , 2018, ss.21 - 33. 10.31591/istem.413649
AMA BAYSAL A KALEM İŞİ SANATINDA YENİ TASARIM VE TEKNİKLER:AHMET HAMDİ AKSEKİ CAMİİ ÖRNEĞİ. . 2018; 21 - 33. 10.31591/istem.413649
Vancouver BAYSAL A KALEM İŞİ SANATINDA YENİ TASARIM VE TEKNİKLER:AHMET HAMDİ AKSEKİ CAMİİ ÖRNEĞİ. . 2018; 21 - 33. 10.31591/istem.413649
IEEE BAYSAL A "KALEM İŞİ SANATINDA YENİ TASARIM VE TEKNİKLER:AHMET HAMDİ AKSEKİ CAMİİ ÖRNEĞİ." , ss.21 - 33, 2018. 10.31591/istem.413649
ISNAD BAYSAL, Ali Fuat. "KALEM İŞİ SANATINDA YENİ TASARIM VE TEKNİKLER:AHMET HAMDİ AKSEKİ CAMİİ ÖRNEĞİ". (2018), 21-33. https://doi.org/10.31591/istem.413649
APA BAYSAL A (2018). KALEM İŞİ SANATINDA YENİ TASARIM VE TEKNİKLER:AHMET HAMDİ AKSEKİ CAMİİ ÖRNEĞİ. İstem, 0(31), 21 - 33. 10.31591/istem.413649
Chicago BAYSAL Ali Fuat KALEM İŞİ SANATINDA YENİ TASARIM VE TEKNİKLER:AHMET HAMDİ AKSEKİ CAMİİ ÖRNEĞİ. İstem 0, no.31 (2018): 21 - 33. 10.31591/istem.413649
MLA BAYSAL Ali Fuat KALEM İŞİ SANATINDA YENİ TASARIM VE TEKNİKLER:AHMET HAMDİ AKSEKİ CAMİİ ÖRNEĞİ. İstem, vol.0, no.31, 2018, ss.21 - 33. 10.31591/istem.413649
AMA BAYSAL A KALEM İŞİ SANATINDA YENİ TASARIM VE TEKNİKLER:AHMET HAMDİ AKSEKİ CAMİİ ÖRNEĞİ. İstem. 2018; 0(31): 21 - 33. 10.31591/istem.413649
Vancouver BAYSAL A KALEM İŞİ SANATINDA YENİ TASARIM VE TEKNİKLER:AHMET HAMDİ AKSEKİ CAMİİ ÖRNEĞİ. İstem. 2018; 0(31): 21 - 33. 10.31591/istem.413649
IEEE BAYSAL A "KALEM İŞİ SANATINDA YENİ TASARIM VE TEKNİKLER:AHMET HAMDİ AKSEKİ CAMİİ ÖRNEĞİ." İstem, 0, ss.21 - 33, 2018. 10.31591/istem.413649
ISNAD BAYSAL, Ali Fuat. "KALEM İŞİ SANATINDA YENİ TASARIM VE TEKNİKLER:AHMET HAMDİ AKSEKİ CAMİİ ÖRNEĞİ". İstem 31 (2018), 21-33. https://doi.org/10.31591/istem.413649